Katalog

8 15 MAYIS 2023 PAZARTESİ EKONOMİ Seçim sonrası kurulacak hükümeti boş kasa, yüklü borç ve yüksek enflasyon bekliyor Kabineye kötü miras Düş kırıklığı - Cumhurbaşkanı adayları ekonomiyle ilgili vaatlerini enflasyon ve işsizliğin toplamından oluşan büyük tehlike Sefalet endeksi’nde Türkiye 93.3 puanla sıralarken tarımdan dış borca kadar ekonominin her en yakın takipçisi 89.9 puandaki Arjantin’e en bu yazıyı gazeteye pazar günü alanında yaşanan çöküşe çözüm aranacak. fark atarak dünya birincisi oldu. gönderiyorum. Seçim sonuçlarını Bbilmiyorum ama iki konuda kafam ürkiye tarihinin en kritik dolar fiyatı 24 TL’ye kadar çıkarken açık. Birincisi, toplumun yarısına yakın seçimlerinden birisini dün Kapalıçarşı’da 25 TL görüldü. bir kesimini büyük bir düş kırıklığı Tgerçekleştirirken yeni Merkez Bankası’nın swaplar hariç bekliyor. İkincisi, bu düş kırıklığı, kurulacak kabinede ekonomi tutulduğunda net döviz pozisyonu ekonomik krizle birleşince, ekonomik yönetimini çözülmesi zor bir eksi 70 milyar dolar ile tarihinin en siyasi sınıf çelişkileri ve “kültür savaşları” kriz karşılıyor. Bu krize karşı düşük düzeyine geriledi. keskinleşirken ülkede çok çalkantılı bir Millet İttifakı ekonomi kadrosunu n CARİ AÇIKTA 10 YILIN dönem başlayacak. açıklayıp çözüm önerileri REKORU: Cari açık son 10 yılın Bir madalyonun iki yüzü sunarken Cumhur İttifakı yalnızca rekorunu kırarak 54 milyar Seçimlere doğru, özellikle son Mehmet Şimşek’in başını çektiği 221 milyon dolara yükseldi. haftalarda Millet İttifakı güçlü bir bir ekibin çalışmalar yürüttüğünü Ülkenin 460 milyar dolara ulaşan momentum yakaladı. Yaklaşık 50 yıl belirtti. Buna karşın Şimşek, dış borcunun yanında iç borç sonra, ilk kez sosyalist hareket böyle etkin bir şekilde rol alma teklifini toplamında da son 5 yılda yaklaşık bir momentumun parçası olmayı, öngörülüyor. yaşanan erozyonla et 300-400 TL’yi reddetmişti. Ekonomistler seçim dört misli bir artış yaşandı. Bütçe kendi içindeki farklılıkları aşarak, n ÜCRET DENGESİ BOZULDU: buldu. Meyve ve sebzede ise fiyatlar sergilediği ortak bir refleks ile, ülke sonrası kriz için uygulanması açığı başkanlık sistemine geçiş Toplumda büyük bir yoksullaşma gerilemiyor. Türkiye’de son 12 yılda siyasetinde ihmal edilemez bir aktör gereken acı bir reçete olduğunu döneminin öncesine göre yedi kat olduğunu kanıtladı. Böylece, “süreç yaşandı. TÜİK’e göre en zengin çiftçi sayısı yüzde 48 düştü. Tarım belirtirken reçeteyi gerektiren yükseldi. Hazine’nin de kasası olarak faşizme” karşı olabilecek en yüzde 5’lik kesimi ile en yoksul alanları da son 18 senede yüzde ekonomik göstergeler şöyle: boşalmış durumda. geniş cephe şekillendi. Bu bile kendi yüzde 5’lik kesimi arasındaki 12.3 daraldı. n REZEVLER TARİHİ DİPLERDE: n HAYAT PAHALILIĞI EN başına büyük bir başarıdır. Bu cephe gelir farkı “26” kat düzeyine çıktı. n TÜRKİYE’NİN DÜNYA Türk Lirası, dolar karşısında, BÜYÜK SORUN: Enflasyon ücretli ile gelen sinerji, tam da beklediğimiz Başkanlık dönemi öncesinde milli SIRALAMASI DEĞİŞTİ: Türkiye son beş yılda yüzde 417 değer çalışanın sofrasından çalmaya gibi, toplumda rejim karşıtı bir dalgayı gelir içinde emeğin payı yüzde 35.3 dünyanın en büyük ekonomileri yükseltmeyi de başardı. Pazar sabahı kaybederek 3.79’dan 19.60’a geldi. devam ederken TÜİK tarafından iken 2022’de yüzde 25.2’ye geriledi. sıralamasında 2000 yılında 17’nci muhalefet cephesi, cumhurbaşkanı Seçim sonrası daha büyük bir açıklanan resmi rakamlara göre seçimlerini birinci turda kazanacağından Buna karşılık milli gelir içinde sıradayken 2021’de 21’inci sıraya sıçrama bekleniyor. Piyasada dolara yüzde 43, bağımsız araştırma emindi. sermayenin payı başkanlık rejimi geriledi. IMF bu sıralamada olan müdahaleler akışı bozdu ve kuruluşu ENA’ya göre ise yüzde Rejimi temsil eden Cumhur öncesi yüzde 48 iken 2022’de yüzde Türkiye’nin 2022’de 23’üncü sıraya ikili kur sistemi oluştu. 19.60 olarak 105.2. Enflasyon düşüyor gibi İttifakı’ysa, savunmada kalmaya 56.7’ye yükseldi. gerileyeceğini öngörüyor. görünen resmi kurdan dolar almak görünse de artış hızında yavaşlama çalışırken saflarını korumakta zorlandı, n TARIM GERİYE GİTTİ: Tarımda l Ekonomi Servisi neredeyse imkânsız. Bankalarda var. Artışın devam edeceği HÜDA PAR/Hizbullah, Yeniden Refah Partisi gibi çok tehlikeli, dinci fanatik, hatta şiddet eğilimli unsurları içermeye başladı. Dilinin sertleştiği, söyleminin TL’nin değer kaybından yararlanmak için Türkiye’ye gelenlerin sayısı 5 yılda yüzde 107 arttı saçmalaştığı, saldırganlaştığı, simgesel şiddete başvurduğu, zaman zaman da taraftarlarının fiziki şiddete başvurmaktan çekinmediği Yabancıya alışveriş cenneti görülüyordu. Cumhur İttifakı, özelikle siyasal İslam kanadı, ilahi bir güç ALİ CAN POLAT atfettikleri, “Biz Allah’tan emir alıyoruz” Türkiye’ye iş amaçlı gelen ziyaretçi sayısı diyebilen “Reisin” nasıl olsa bir yolunu Şehir Hatları’nda 2012’de yıllık 2 milyon 224 bin 844 iken ürk Lirası’nda beş yılda yüzde bularak seçimleri kazanacağından, 2022’de bu rakam yüzde 30.72 azalarak asla iktidardan gitmeyeceğinden T300’ü geçen erime Türkiye’yi 1 milyon 541 bin 231’e geriledi. buruk anlaşma emindi. Çünkü seçimlerin ve “Reisin” ucuz alışveriş cennetine çevirdi. kaybetmek, onlar için, bir yaşam Şehir Hatları’nda geçen ay Türkiye İstatistik Kurumu’nun tarzının, ahlakın ve hatta dinin, seçkinleri vapur sirenleriyle sürdürülen 2023 ilk çeyrek turizm açısından da ekonomik kaynakların toplusözleşme görüşmelerinde istatistiklerine göre ülkeye alışveriş elden gitmesi demekti. imzalar atıldı. Türk-İş’e bağlı için gelen ziyaretçi sayısı bir önceki Bu koşullarda her iki blokun da Türkiye Denizcilik Sendikası’ndan yılın aynı dönemine göre yüzde öbürünün kazanması durumunda, 1000 işçi için yüzde 67-78 ortada bir hırsızlık olduğunu düşünmesi, 37, başkanlık sistemiyle birlikte arasında zam açıklandı. Ancak olası tepkinin de ona göre şekillenmesi TL’deki değer kaybının başladığı Vapur Kafe’lerde çalışan 100’den çok güçlü bir olasılıktır. Bu bağlamda 2018’e göre ise yüzde 107 arttı. Bu fazla işçi kendileri için belirlenen göz önüne alınması gereken bir etken durum özellikle sınır kapılarındaki yüzde 26 artışın şokunu yaşıyor. daha var: devletin güvenlik bürokrasisi. illerde büyük bir barınma ve fiyat İstanbul’da Şehir Hatları’nda Cumhur İttifakı kazanırsa, Millet çalışan 1000 işçi için 2023 artışı yaşanmasına sebep oldu. İttifakı taraftarlarındaki düş kırıklığına, Ocak-2024 Mayıs dönemini Yabancı para birimleri karşısında yükselecek tepkiye karşı güvenlik kapsayan Toplu Sözleşme her geçen gün eriyen Türk bürokrasisinin hızla ve şiddetle hareket Edirne Esnaf Odaları Birliği Görüşmeleri Sendika Başkanı Lirası, Türkiye’yi ucuz alışveriş etmesini bekleyebiliriz. Millet İttifakı Başkanı Kemal Cingöz, “Edirne MAr KALı İrfan Mete ve Şehir Hatları AŞ kazanmışsa, bu kez Cumhur İttifakı ülkesi konumuna getirdi. TL’deki esnafı memnun. Ama halk değil. Genel Müdürü Sinem Dedetaş taraftarlarında oluşacak düş kırıklığı, erimenin hızlandığı 2018 yılında ALıŞVeri ŞTe Çünkü Bulgarlar gelince ‘Burada iş arasında imzalandı. Buna göre yükselecek tepki karşısında, bir süre Türkiye’ye alışveriş için 1 milyon yapılıyor’ diye kiralar ciddi manada deniz personeline yüzde 67, kara daha AKP rejimine ait olmaya devam 488 bin 904 ziyaretçi gelmişken Soru N Yo K edecek güvenlik bürokrasisinin personeline yüzde 75, atölye yükseliyor. Ürün arzında sorun 2022’nin tamamında bu sayı 2 Alışverişe gelen turist tepkisinin alacağı biçimleri önceden personeline yüzde 78 zam verildi. yok ama diğer illere göre fiyatlar sayısındaki artış perakende milyon 356 bine çıktı. 2023’ün kestirmek ne yazık ki çok zor. yüzde 10 yüksek oluyor. Bunun markaların cirolarına önemli ilk çeyreğinde ise 694 bin 81 kişi Vapur Kafe’lerde tepki temel nedenlerinden birisi de yüzde katkılar sunuyor. Ürün kalitesi, alışveriş için geldi. Bu rakam Ve ekonomi Beltur’dan Şehir Hatları’na 200’ün üzerindeki kira artışıdır” markaların bilinirliği ve fiyatların geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde 503 AKP rejiminin elinde, ülke ekonomisi devredilen 100’e yakın Vapur uygun ve rekabetçi olmasının dedi. bin 657, 2018’in ilk çeyreğinde seçimlere, deprem bölgesindeki hırsız Kafe çalışanına ise yüzde 26 zam Türkiye’yi yabancılar için cazip Edirne’de yaşayan B.K. isimli müteahhitlerin geride bıraktığı enkazdan ise 334 bin 872’ydi. Özellikle yapıldı. bir alışveriş merkezi haline yurttaş, “Fiyatların artmasının yanı farksız bir halde girdi. Doğru yönde sınır komşusu ülkelerden akın Türkiye Denizcilik Sendikası, getirdiğini söyleyen Birleşmiş hareket eden tek bir gösterge yok. sıra aradığımız şeyi almakta çok akın alışverişe gelen turistler bu Şehir Hatları’ndan genel olarak Markalar Derneği Başkanı Cumhur İttifakı’nın bu enkazı zorlanıyoruz. Komşu ülkelerden istediği zammı alırken Vapur rakamlara da yansıdı. Türkiye’nin Sinan Öncel ise “BKM verilerine kaldıracak ne aklı ne personeli ne bizim şehirdeki indirimleri ve göre geçen yıl ülkemizde 3.7 Kafe’de çalışan işçiler ise hayal ucuz alışveriş merkezi olarak de kaynağı var. Kazanırsa, TL’nin kampanyaları takip eden sosyal trilyon liralık kartlı harcamanın kırıklığı yaşıyor. İşçiler kendilerine kullanılmasında en çok tartışılan değerinde ani bir düşüş ve ekonomide 366 milyar TL’lik bölümünü mobbing uygulandığını medya hesapları var. Herhangi bir konu da Bulgaristan’dan Edirne’ye bir “çöküş” çok büyük bir olasılık. yabancılar yaptı” dedi. Yabancıya belirtirken sendikanın ürün indirime girince onu bulmak gelen turistler olmuştu. Uluslararası piyasalarda da beklentiler satıştan kaynaklanan bir fiyat açıklamasına tepkililer. Yapılan imkânsız oluyor. Onun yanı sıra bu yönde. artışının olmadığını belirten yüzde 26’lık zammı eleştiren Dükkân kiraları uçtu Millet İttifakı kazanırsa, aklında çarşıya pazara çıkınca hafta sonları, Öncel, satış fiyatını maliyetin çalışanlar, “15 bin lira en düşük yalnızca “neoliberal” model var. Alışverişe gelen turist kuyruklarda beklemekten helak belirlediğini ifade etti. ücret olacak dediler. Olmadı. Dünyada artık terk edilmeye başlanan sayısındaki artışı değerlendiren oluyoruz” diyor. Bize ayrımcılık yapıldı. Yalnız bu model bağlamında planlanan bırakıldık. Hiç olmazsa yüzde 45 “reformların” ekonomik krizi aniden yapılmalıydı” diyor. derinleştirmesi, yoksulluğu artırması, Deprem bölgesindeki personele tazminat ve fazla mesai getiren düzenleme eleştiriliyor sınıf çelişkilerini, “kültür savaşlarını” daha da keskinleştirmesi kaçınılmaz. Oto kiralamada “Acı ilacın” uzun dönemde “sağlık” Sendikalar düzenlemeden memnun değil getireceğine inanıyorlar ama yukarıda işaret ettiğim kaçınılmaz düş kırıklığı 240 bin araç var bildirdi. altında “uzun dönem” diye bir şey, MUSTAFA ÇAKIR Ar Aç kiralama sektörünün Söz konusu tazminat ve fazla uzun bir süre olmayacak. Uzun bir süre, çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama endikalar, deprem bölgesindeki belirsizliklerin “kısa dönemi” içinde mesai ödemesinden olağanüstü hal Kuruluşları Derneği (TOKKDER), Skamu personeline tazminat yaşayacağız. Kemerlerinizi bağlayın, bölgesinde yer almasına rağmen bazı bağımsız araştırma şirketi çok tehlikeli bir yola giriyoruz! ve fazla çalışma ücreti ilçelerin muaf tutulması ve ödeme NielsenIQ işbirliği ile hazırladığı, düzenlemesini olumlu ancak eksik süresinin 6 ayla sınırlı olmasının, 2023 yılı 1. çeyrek sonuçlarını buldu. Düzenlemenin 6 ay ile alınan tedbirlerin arzu edilen etkisini içeren “TOKKDER Operasyonel sınırlandırılması, bazı yerlerin kapsam azaltacağını belirten Geylan, şunları İş dünyasındaki Kiralama Sektör Raporu”nu dışında bırakılması, fiilen çalışma şartı kaydetti: açıkladı. aranması eleştiri konusu oldu. “Halbuki bölgedeki sorunlar kadınlar birleşiyor Buna göre operasyonel araç Hatay ve Kahramanmaraş’ta uzunca bir süre devam edecek, kiralama sektörü 2023 yılının ege İş Kadınları Derneği (EGİKAD) 6 Şubat’ta meydana gelen özellikle konut sorunu kalıcı ilk çeyreğinde 10 milyar 400 ile Türkiye Kadın Girişimciler Derneği depremlerden etkilenen yerlerdeki konutlar tamamlanıncaya kadar milyon TL’lik yatırım yaparak 13 (KAGİDER) imzaladıkları iyi niyet kamu personeline tazminat ve hem depremzede vatandaşlarımızın bin 500 adet aracı filosuna kattı. protokolü ile işbirliği kararı aldı. EGİKAD fazla çalışma ücreti ödenmesi Şubat’tan itibaren geçerli olmak üzere hem de çoğunluğu kendileri de Sektörün aktif büyüklüğü 114 Başkanı Aşkıner, “‘Kadın kadının için kararname çıktı. Düzenleme 6 ay süreyle 2 bin 59 lira 99 kuruş birer depremzede olan kamu milyar 900 milyon TL’ye ulaşırken yurdudur’ düsturunu benimsedik ve kadın bölgede sürekli görevle fiilen çalışan tazminat ödenecek. Tazminattan görevlilerimizin en büyük sıkıntısı toplam araç sayısı ise 240 bin odaklı çalışan her kurum, kuruluş ve STK Devlet Memurları Yasası, Türk geçici olarak görevlendirilen personel olmayı sürdürecektir. Bu nedenle oldu. Bu dönemde, sektörün araç ile güçlü temaslar kurmayı hedefledik” Silahlı Kuvvetleri Personel Yasası, de yararlanacak. yapılan düzenlemedeki 6 ay sınırının parkının yüzde 48.6’sı kompakt dedi. İş dünyasındaki kadınların Uzman Jandarma Yasası, Uzman uzatılarak söz konusu ödemelerin sınıf araçlardan oluşurken küçük Süre uzatılmalı hayatını kolaylaştırmak için kurdukları Erbaş Yasası, Hâkimler ve Savcılar deprem konutları tamamlanıncaya sınıf araçlar yüzde 27.8 ve üst- ticaretinkadınları.com platformunu Yasası ile Yükseköğretim Personel Türkiye Kamu-Sen Genel Başkan kadar yapılması sağlanmalıdır. orta sınıf araçlar yüzde 12.8 pay hatırlatan KAGİDER Yönetim Kurulu Yasası’na tabi personel, kamu kurum Vekili Talip Geylan, kararla deprem Tazminat ödemelerinin kapsamı, aldı. Hafif ticari araçların payı ise Başkanı Emine Erdem ise “Bu platforma ve kuruluşlarında sürekli ve geçici bölgesinde çalışan kamu görevlilerine olağanüstü hal ilan edilen 11 ilimizin 2023 yılının ilk çeyreği sonunda EGİAD üyesi kadın girişimcilerin de işçi olarak çalıştırılan personel ile 6 ay boyunca fazla mesailer de dahil bütün ilçelerinde görev yapan kamu yüzde 7’ye yükseldi. eklenmesiyle platformu daha da sözleşmeli personel bu haktan edildiğinde aylık 3 bin 32 TL dolayında çalışanları için geçerli olacak şekilde büyütmeyi planlıyoruz” diye konuştu. yararlanacak. Bu çalışanlara 6 ödeme yapılmasının öngörüldüğünü genişletilmelidir.” l ANKAr A