Katalog

23 NİSAN 2023 PAZAR 10 23 NİSAN11 BÜYÜK ÖNDER MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ÜN LİDERLİĞİNDEKİ KURTULUŞ MÜCADELESİNİN EN ÖNEMLİ ADIMI, 23 NİSAN 1920’NİN 103. YILDÖNÜMÜ KUTLU OLSUN MİLLİ MÜCADELE’NİN DÖNÜM NOKTASI ‘İhtilal kendi hukukunu yaratır’ u nedenle TBMM Bgerektiğinde ihtilal Nisan 1920 Milli Mücadele’de yasaları da çıkarmak çok önemli bir dönüm noktasıdır. zorundaydı. 23Milli Mücadele’nin halk iradesi İstiklal Mahkemeleri bağlamında kurumlaşmasıdır. TBMM Kanunu Meclis’te 103 yıl önce çalışmaya başlıyordu. O zor konuşulurken, henüz günleri kısaca anımsamalıyız. 30 yaşındaki Manisa Osmanlı padişahının yaşadığı başkent milletvekili hukukçu İstanbul işgal altındadır. Sokaklarında Refik Şevket İnce İngiliz, Fransız, İtalyan askerleri devriye şunları söylüyordu: olarak dolaşıyor, tüm stratejik noktalar denetim altında tutuluyor... ‘Başka çare yok’ İstanbul’da çalışmalarını sürdüren son “Sayın Osmanlı Meclisi, 16 Mart 1920’de İngiliz Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları, 23 Nisan 1920’de, Birinci Meclis’in açılışında halkı selamlıyor Birinci Meclis’in açılışında Meclis önünde toplanan halk. milletvekilleri ne askerleri tarafından basılmış, milletvekilleri zamanda olduğunuzu Refik Şevket İnce tutuklanarak Malta Adası’na sürgüne bilin... Biz bir ihtilal gönderilmişti. içindeyiz ve ihtilal kendi hukukunu yaratır... Halka dayalı Meclis Başarmak için asacağız, asılacağız... Amasya Bildirisi’nin ardından... Bağımsızlık Savaşı ve demokrasi İzmir ve tüm Batı Anadolu, Yunan; Keseceğiz, kesileceğiz... Başka çare yoktur.” Adana, Maraş ve Urfa; Fransız askeri (TBMM Tutanak, c.4. s. 23-24.) ustafa Kemal, Samsun’a ayak bastığı diyor ve bu mantık sistemini şöyle sürdürüyor: 1. Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı eclis’in açılış günlerinde önce düzenli bir zirveye tırmanış olduğu açıkça görülür.” Meclis’e atanmışlar değil, seçimle gelen halk güçlerinin işgali altındaydı. İşte bu Meclis, vatanın ve milletin yazgısına el Mgünden itibaren Milli Mücadele’nin tehlikededir. Mordu kuralım, sonra Meclis olsun diyenlere (Bülent Tanör, Kurtuluş-Kuruluş, s. 116) temsilcileri egemendi. Tüm yetkiler Meclis’te koşullarda 103 yıl önce TBMM, 23 Nisan koymuştu. Atatürk’ün öngörüsü gerçekleşmişti. Kurumsallaşma örgütlenmesi için çalışmalara başlamıştı. 2. İstanbul hükümeti üzerine aldığı Mustafa Kemal, “her şeyden önce Meclis” ve toplanmıştı. Halkın gerçek temsilcileri anayasa 1920’de açılıyor ve çalışmaya başlıyordu. Meclis “teori değil tam bir gerçekti.” Savaşta demokrasi “Bundan başka ve özellikle girişmeye karar Bu, çalışmaların bağımsızlık savaşı sorumluluğun gereğini yerine getirmemektedir. “Meclis, teori değil en büyük gerçektir” diyordu. hukuku kuramına göre bir “kurucu iktidar” yetkisiyle Seçimle oluşan Meclis’in çalışmaya Seçimle oluşan Meclis’te asker, sivil, verdiğim teşebbüs ve faaliyetlerin köklü ve yönünde olduğunu tespit eden İngiliz gizli Bu durum milletimizi yok olmuş gibi gösteriyor. 23 Nisan 1920’de Meclis açılınca Kuvayı çalışıyorlardı. Sorunlar demokratik ilkelerle Saygıyla eğiliyoruz başlaması, Milli Mücadele’yi yepyeni bir şiddetli olacağını tahmin güç değildi. O halde, bürokrat, çiftçi ve yerel liderlerden oluşan halk servisi, Mustafa Kemal’in İstanbul’a geriye 3. Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim Milliye ve Milli Mücadele yepyeni bir aşamaya saatlerce, günlerce süren tartışmalarla çözülüyordu. Vatanın dört bir yanı işgal edilmiş, padişah aşamaya, halkla bütünleşen bir düzeye yapılacak faaliyetlerin bir an önce şahsi olmak vardı. Tüm katmanlar temsil ediliyordu. çağrılmasını istedi. İngilizlerle işbirliği yapan ve kararı kurtaracaktır. ulaştı. TBMM, kendine özgü bir yönetim TBMM, demokrasinin ana kurucusu iç savaşı yaratıyor ve destekliyor; düzenli ordu taşımıştır. niteliğinden çıkarılması mutlaka, bütün bir Olağanüstü zor koşullara karşın özgür Padişah Vahdettin ve Damat Ferit hükümeti, 4. Her sancaktan 3 temsilci seçilerek modeli oluşturdu. Tüm güçler, yasama, durumundaydı ancak Milli Mücadele karşıtlarına çalışmaları bin bir zorlukla devam ediyor. Milli Mücadele artık halka dayalı bir milletin birlik ve dayanışmasını sağlayacak ve düşünce ve eleştiri en güçlü bir biçimde 8 Haziran 1919’da Mustafa Kemal’i geriye Sivas’taki toplantıya gelmelidir. yürütme, bazı durumlarda yargı yetkileri da ödün verilmemiştir. TBMM, sadece kurtuluş Tüm bu zorlukların üstesinden gelmek için Meclis’le yürütülecektir. Bu karar Mustafa temsil edecek bir kurul adına olması gerekli idi” uygulanıyordu. TBMM, Milli Mücadele’yi, çağırdı. Atatürk, Anadolu’ya geçeli henüz İşte Erzurum Kongresi, Sivas Kongresi, Meclis’te toplandı. Anayasa hukukunda bu için, bağımsızlık için yabancı işgal güçleriyle Meclis, Kuvayı Milliye ruhu ile gece gündüz Kemal’in dehasının, ileri görüşünün bir (Nutuk s. 21) bağımsızlık savaşını demokrasi ilkelerine bağlı 19 ay olmuştu. ardından 23 Nisan 1920’de TBMM’nin açılışı modele “meclis hükümeti” sistemi adı verilir. savaşmak durumunda değildi, aynı zamanda çalışıyordu. ürünüdür. İşte, 21/22 Haziran’da yayımlanan Amasya kalarak yönetiyordu. Prof. Tanör, “Kurtuluş- Atatürk, Nutuk’ta “Yapılan geri çağırma Atatürk’ün Amasya Bildirisi’nde belirttiği bu Meclis’te her düşünce özgürce konuşuluyor bir iç savaş ortamındaydı. Bir yandan dış işgal 23 Nisan 1920’nin 103. kuruluş Meclis’in oluşması ve açılmasının Bildirisi tam da bu gerekçelere dayanır. Ne Kuruluş” kitabında bu durumu “savaş emrine uymamıştım... Hazırlıklara devam kararın sonucudur. Mücadele kişiselleşmeden ve tartışılıyordu. “TBMM’nin hem ideolojik, güçleri, öte yandan iç savaş ve İstanbul’daki yıldönümünde Birinci TBMM’nin vatansever, temeli ve kökleri aslında 22 Haziran 1919 deniyordu: demokrasisi” deyimiyle anlatır. (s. 124) ediyordum, şahsen asi duruma geçmiştim” çıkarılıyor, kurumsallaşmaya gidiliyordu. hem de kurumsal açıdan demokratikleşmede işbirlikçi hükümetle baş etmek zorundaydı. Kuvayı Milliyeci üyelerinin önünde saygı ve tarihinde yayımlanan Amasya Bildirisi’dir. minnettarlıkla eğiliyoruz. Temel ilkeler o bildiride belirtilmiştir. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlu olsun. Türk tarihinin en önemli günlerindenTürk tarihinin en önemli günlerinden biri olan,biri olan, Türkiye Büyük Millet Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açıldığı bu günde,Meclisi'nin açıldığı bu günde, Ulu Ulu Önderimiz Gazi Mustafa KÖnderimiz Gazi Mustafa Kemalemal Atatürk'ün,Atatürk'ün, tüm çocuklara tüm çocuklara bayram olarak armağan ettiği,bayram olarak armağan ettiği, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı en içten dileklerimle kutluyor,Bayramı’nı en içten dileklerimle kutluyor, tüm evlatlarımızı ülkemizin aydınlıktüm evlatlarımızı ülkemizin aydınlık yarınları için atan yüreklerinden,yarınları için atan yüreklerinden, ışıl ışıl parlayan,ışıl ışıl parlayan, umut dolu gözlerinden umut dolu gözlerinden öpüyorum.öpüyorum. ÖZLEM BECANÖZLEM BECAN Uzunköprü Belediye BaşkanıUzunköprü Belediye Başkanı