Katalog

19 NİSAN 2023 ÇARŞAMBA Haber 9 CUMHURİYET MECLİSİ 23 Nisan 1920’de Ankara’da açılan TBMM, üzerine saray gölgesi düşen bir meşrutiyet meclisi değil, egemenliğin “kayıtsız şartsız” millete verildiği, üzerine saray gölgesi düşmeyen bir cumhuriyet meclisidir. Biden’ın F-16 kararı hazırladığı taslakta da bu ada yer TBMM, 23 Nisan 1920’de 115 üye ile açıldı. verildi. Ancak bunun o günlerde SINAN MEYDAN Ertesi gün 62 üye daha katıldı. 18 Ağustos 1920’de yanlış anlaşılabileceği düşünüldü. ‘henüz’ yeterli değil üye sayısı 365’e çıktı. (Şerafettin Turan, “Meclis-i Kebir-i Milli” adı önerildi. Türk Devrim Tarihi, 2. Kitap, s. 133-134.) Sonunda “Büyük Millet Meclisi” SENA YAŞAR Tarihten adı kabul edildi. 8 Şubat 1921’de Günümüze ABD’DE Başkan Joe Biden yönetimi, “Büyük Millet Meclisi”nin başına F-16 savaş uçakları için l ink-16 “Türkiye” adı getirildi. Sadece modernizasyon kitlerinin Türkiye’ye bu adlandırma bile TBMM’nin açılmasıyla “millet egemenliğine satışı konusundaki kararını Kongre’ye dayanan yeni bir Türk devletinin iletti. Savunma sanayi analisti Arda kurulduğunu” gösteriyordu. Mevlütoğlu, Kongre’de alınan kararı ürkiye’de uygulandığı haliyle Milletvekillerinin çoğu bu meclisin Cumhuriyet’e değerlendirdi. l ink-16 ile geçici olduğunu düşünüyordu. Kimi başkanlık sisteminin en uçaklarda iki güncelleme söz konusu Tkötü yanı meclisin gücünü milletvekilleri padişahlık ve halifelikle olacağını belirten Mevlütoğlu, “Biri, ve otoritesini azaltmasıdır. Bu bağ kurup İstanbul hükümetiyle ‘data link’ dediğimiz veri bağı sistemli sistemde meclis, bir cumhuriyet uzlaşmak gerektiğini söylüyordu. bir güncelleme. Bu sistem F-16’nın meclisi olmaktan çıkmış, saray Kimileri meclise bir “padişah vekili” hem Türk Silahlı Kuvvetleri’ndeki diğer gölgesinde bir meşrutiyet meclisine atanmasını istiyordu. Atatürk, unsurlarla hem de NATO içindeki diğer dönüşmüştür. 14 Mayıs seçimleri, ise “Osmanlı Devleti’nin ve müttefik unsurlarla veri alışverişini meclisin bir meşrutiyet meclisi halifeliğinin yıkıldığını ve ortadan sağlıyor. Özellikle ortak harekâtlarda mi yoksa cumhuriyet meclisi mi kalktığını düşünerek yeni temellere Padişah Vahdettin, Ankara’da kendi arasındaki telefon ve telgraf F-16’nın kullanılabilmesini, diğer olacağına karar vereceğimiz seçimler kontrolü dışında bir millet meclisinin hatlarını kesmeye kadar varan dayalı yeni bir devlet kurmayı” NATO ülkelerinin hava, kara, deniz olacaktır. Bu seçimlerde “güçlü planlıyordu. 24 Nisan 1920’de açılacak olmasını çok sakıncalı kudurmuşça kasıtlar karşısında platformlarıyla veri alışverişini saray+zayıf meclis” diyenler mecliste uzun bir konuşma yaptı. buldu. Kurnaz padişah, arkasına halkı kaldık” diyor. Meclisin toplanmasını yapabilmesini sağlıyor” dedi. Diğer meşrutiyete, “sadece güçlü Meclisi bilgilendirdi. Sonra meclise, ve orduyu alan bir millet meclisinin, sağlamak için çalıştıkları günlerde güncellemenin ise “yere çakılmayı meclis” diyenler ise cumhuriyete oy -içinde cumhuriyetin saklı olduğu- sarayı temelinden sarsacağını çabuk kendilerini en çok uğraştıran Düzce, önleyici sistem” olduğunun altını verecektir. Dolayısıyla bu seçim bir bir öneri sundu. Bu öneride özetle kavradı. Hendek, Gerede ve Bolu civarından çizen Mevlütoğlu şu bilgileri verdi: rejim oylamasıdır. şöyle diyordu; Kendi otoritesini ve saray başlayıp Nallıhan, Beypazarı “Bu sistem, özellikle bilinç kaybı veya Dört gün sonra TBMM’nin açılışının 1. Hükümet kurmak gereklidir. egemenliğini korumak isteyen üzerinden Ankara’ya yaklaşacak arıza durumunda, uçağın kumandasını 103. yıldönümü… TBMM -daha (Böylece İstanbul’daki saray Padişah Vahdettin, Ankara’da gibi görünen “gericilik ve isyan devralarak yere çarpmasını engelliyor. önceki meclislerden farklı olarak- bir hükümeti yok sayıldı) yeni meclisin açılmaması için Milli dalgaları” olduğunu söylüyor. Otomatik olarak devreye giriyor.” 2. Geçici bir hükümet başkanı meşrutiyet meclisi olarak değil, ülkeyi Harekete karşı bir iç savaş başlattı. Saray, Milli Harekete saldırırken Cumhuriyete taşıyacak bir millet seçmek veya bir padişah vekili Padişah, bu iç savaşı, İngiliz özellikle dini kullandı; Kuvayı ‘Onaylanan küçük kısım’ belirlemek doğru değildir. meclisi olarak açılmıştır. desteğiyle yürütecekti. Bu amaçla 5 Milliyecileri “halifeye isyan eden 3. Mecliste beliren “milli irade” Mevlütoğlu kararın, Nisan 1920’de dördüncü Damat Ferit katli vacip din düşmanları” olarak Sarayın meclis korkusu yurt alın yazısına doğrudan Kongre’de “Türk aleyhtarı hükümetini kurdu. damgaladı. Mustafa Kemal, sarayın doğruya el koymuştur. TBMM’nin Son Padişah Vahdettin, bir üyelerin muhalefetinin Saray, iç savaşın en önemli adımlarını bu din merkezli saldırısına karşı şu üstünde hiçbir güç yoktur. (Böylece meşrutiyetçi değil, tüm kontrolün kırılmış olmasına dair 11 Nisan 1920’de attı. O gün; akılcı önlemleri aldı: İstanbul’daki saray yok sayıldı) kendi elinde olmasını isteyen bir emare” olarak 1. Padişah Vahdettin İstanbul’daki 1. “Kuvayı Milliyecilerin katli 4. TBMM, yasama ve yürütme bir mutlakiyetçiydi. Bu nedenle yorumlanabileceğini meclisi dağıttı. vaciptir” diyen saray fetvasına karşı yetkilerini kendinde toplamıştır. ilk fırsatta meclisten kurtulmak 2. Damat Ferit Paşa, Milli Hareket söyledi. Mevlütoğlu, Ankara Müftüsü Börekçizade Rifat (Böylece meclis, ülke yönetimine el istiyordu. I. Dünya Savaşı sonunda karşıtı bir beyanname yayımladı. “Türkiye, istediğini alabildi Mevlütoğlu Efendi’nin hazırladığı -151 imzalı- bir İtilaf Devletleri, -Mondros’u bahane koydu) 3. Padişah Vahdettin, Milli Hareket mi” sorusuna ilişkin ise karşı fetva yayımlattı. ederek- 13 Kasım 1918’de İstanbul’u Önerinin sonunda “Padişah ve karşıtı bir hattı hümayun yayımladı. şunları söyledi: “9 yıldır ilk kez ‘yabancı 2. Normalde 22 Nisan Perşembe fiilen işgal ettiler. İngilizlere yaranma halife, baskı ve zordan kurtulduğu 4. Şeyhülislam Dürrizade Abdullah askeri satışlar’ kapsamında ABD’den günü açılması gereken meclisi, politikası izlerken meclis engelinden zaman meclisin düzenleyeceği Kuvayı Milliye aleyhine fetva yayınladı. bu denli mali boyutu büyük bir paket özellikle 23 Nisan Cuma günü dinsel kurtulmak isteyen Padişah yasaya göre yerini alır” denmişti. Saray hükümeti, 18 Nisan 1920’de, onaylanıyor ve alım gerçekleştiriliyor. Vahdettin, -en gerekli olduğu anda, bir törenle açtırdı. (Böylece ilk kez milletin kaderini Milli Hareketi bastırmak için Kuvayı Ancak uçak tekniği olarak baktığınızda, 21 Aralık 1918’de meclisi kapattı. 3. Halifeye isyan etmediklerini, tam saray değil, sarayın kaderini millet Milliye’ye karşı Kuvayı İnzibatiye Milli Hareketin baskısı ile 12 Ocak onaylanan, daha önce başvurusunu tersine Ankara’da açılan meclisin, belirleyecekti.) (Halifelik Ordusu) adlı bir paralı ordu 1920’de İstanbul’da yeniden açılan yaptığımız ‘viper modernizasyonunun’ İstanbul’da tutsak durumdaki halife/ Bu öneri doğrultusunda Meclis meclis, 28 Ocak 1920’de Misak-ı kurdu. aslında çok küçük bir kısmı, kesinlikle sultanı da kurtaracağını belirtti. içinden bir hükümet seçildi. Atatürk Milli’yi kabul etti. Bunun üzerine 23 Nisan’da saray mahkemesi tamamı değil. Belki parça parça diğer 4. TBMM, 29 Nisan 1920’de Nutuk’ta şöyle diyor: “Böyle bir İtilaf Devletleri, 16 Mart 1920’de Divan-ı Harbi Örfiler kuruldu. 1 bileşenleri alma yoluna gidebiliriz. Bu Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu hükümet, milli egemenlik temeline İstanbul’u işgal ettiler. İngilizler, bazı Numaralı Divanı Harp, 11 Mayıs çıkardı. İstiklal Mahkemeleri’ni kurdu. modernizasyonun önemli bir parçası dayanan halk hükümetidir; milletvekillerini tutuklayıp Malta’ya 1920’de Mustafa Kemal ve cumhuriyettir.” Atatürk çok ‘radar iyileştirmesi’. Ama başta radar sürdüler. Vahdettin, o gün kendisini arkadaşlarını idama mahkûm etti. Devlet kuran Meclis haklıdır. 29 Ekim 1923’te ilan edilen olmak üzere bazı önemli parçalar ziyarete gelen bir meclis kuruluna, Bu idam kararını 24 Mayıs 1920’de cumhuriyetin temelleri 23 Nisan 23 Nisan 1920’de Ankara’da var ve biz bunları henüz alamadık. “Bir millet var koyun sürüsü, Padişah Vahdettin onayladı. açılan TBMM, Türkiye’yi meşruti 1920’de TBMM açılarak atıldı. Bu gelişmelerin gidişatı ise biraz da ona bir çoban lazım o da benim” Sarayın kışkırtmalarıyla Anadolu’da monarşiden cumhuriyete taşıdı. TBMM, 1 Kasım 1922’de saltanatı demekten kendini alamadı. İki gün Türkiye-ABD arasındaki siyasi ilişkilerin çok sayıda iç isyan çıktı. Padişahçı Bu meclisin açılışıyla Anadolu’da kaldırdı. Türkiye Cumhuriyeti sonra, 18 Mart 1920’de meclis, durumuna bağlı.” l ANKAr A isyancılar, Kuvayı Milliyecileri yeni bir devletin, Türkiye Anayasası’na göre “Egemenlik çalışmalarına ara verdi. sokak ortasında katlettiler; bunu Bunun üzerine Temsil Heyeti Cumhuriyeti’nin temelleri atıldı. kayıtsız şartsız milletindir” ve millet yaparken de “Şeyhülislamın Başkanı Mustafa Kemal, Atatürk, Nutuk’ta, 1919’da, daha bu egemenliğini sadece TBMM eliyle YUNAN BASINI İstanbul’daki meclisin kapatılacağını fetvasının hükmü yerine geldi” diye İstanbul’dan çıkmadan önce kullanır. TBMM’nin yanında yeniden sezerek 19 Mart 1920’de bir genelge bağırıyorlardı. (Şerafettin Turan, Türk düşündüğü ve Samsun’da Anadolu bir saray kurmak; meclisin milli ‘KİT’l Er İ TAr TIŞTI yayımladı. Ankara’da yeni bir meclis Devrim Tarihi, 2. Kitap, s.164) topraklarına ayak basar basmaz egemenliği sarayla paylaşması veya açılması amacıyla bütün illerde Atatürk, Nutuk’ta, sarayın uygulamaya başladığı kararın saraya devretmesi Cumhuriyetin ABD’NiN modernizasyon seçimlerin yapılmasını istedi. İstanbul kışkırtmalarıyla çıkan isyan ateşinin “millet egemenliğine dayanan ruhuna aykırıdır. kiti kararı Yunanistan basında meclisindeki milletvekillerinin de tam bağımsız yeni bir Türk devleti Asla unutulmamalıdır ki, Türkiye tüm Anadolu’yu sardığını anlatıyor: gündem oldu. Naftemporiki Ankara meclisine katılabileceklerini Cumhuriyeti bize saraydan/ “Hıyanet, cehalet, kin ve taassup kurmak” olduğunu belirtiyor. İşte o gazetesi, ABD’nin F-16 kararını duyurdu. karar, 23 Nisan 1920’de Ankara’da sultandan miras kalmadı; Türk dumanları bütün vatan göklerini “Türkiye’nin mevcut ve gelecekteki milleti Atatürk’ün önderliğinde kesif karanlıklar içinde bırakıyordu. TBMM açılarak düşünceden tehditlere karşı koyma yeteneğini Sarayın savaşı uygulamaya geçirildi. emperyalizme ve işbirlikçi saraya/ İsyan dalgaları Ankara’da geliştireceğine” diyerek yazdı. İstanbul’da meclis denetiminden karargâhımızın duvarlarına kadar Atatürk, meclise “Kurucu Meclis” sultana karşı mücadele ederek bu Protothema gazetesi ise satış adını vermek istedi. Temsil Heyetinin kurtulup kontrolü ele geçiren çarptı. Karargâhımızla şehir Cumhuriyeti kurdu. onayını, “Bölgedeki askeri dengeler değişmeyecek” mesajıyla okuyucularına sundu. Yunan Efsyn de “Kongre’nin yıllardır Türkiye’ye Yaptıkları Hatay Havalimanı’nın pisti ortadan ikiye ayrılmıştı onayladığı ilk büyük askeri satış olacak” sözleriyle manşete taşıdı. NATO’dan siber O şirkete ihale savunma tatbikatı Rıfat Kı Rcı NATO, 38 ülkeden 3 binin üzerinde 2020’deki depremde Meclis 23 Nisan’a epremden etkilenen 11 ilde katılımcıyla dünyanın en geniş siber şirketin yaptığı hastane konut ihaleleri tartışmalı hasar görmüştü. savunma tatbikatını düzenliyor. “Kilitli özel toplanacak Disimlere verilmeye devam Kalkanlar” adı verilen ve her yıl icra edilen tatbikata Estonya’daki NATO ediyor. Bu kez de Diyarbakır’da Tür KiyE Büyük Millet Meclisi İşbirliğine Dayalı Siber Savunma 300 deprem konutu ihalesi, inşa (TBMM), kuruluşunun 103. Mükemmeliyet Merkezi (CCDCOE) ev yıldönümü ve “23 Nisan Ulusal ettiği Hatay Havalimanı pisti sahipliği yapıyor. NATO’dan yapılan Egemenlik ve Çocuk Bayramı” depremde ortadan ikiye ayrılan açıklamaya göre dün başlayan ve kutlamaları çerçevesinde, pazar İmaj Yapı’ya verildi. 21 Nisan’a kadar sürecek tatbikatta günü özel gündemle toplanacak. bilgisayar sistemleri, gerçek zamanlı TBMM Başkanı Mustafa Şentop, 300 konut yapacak saldırılara karşı korunacak, ayrıca kritik 14 Mayıs seçimleri nedeniyle tatile İmaj Yapı, Çevre, Şehircilik ve durumlarda alınacak taktik ve stratejik giren Meclis’i 23 Nisan Pazar günü İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kararların simülasyonu yapılacak. olağanüstü toplantıya çağırdı. Yine hastane yapacak açtığı ihaleyi Eskikale İnşaat şirket NATO, CCDCOE ülkeleriyle partner ortaklığıyla aldı. İhaleye göre İmaj ülkelerden oluşan birlikler 5 bin 500’den Bilim Şenliği başlıyor izMir’ DE 30 Ekim 2020’de yaşanan inşaatı yapımı’ için ihaleye çıktı. Yapı’nın da içinde bulunduğu iş fazla sanal sistemde adli, hukuki ve 6.6 büyüklüğündeki depremde ihaleyi 179 milyon 150 bin TL’ye Etkinlikler, TBMM Başkanı ortaklığı 12 Nisan 2024 tarihine medyayı içeren sınamalara karşı koyacak. kentteki birçok hastane ve kamu Krom inşaat Turizm ithalat ihracat Şentop’un, Meclis Atatürk Anıtı’na kadar Diyarbakır’da 300 konut binası hasar görmüştü. Onlardan Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aldı. çelenk koymasıyla başlayacak. biri de Konak’taki Dr. Suat Seren Krom inşaat’ın internet sitesinde üretecek. Şirketlere bu iş için 898 Şentop ve beraberindeki heyet, Mehmetçik PKK’nin Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi yer alan bilgiye göre şirket daha Anıtkabir’i ziyaret edecek. milyon lira ödenecek. Hastanesi’ydi. Depremden önce önce de birçok hastane projesini Ardından da 1. TBMM binasında ‘kale’sine girdi de duvarlarında çatlak olan ve üstlendi. Bunların içerisinde anma töreni yapılacak. TBMM Uyarıları dinlememişti depremde hasar gören hastanenin yapımına devam edilen Kayseri’deki Tür K Silahlı Kuvvetleri, sınır ötesi Genel Kurulu da 23 Nisan özel Daha önce de birçok kamu ihalesi K bloğunu yapan Krom inşaat, Bünyan 75 yataklı Devlet Hastanesi operasyonda terör örgütü PKK’ye gündemiyle toplanacak, siyasi alan İmaj Yapı’nın en tartışmalı tekrardan izmir’de hastane yapacak. ve Muğla yatağan 100 yataklı Devlet ağır darbe indirdi. Mehmetçik, Irak’ın partilerin temsilcileri konuşma projesi Hatay Havalimanı olmuştu. Sağlık Bakanlığı 7 Şubat’ta Selçuk’ta Hastanesi de yerini aldı. kuzeyindeki Zap’ta teröristlerin sözde yapacak. Meclis’te ayrıca Türk Mimar ve Mühendis Odalar ‘50 yataklı Devlet Hastanesi ikmal l ŞEyDA ÖzTür K / iSTANBUL “kale” olarak gördüğü Çemçö’ye girdi. 12 Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara Birliği’ne (TMMOB) bağlı meslek terörist etkisiz hale getirildi. Komandolar Üniversitesi Çocuk Bilim Merkezi kuruluşları, inşaat için yapılan söylemesine rağmen Hatay Pisti Ankara Büyükşehir Belediyesi Pençe Kilit Harekâtı bölgesindeki ve TÜBİTAK işbirliğinde “Meclis yer seçiminin hatalı olduğunu, Havalimanı’nın inşaatı tamamlandı ekipleri onardı. 918 metresi Çemçö mağarasında silahlar ve bunların Bahçesi Çocuk Bahçesi ve Bilim proje alanının fay hattı üzerinden ve 2007’de hizmete açıldı. şuan kullanılamaz halde olan mühimmatlarının yanı sıra bombaatarlar Şenliği” düzenlenecek. Etkinlik, 23- ile roketatarlar ele geçirdi. l DHA geçtiğini, havalimanının başka Havalimanının tek pisti 6 Şubat havalimanındaki uçuşlar 17 Mayıs 26 Nisan’da devam edecek. l DHA alana yapılması gerektiğini depreminde ortadan ikiye ayrıldı. tarihine kadar iptal edildi.