Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
31 MART 2023 CUMA
2 olaylar ve görüşler
31 Mart’ın derin kökleri
Av. Hüseyin Özbek ve Terakki Kadınlar Kulübü’nde
musiki aletlerinin parçalanması,
Abdülhamit, birliğiyle Kadın, emek, hayvan,
“Alaylı zabit isteriz, mektepli
dağa çıkan genç subayların
zabit istemeyiz” haykırışları,
şiddet ve terör
II.baskısına, Rumeli’den
kalkışmanın zihinsel arka planını
Yıldız’a yağan telgraf yağmuruna
yle bir parti düşünün ki:
göstermektedir.
daha fazla dayanamaz. 23 Temmuz
Kadına düşman...
Ö Emeğe düşman...
1908’de yayımladığı irade ile İrticaya verilen ders
Hayvana düşman...
Kanuni Esasi’yi (Anayasa)
İki hafta boyunca buharlaşan
Etnikçi...
yürürlüğe koyacağını açıklar. İşin
devlet, düşürülen hükümet, işgal
Irkçı...
gerçeği, İttihat ve Terakki’nin sivil
edilen meclis kürsüsünden konuşan
Azgın milliyetçi...
ve asker kanadının da bundan öte
softalar, öldürülen adalet bakanı,
Faşizan, hatta faşist...
bir isteği yoktur.
parçalanan Lazkiye mebusu, linç
Kendi kimliğinden olmayan insanları
Meclis-i Mebusan açılmış,
edilen mektepli subaylar, basılıp insandan bile saymıyor...
Her türlü şiddeti, her türlü terörist
Abdülhamit sürgünlerinden
yakılan gazeteler... Binbaşı Ali
eylemi kullanmış ve hâlâ kullanıyor!
hayatta kalanlar geri dönmüş,
Kabuli, gözü önünde öldürüldüğü
HHH
sansürün kalktığı göreli özgürlük
halde, isyancıların bütün isteklerini
Cemiyeti yöneticisi ve Volkan Ayasofya meydanında isyancı
Öyle bir parti düşünün ki:
ortamında gazete ve dergiler peş
kabul edip, tüm cezaları affeden,
Gazetesi sahibi Derviş Vahdeti’nin askerlerle buluşurlar. Müderris
Kadına düşman...
peşe yayımlanmaya başlamıştır.
şeriatın daha özenli uygulanacağı
düzenlediği, Said Nursi ve bir Rasim Efendi ile Hamdi Çavuş,
Emeğe düşman...
Saltanat ve hilafetin geleneksel
sözünü veren II. Abdülhamit. 31
kısım ulemanın katıldığı mevlit, ittifakın iki simgesi olarak ön Hayvana düşman...
müttefiki ulema, süreci endişe
Mart’ın tek cümlelik özeti: Çağdaş Dinci...
31 Mart’ta (13 Nisan) başlayacak plandadırlar.
Mezhepçi...
ve öfkeyle izlemektedir. Medrese
değerler ve kurumlara karşı
kalkışmanın provası olarak Tarih bir kez daha tekerrür
Tarikatçı...
talebesini askere almaya, yeterlilik
ideolojik lokomotifi medrese olan
düşünülmüştür. etmiş, geçmişteki ulema ile isyancı
Kendi kimliğinden farklı kimlik ve
sınavından geçirmeye yeltenen koalisyonun kanlı kalkışması.
Vahdeti ve softalar, 7 Nisan’da ittifakı, bu kez Avcı Taburları ile
inançtakilerin öldürülmeleri gerektiğine
Harbiye ile İttihat ve Terakki’ye Selanik’ten İstanbul’a uzanan
gazeteci Hasan Fehmi’ye ulema ittifakı olarak yinelenmiştir.
inanıyor...
diş gıcırdatmakta, makarayı geri el, kurmay başkanlığını Mustafa
düzenlenen suikastın ordu ve Tarihler farklı olsa da “Şeriat
Her türlü şiddeti, her türlü terör
sarmak için fırsat kollamaktadır. Bir Kemal’in yaptığı Hareket
mektepli subayların işi olduğunu isteriz“ sloganı hiç değişmemiştir. yöntemini her an kutsuyor!
yanda imtiyazlı konumunu yitirmek Ordusu’dur. İsyan merkezi HHH
iddia etmekte, kışlaları gezerek İttihat ve Terakki’den 23 Temmuz
Öyle bir parti düşünün ki:
istemeyen medrese, diğer yanda Taksim Kışlası’nın topa tutulması,
Avcı Taburlarını kışkırtmaktadırlar. 1908’in rövanşı alınacak, Harbiyeli/
Kadına düşman...
Osmanlı modernleşmesinin üç ayağı irticanın ödün değil ders verilerek
Yoğun propaganda sonuç vermiş, mektepli subayların defteri
Emeğe düşman...
Harbiye, Mülkiye, Tıbbiye. önlenebileceğinin tarihsel kanıtıdır.
31 Mart’ta isyan başlamıştır. dürülecek, medreseyi ötelemenin
Hayvana düşman...
Sürüklendiğimiz Ashab-ı Kehf
Avcı Taburları Taksim Topçu bedeli ödetilecektir! Mektepli
Demokrasiye düşman...
Zihinsel arka plan
uykusundan uyanmak için 31
Kışlası ve Yıldız Kışlası’ndan subayların yüzüne tükürülmekte,
Yalancı...
3 Nisan 1909’da Ayasofya
Mart’ın geçmişten günümüze
çıkarak Ayasofya’ya yönelirler. don indirilip sünnet muayenesi Bugünkü düşmanlarını yarın dost
Camisi’nde okunan mevlit ilk
uzanan derin köklerini asla ediniyor...
Süleymaniye, Beyazıt, Fatih yapılmaktadır. Kahvehane
kıvılcımdır. İttihad-ı Muhammedi Bugünkü dostlarını yarın düşman
unutmamak gerekiyor!
medreselerinden çıkan softalar, duvarlarındaki resimlerin, İttihat
yapıyor...
Güvenilmez...
İşine geldiğinde teröristlerle masaya
oturuyor...
İşine geldiğinde, demokratik
yöntemlerle politika yapanları terörist
Kemalizmin ontolojisi üzerine
ilan ediyor!
HHH
Öyle bir parti düşünün ki:
kullandı. Kemalizm bağımsızlık, oluşturulan klan devleti olarak jeopolitik, kültürel bir üst varlık
HALiT PAyzA
Kadına düşman...
YAZAR
çağdaşlaşma, kesintisiz devrimler Osmanlı’da, Osmanlıcılık düşünü, olarak ortak bir dil, ortak kültür,
Emeğe düşman...
demekti. Kemalizmin ilkeleri imparatorluğun çadır devletinden ortak değerleri içerir. Ulus devletler
Hayvana düşman...
emalizm ontolojik bir
daha sonra Cumhuriyetçilik, duraklama ve yıkılma sürecine evrensel yasalara göre varlıklarını
Ve kendi inanç ve düşüncelerine karşı
Kkavram olarak ilkin ulusal
Halkçılık, Devletçilik, Milliyetçilik, kadar yoktur, Türk’ü kabullenmez. sürdürürler, yoksa kendinden
olanları domuz bağı ile bağlayıp işkence
bağımsızlık için Mustafa Kemal’in
Devrimcilik, Laiklik olarak Osmanlıcılık düşünü Tanzimat’ın önceki soy ve klan devletleri gibi
ile öldürüyor...
önderliğinde direnenlere karşı
İşkence ve cinayet kayıtlarını da etrafa
belirlenecektir. eseridir. Jön Türklerin yıkılmanın tarihin çöplüğüne süpürülürler.
işbirlikçi Damat Ferit, ardından
korku yaymak ve gücünü göstermek için
eşiğine gelmiş imparatorluğu
yayımlıyor!
İstanbul’un işgal edildiğini bildiren
Cumhuriyetin kökü Aklın özgürlüğü
yeniden toparlamak için
HHH
Fransız temsilcisine “Kemalistleri
Düşünbilim, etimolojik olarak Aydınlanma Kant’ın da
savundukları Osmanlıcılık 1878
Öyle bir iktidar düşünün ki:
siz tutuklamasaydınız, ben
arama bilgisidir. İdeolojiyle vurguladığı gibi insanın kendi
Berlin Antlaşması’yla zayıflamaya
Kadına düşman...
tutuklayacaktım” diyen Vahdettin
doktrin birbirine karıştırılır; suçu ile düşmüş olduğu ergin
başlar, Balkan Savaşlarındaki
Emeğe düşman...
tarafından söylendi. 1920’de
ideolojinin ontolojik tanımı siyasal olamamadan yine aklını bir Hayvana düşman...
büyük yengilerle ortadan kalkar.
Robeck’in müttefikleri için
Kendi iktidarına karşı olanları susturuyor,
ve toplumsal oluşumların tutum, başkasına başvurmaksızın
Ardından İslamcılık düşünü II.
susmayana şiddet uyguluyor...
hazırladığı raporda “Fransızlar,
duruş ve yaklaşımlarını içerir. kullanmasıdır. Aklını bir
Abdülhamit döneminde devletin
HHH
Kemalistlere karşı iyi niyetli
Ayrıca siyasal, hukuksal, bilimsel, başkasının aklıyla kullananların
resmi politikası haline gelir. I.
Öyle bir ittifak düşünün ki:
görünüyorlar” diyerek bu kavramı
felsefi, yazınsal, etik, estetik en büyük yanılgısı, başkalarının
Dünya Savaşı sonunda etkisini
Yukarıdaki gibi partilerle...
dile getirir. 6 Mart 1922’de Tevfik
bileşenleri bulunur. Kemalizm bir aklını kendi aklılarından daha
yitirir. Türkçülük düşünü Çarlık
Yukarıdaki gibi bir iktidar...
Paşa ile görüşen İngiliz Yüksek
bütün olarak bugün de varlığını Rusya’sından kaçan Türk asıllı büyük ve daha doğru kabul
Ortaklık yapıyor...
Komiseri Sir Horace Rumbold da Ve bir ülkeyi birlikte yönetiyorlar!
daha yoğun biçimde duyumsatarak düşün insanlarının Anadolu’ya etmeleridir. Aklını başkasının
HHH
aynı kavramı kullanır. Bağımsızlık
sürdüren yararcı bir ideoloji, yeni taşıdıkları akım olarak ortaya çıkar, aklıyla kullananlar, başkalarının
Kâbus gibi...
karşıtı Alemdar gazetesi
bir çağı işaret eden Türk Rönesans’ı yanılgısını da kendi doğruları
II. Meşrutiyet’in ilanıyla varlığını
Daha güzel Türkçeyle “Karabasan”
Kemalistleri “Kemali Çete” olarak olarak kabul edilebilir. olarak kabul ederler. Despotizim ve
duyumsatır. Aynı dönemde Batıcılık
gibi:
yaftaladı. Batılı işgalciler için Osmanlı düşünü Osmanlıcılık, zorbalık varlığını aklını kullanma
düşünü de gelişir. Türkçüler
Çağımızdaki demokratik ülkelerde
Ulusal Bağımsızlık Savaşı “Kemalist
İslamcılık, Türkçülük ve Turancılık/Kızıl Elma gibi hedeflere cesareti göstermeyip başkalarının
ne böyle partiler...
Hareket” olarak küçümsenmek Batıcılık olarak çok parçalıdır. yönelirlerken Batıcılık düşününü aklıyla akıllı olduklarını Ne böyle iktidarlar...
Ne de bunlar arasında böyle bir
istenildi. Kemalizm kavramını Cumhuriyete kadar bu dört savunanlar bilimselliği ön planda varsayanların varlığıyla var olabilir.
ittifak var olabilir!
olumlu anlamda ilk kez 1927’de akım birbiriyle çatışkı içindedir. tutarlar. Cumhuriyetin kökü Ancak aklın özgürce kullanılması
Elbette Anayasasında “Demokratik,
Yakup Kadri Karaosmanoğlu Bir aile ve devşirmelerle bilimselliktir. Ulus devlet politik, aydınlanma getirebilir.
Laik ve Sosyal bir Hukuk
Devleti” olduğu yazan Türkiye
Cumhuriyeti’nde böyle bir facia,
böyle bir “karabasan”, böyle bir
“kâbus senaryosu” hiçbir biçimde
YSK ve ‘anayasaya karşı hile’ olgusu
düşünülemez bile!
PROF. DR. MesUT GüLMez dürüstlüğü ilkesi”ne, tüm evrak incelemesinde göz ardı
kararlarında uymakla, bu anayasal edilmesinin gerekçesi olamaz.
SK, anayasa, seçim yasaları
ilkeyi uygulamakla yükümlüdür. Anayasa kural ve ilkeleri,
Yve kararlarını anarak Recep
“Kararları aleyhine başka bir itirazları beklemeksizin,
Tayyip Erdoğan’ın ve Kemal
merciye başvurulamaz” denilmiş cumhurbaşkanının herkesçe
Kılıçdaroğlu’nun adaylık
olması, anayasa kural ve ilkelerine bilinen durumunun kendiliğinden
başvurularını oybirliğiyle
aykırı karar alınması anlamına göz önüne alınmasını gerektirir.
kabul etti. Kararın gerekçesi,
gelmez. Tersine, YSK’nin bu
başvuru evrakında “eksiklik” ‘Fahiş hukuksuzluk’
konuda çok daha titiz ve duyarlı
olmamasıdır. İncelemenin
Cumhurbaşkanının adaylığı, CUMHURİYET GAZETESİ,
olmasını, sorumlu davranmasını
başvuru evrakına dayanarak
“anayasaya karşı hile”
gerektirir. YSK incelemesi, 116.
yapılması gereklidir ama 10
oluşturmaktadır. Çünkü bu
maddeyi kendiliğinden göz
MİLLETVEKİLİ ADAY ADAYLARINI
Mart itibarıyla ikinci dönemini
durum, anayasanın öngördüğü
önüne almadığından eksiktir,
doldurmasına 100 gün kalan
ama kendi durumundaki “iki
kararı anayasaya aykırıdır.
TANITIYOR
cumhurbaşkanının durumu
defa cumhurbaşkanı seçilmiş” bir
Başvuru evraklarının “biçimsel
açısından yeterli değildir.
kimseyi kapsamayan, anayasanın
olarak” eksik olmaması, kararın
Cumhuriyet gazetesi 14 Mayıs 2023 tarihindeki seçimler öncesi
Çünkü anayasa madde 116’da,
yasakladığı bir sonuca, başka bir
anayasaya uygunluğunu
YSK’nin andığı 101. maddedeki
yoldan, kendisinin imzaladığı bir
sağlayamaz.
81 ildeki milletvekili adaylarına sayfalarını açıyor.
“Bir kimse, en fazla iki defa
kararla ulaşmaya çalışmaktır.
Cumhurbaşkanının
cumhurbaşkanı seçilebilir”
Oysa istisna nitelikli kurallar,
adaylık başvurusunun
• Nasıl bir Türkiye hayal ediyorlar?
kuralıyla doğrudan ilgili bir kural
özü gereği asla genişletilemez.
değerlendirilmesinde, bu sorunla
• Hedefleri ve projeleri
daha vardır. Cumhurbaşkanı,
Anayasanın, koşullarını açıkça
doğrudan ilgili olan “en fazla
seçimlerin yenilenmesi
belirlediği ve sınırlarını çizdiği
iki defa” seçilebilme ile buna
• Seçildiklerinde ne yapacaklar?
kararını, kendisinin “bir defa
çerçeve içinde uygulanır.
getirilen “istisna” kuralları
daha” adaylığına ilişkin kurala
YSK, anayasanın açık
göz ardı edilemez. Anayasa,
dayanarak almıştır!
kurallarına ve özüne aykırı
“Türkiye adaylarını Cumhuriyet’ten tanıyor”
cumhurbaşkanının “bir defa
davranmıştır. “Anayasaya karşı
daha” aday olabilmesi için,
Aykırılık
Sayfada yer almak için bizleri arayabilirsiniz.
hile”nin varlığını onaylamış,
seçimlerin yenilenmesi kararını
YSK öncelikle, “Seçimlerin
“seçimin dürüstlüğü” ilkesiyle
TBMM’nin alması gerektiğini
başlamasından bitimine kadar,
ilgili anayasal yükümlülüğünü
öngörmüştür. Cumhurbaşkanı
seçimin düzen içinde yönetimi
yerine getirmemiştir. Bu “fahiş
ise bu kuralı bilmesine karşın,
ve dürüstlüğü ile ilgili bütün
hukuksuzluk”, başvurunun ANKARA : 0312 442 30 50
“kendisinin kendisi için aldığı”
işlemleri yapma ve yaptırma”
kabulüyle ortadan kalkmış
10 Mart kararına dayanarak
İSTANBUL : 0212 343 72 74
C
görevini yerine getirirken
olamaz, meşruluk kazanamaz.
“üçüncü defa” aday olmuştur.
İZMİR : 0232 441 12 20
anayasaya uygun karar almak
YSK’yi de tarihsel sorumluluktan
Başvuru evrakı arasında buna
zorundadır (m.79). “Seçimin
kurtarmaz.
ilişkin bir belgenin bulunmaması,