Katalog

Toker’in hapse atılmış olmalarını anım- 12 MART 2023 PAZAR 2 PAZAR YAZILARI satmak isterim. e) Yine Demokrat Parti’nin, kendisine oy vermediği için Kırşehir ilini ilçeye dönüş- türerek cezalandırdığı unutulmamalıdır. f) Bu sırada en üzücü olaylardan bi- ri olarak, yurt gezileri sırasında kendisine çeşitli engeller çıkarılan İsmet İnönü’nün İstanbul Topkapı’da taşla kafasının yarıl- Sağdaki Şans oyunlarına dığı da tarihe mal olmuş Demokrasi fela- ketlerinden biridir. politikacılara g) Kıbrıs Davası dolayısıyla 1955 yılın- da azınlıklara karşı gerçekleştirilen 6-7 demokrasi dersleri-2 Eylül saldırılarının sorumluluğu da döne- min iktidarı olarak hiç kuşkusuz Demok- 1) Sağdaki politikacılar her şey- rat Parti’nin hanesine yazılmıştır. milyarlar akıyor den önce Cumhuriyet Halk Parti- h) Son olarak Meclis’te 15 milletvekilin- si sayesinde iktidara gelen Demokrat den oluşan bir Tahkikat Encümeni kurup Parti’nin yaptığı hataları yapmaktan yargının bütün yetkilerini ona vererek bir kaçınmalıdırlar. imler gelmemiş Düsseldorflu, ayakta duranlar, masadan Anayasa darbesi de yapmıştır. Sevgili ve değerli okurlarım, biliyorsu- i) Dolayısıyla, sağ politikacılar Demokrat Karaormanlar’ın Moskovalı, Riyadlı... masaya gezenler “ikinci sınıf nuz, Cumhuriyet Halk Partisi hem Cum- Parti’yi “Demokrasi Kahramanı” olarak al- Kbu şirin, şifalı Ortasından Oos oyuncular”! Onlar şanslarını aynı huriyeti ilan eden hem de Çok Partili Reji- kışlamaktan ve onu taklit etmekten sakın- suları ve tarihi Irmağı’nın geçtiği, anda birkaç rulette arayanlar. me geçerek Demokrasiyi kuran partidir. malıdırlar. kumarhanesi ile tarihi ağaçlı Genelde ceplerindeki paranın Bu nedenle, dün de bugün de seçim- Çünkü Demokrat Parti, Demokratik ünlü küçük kentine! kocaman parkların nereden ve nasıl geldiğini le başa gelmiş olan bütün politikacıla- Rejimi geliştirmemiş, tam tersine yok AHMET ARPAD rın, koltuklarını, tarihsel ve siyasal olarak Tolstoy, Dostoyevski, kente yayıldığı bilmeyen genç insanlar, Rus yeni etmiştir. Atatürk’e, İsmet İnönü’ye, özetle Cum- 2) Sağdaki politikacılar, sadece etnik Gogol, Turgenyev... Baden-Baden money- zenginleri. Büyük oynuyorlar. huriyet Halk Partisi’ne borçlu olduklarını ya da din/mezhep kimlikleri üzerinden Rusların Baden-Baden sevgisi Çar maker’ların buluşma yeri. 1858 Geçen yıl Baden-Baden’de 300 unutmamaları gerekir. politika yapmamalıdırlar. Aleksander’ın 1793’te bu yöreli yılında açılmış olan hipodromu, bin insan kumar oynamış. Dün de bugün de ülkemizi yöneten bü- a) Demokratik Rejim’in temel kuralı, bü- Luise ile evlenmesiyle başlamış tarihi kumarhanesi ve eski Bunlardan 70 bini yabancı tün politikacılar, tarihsel ve siyasal açıdan tün yurttaşların din, mezhep, ırk, dil, cin- ve aralıksız sürmüş. Yeşillerin Roma’yı anımsatan kaplıcaları pasaportlu. Milyarlar yatırılıyor “Türkiye’nin kurucu babalarına” saygı sev- sel yönelim farkı olmaksızın eşit haklara gi ve minnet borçludurlar. ortasında köşkler, villalar ile... Zengini, orta hallisi, fakiri, Almanya’da şans oyunlarına. sahip olmalarıdır. a) Ama ne yazık ki Tek Parti döne- b) Bir politikacı herhangi bir ırk, din, satın almışlar. Almanlar şifalı akşamları büyük parkın yanı minden Çok Parti Rejimi’ne geçen mezhep ve/veya cinsel yönelim üzerin- Bağımlılık yaratıyor banyolardan çıkmazken onlar başındaki kumarhanenin Türkiye’de, Cumhuriyet Halk Partisi saye- den siyaset yaparsa, Demokratik Reji- İnsanlar fakirleştikçe kumar kumarhaneden, lokantalardan, kırmızı salonlarını dolduruyor. sinde iktidara gelen Demokrat Parti, ken- min altını oyar. oynayanların sayısı artıyor. şaraphanelerden çıkmamışlar. Baden-Baden’de 1748’den bu disine iktidarı ikram eden CHP’ye düşman 3) Sağdaki politikacılar, sadece ço- Son verilere göre 180 bin insan Bugün de değişen pek bir şey yana kumar oynanıyor. Fransız muamelesi yapmış, hemen onun malları- ğunluk oylarını Milli İrade olarak kabul kumar bağımlısı, 70 bin de na el koyarak işe başlamıştır. yok. Hatta Gorbaçov’dan bu Edouard Bénezet 1848’de edip, daha az oy alan görüş ve akımları b) Elbette bununla da yetinmeyen De- poker hastası. Almanlar kumar hain ya da düşman ilan etmemelidirler. yana Rusların Baden-Baden bugünkü kumarhane salonlarını mokrat Parti, sağ politikanın Cumhuriyet a) Milli İrade, bütün ülkeyi, bütün seç- oyunlarına her yıl 46 milyar Avro “istilası” artmış. Yeni zenginler devralıp Parisli mimarlara ve Laiklik karşıtlığına dayalı olan gelenek- menleri temsil eden bir kavramdır. İkti- yatırıyor. Loto, toto, kazı-kazan, sadece Karlsbad ve Viyana’nın, restore ettiriyor. On yıl sonra sel çizgisinde, Türkiye’nin çağdaşlaşma dar kadar, muhalefet de “Milli İrade”nin milli piyango, at yarışları, rulet St. Moritz ve Davos’un, Nice ve hipodromun işletmesini de yolunda gerçekleştirmiş olduğu, dil dev- bir parçasıdır. masaları, bakara... Genci yaşlısı, Cannes’ın villalarıyla otellerini üstleniyor. rimine, eğitim reformuna, başta ifade ve b) Her türlü ifade ve muhalefet hak ve zengini fakiri bu bağımlılıktan muhalefet özgürlüğü olarak Temel Hak ve kapatmamışlar. Baden-Baden’in Suları şifalı, dükkânları pahalı özgürlüklerini ret eden bir “Milli İrade” Özgürlüklere karşı çıkmış... vazgeçemiyor. Almanya’da 80 kavramı Demokratik Rejim içinde söz ko- yamaçlarını dolduran çoğu tarihi mı pahalı, kumarhanesi sabaha c) Hem toprak ağalarıyla ve tarikatlarla nusu değildir. kumarhane kapılarını açıyor villa da son yıllarda giderek kadar açık Baden-Baden’de hem de emperyalizmle kol kola girerek ül- c) Demokrasi, “Azınlıkta kalan görüşle- onlara her akşam. İnternette daha çok el değiştirmekte, akan paranın kaynağını soran keyi Cumhuriyet öncesine geri götürecek rin de zaman içinde iktidara gelebilmek çevrimiçi kumarhaneler de var. Almanlardan Ruslara geçmekte. yok. Kırmızı salonlarda yeşil bir baskı rejimi, bir diktatörlük kurmuştur. için çalışma hak ve özgürlüklerinin oldu- Yıllık kazançları 200 milyon Birkaç yıl önce Gürcistan’da çuha kaplı rulet masalarının d) En belirgin olaylar olarak, kıdemli ga- ğu” bir rejimdir. Avro... zeteciler olan Hüseyin Cahit Yalçın’ın 79 görevinden geri çekilmek zorunda çevresinde toplanmış insanlar, HHH Perestroyka’dan sonra Baden- yaşında, Ahmet Emin Yalman’ın 71 ya- Unutulmasın, diktatörlüklerin en kor- bırakılan Şevardnadze bile cüzdanı şişkin efendilerle, şında, Millet Partisi Genel Başkanı Os- kuncu “Çoğunluğun diktatörlüğüdür”: Baden’e yerleşen Rusların sayısı doksanlı yılların başında Baden- üzeri mücevherden geçilmeyen man Bölükbaşı’nın, İsmet İnönü’nün Sağ siyaset bu “Çoğunluk Diktatörlü- bir ara iki binin üzerine çıkmıştı. Baden’de bir villa alıvermiş hanımlar kurulmuş koltuklara. damadı da olan ünlü gazeteci Metin ğü” sabıkasından kurtulmalıdır. Putin’in Ukrayna saldırısının kendine! Çoğu buranın müdavimi. Hep ardından şirin kentten ayrılanlar aynı masada oturuyor, hep Parası olanlar için oldu, Rus turistlerinin de ayağı aynı sisteme göre oynuyorlar. Karaormanlar’ın bu şirin kenti, kesildi. Baden-Baden’de bu Kazansalar da kaybetseler parası olanlar için yaşamaya olumsuz gelişmelerden en çok de kılları kıpırdamıyor. Buz değer bir yöre. Büyük bahçeler etkilenen lüks oteller, lüks En güzel klişe: gibi suratlarındaki ifade hiç içinde villalar, yamaçlarda çamlar butikler, lüks lokantalar ve tarihi değişmiyor. Sadece arada sırada altında tarihi evler. Sahipleri kumarhane oldu. yanlarına gelen krupiyeye bir buralı değil. Onlar Hamburglu, mail@ahmet-arpad.de şeyler fısıldıyorlar. Arkalarında Kitap kokusu HAFTANIN FOTOĞRAFI Yunanistan’da izbon’un Chiado yıllarda bir editör olarak Lbölgesindeki en şık “Sá da Costa klasiklerini” caddesi Rua Garrett 20. toplamaya başlamıştı. Burası hüzünlü 8 Mart yüzyılın entelektüel zamanla Salazar’ın faşist AYŞENUR 8 MART Emekçi Kadınlar Günü, dünya- merkezini temsil ediyordu. politik rejimini temsil eden TANRIVERDİ nın dört bir yanında coşkuyla kutlanırken Combro caddesinden Estado Novo’ya karşı çıkan Yunanistan’da ise 28 Şubat’ta 57 kişinin ya- Chiado’ya uzanan yol yazarların buluşma yeri şamını yitirdiği tren kazası nedeniyle öfkey- üstündeki büyüklü küçüklü pek çok hâline geldi. le geçti. Kaza sonrası on binler, meydanlar- kitapçı sizi kokunun kaynağına davet 1943’te Sá da Costa’nın Rua da hükümet yetkililerini suçlayarak “Kaza de- eder. Tam da bu yazıda bahsetmek Garrette’deki yeni binasının açılışı ğil cinayet” derken kadınlar da hem hüküme- istediğim klişenin kaynağına: Kitap yapıldı. Yeni ve modern dekorasyonun te hem de ataerkil düzene karşı slogan attı. kokusu. üç bronz madalyonunda; hümanizmi Başkent Atina’daki eyleme 23 bin kişi katıldı. Bu meşhur caddede temsil eden Portekiz’in 1732’de açılan epik şairi Luís de Lizbon’un ilk kitabevi Camões, bilimi temsil Livraria Bertrand eden natüralist hekim ve karşı çaprazında Garcia de Orta ve Livraria Sá da Costa öğretici olmanın yer alıyor. “En eski” dünyayı inşa etmekle unvanına sahip ilgili bağını vurgulayan olmasına rağmen “instruere: construere” fazlaca tazelenmiş sloganı yer alır. atmosferiyle Kültür ve sanatın benim gibi koku yayılmasını meraklılarına pek bir amaçlayarak şey çağrıştırmayan öğrencilere, okullara, Mucize Özünal Bertrand’ın aksine, akıl hastanelerine kitap Saat: 14.00 - 16.00 Saat: 14.00 - 16.00 Saat: 15.00 - 17.00 tüm derbederliğiyle bağışlarında bulundular. gerçek bir sahaf Augusto’nun ölümünün özelliği taşıyan kitabevi Sá da Costa’da ardından oğlu Macedo Sá da Costa vakit geçirmeyi daha çok seviyorum. yönetimi devraldı. Kitapçıda muhalif İçeride yarım saatten fazla kalmak toplantılar düzenlemeye devam ettiler. size yılların tozunu yutmuş meşe Bugün Sá da Costa kültür, işçi hakları kokulu bir baş ağrısı hediye edebilir. ve savaşlara dair sayısız broşürlerin Burada kitaplar bilgiye açılan sıralandığı tozlu ve dağınık raflarıyla, bağlamından koparak birer antika Lizbon’un lüks tüketimi ve gösterişi nesneye dönüşmüştür. Voltaire’den temsil eden caddesinde bir başkaldırı Dostoyevski’ye, Cervantes’ten gibi varlığını sürdürüyor. Saat: 14.00 - 16.00 Saat: 14.30 - 16.00 Saat: 15.00 - 17.00 Saat: 15.00 - 17.00 Saat: 16.00 - 18.00 Walter Scoot’a, John Milton’dan John Koku: Yarı hatıra, yarı unutuş Donne’a kadar zamanın lekeleriyle Bir kitapçıda gezinmek Proust’un incelmiş pek çok eserin Umberto deyişiyle “(...) aylak saatlerinin yarı Eco’nun deyişiyle “çevirdiğinizde hatıra, yarı unutuş olan o belirsiz mayasız ekmek gibi dağılıp ve hoş tortusuyla” vakit geçirmeye parçalanan” sayfalarına dokunmaya benziyor. Kitaplar eskidikçe açığa çıkan korkabilirsiniz. Kitaplar size kimyasal koku mürekkep, yapıştırıcı mutluluğu, bilgeliği veya zenginliği ya da kâğıt tipine göre değişiyor. Bazen işaret eden kuru öğütler fısıldamaz, tatlı bir vanilya kokusu, bazen küf veya sadece onların güzelliğinden Mehmet S. Aman ahşap kokusu fark etmez; derinlerden esinlendiğiniz basit bir düşünceye kapı Saat: 14.00 - 16.00 Saat: 16.00 - 18.00 gelen bu yoğun aroma zamanın ve açar. 15. yüzyıldan kalma elyazmaları, çürümenin kokusudur. gravürler, tablolar, Don Kişot ve Sanço Saat: 14.00 - 16.00 Sonunda Sá da Costa’dan, Lizbon’a Panza’nın harika figürleri, Afrika’dan Gece Treni romanının baş kahramanı gelen ahşap heykeller ve maskeler, Saat: 13.00 - 13.45 Gregorius’un yaşadığına benzer hislerle kimsesiz aile fotoğrafları, haritalar ve ve hafif bir baş ağrısıyla ayrılıyorum; uzadıkça uzayan koridorlar bu kültür “Şimdi aslında hiç okuyamayacağı sahnesinin tamamlayıcı parçalarıdır. Portekizce kitaplarla dolu, tavana kadar Sá da Costa ilk olarak 10 Haziran yükselen rafların karşısında duruyordu 1913’te Lizbon’daki Largo do Poço Saat: 16.00 - 17.00 Saat: 16.00 - 18.00 ve şehirle arasında bir temas doğmaya Novo’da kuruldu. Kitabevinin başladığını hissediyordu.” yönetimi Augusto Sá da Costa’nın aysenurtanriverdi@gmail.com sorumluluğundaydı. Augusto o