Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
28 ARALIK 2023 PERŞEMBE
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
oldu!”
HHH
Mustafa Kemal
Atatürk, Türkiye
COP28’in ardından
Cumhuriyeti’ni,
topraklarımızı işgal
eden düşmana karşı
PROF. DR. SEVAL SÖZEN
verilen kanlı bir “İstiklal
Eğitim
İTÜ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM
Savaşı” sonunda bir
ÜYESİ
“Siyasal Devrim” ile ve
bir toplumun
bir “Eğitim ve Kültür
emiz enerjiye geçişi hızlandırmak
Savaşı” ile kurmuştur.
amacıyla 200’e yakın ülkeden
geleceğidir
Bir yandan Yazı
Tdelege, iş dünyası temsilcileri,
Devrimi, Dil Devrimi,
ürkiye petrol zengini
Tarih Devrimi, Medeni Haklar
finans liderleri ve sivil toplum
değil...
Devrimi, Kıyafet Devrimi,
T Kendine yeterli bir
kuruluşlarının üyeleri COP28 iklim
Saat ve Ölçü Devrimi, Soyadı
tarım ülkesiydi...
konferansı için 30 Kasım-12 Aralık
Devrimi gibi kültür devrimleri
Onu da bitirdiler,
2023 tarihleri arasında Dubai’de bir
yapılırken öte yandan
buğdaydan mercimeğe,
araya geldi.
okuryazarlık eğitimi ve çağdaş
arpadan samana kadar her
COP28’de 4 ana tema masaya yatırıldı: bilim insanları yetiştirmek
şeyi ithal eder olduk!
projeleri devreye sokulmuştu.
Teknoloji ve inovasyon, kapsayıcılık, En büyük sermayemiz
Tam bu dönemde
olarak elimizde sadece
öncelikli ülkeler ve finansman. Enerji
Hitler’in faşizminden kaçan
insanımız kaldı.
dönüşümünü hızlandırmak, emisyonları
Alman bilim insanlarının
Şimdi Milli Eğitim
hedeflenen süreden önce azaltmak,
Türkiye’ye gelmesi de
Bakanlığı’nın çabalarıyla
finansman konusunda yeni bir anlaşma
genç Cumhuriyetin bilim ve
bu insan sermayemizi de
eğitimdeki büyük atılımına
oluşturmak ve finansmanı öncelerken tüketmekle meşgulüz!
çok önemli katkılarda
Bakan Yusuf Tekin, Milli
doğayı, yaşam alanlarını, insanlığı ve
bulunmuştur.
Eğitim’in bu çabalarını
ülkelerin geçim kaynaklarını korumak
HHH
TBMM’de şöyle özetlemişti:
ana hedeflerdi tabii ki. Bu temalar
Atatürk bu “Eğitim ve
“O sizin yaşadığınız eski Türkiye
arasında önemli bir kesişme noktası
Kültür Savaşı” bağlamında,
bitti. Vedalaşın. Uyanın, uyanın!
Küresel Durum Değerlendirmesi (Global sonradan ünlü birer
Türkiye artık bambaşka bir ülke.
akademisyen olan birçok
Stocktake)’ydi. Bu envanter Paris Bakın MEB 2023 yılı
yetenekli genci Avrupa’ya
itibarıyla 2 bin 709 tane
Anlaşması’nın 14. maddesi kapsamında
yollamıştır.
geçerli protokolümüz var.
olduğu için ayrı bir öneme sahip, taraf
Eğitim için Avrupa’ya
Bunların içinde sizin tarikat,
Ekrem İmamoğlu, COP28’e konuşmacı olarak davet edildi.
ülkelerin ve paydaşların anlaşma
gönderilen öğrencilerden
cemaat dediğiniz, bizim STK
hedeflerinde ne ölçüde ilerlediklerini olan Sadi Irmak kendi olayını
dediğimiz yapılarla toplasanız
da gündeme getirildi. 130’dan fazla ve finans kuruluşları için ikna edici
şöyle anlatıyor:
veya ilerleyemediklerini ortaya koyması 10 tane protokolümüz vardır.
belgeler, bu nedenle İstanbul’un iklim “Vakit geldiğinde ise Sirkeci
ülke tarım ve gıda sistemlerinin iklim Onlarla protokol yapmaya
açısından önemli.
Garı’ndayım; ama kafam çok
devam edeceğiz.”
değişikliğine yanıt verme potansiyelini hedefleri için finansmana erişimin
karışık. Gitsem mi, kalsam mı?
Bunun üzerine Zülâl
Hedeflenen fon koruma adına “Sürdürülebilir Tarım, kolaylaştırılması açısından kritik rol
Beni orada unuturlar mı? Para
Kalkandelen 20 Aralık 2023
Dayanıklı Gıda Sistemleri ve İklim üstleniyorlar.
Bir diğer dikkat çekici konu
yollarlar mı?
tarihinde şöyle yazdı:
Eylemi Bildirgesi”ni imzaladı. Bu Sürdürülebilir kentsel hareketliliğin
başlığı “kayıp” ve “hasar fonu”
Tam gitmemeye karar
“Bakan Tekin’in Meclis’te
sağlanabilmesi için İstanbul’da verdiğim, geri döndüğüm
uygulamalarıydı. İklim değişikliğinden imzalanan bildirge aynı zamanda sarf ettiği bu sözler,
anayasanın 2. maddesine, sırada bir posta dağıtıcısı
muazzam bir raylı sistem hamlesi
kaynaklanan kayıp ve hasarların Paris Anlaşması’nın uzun vadeli
ismimi çağırdı. ‘Mahmut Sadi!
bir Devrim Kanunu olan
başlatıldı, bu da İstanbul’da çevre adına
karşılanması, olumsuz etkilerine karşı hedefleri içerisinde yer alıyor. Dört
Mahmut Sadi! Bir telgrafın
1924 tarihli Tevhidi Tedrisat
atılan önemli adımlardan biri. Kentsel
milyar insanın iklim değişikliğine
yenilikçi yöntemlerin tanımlanması ve
var.’
Kanunu’na (Öğretim Birliği
ray ağında beş yıldan daha kısa sürede,
bu çerçevede en fazla kayıp ve hasar bağlı felaketlerin daha şiddetli ve gün
Yasası) ve 1739 sayılı Milli ‘Benim’ dedim. Telgrafı
yılda ortalama 13 kilometre, toplam 65
yaşayan gelişmekte olan ülkelerin geçtikçe sıklaştığı ülkelerde yaşıyor açtım, aynen şunlar yazıyordu:
Eğitim Kanunu’na aykırıdır!
‘Sizleri bir kıvılcım olarak
kilometrelik bir genişleme kaydedildi. Bakanın tarikatlar ve
önceliklendirilmesini hedefleyen olması büyük bir sorun, belki de
yolluyorum, alevler olarak
cemaatler ile protokol
İstanbul’da 2019’dan bu yana Yeşil
bu fon iklim değişikliği etkilerine COP28’in en önemli gündemi oldu.
yapmayı savunurken geri dönmelisiniz. İmza –
İstanbul, Yaban İstanbul ve Koru
karşı savunmasız olan topluluklarda Özetle, ısınmayı 1.5 derecede
‘Protokol yaptığımız bu Mustafa Kemal’...
İstanbul projeleri ile kent doğasının
geçim kaynaklarının korunmasını
sınırlamak için yenilenebilir enerji
...Çok başarılı oldum.
sivil toplum örgütleri sizin
yenilenmesine yönelik çalışmalar
da önemsemekte. Fonun iklim kapasitesinin üç katına, enerji Ülkeme alev olarak döndüm.
çocukları dağa çıkarmanıza
yürütülüyor. Yeşil İstanbul vizyonu
engel olduğu için Önce İstanbul Üniversitesi
değişikliğinin zararlarını azaltmanın verimliliğinin ikiye katlanarak
çatlıyorsunuz. Genel ve Beşeri Fizyoloji
ile çok sayıda yeni kent ormanı ve
yanı sıra ısınma, aşırı hava olayları, yılda yüzde 4’e çıkartılması ve fosil
Çocuklarımın dağa Enstitüsü’nü kurdum. Kürsü
geniş kent parkı açıldı. 4 milyon
azalan tarımsal üretkenlik ve yükselen yakıtlardan kaynaklanan metan
başkanı oldum.
çıkmaması için, sizin
metrekareden fazla yeşil alanın yakın
deniz seviyelerinden dolayı mağdur olan
emisyonlarının azaltılması gerekiyor.
insan kaynağınıza insan Daha sonra ülkemin
zamanda geliştirildiğini ve kamu
ülkelerin durumunu da ayrıntılı olarak
COP29’un Bakû’da, COP30’un
yetiştirmemek için buna başbakanlığını yaptım.
kullanımına sunuldu, 10 milyon
irdelediğini söylemek gerekir. devam edeceğim’ demesi ise Ben kim miyim?
Brezilya’da yapılması kararlaştırıldı.
Ben sadece iki satırlık
metrekareyi aşan bir alanda da projelere sonuçları çok ağır olabilecek
Bu yıla kadar iklim değişikliğine karşı COP29’dan beklentiler COP28’de
vahim bir çarpıtmadır. bir telgrafın yarattığı bilim
başlandı. Yaban İstanbul, yaban hayatı
fosil yakıtların kullanımının aşamalı anlaşmaya varılamamış adaptasyon
Yusuf Tekin, ‘Laik eğitim adamıyım...”
kapsayıcı tasarım ve koruma yaklaşımı
olarak kaldırılması konuşulmasına
süreçlerinin, geçiş programı, azaltma
alanlar dağa çıkıyor’ mu HHH
ile kentsel yeşil alanlardaki biyolojik
rağmen net adımlar atılamıyordu.
programı, finans, karbon piyasası gibi
demek istiyor?! Cumhuriyet, kan ve
çeşitliliği korumak ve arttırmak adına
COP28 sonuç bildirgesinde ilk defa fosil
önemli konuların karara varması ve Bu ülke 15 Temmuz gözyaşı ile kazanılan
geliştirildi. Koru İstanbul projesi de 2016’daki FETÖ darbe “İstiklal Savaşı” sonrasında
yakıtlara, kömür, petrol ve doğalgaza
ertelenmiş olan “İklim Güçlendirme
girişimini, Sivas, Çorum, bir “Siyasal Devrimle”
hem İstanbul’un korunması hem de
atıf yapılarak “enerji sistemlerinde
Hareketleri”nin çözüme ulaşıp harekete
Maraş katliamlarını hiç ve onunla eşzamanlı bir
fidanlık anlamı ile ilgi çekici bir eylem
fosil yakıtlardan adil, düzenli ve
geçilmesidir. Önümüzdeki iki yılın zorlu
yaşamamış gibi konuşuyor.
“Eğitim ve Kültür Savaşı” ile
çağrısı. İstanbul’un yeşil alan ihtiyacı
eşitlikçi bir biçimde uzaklaşılması”
ve kritik geçmesi bekleniyor.
Bu katliamların hiçbirisi kuruldu.
ile birlikte biyolojik çeşitliliğin ve flora
gereği üzerinde yaklaşık 200 ülke fikir
laik eğitim nedeniyle olmadı, Şimdi yine aynı yöntemle
İstanbul’da durum nasıl? zenginliğinin korunması açısından
aksine laiklik çiğnendiği için yıkılmak mı isteniyor?
birliğine vardı. Yenilenebilir enerjinin
büyük önem taşıyor.
COP 28’e konuşmacı olarak davet
üç katına ve enerji verimliliğinin iki
katına çıkartılması kabul edilerek edilen İBB Belediye Başkanı Ekrem
Yeşil girişimler
fosil yakıtlardan önemli bir uzaklaşma İmamoğlu büyük ilgi gören panel
Bu paylaşımlardan anlaşıldığı üzere,
sunumlarında İstanbul’da iklim
sinyali verildi. Ancak bu gereğin nasıl
iklim değişikliği ile mücadelede
değişikliğine yönelik alınan önleyici
yerine getirileceği, fosil yakıtlardan
İstanbul “iklim dirençli kent” olma
önlemleri ve gelişmeleri paylaştı.
nasıl ve hangi sürede çıkılacağı henüz
yolunda önemli adımlar atmış ve bir
belli değil. Ülkelerin odak noktalarını Başkanın konuya ilişkin bugüne
hayli yol almış. Stratejik planların
iklim krizine yol açan kirletici fosil kadar tamamlanan çalışmalar ile ilgili
geliştirilmesinde ve uygulamalarında
yakıtlara yönlendirmeleri gerçekten paylaşımının özeti şöyle:
dayanışma felsefesinin benimsenerek
önemli bir adım. 2050 yılına kadar karbon nötr ve iklim
toplumun her kademesinin katkısı
dirençli İstanbul hedefi için iki önemli
COP28’de her geçen gün belli
ve katılımının dikkate alındığı
oranlarla artış gösteren dünya nüfusu stratejik plan geliştirildi: Yeşil Şehir
görülüyor. Birçok alanda yapılan
ve bu bağlamda yükselen gıda ihtiyacı, Eylem Planı ve İklim Değişikliği Eylem
yeşil girişimlerin daha yeşil ve
iklim değişikliğinin vereceği zararlar Planı. Bu planlar potansiyel yatırımcılar
çevresel anlamda sürdürülebilir
İstanbul vizyonu ile uyumlu olduğunu
söylemek gerek. İstanbul’da yürütülen
403. sayı bayilerde
bu çalışmalar sadece İstanbul’un
ALMAYI UNUTMAYIN
Nasıl karar veririz?
değil, Türkiye’nin değil, tüm dünyanın
iklim hassasiyetine katkı anlamına
ve toplum ve kurumların
PROF. DR. CENGIZ KUDAY
geliyor. Benzer girişimlerin ve
karar vermesinde kişilerin
çalışmaların diğer şehirlerimizde
BUGÜN yazı yazsam mı yoksa
kimlikleri rol oynar. Ayın
de bir an önce yaygınlaşması iklim yarın mı yazsam, hangi ceketi
sonunda Cumhuriyetimizin
4 Prof. Daron Acemoğlu
giysem, hangi arkadaşıma
değişikliği ile mücadelede verilen 100. yılında bir kupa finali var.
uğrasam, hangi kitabı okusam?
Bu iki tarihi kulübümüz için
iki yeni kitabını konuştuk
taahhütlere uyum sağlamak açısından
Günlerimiz ne yapacağımız,
çok önemli bir karar. Bu maçın
büyük önem taşıyor.
Özlem Yüzak
hangi tarafa gideceğimiz, nasıl
Suudi Arabistan’da oynanması
tepki vermemizin gerekliliği
bizleri çok üzüyor. Her
gibi konularda verdiğimiz
kulübün tarihinin sonradan
4 2023'te iklim ve
binlerce küçük kararın
hatırlanacak iyi ve kötü
çevre için olumlu gelişme-
toplamından oluşur.
anıları vardır. Burada fazla
ler oldu Erdal Musoğlu
Karar verme üzerinde
bir ayrıntıya girmeden futbol
geliştirilen ilk kavramlar,
tarihindeki önemli bir olaydan
insanların makul bir karara
bahsedeceğim.
4 Bizi cehalete astılar
varmak için seçeneklerinin
Tarih Haziran 1943,
Doğan Kuban
artı ve eksiklerin tartabilen
İspanya’da diktatör Franko
rasyonel aktörler olarak ele
rejimi var ve Frank adına
almıştır. Ama insanların karar
yapılacak önemli bir derbi
4 Dijital anne Tanol Türkoğlu
verme süreciyle ilgili bilimsel
maçı var. Maç Madrid’de
gözlemler bunu doğrulamaz.
oynanacaktır. Maç öncesi
Beyin, her biri kendi hedef ve
4 Biz yaşlandıkca dişleri- Barcelona odasına giren polis
arzularına sahip ve birbirleri ile
ve diğer devlet görevlileri
mize ne olur? Mercan Bursalı
rekabet halindeki birçok ağdan
takımı ölümle tehdit ederler.
oluşmuştur. Yazı yazmamaya
Takımlar sahaya mecburen
karar verilen beyninizdeki
4 Yetenek savurganlığı: çıkarlar. Fakat Barcelona
ağlardan bir kısmı yazı yazsaydın
daha evvel 3-0 yendiği Madrid
Düşük teknoloji ve
diye direnirken bir kısmı yarın
karşısında kasıtlı bir şekilde iyi
yoksullaşma Bilgehan Gürlek
daha iyi olabilir diye düşünür.
oynamaz. Bir yerde durur. Maçı
Kurumların ve toplumların
11-0 Madrid kazanır. Franko
ortak bir karar verme
kupayı Madrid’e verir. Bu gün
İsviçreli araştırmacılar insana üçüncü kol taktılar
mekanizması vardır. Şu olay
Real Madrid’in kupayı alması
karşısında öyle mi davransam
anlatılmıyor; Barcelona’nın
Günlük bilim portalımız ve abonelik: www.herkesebilimteknoloji.com’da Tel: 0216 449 99 42
yoksa böyle mi davransam;
onurlu davranışı hatırlanıyor.
Günlük bilim portalımız ve abonelik: www.herkesebilimteknoloji.com’da Tel: 0216 449 99 42