Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 23 ARALIK 2023 CUMARTESİ 2 olaylar ve görüşler Cumhuriyetin demokrasi patinajı: Menemen olayı bizim başımızı kesmektir” cümleleri en somut kanıtlarından biri olmuştur. Dr. Tunay ŞenDal haberi alan alay komutanının, yedek isyancılar, olay yerine intikal eden subay Kubilay’ı bir manga askerle Bekçi Hasan ve Bekçi Şevki’yi de eşliğinde daha önce görülmemiş bir Menemen olayı, Atatürk’ün de umhuriyetin erken dönemleri, birlikte görevlendirmesi üzerine öldürmüştür. öfkeyle “Menemen’i yakın!” emrini belirttiği gibi; şehit Kubilay’ın yeni rejimin benimsenerek ilk müdahaleyle karşılaşmıştır. vermiştir. Bunun üzerine olay yerine şahsında vücut bulan bir sembolize Cyapılan devrimlerin toplum Atatürk’ün tepkisi İsyancıları ikna etmeye çalışan ulaşan takviye birliklerin “Teslim ile Cumhuriyetin başını kesmek tarafından özümsenmesini Haberin Ankara’ya ulaşması Kubilay, eylemciler tarafından ol!” çağrısına uymayan isyancılarla isteyenlerin bir kalkışması olmuştur. hedefleyen devlet politikalarına üzerine Cumhurbaşkanı Mustafa yaralanırken bunu gören askerler Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası askerler arasında yaşanan çatışmada karşın eski düzeni savunan ve Kemal Atatürk; “Bu ne haldir, ateşle karşılık vermiştir. Ancak başarısızlığının ardından rejim ve isyancıların bazıları hayatını özellikle cumhuriyet ve laiklik karşıtı mürteciler hükümet meydanında müdahale esnasında askerlerin devrim karşıtlarının sebep olduğu kaybederken kaçmaya çalışan ordunun subayını din adına kesimlerin çatıştığı sancılı günlere tüfeklerindeki tatbikat mermilerinin olumsuz gelişmeler nedeniyle elebaşları ve eylemciler tutuklanıp şahitlik etmiştir. boğazlayabiliyorlar. Binlerce Serbest Cumhuriyet Fırkası ile ikinci öldürücü etkiye sahip olmaması Divan-ı Harp’te yargılanarak idam Menemenliden kimse çıkıp mani isyancıların lideri Derviş Mehmet’in çok partili yaşam denemesinin de cezasına çarptırılmıştır. İsyan hareketi olmuyor, bilakis tekbirlerle teşvik “Bana kurşun işlemiyor” algısına düş kırıklığına uğradığı günlerin 23 Aralık 1930 sabahı Manisa’dan Devrim zihniyeti ediyorlar. Yunan idaresi altındayken kapılmasına neden olmuştur. akabinde yaşanan Menemen olayı, Menemen’e gelen Nakşibendi bu hainler neredeydiler? Onların 93 yıl önce yaşanan Menemen Galeyana gelen isyancılar yaralı yeni rejimi koruma refleksiyle 16 tarikatına mensup dördü silahlı altı halde bir camiye sığınan Kubilay’ı namusunu ve dinini kurtaran olayı, yalnızca irticai bir mesele yıl boyunca başka bir muhalefet kişinin şeriat yanlısı sloganlarla yakalayıp başını bedeninden ordunun bir subayına reva gördükleri değil; bağımsızlığın kazanılmasının partisinin kurulmasına imkân başlattığı ve kendisini “Mehdi” ayırarak katletmiştir. Kubilay’ın bu saldırının cezasını yalnız hain ardından tezahür eden devrim tanımadığı gibi Türk demokrasisinin olarak tanıtan Derviş Mehmet’in kesik başını camiden aldıkları yeşil katiller değil, hepsi en ağır şekilde sürecinde ortaya konan mücadelenin gelişimindeki en önemli siyasi önderliğinde büyüyen isyan hareketi, bayrağın sopasına dikmeye çalışan çekmelidir. Bu Cumhuriyeti ve hangi zihniyet karşısında verildiğinin patinajlardan birini teşkil etmiştir. Kıbrıs Türkleri, Kanlı Noel ve göç aHMeT GÖKSan YAZAR  VD\éGDNDKUDPDQ HD] DULKW 7  (GHEL\DWéPé]éQ©éQDUODUéQGDQ NéOé©ODUéQGDQVD©éODQNéYéOFéPODUOD \D]éQéPé]éQXVWDNDOHPOHULQGHQ İçİnDen geçmekte olduğumuz 21. yüzyılın ilk çeyreğini araştırmacılar soykırımların HGHQ ROX¸QF \ HUHJLGHQ ]DI GRYXSE¾\¾G¾Y¾ 2VPDQCDKLQ yoğun olarak yaşandığı yıllar olarak kayıtlara ? HELOPLcWLU ] VH RURVODU éQ 7  \ ¾QWDULKLQL ¸ $UVODQN geçireceklerdir. Olayların ilginç noktası ise ¸U¾NOHULQ < \GHNL ¸ YLQGHNLEXN H HW G¸QHPOHULQGHEX NUL] %¾\¾N yaşanmakta olanların kendilerini çağdaş H Y  JHOHQHN \DcDPODUéQé  J¾QGHOLN NDKUDPDQODUéQPLOOHWOHULQLQEHND olarak tanımlayanların gözleri önünde \N¾VHOELUGLOOH J¸UHQHNOHULQL¸ HUGLNOHUL HQJ¸VW VRUXQODUéQéDcDUN yaşanıyor olmasıdır. Yaşanan kırımların  RU DQODWé\ H Y RQODUéQGHKDODUéQéQ  EDcDUéODU birkaç ülke liderinin kınama açıklamaları HQHNOHULQLQ HW \ ]Lc HGHQVH ¸QF ile sınırlı kalması ayrıca üzüntü vericidir. Uluslararası toplumun da Filistin’deki  VRQXFXGXU ve daha önce Kıbrıs’ta yaşanmış olan kırımlarda yalnızca kınama ile anıldığı biliniyor. Kıbrıs’ta tarihin ve BM’nin kanlı sayfalarına “Kanlı Noel” diye kaydedilen olaylardan ders çıkarılmadığı için kırımlar 13,5x21 12,5X19,5 otomatiğe bağlanmış gibi sürgit ediyor. èQFHOHPH $Qé 280 sayfa 160 sayfa ekonomik baskılar Kıbrıs Türkleri Rumların can kırımına karşın İngiliz sömürge yöneticilerinin yoğun ekonomik soykırım baskısı altında varlıklarını korumaya çalışıyorlardı. Her iki toplumun ortak ve eşit egemenliğini temel VL]LQROPD\DQEHGHQL KL© 6L]   ROFXOXN? < ]LQH]L HH QéQ0HUNQéQ0HUN ?? ?'¾Q\D?'¾Q\D ROFXOX < QH   XN? alan Kıbrıs Cumhuriyeti 19 Şubat 1959  DcNVé] Pé"%LOLUPLVLQL] WDcéGéQé] $OWéQGD ?'?'HQL]OHU HH YY  ROFXOXN?ROFXOXN? << DD \?\? $$ ?? $ 'HQL]OHU $OWéQGD tarihinde BM gözetiminde yapılan ve Zürih’te EDcNDEHGHQOHULQDOWéQGD JLVL] Y VH -DGDGOéURPDQODUé\ <LUPL%LQ)HUVDK?<LUPL%LQ)HUVDK? GOéURPDQ ODUé\ - imzalanan antlaşmalarla kuruluyordu. Yeni  \¾N¾Q¾ ]LOHQRQXUXWDcéPDQéQ H  ELOLPNXUJXQXQ¸QF¾V¾RODUDNELOLPNXUJXQXQ¸ ODOD ¸QF¾V¾ROD  DUDN bir umut olacağının düşünülüyor olmasına GD\DNODLP]DDWWéUéODQVDWéc \D]DU-8/(6  NDEXOHGLOHQ)UDQVé]NDEXOHGLOHQ)UDQVé \D]DU-8  ] 8/(6 karşın Türklere baskılar ağırlaştırıldı. H \DSWéUéODQVDKW  N¤YéWODUéQé RODYDQ¾VW¾ 9(51(9(51(    ROD YD Q¾ ¾VW ¾ Kendi gibi düşünmeyen halkını teslim RcécéNODUéQDOWéQGD YOLOLNOHUL"/ H HNQROR-G¸QHPLQLQWG¸QH KD\DOJ¾F¾Q¾KD\DOJ¾F¾Q¾ HN HPLQLQW NQROR - olmaya zorlamak için cumhurbaşkanı   \DWDNODU NLUOL  ¸NP¾cVRP\DODU © HELOLPVHOJHOLcPHOHUL\OHHELOLPVHOJHOLc YY  MLNMLN cPHOHUL\OH H sıfatlı kişinin başkanlığında 21 Aralık 1963   HOHU F LULQOLJH  NDQOé©DUcD´DU tarihinde AKRİTAS planı uygulamaya RFXNODUéQROGXYXRFX ©© KDUPDQOD\DUDNKDUPDQOD\DUDN XNODUéQROG G XY X konuldu. Ekonomik soykırım uygulamaları NDQDPDODU  LOWLKDSOéKDVWDOéNODU \DcDPODUéQGD NDGDUE¾\¾NOHULQGHNDGDUE¾\¾NOHULQGH \DcDPOD H DUéQGD ağırlaştırılırken silahlı saldırılar başlatılarak KD\DWéQé]éQELUSDU©DVéROGXPX  HUHOHUD©PécWéU HQLSHQF \ QL L HUHOHUD©P SHQF  PécWéU Türk bakanlar ve milletvekilleri hükümetten  HNLOHUHN JHUL© GHGL VL]OHULQKL©" dışlandılar. Cumhurbaşkanı sıfatlı kişinin  \XWWX HQVHVLQL \ WLWUH   kışkırtmaları sonrasında şu anda Filistin’de yaşanmakta olan saldırılar yaşanıyordu. 103 12,5X19,5 12,5x19,512,5x19,5 yerleşim yerinden can güvenliği nedeniyle ?\N¾ 5R5RPDQ PD Q ayrılan Türkler kendileri için güvenli olan 216 sayfa 256 sayfa256 sayfa bölgelere yerleştiriliyorlardı. 11 yıl boyunca açık hava hapishanesinde yaşamlarını sürdürmeye mahkûm edilen Kıbrıs Türkleri 3 garantör ülkeden birisi olan Türkiye Cumhuriyeti’nin 20 Temmuz 1974 tarihindeki yerinde ve haklı müdahalesi ©DSUD]ODPD NXcDYéQ %LUN%LUND© D RULQVDQORULQVDQODU" \DSé\\DSé\ \OH\OH 1HGHQE¸1HGHQE¸ sonrasında açık hava hapishanesinden \DcDPODUéQéQ YLQGHNL J¸J¸©OHULQJ¸EH ©O YHU GH 1HGHQSDUD\éHQE¾\¾N1HGHQ SD UD \é YH GH HQE¾\¾N kurtularak özgürlüklerine kavuşuyorlardı.   RU EHOJHOHQPHVLQLGHJHWLUL\E H OJ Kırımdan kurtulan Türkleri daha büyük RU" J¸J¸U¾\ U¾ U" \DcDPéPé- *¸©*¸©OHULQJHOJLWOHULQGH O tehlike olan göç bekliyordu. RU" 1HGHQVDYOéYé¸QHPVHPL\1HGHQVDYOéYé¸QHPVHPL U GDKD 0DVDOé RN \ ]éQ]éQQRNWDVé Q Kıbrıs Türkleri 11 yıl boyunca can RFXNOXYXQL©LQGHQ GRYUXVX©G R YU  NXcODUé DYD©ODUé RFXNODUé 1HGHQ1HGHQ© FXNODU é DYD©ODU é N X güvenliklerinin yanı sıra açlıkla da mücadele EEHOJHOLWDQéNOéNODUéWDGéQGD HO J etmek durumunda bırakılarak adayı terke RU"RU" DWODUéG¾c¾QP¾\DWODUéG¾c¾QP¾\ HGLOHULHGLOHUL .. JHUHN EéUDNPDNE   éUD N zorlanıyorlardı. İş güvencesi verilen çok sayıda Türk, Kıbrıs’ı terk etmeye zorlandı. Bu, dört CC¾NUDQ6RQHU ¾N U RFXNODUODSD\ODcWéYé © \VDQ $$ (UHQ(UHQ \V DQ FXNODUOD S D\ OD bir yandan uygulanan İngiliz oyunlarından yalnızca bir tanesidir ve üzerinde iyi çalışılmış, cLLUVHOPDVDOé\ODGRYDQéQ X]XQX] XQ Q cLLUVHOPDVDOé\ODGRYDQ Türkleri azınlığa düşürme uygulamasıdır.  RU HUHGDKDDQéPVDWé\ YHULQLELUN GHGH YH H HUHGDKDDQéPV ULQLELUN Karma köylerde İngiliz yerel yöneticilerinin Türklerle Rumları çatıştırma planlarının da bazı bölgelerde boşa çıkarılmasına karşın 2020x27 x2 ısrarla uygulanmaya çalışıldı. 13,5x21 ÇÇocukocu Çocuk 5656 sayfa sa 64 sayfa Annan Planı 103 yerleşim yerinden adanın yüzde 3’lük bölümünde yerleşime zorlanan Türkleri bir yandan da “Rumlar sizi kesecek” korkutmaları ile göç hareketine zorluyorlardı. İngilizlerin oyunları yeterince tutmayınca bu kez de BM H Y \D]DU  YHUOLDUDcWéUPDFé 'H G¾Q\DNDGéQODUéQéQ \QHS2UDO H = genel yazmanı ismi ile anılan “Annan Planı” XYDOLQ ?7 HW HODO%LQ] UHVVDP& devreye sokuldu. Annan’ın planı çözüm D\UéPFéOéYDNDUcéJHOLcWLUGLYL -©éOD ¾VW¾QVDQDW H DULK?W 7 $UGéQGDNL planı olmasının ötesinde Türkleri adayı terk YUHQVHONDGéQGD\DQécPDVéQé H HcLWOLG¸QHPOHULQGH WDULKLQ© UéQ etmeye zorlama planı olarak tarihin tozlu FL\GL H HW JD] \DQVéWDQLON H H ¾UNL\ \ 7 JDULQVDQOéYD HX\ Y \DSWéNODUé sayfalarında kendine yer bulmaya çalışıyor. HPLQLVW GH©DYGDcI H ¾UNL\ 7 H Y DUPDYDQHWWLNOHULUHVLPOHULQ Kıbrıs Türklerinin güvencesi olan Türk  NéYéOFéPéQé©DNWé HWLQLON KDUHN  \DcDQPécOéNODUé JHULVLQGHNL Silahlı Kuvvetleri’nin sayısı adada öncelikle KDNODUéQéDUD\DQ DGéQ2OPDN . HQ \ \DUDWDQODUéHWNLOH \DSéWODUé azaltılacak, 20 yıl içinde ya adadan ayrılacak NDGéQODUéQEDcXFXNLWDEéQD  \VHOROD\ODUé HELUH Y RSOXPVDO W ya da adayı terke zorlanacaklardı. Bunun G¸Q¾cW¾  RU \N¾OHULDQODWé\ H¸ Y HNOHUL JHU© işaretleri Türklerin devlet hizmetlerinden dışlanmalarının yürürlüğe konulması idi. Üzerlerinde oynanan tuzakların yalnızca bunlar olmamasına karşın Kıbrıs Türkleri adadaki varlıklarını her türlü baskıya karşın korudular. Bu nedenle Kıbrıs’ı bir kez daha 13x21 vatan yapmak üzere şehit olanları saygı ile èQFHOHPH 13,5x19,5 anıyoruz. Mücadele ve Şehitler Haftası’nda 242 sayfa 5¸SRUWDMèQFHOHPH da soykırım saldırılarının başlatılmasının 368 sayfa 60. yıldönümünde yaşananların unutulmamasını diliyoruz. Kıbrıs Türklerinin İngiltere’ye, Avustralya ve Kanada’ya göçe zorlanmalarının temelinde bu olgu yatmaktadır. Öyle bazı kişilerin Kıbrıs Türkleri kolayı seçerek adayı terk ettiler demesi kadar abes bir söylem olamaz.  ©R  ©R \R \R \H