Katalog

21 ARALIK 2023 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 29.1330 31.9640 37.0170 36.90 7.662 13.248 1.906 3.6 kuruş 1.2 kuruş 6 kuruş 0.08 puan 63.01 puan 78 lira 6 lira Ekonomi yönetimi yabancı yatırımcıyı çağırırken yerli şirketleri ülkede tutamıyor Şirket göçü yaşanıyor Yazarımız, yıllık izninin bir bölümünü kullandığından dolayı yazılarına ara vermiştir. Eğitimli ve bilinçli insan sermayesi göçündeki artış tartışılırken ülke şimdi de yerli sermaye göçü ile karşı karşıya. Hemen her sektörden birçok şirket yatırımlarını yurtdışına kaydırıyor. ürkiye her fırsatta doğrudan Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi yabancı yatırımcı çekmeyi Volkswagen’in Türkiye’ye kurmayı Ttartışırken ülkedeki yerli planladığı üretim tesisi iptal yatırımcı yurtdışına gitmeye edilmişti. Ardından Cumhurbaşkanı başladı. Ticaret Bakanlığı verilerine Recep Tayyip Erdoğan’ın defalarca göre yurtdışında yatırımı görüşüp çağrı yaptığı Elon Musk, bulunan yerli şirket yeni fabrika yatırımını Türkiye’ye Hindistan Türkiye ile sayısı 2018 yılında 1788 yapmayacağını açıkladı. Koç YÜZDE 32.37 iken 2022 yılsonunda bu grubu şirketlerinden Ford Otosan, Yerli şirketlerin yurtdışındaki sermaye güçlü ticaret istiyor sayı 2 bin 33’e çıktı. Bu üretiminin bir kısmını Romanya’ya pozisyonlarında yaşanan 4 yıllık artış ALİ CAN HİNDİSTAN Ticaret ve Sanayi Odaları şirketlerin yurtdışındaki kaydırdı. Honda, Mazda, e-ticaret POLAT Fayat, şu yorumu yapıyor: dolar, giden yatırım ise 74 milyon Federasyonu’ndan (FICCI) üst düzey sermayesi 2018’de 44.8 sitesi e-bay, çevrimiçi oyun pazarı bir ticari heyet sağlık hizmetleri, “Rakiplerimize göre her zaman dolar oldu.” milyar dolar iken 2022 yılsonunda Steam, akaryakıt devi BP gibi bilgi ve iletişim teknolojileri, gıda, yüzde 15-20 pahalıydık. Ama bunu İtalya’da fabrika yatırımı bulunan yüzde 20.71 artışla 54.08 milyar birçok önemli marka Türkiye gibi alanlarda işbirliği için İstanbul kabul ettirebiliyorduk. Şu anda Türkiye’nin önemli markalarından dolara çıktı. pazarından ayrıldı. ve İzmir’de iş insanları ile bir bozulan enflasyon-devalüasyon DESA ise rekabet sorunlarını Türkiye’nin köklü şirketlerinden araya geldi. Dış Ekonomik İlişkiler İkinci Mısır çıkarması kolerasyonu bu oranı yüzde 40’a yurtdışında aşmak isteyen Borusan Holding’in, Gölcük’teki boru Kurumu (DEİK) heyetinin Kasım Yatırımları yurtdışına kayan çıkardı. Yeni asgari ücretle bu oran şirketlerden. Genel Müdür Burak üretim tesislerini kapatarak Amerika 2022’de gerçekleştirdiği ziyarete sektörlerin başında ise tekstil yüzde 50’ye çıkacak. Bu koşullarda Celet, maliyetten çok Türkiye algısı Birleşik Devletleri’ne taşıması ile karşılık Türkiye’ye gelen ticari geliyor. Tekstil firmaları artan firmalar batmamak için mecburen nedeniyle bu yolu seçtiklerini sermaye göçü yeniden gündeme heyet, Hindistan-Türkiye İş Konseyi işçilik, enerji, lojistik masrafları gidiyorlar. 2007’de de benzer söylüyor: “Biz lüks segmente üretim geldi. Yurtdışına çıkan firmaların, toplantısına katıldı. nedeniyle başta Mısır olmak üzere bir Mısır furyası vardı. Şimdi yapıyoruz, maalesef ülke algısı çok Konsey başkanı Hülya Gedik, sektör bazında değişmekle birlikte, yakın coğrafyadaki birçok ülkenin ikinci Mısır çıkarması yaşanıyor. önemli. Siz ne kadar kaliteli üretim Hindistan ile Türkiye arasında ticari alış nedenleri “Türkiye’de artan verişin daha güçlü olması gerektiğini Türkiye’den daha uygun bir hale Bugün tekstil sektöründeki yerli yaparsanız yapın, sizden ürün alacak maliyetler, ihracat yapılan ülkelerin vurguladı. Hindistan heyetinin başkanı geldiğini söylüyor. firmaların yurtdışı yatırımları, markaların birtakım ülke stratejileri iç pazarı koruma hamleleri, Dr. Navil Prasad ise ticaretin şu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği yurtiçi yatırımlarını aştı. Yılın ilk var. Bu stratejiler de önyargı ve Türkiye’nin marka algısının üstüne anki seviyenin iki katından da daha Tekstil Sektör Meclisi Başkanı Şeref 10 ayında gelen yatırım 34 milyon politik saiklerle yapılıyor.” çıkmak” olarak sıralanıyor. fazla potansiyelinin olduğunu ve iki ülkede daha fazla yatırımın önünün açık olması gerektiğini vurguladı. Kredi derecelendirme kuruluşları para politikasını seçimde test edecek TOBB ve MÜSİAD yönetimiyle de görüşmeler gerçekleştirdi ve Yıldız Teknik Üniversitesi Teknopark’ı ziyaret etti. Heyet, İzmir Ticaret Odası ve Ege İhracatçı Birlikleri ile iş toplantıları Steve Hanke gerçekleştirmek üzere İzmir’e gidecek. Ücrete ‘not’ freni Yüzde 61 enflasyon Anadolu yakasına ürkiye’yi “önemli derecede Türkiye’ye ceza Tspekülatif” anlamına yeşil kent vizyonu Faizde yarım MERKEZ Bankası Başkanı Hafize gelen B düzeyinde tutan kredi Gaye Erkan’ın Hürriyet gazetesine derecelendirme kuruluşları, yerel ÇEVRE Dostu Yeşil Binalar Derneği puan beklentisi verdiği röportajda yaptığı seçim sürecinde para ve ekonomi (ÇEDBİK) ile protokol imzalayan açıklamalar hâlâ gündemde. politikalarına engel çıkmaması Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri İÇ piyasada gözler Merkez Yorumlardan biri de John Hopkins Derneği (AYİDER) yeşil binalar ve halinde 10 yıl sonra notun Bankası’nın faiz kararındayken Üniversitesi Ekonomi Profesörü sürdürülebilir dirençli kentler yaratmak artabileceği sinyali verdi. TL’deki erime olanca hızıyla “bu durumun pozitif bir ivmeye Steve Hanke’den geldi. Hanke hedefiyle yeni bir adım daha attı. devam ediyor. Dolar/TL 29.13 Uluslararası haber ajansı Reuters, işaret edeceğini” söyledi. sosyal medyada şunları söyledi: Dünya Su Konseyi’ne üye olan derneğin ile yeni rekorunu kırdı ve ülkelere yatırım yapılırken önemli Fitch yetkilisi Ed Parker “TCMB Başkanı Hürriyet’e başkanı Hakan Şişik, şunları söyledi: 29 seviyesinin üstüne iyice kriterlerden biri olarak görülen verdiği röportajda İstanbul’da da uygulanan para ve maliye “Kurulduğumuz günden beri yerleşmiş oldu. Borsa İstanbul’da kredi derecelendirme notlarıyla artan hayat pahalılığı nedeniyle politikasını düzeltme çabalarına kente saygılı inşaatçılık, dirençli ve BİST100 endeksi dünü yine kendisinin ve eşinin ailesinin ilgili 2024 tahminlerini yayımladı. engel çıkmaması halinde sürdürülebilir kentler, doğayı daha düşüşle kapatarak 7 bin 633 yanına taşınmak zorunda Ajans, dünya kredi derecelendirme Türkiye’nin kredi notunun 10 az tüketen yeşil binalar konularında seviyesine kadar geriledi. Gram kaldıklarını söylüyor. Şaşırmadım. piyasasının yüzde 95’ini kontrol yıldan uzun bir süredir ilk defa farkındalık yaratmak amacıyla tüm altın ise günü 1900 liranın Bugün Türkiye’de enflasyonu yıllık eden üç kurum, Moody’s, kamu temsilcileri ile çeşitli çalışmalar yükselebileceğine işaret etti. üstünde kapattı. Merkez’in faiz yüzde 61 ceza olarak ölçüyorum. Standard&Poor’s (S&P) ve Fitch yaptık. Amacımız kentin tüm kararında genel beklenti 250 baz Enlasyonu kontrol altına almak ‘Zam’ belirleyecek bileşenlerinin çıkarlarını bir metodoloji uzmanlarıyla görüştü. puan olurken ekonomistler 500 ve ailesinin evinden çıkmak için üzerinden yürütmek ve toplumu yeni 12 Ağustos 2022’den bu yana ise Ekonomistlerin yorumuna baz puan artırım ve ardından Erkan’ın para arzını kontrol altına bir vizyon ile birleştirmekti. Bugün bunu notu güncellemeyen Moody’s’in göre ise not artışının en önemli seçime kadar pas geçme alması gerekiyor.” başarmanın haklı gururunu yaşıyoruz. yetkilisi Marie Diron, yüzde 40’ı göstergelerinden biri ücretlerde stratejisinin de uygulanma Su fakiri olan İstanbul’da su tüketimini ihtimali olduğunu belirtiyor. aşan politika faizinde değişiklik olup yapılacak artış oranları olacak. Hepsipay’den 5 bin azaltmanın yolu siyah, mavi ve Merkez, enflasyonla mücadele olmayacağını görmek isteyenler için Diron, uluslararası piyasalar için gri su atıklarının dönüşümünü markaya destek için sıkılaşmanın süreceği Türkiye’de martta düzenlenecek de ABD’nin borç maliyetlerindeki sağlamak zorundayız. Bu sinyallerini verirken TÜİK’in yerel seçimlerin bir test niteliğinde “son derece belirgin bozulmanın” HEPSİBURADA’nın fintek şirketi bağlamda yeni nesil kent tüketici güven endeksi de buna Hepsipay finansal hizmetler olduğunu belirtti. durup durmayacağını takip yapıcılarının oluşturduğu paralel olarak yükseldi. Tüketici deneyimini tüm perakende Diron, para ve maliye politikasında ettiklerini, Çin’de ise gayrimenkul Ayider Dünya Su Konseyi’ne güven endeksi aralık ayında sektörünün kullanımına açtı. seçimlerden sonra belirlenen seyrin şirketleri ve yerel yönetimlerin borç üye olarak vizyonunu yüzde 2.6 oranında artarak 77.4 Şirket, 2024 sonunda 5 bin ve misyonunu ortaya korunması, eşzamanlı olarak da sorunlarını izlediklerini ifade etti. oldu. Veri beş ayın zirvesi olarak perakendeciye ulaşmayı ve Hakan Şişik koymuştur.” yabancı yatırımcıların Türkiye İsrail’in notunun ise ilk kez düşmesi kaydedildi. l Ekonomi Servisi beş yıl içinde Türkiye’nin en varlıklarına geri dönmesi halinde bekleniyor. l Ekonomi Servisi büyük fintek şirketi olmayı Barınma sorununa hedefliyor. Hepsiburada Finansal Hizmetler CEO’su Erkin Aydın, kiralama ile çözüm “Müşteri ihtiyaçlarından yola çıkarak oluşturduğumuz ALİ CAN POLAT ‘Örtülü ödenek’ rekora koşuyor çözümlerle iş ortaklarımız için ticareti dijitalleştiriyoruz. HER geçen gün büyüyen barınma krizine nereye ya da ne için harcama yapıldığı “örtülü ödenekten” yapılan MUSTAFA ÇAKIR Hepsipay, iş ortaklarımız için karşı en çok dillendirilen çözümlerden gizli tutuluyor. harcamanın toplamı 3.4 milyar TL sadece bir ödeme platformu olan sosyal konuttaki projeler büyüyor. BÜTÇEDEN “örtülü ödenek” için Bakanlığın bütçe verilerine olmuştu. Bu yıl 11 ayda 5.6 milyar değil, aynı zamanda değer Türkiye’de kiralamaya dönük alternatif yapılan harcamalar bu yıl rekora göre “örtülü ödenekten” bu yılın TL seviyesine ulaştı.2013 yılında yaratan bir iş ortağı olacak” dedi. gayrimenkul üretimini gerçekleştiren gidiyor. Sadece kasım ayında yapılan 11 aylık döneminde toplam 5.6 yapılan harcama 1.3 milyar TL idi. l Ekonomi Servisi  şirketlerden Erkanlı Holding Yönetim harcama 808.9 milyon TL’yi buldu. milyar TL harcama gerçekleştirildi. 2018’de ise 1.7 milyar TL harcama Kurulu Başkanı Rıza Erkanlı ile konuştuk. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bütçe Kasımda 808.9 milyon TL harcama gerçekleştirilmişti. 2019 yılındaki 2 2016’dan bu yana yalnızca öğrenciye KISA... KISA... KISA... verileri içerisinde “örtülü ödenek” yapılan ödenekte geçen yıl ile milyar TL civarında olan harcama yönelik kiralanabilir alternatif konut harcamaları “gizli hizmet giderleri” karşılaştırıldığında önemli oranda 2020’de 2 milyar, 2021 yılında ise 2.7 üretimi yaptıklarını söyleyen Erkanlı, l TÜİK verilerine göre Yurtdışı olarak ifade ediliyor. Bu ödenekten artış yaşandı. Geçen yılın tamamında milyar TL olmuştu. l ANKARA bu yol ile hem öğrencilerin barınma Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) sorununu azaltmayı hem de enflasyon yıllık yüzde 59.15, aylık yüzde 3.51 karşısında risksiz yatırım arayan arttı. yerli yatırımcıya alternatif sunmayı l AMBALAJLI Su Üreticileri amaçladıklarını söyledi. Derneği’nde (SUDER) Yönetim Kiralamaya dönük konut ve öğrenci evi Kurulu toplantısıda yapılan Türkiye çelikte net ithalatçı oldu için yatırımcılara uygun krediler verilmesi seçimle yeni yönetim kurulu gerektiğini söyleyen Erkanlı şunları başkanı Yaşabey Kalebaşı oldu. ÇELİK sektörünün ihracatı 2023’ün ilk inceleme sonucunda ithalat yapılan söyledi: “Birçok ekonomist enflasyona l KEIRETSU Forum Türkiye 11 ayında 2022’nin aynı dönemine göre ülkelerin rekabete aykırı davrandığı karşı tek silahın faizler olamayacağını, Genel Müdürü Duygu Eren, “Bize yüzde 31.2 gerileyerek 19 milyar 697 ortaya çıkarsa ek vergi uygulanacak” yapısal adımlar atılması gerektiğini de yapılan başvuruların yüzde 25’i milyon dolardan 13 milyar 545 milyon diye konuştu. söylüyor. Kira enflasyonu için bu yapay zekâ startup’ları oldu. Bu dolara düştü. 11 ayda ihraç edilen miktar ABD’den vergi kararı yapısal adımları atmanın zamanı yıl yüzde 25 olan bu oran 2024’te da 28.8’lik düşüşle, 18 milyon 341 bin geldi de geçiyor.” yüzde 40-50 olacak” dedi. tondan 13 milyon 55 bin tona geriledi. Öte yandan Dünya Ticaret Unliva öğrenci evi projesini l PAKUN Dış Ticaret Müdürü Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Örgütü’nün (WTO) Türkiye’nin Adnan Aslan Uğur Dalbeler anlatan Erkanlı, “Buradaki Oğuzcan Türk, 2023 yılını Kurulu Başkanı Adnan Aslan, ihracatın ABD’nin çelik ve alüminyum vergilerine ürünlerinde net ithalatçı konumuna gelirin yüzde 55’i yatırımcıya 70 milyon dolarlık ihracatla 2023’ün ilk 11 ayında 13 milyar 545 misilleme olarak uygulamaya aldığı ek düştük. Bu kapsamda ithalatın yarattığı kalıyor. Yatırımcı ayrıca kapattıklarını ve 2024 hedeflerinin milyon dolar olduğunu belirterek “2023 gümrük vergilerini WTO politikaları ile haksız rekabetin önüne geçilmesi için konutun değer artışından da 100 milyon doların üzerine çıkmak ilk 10 aylık süreçte ise ithalat yüzde “tutarsız” bularak Türkiye’nin vergileri resmi kurumlarımıza ‘anti damping’ kazanıyor” dedi. olduğunu söyledi. 14.8 artışla 17 milyon 639 bin tona çıktı. kaldırması gerektiğine karar verdi. Rıza Erkanlı başvurusunda bulunduk. Yapılacak 2015’ten bu yana ilk kez nihai çelik l Ekonomi Servisi