Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 2 15 ARALIK 2023 CUMA olaylar ve görüşler Âşık Veysel’in ulus ve vatan sevgisi Yasa riski altındaki Güven Dinçer de körlüğünden gelen güçlüklere göğüs eMeklİ anayasa gererek çok sevdiği MahkeMesİ memleketini gezip mülkiyet hakkı başkanvekİlİ dolaşmaya başlamıştır. Büyük halk ozanı Köy kahvelerinde, engellenmesi durumunda, mülki potansiyel rezerv yapı alanı ilan M.ÖnDer Tekin ve Anadolu’nun panayırlarda, daha idare amiri tarafından verilecek edilmiştir. Maddenin gerekçesinde, sesi Âşık Veysel’i elli sonra Halkevlerinde, eMeklİ yargıç yazılı izine istinaden yeterli yargı yerlerinin “yerleşim yıl önce kaybettik. salonlarda, radyolarda, eçtiğimiz ay yayımlanan Ülkemizin kültür ve kolluk kuvveti marifetiyle kapalı alanlarının” rezerv yapı alanı ilan halk şairleri geleneğine 7471 sayılı “Afet Riski sanat çevreleri, engin kapılar/alanların açılması veya edilemeyeceğine yönelik verdiği uygun olarak saz çalıp GAlanların Dönüştürülmesi bir vefa duygusuyla açtırılması suretiyle resen tespit kararlar nedeniyle düzenlemenin şiirlerini söylemiştir. Hakkında Kanun ile Bazı Âşık Veysel’in ülkeye ve yapılacağı ya da yaptırılacağı getirildiğinin belirtildiği Şair yaşlandıkça, Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun halk şiirine olan büyük belirtilmiştir. Çilingir yardımı ya görülmektedir. Bu yasa maddesi, şiirlerinde halk, katkılarını anmak için Hükmünde Kararnamede Değişiklik millet, memleket da koçbaşı kullanılmak suretiyle yargı yerlerince daha önce hukuka bu yılı “Âşık Veysel yılı” olarak ilan ettiler. Yapılmasına Dair Yasa”nın genel konularına yaklaşmıştır. Onda, vatan kapalı kapıların açılması; bunun aykırı rezerv yapı ilanlarına Cumhuriyetin yüzüncü yılında Âşık gerekçesinde Kahramanmaraş ve insan sevgisinin en güzel ifadelerine hâkim izni olmadan mülki idare karşı açılan davalarda verilen Veysel’i anmak bir kültür ve sanat insanını rastlarız. Veysel ileriyi, aydınlığı, Atatürk merkezli depremler sonrası afet amirinin izniyle yapılmasını iptal kararlarını etkisizleştirme anmanın ötesinde bir anlam ifade ediyor. Devrimlerini savunmuş ve bazı şiirleriyle riski odaklı kentsel dönüşüm öngören bu düzenlemenin, “konut amacı taşıyan, yargının, yargı Zira bu büyük insan, sözü ve sazıyla milli birliği sağlamak için en müspet, en çalışmalarının baştan gözden dokunulmazlığı” ve “özel hayatın kararlarının yasa maddesi ile içinden çıktığı halkın vatan ve millet tesirli telkinlerde bulunmuştur. geçirilmesi ve dönüşüm gizliliği” ihlali gibi ağır hak ihlali aşılarak hukukun üstünlüğü sevgisinin bayrağı olmuştur. Âşık Veysel’in dili hiçbir zorlamaya uygulamalarının ivedilikle doğuran sonuçları olacaktır. ilkesine zarar veren, bu nedenle başvurmadan konuşulan arı ve duru başlatılması ve tamamlanmasının Anayasanın 21. maddesine göre, mahkemeye erişim hakkını dolaylı Kanun teklifi halk dilidir. Bu sebeple o, geniş halk hedeflendiği görülmektedir. konuta girilebilmesi için gereken olarak engelleyen bir maddedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce 1965 toplulukları tarafından tanınan ve sevilen Hukukun üstünlüğü için riskli “hâkim izni” yerine mülki idare yılında çıkarılan 690 sayılı kanunla büyük ulu bir şair olmuştur. Yunus Emre’den, ‘Mülksüzleştirme’ alanlar yaratan bu yasal düzenleme amirinin izninin yeterli görülmesi ozanımız Âşık Veysel’e “Ana dilimize Köroğlu’ndan, Karacaoğlan’dan bu Bu düzenleme, yargı de güvenli, yaşanılabilir konut ve milli birliğimize yaptığı hizmetler ile ilgili eleştirilecek hususların yana halk edebiyatımızın seçkin bir bağımsızlığına, kuvvetler ayrılığı nedeniyle” vatani hizmet tertibinden tamamının bu yazının boyutunu üretme iddiasıyla yola çıkılırken temsilcisidir. Edebiyat tarihimiz onu aylık bağlanmıştır. ilkesine aykırıdır. Yasama faaliyeti aşması nedeniyle bazı maddeler mevcut konutlarda sürgün gününü 20’nci yüzyılın en büyük halk şairi olarak 690 sayılı kanunun teklifinin TBMM’ye ile yargı organı egemenlik alanı beklemeye mahkûm insanlar kaydedecektir. üzerinden kısaca değerlendirmeleri sunulan gerekçesinde şöyle deniliyor: aleyhine yürütme organı lehine Âşık Veysel artık yaşlanmış bir adamdır. topluluğu oluşturan haliyle hukuk paylaşmak isterim. “Edirne Senatörü Tahsin Bonguoğlu Ona yaşadığı sürece vatan hizmeti alan açan maddedir. Uygulama ile güvenliğinden yoksun bırakmıştır. ile 63 Senatör ve Milletvekilinin Kanun tertibinden bir aylık bağlanması Türkiye Hak kayıpları kimlerin konutuna el konularak TC Anayasası’nın “mülkiyet Teklifinin Gerekçesi: Büyük Millet Meclisi’nin kadirbirliği eseri sürgüne yollanacağını zaman Yasa ile Kentsel Dönüşüm hakkı” başlıklı 35. maddesinde; Âşık Veysel 1894 yılında Sivas’ın ve Türk milletinin bir şükran nişanesi Başkanlığı kurularak kentsel gösterecektir. Bu maddeye yönelik herkesin, mülkiyet ve miras Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan olacaktır.” dönüşümde başkanlık rejimine eleştirileri yanıtlayan kimi haklarına sahip olduğu, bu köyünde doğmuştur. Sekiz yaşında TBMM’ye Âşık Veysel’le ilgili olarak siyasilerin “mülksüzleştirme” geçilmiştir. Kentsel Dönüşüm hakların, ancak kamu yararı çiçek hastalığından iki gözünü birden verilen kanun teklifi ve gerekçesi iki Başkanlığı kurularak, kurumsal olmayacağına dair sözleri hak amacıyla, kanunla sınırlanabileceği, kaybetmiştir. Küçük yaşta saz çalmaya açıdan önemli ve ilginçtir. yapı değişikliğine gidilmesinin ihlaline yol açan yasa maddesi mülkiyet hakkının kullanılmasının başlamış ve halk şairlerinin bu bölgede 1. Kanun teklifi gerekçesinde; Âşık yürürlükte olduğu sürece havada -kentsel dönüşümü merkezileştirme toplum yararına aykırı olamayacağı, gelenek halinde yaşayan şiirlerini Veysel’in insan ve doğa sevgisi yanında dışında- kentsel dönüşüm ve afet kalır ve insanların barınma Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne öğrenmiştir. Bu ana kaynaktan ilham ulus ve ülke sevgisi vurgulanmış ve riskinin azaltılmasındaki olumlu, haklarını ellerinden alınmasına ek 1 No’lu Protokol’ün “mülkiyetin alarak yine çocuk yaşında şiirler söyleyen öncelikle belirtilmiştir. engel olmaz. somut nedenleri açıklanmamıştır. Veysel, yaratılıştan bir şair olduğunu korunması” başlıklı 1. maddesinde 2. Kanun teklifi yurdumuzun dört Afet risklerine karşı yaşam göstermiştir. Antik Yunan filozofu Sokrates’in, de her gerçek ve tüzel kişinin mal bir yanını temsil eden 64 milletvekili Veysel’in gençlik şiirleri çok içli ve asırlar öncesinde “Yasalar beni hakkını korumayı hedeflediği ve mülk dokunulmazlığına saygı ve senatörce imzalanarak TBMM’ye renkli bir lirizmle doludur. Onun dış iddiasında bulunan yasama suçlu görebilir ama esas suçlu sunulmuştur. Bütün ülkeyi ilgilendiren gösterilmesini isteme hakkının var dünyaya kapalı gözleri, Türk ulusunun faaliyetinin, açık bir şekilde birden kanunlarda, ülkenin dört bir yanını temsil yasalar” demesinde olduğu gibi olduğu belirtilmiştir. iç âlemine açılmıştır. Diyebiliriz ki hiçbir eden TBMM üyelerinin ortak imzasıyla yasal düzenlemeler bazen hakları çok hak ihlaline neden olması açık gözle gören şehir şairi, Türkiye’yi kanun teklifi hazırlanması bir parlamento Hukukun üstünlüğü korumaktan ziyade başka hak durumunda, hak koruma iddiasının dağıyla, taşıyla, kurduyla, kuşuyla, geleneğimizdir. Nitekim, Ankara’nın Rezerv yapı alanına ilişkin doğruluğu da tartışılır. Temel kayıplarına da neden olabiliyor. insanıyla, tabiatıyla, onun kadar açık başkent oluşu hakkındaki kanun teklifi, 7471 sayılı yasanın, başta “mülkiyet madde düzenlemesinden de “yeni haklar ve hukuk devleti için riskli seçik bir güzellikte görememiştir, 1923 yılında benzer bir yöntemle TBMM’ye hakkı”, “konut dokunulmazlığı”, yerleşim alanı olarak” ibaresi alanlar yaratan yasa düzenlemeleri gösterememiştir. önerilmiştir. çıkarılmıştır. Böylece, yerleşim ile kentsel bölüşümü hedeflemek “hak arama özgürlüğü” ve “özel Aydınlarımız, bu büyük insanı ve ozanı hayatın gizliliği” olmak üzere alanları da “rezerv yapı alanı” yerine hak ihlaline yol açmayan Halk şairi yakından tanımalıdır. kimi hak ve özgürlükler için risk olarak ilan edilebilecektir. Daha önlemler alınarak insanlarımızı Şiirleri tanındıkça Veysel’in şöhreti Kültür Bakanlığı’nca Âşık Veysel’in sağlıklı bir çevrede yaşatmayı barındırması gibi. doğru bir ifade ile rezerv yapı köyünden ve bölgesinden dışarı taşarak şiirleri dinlenerek bir kitap halinde kültür alanına ilişkin yeni düzenleme hedefleyen kentsel dönüşüme Yasada, riskli yapıların bütün Türkiye’ye yayılmıştır. Kendisi ve sanat dünyamıza sunulmalıdır. tespitinin yapılmasının sonrası tüm yerleşim alanları odaklanalım. Klor tedariğinde tekel sorunu ve gözlemledim. Tek fabrikada üretilen klor Prof. Dr. Bekir S. koCAZeYBek sadece 2 firmadan temin edilirken son bir yılda İÜ-C, Cerrahpaşa Tıp FakÜlTesİ diğer firmanın çekilmesiyle tek firma tekeline klİnİk Mİkrobİyolojİ UzManı bırakılmıştır. Devlet özel şirketlere teşvik için bu kimyasalların üretiminden çekilmiştir. Dünya Da içme suyu göl, nehir ve tatlı su Klorla birlikte, koagülasyonun aşamasında rezervuarları, yüzeysel su kaynakları ile yeraltı kullanılan alüminyum sülfat, demir III klorür tatlı sularından oluşan mavi su ayak izi ile ve polielektrolit gibi çöktürücüler de özel karşılanmaktadır. Ayrıca yeşil su ayak izi olarak sektörden alınmaktadır. Bu durum SUKİ’lere da tanımlanan yağmur suları mavi su ayak kimyasalların hem zamanında tedarik güçlüğü izine katkı sunsa da site inşaat teknolojilerinin hem de özellikle fiyatlandırmada adeta gelişmesiyle sadece park bahçe sulaması gibi başına buyruk bir muhammen fiyat belirleme alanlarda değerlendirilebilmektedirler. laçkalığı getirmektedir. Önümüzdeki günlerde Barajlar ve regülatör yardımıyla toplanan beklenilen İstanbul depremi gerçekleşirse ham sular fiziksel (havalandırma, koagülasyon İstanbullulara temiz ve içilebilir su sağlamak sulardaki partiküllerin çöktürülme işlemi, için daha fazla kimyasal dezenfektan ve filtrasyon) ve dezenfeksiyon işlemleriyle koagülana ihtiyaç olunacaktır. Bugünkü üretim (ön dezenfeksiyon/ozonlama ve son kısıtlılığı ve tekelden tedarik nedeniyle çok ciddi dezenfeksiyon/klor) içme suyu şebekesine ve sağlıksız su arzı oluşabilir. İnsanlar bulaşıcı verilmektedir. Türkiye’de başta İSKİ olmak salgın hastalıklara (kolera, tifo, COVID19 ve üzere diğer su kanal idareleri (SUKİ) ham yeniden önem kazanan bakteriyel ve viral suları musluklara bu arıtma ve dezenfeksiyon salgın hastalıklar gibi) maruz kalınabileceği gibi süreciyle vermektedirler (İstanbul/ üretici firmanın deprem bölgesinde (Marmara/ Şile’de İSKİ’nin 2020’de işletmeye aldığı Kocaeli) olması yüzünden de içilebilir ve ultrafiltrasyon yöntemiyle su kalitesini daha kullanılabilir temiz su sağlanamayacaktır. 1999 da artırılmıştır). Marmara depreminde klor fabrikasının hasar SUKİ’lerin temiz su sağlamasının en önemli görmesi sonucu uzun süre klor temini sorunları aşaması “klorlama”dır. Sadece hastalık yaşanmıştır. yapıcı mikroorganizmaların yok edilmesi için değil, endüstriyel kirlenmelerde de (termik Yapılması gerekenler santrallar ve rafineri gibi) en yaygın kullanılan dezenfektan klordur. Bunun temelini bilimsel Bugün için temiz ve sağlıklı içme suyu sağlamada mevcut teknolojiler ve bazı literatür oluşturmaktadır. Türkiye’de sağlıklı ve temiz su yönetimi için TC Sağlık Bakanlığı kimyasalların mutlak kullanımı dışında standartlara yenilerinin eklenemediği göz önüne İnsani Tüketim Amaçlı Su Yönetmeliği’ne göre klor son dezenfeksiyon aşamasının en önemli alındığında yapılması gerekenler; 1- Devletin/TC Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın dezenfektanıdır. Şebekede ve musluklardan akan uygun ve temiz suyun içinde en az 0.2 üretime girmesi ya da vereceği özel teşviklerle belediyeler birliğini veya Türkiye’deki tüm mg/L klor olması şart koşulmaktadır. Sağlıklı su için vazgeçilmez bir SUKİ’lerin önünü açmasıyla bu sektördeki tekelin kırılması, piyasada daha fazla sayıda özel, yarı- dezenfektan olarak klorun ve diğer koagülan özel üretici ve tedarikçi firmaların kurulması veya kimyasallarının (Demir III Klorür, Alüminyum devletin yönetiminde üretici ve tedarikçi firma Sülfat, Polielektrolit) Türkiye’de SUKİ’lere kurulmasıdır. tedariği nasıldır? SUKİ’lere hangi piyasa 2- Bunun dışında Kamu İhale Kanunu (KİK) koşullarında verilmektedirler? Devlet bu gereği söz konusu kimyasalların sadece Türk sürecin neresindedir? Üretici fabrika ve Lirası üzerinden satın alınması bırakılarak özel şirketlerin sayısı nedir ve nasıl hizmet yurtdışı firmaların da rekabete sokulması ile vermektedirler? tekelcilik önlenmelidir. Ülkemizde içme suyunun yönetmelik 3- Hammaddelerin yurtdışından temin standartlarını sağlamak için yıllık ortalama 10 edilmesi ve dövizdeki dalgalanmalarla zaten bin ton klor, 100 bin ton alüminyum sülfat, 70 piyasada tek firma eliyle yürütülen satın bin ton demir III klorür, 500 ton polielektrolit almalarda firmanın katılım yönünden belirsizlik kullanılmaktadır. Bu kimyasalların tedariği ve içinde olması ve kararsızlığının önüne geçilerek üretimi ile ilgili sorunlar klinik mikrobiyoloji daha rekabetçi bir ortamın sağlanması uzmanı olarak özellikle suların dezenfeksiyonu zorunludur. ve kalitesi bakımından uzmanlık alanımı Bugün ve ilerisi için afet hallerinde çok doğrudan ilgilendirmektedir. zora düşmemek ve halk sağlını ciddi tehdit edebilecek sağlıksız ve kullanışsız su arzını Tek firma tekeli bertaraf etmek için yukarıda üç madde halinde İSKİ yönetiminde bulunduğum iki buçuk (özellikle birinci madde) verilen çözüm yollarını yıllık görev süresince başta İSKİ olmak ilgili devlet kurumlarının (özellikle TC Sanayi ve üzere diğer SUKİ’lerin klor ve koagülan Teknoloji Bakanlığı) ivedilikle dikkate almasını kimyasalların temininde ve maliyetinde öneriyorum. yaşadıkları çeşitli sorunları bizzat yaşadım