Katalog

Sağnak 4 EKİM 2023 ÇARŞAMBA 6 YORUM/HABER İSTANBUL’UN KURTULUŞU Temel soru bu: ‘Gitmek Zorunda Bırakıldılar’ Yaşam hakkı  Peki, ama Mustafa Kemal (Atatürk), İngilizleri geldikleri gibi herkes için mi? SINAN MEYDAN gitmeye nasıl mecbur etti? Büyük Zafer sonrasında Müttefikler ugün sadece bazı kişiler, sevdikleri hayvanlarla fotoğraf paylaşıp Tarihten neden “tek kurşun atamadan” İstanbul’u boşalttılar? B“sempatik” gözükecek. Bazı belediyelerin resmi sosyal Günümüze 1 Ekim 1922’de Londra’ya gönderdiği medya hesaplarından 4 Ekim Dünya raporda, “O sırada ateş emri  Hayvanları Koruma Günü dolayısıyla vermesinin barut fıçısına ateşe  paylaşımlar yapılıp “ne kadar iyi etmek” anlamına geldiğini bildirdi. çalıştıkları” izlenimi verilecek. Barış görüşmelerinin başlayacağı İki gün önce 2 Ekim Dünya Çiftlik sırada savaş çıkarmanın anlamsız Hayvanları Günü’nde hayvancılık olduğunu ifade etti. yapılan tesislerde ve mezbahalarda Atatürk, 23 Eylül 1922 tarihli şiddet görüp öldürülen canları veganlar nceki gün 2 Ekim’di. Tam Müttefik notasına, 29 Eylül 1922’de dışında kimse düşünmemiş, herkes 100 yıl önce, 2 Ekim 1923’te yanıt verdi. Meriç’in batısına kadar susmuştu, bugün ise hiçbir hayvanı Öİstanbul’daki Müttefik generalleri Trakya’nın hemen boşaltılıp Türkiye’ye önemsemeyen çoğunluk susacak. ve yüksek komiserleri, Türk bayrağını bırakılmasını ve 3 Ekim 1922’de Yıllardır her şey değişse de insanlık selamladıktan sonra geldikleri gibi Mudanya’da ateşkes görüşmelerine açısından aynı kalan bir konu bu. gittiler. 6 Ekim 1923’te Şükrü Naili başlanmasını istedi. Müttefikler bu Çünkü... (Gökberk) Paşa komutasındaki 3. istekleri kabul ettiler. Sürekli barış ve sevgiden söz eden Kolordu İstanbul’a girdi. 13 Kasım Lord Curzon, Doğu Trakya’nın inançlılar, konu hayvancılık sektöründe 1918’de fiilen, 16 Mart 1920’de de barış imzalanmadan önce Türklere katledilen insan dışı hayvanlar olunca, resmen işgal edilen İstanbul, beş yıl verilmesine karşı çıkan Yunan duymaz olur. kadar işgal altında kaldıktan sonra 6 Başbakanı Venizelos’a şu soruyu Sürekli aklı ve mantığı vurgulayan Ekim 1923’te kurtarıldı. sordu: “İstanbul’a girmeye can atan  ateistler, konu hayvansal tüketime Mustafa Kemal’in, Yunanların Doğu  ilişkin mantıksızlık ve ikiyüzlülük olunca, Çanak(kale) krizi Trakya sınırındaki itirazlarını fırsat  duymaz olur. Büyük Zafer’i kazanmış Türk bilerek Avrupa’ya dalmasını ve  Sürekli özgür ve adalet talep eden orduları, 9 Eylül 1922’de İzmir’e Trakya’yı ateşe ve kılıca tutmasını  insan hakları aktivistleri, insan dışı girdi. İzmir ve Anadolu kurtuldu ama kim önleyebilir?”(İDA, FO 371/7899/E hayvanlara yönelik adaletsizlik ve esaret İstanbul, Boğazlar ve Trakya hâlâ işgal 10550: Curzon’dan Lindsley’e gizli yazı, gündeme gelince, duymaz olur. altındaydı. Başkomutan Atatürk’ün, Londra, 3.10.1922; Sonyel, s.1700- Sürekli sömürüye karşı çıkan muzaffer Türk ordularını, İstanbul ve 1702) ilericiler ve solcular, insan dışı Boğazlar üzerinden Doğu Trakya’ya hayvanlara uygulanan korkunç yürütmesi an meselesiydi. Mudanya Ateşkes sömürüye karşı çıkılınca duymaz olur. 7 Eylül 1922’de toplanan İngiliz Sürekli evlat sevgisinin kutsallığını  Antlaşması Parlamentosu, Türk ordularının anlatan anneler, insan dışı hayvanların 3 Ekim 1922’de Türkiye, İngiltere, muhtemel bir taarruzuna karşı İstanbul Mustafa Kemal (Atatürk) Refet (Bele) ile birlikte (1921) annelik duygularına da saygı gösterilsin Fransa ve İtalya’nın katılımıyla ve Boğazları savunmaya karar verdi. denilince, duymaz olur. Mudanya Konferansı toplandı. İstanbul’daki İşgal Kuvvetleri Komutanı Anadolu, Yunan ordularından etmekten başka çare olmadığını;  Yunan temsilciler açıkta bir gemiden General Harington, 9 Eylül 1922’den temizlendi. Trakya’yı kayıtsız şartsız Türklere  ‘İnsanım yok ederim!’ görüşmeleri izlediler. Konferansta itibaren Çanakkale’ye yığınak yapmaya Bu sırada beklenen oldu. vermek gerektiğini” söyledi. İngiliz İnsanların çoğu, ne kadar hakça Türkiye’yi İsmet (İnönü) Paşa temsil başladı. Bir İngiliz alayını Çanakkale’yi Başkomutan Atatürk, Türk ordularını, Dışişleri Bakanı Lord Curzon bu teklifi yaşamaktan yana görünürse görünsün etti. 5 Ekim’de konferans çıkmaza savunmakla görevlendirdi. Boğazları ele geçirip Trakya’ya reddedince, “Fransız başbakanı, İngiliz ya da ne kadar kendi mücadelesinde girdi. Bunun üzerine Atatürk, İsmet General Harington, 12 Eylül 1922 geçebilmek amacıyla Çanakkale’ye dışişleri bakanının ağzını açmasına haklı olursa olsun, adaletsizliği Paşa’ya bir telgraf göndererek akşamı Ajax zırhlısı ile ilk takviye doğru yürütmeye başladı. Bu izin vermeden suçlu öğrencisini sorgulama sınırını kendi konfor “Trakya, 6 Ekim 1922 öğleden sonra  birliklerini Seddülbahir’de karaya kapsamda Kocaeli Grubu’nun İzmit paylayan kızgın bir öğretmen gibi alanının dışına çizer. İnsanın hayattaki saat 6’ya kadar TBMM hükümetine  çıkardı. Aynı gün başka bir İngiliz bölgesine, 2. Süvari Tümeni’nin de konuştu; bağırdı, İngilizleri suçladı.” tüm algısını şekillendiren bu ayrımcı teslim edilmediği takdirde 6/7  vapuru da 174 süvari ve 6 sahra Çanakkale’ye ilerlemesi emredildi. Bunun üzerine Lord Curzon toplantıyı yaklaşıma türcülük diyoruz. Ekim’de Türk kuvvetlerinin  topunu Çanakkale’ye götürmek için 19 Eylül 1922’de İtalya ve Fransa, terk etti. Curzon, “Şimdiye kadar  “Sıra ona gelene kadar, biz insanlar İstanbul’a yürümelerini” emretti. yola çıktı. İngilizler, Boğazlardaki asker Çanakkale’deki birliklerini Avrupa böyle bir şey görmediğini söylüyor  arasındaki ayrımcılığı bile aşamadık!” Konferans çalışmaya devam etti. ve silah sayısını artırdılar. yakasına aldılar. Bu arada İstanbul’daki ve ağlıyordu.” (Walder, s. 277- diyorsanız, aslında hepsinin Sonunda 11 Ekim 1922’de imzalanan 12 Eylül 1922 akşamı, 1500 Türk Fransız Yüksek Komiseri General Pelle, temelinde kendini diğerlerinden üstün 280). Belgelere yansıdığı şekliyle Mudanya Mütarekesi ile Doğu süvarisinin Ezine’ye altı saatlik İzmir’e giderek Atatürk’le görüştü. “Bu hakarete dayanamayan İngiliz  görmeye dayalı aynı düşüncenin Trakya’nın boşaltılıp Türkiye’ye mesafeye kadar yaklaştığı anlaşıldı. General Pelle, Atatürk’e “tarafsız  olduğunu bilmelisiniz. Bir insan  lordu, bir kez görüşme salonundan  verilmesi kabul edildi. Böylece Edremit’te de iki Türk tümeni vardı. bölgeye girilmemesi gerektiğini” adeta ağlayarak dışarıya çıkmış  ırkının yaşamının diğerlerinden daha  süngünün ucundaki diplomasiyle Doğu İngilizler, olası bir Türk taarruzuna önemli olduğunu düşünmekle, bir  söyleyince Atatürk, “tarafsız bölgeyi” ve koridorda pantolonunun arka  Trakya kurtarıldı. karşı Çanakkale’de siperler kazmaya tanımadığını, ordularını daha fazla cinsiyete mensup olanların daha  cebinde taşıdığı küçük bir şişeden  başladılar. 14 Eylül 1922’den itibaren değerli olduğuna inanmak ve bir  tutamayacağını, Yunanların işgali konyak yudumlayarak hıçkırıklarını  İstanbul’u ele geçirme Çanakkale’de İngiliz siperleri hazırdı. altındaki Doğu Trakya’yı almak için türün yaşam hakkının daha öncelikli  boğmaya çalışmıştı.” Sonra Poincare 15 Eylül 1922’de İstanbul’daki Stratejisi olduğunu düşünmek arasında fark  Çanakkale’ye ilerlemeye devam özür diledi. Ortam biraz yatıştı. (Sonyel, İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold, Mudanya Mütarekesi ile Türk- yok ve hepsinin çıkış noktası aynı. edeceğini söyledi. s. 1684-1686) Londra’daki Curzon’a gönderdiği Yunan savaşı sona erdi. Doğu Trakya “Önce insan” diyerek yaratılan ve Sadece Fransa ve İtalya değil, İngiltere Müttefikler, Paris’te aldıkları telgrafta şöyle diyordu: “Mustafa  kurtarıldı. Ancak İstanbul ve Boğazlar doğanın tüm dengesini bozan bu kamuoyu da Türklerle savaşa karşıydı. Bu kararları, 23 Eylül 1922’de bir notayla Kemal, Trakya vs. istediklerini  hâlâ işgal altındaydı. Mudanya düşünce, antroposen çağında tüm arada Hint Müslümanları ve Sovyet Rusya Atatürk’e bildirdiler. Buna göre diplomatik kanaldan sağlayıp  Mütarekesi’ne göre Türk birlikleri sorunların da kaynağı oldu.“İnsanım yok da Türkiye’den yana tavır aldı. Moskova Kemalistlerle barış görüşmelerinin sağlayamayacağını saptamak için  barış antlaşması imzalanıncaya ederim”, “İnsanım ezerim”, “İnsanım Komünist Enternasyonali, İngilizlere karşı yapılmasına karar veriliyor, Türklerin bir hafta bekleyecektir. Aksi halde  kadar İstanbul’a giremeyecekti. sömürürüm”, “İnsanım kullanırım”, zehir zemberek bir bildiri yayımladı. tarafsız bölgeye girmemeleri şartıyla askerlerinin şu anki coşkusundan  Ancak Atatürk, barış antlaşmasını “İnsanım öldürürüm” cümlelerinin Bildiri şöyle bitiyordu: “Kahrolsun İtilaf  Doğu Trakya’nın boşaltılıp Türkiye’ye yararlanarak İstanbul ve Boğazlara  beklemeden bir oldubitti ile İstanbul’un ardındaki düşünce budur. Tüm doğa ve emperyalizmi! Türk halkına barış ve  geri verilmesi kabul ediliyordu. Atatürk, yürüyecektir. Bağlaşıklar vakit  yönetimini fiilen ele geçirmeyi hayvan katliamlarına yol açan algı da özgürlük! Kahrolsun yeni emperyalist  Müttefikleri dize getirmişti. geçirmeden bir konferans  planlıyordu. aynıdır. savaşlar!” (Sonyel, s. 1680,1681; Bilal düzenlemezlerse Mustafa Kemal’le  Doğu Trakya’yı Yunanlardan teslim Sermayenin emeği  Şimşir, Doğu’nun Kahramanı Atatürk, Türk orduları Çanakkale’de savaşı göze almalıdırlar. Bağlaşık  almakla görevlendirilen Refet Paşa, ezmesi ile insanın insan dışı  İstanbul, 1999, s.62, 67) 23 Eylül 1922’de Türk süvarileri, Yüksek Komiserleri en erken  19 Ekim 1922’de 100 kadar jandarma hayvanları “alışkanlık”, “sistem Müttefiklerin “tarafız bölge” kabul ettikleri vakitte konferans düzenlenmesini  ile İstanbul’a girdi. 4 Kasım 1922’de böyle”, “kazanç” vb. gerekçelerle  Müttefiklerin çaresizliği alana girdi. Türk süvari birliği, İngiliz süvari öneriyorlar.” (İDA, FO 371/7888/ İstanbul Saray hükümeti (Tevfik Paşa öldürmesi arasındaki paralelliği  Atatürk, Misakı Milli çerçevesinde birliğiyle burun buruna geldi. Ancak Türk E9368: Rumbold’tan Curzon’a oldukça hükümeti) istifa etti. TBMM adına kurmanın önündeki barikat  Doğu Trakya’nın boşaltılıp Türkiye’ye süvarileri kendilerine verilen emir gereği, ivedi: gizli telgraf, İstanbul, 15.9.1922; İstanbul’un yönetimine el koyan Refet türcülüktür. verilmesini istiyordu. silahlarının namlularını yere çevirmişlerdi. Salahi R. Sonyel, Mustafa Kemal Paşa, Kasım 1922 sonunda Trakya’da Ezenin insan, ezilenin insan  İstanbul’daki İngiliz Yüksek İngiliz birliğinin başındaki subayın Atatürk ve Kurtuluş Savaşı, C. III, yönetimi devralmak üzere İstanbul’dan dışı hayvan olduğunun ayırdına  Ankara, 2008, s. 675) Komiseri Sir Horace Rumbold “Tarafsız bölgeden geri çekilin!” emrini ayrılırken yerini Selahattin Adil Paşa’ya varamamanın nedeni türcülüktür. durumun ciddiyetinin farkındaydı. dinlemediler. Türk süvarileri, Çanakkale’nin 15 Eylül 1922’de İngiliz bıraktı. Böylece İngilizler, her geçen İnsan türünün emperyalist bir  Londra’ya, bir an önce Kemalistlerle 15 km güneyindeki Erenköy’ü işgal etti. Bu Parlamentosu bir kez daha toplandı. O gün İstanbul’daki otoritelerini daha da yaklaşımla vahşi doğayı işgal ettiğini,  konferans yapılmasını önerdi. Curzon’a oldubitti karşısında İngilizler ne yapacağını toplantıda Sömürgeler Bakanı Winston kaybettiler. Bu nedenledir ki, Lozan insan dışı hayvanların tek yaşam  gönderdiği telgrafta şöyle diyordu: şaşırdı. Churchill ve Başbakan Lloyd George, görüşmelerinde İstanbul konusunda alanlarını yok edip onları katlettiğini  Müttefiklerden, Balkan ülkelerinden “Durumun askıda kalmasına izin  Bu sırada Fransız politikacı Franklin fazla direnemediler. görmenin önündeki engel  verirsek Kemal rahat durmayacak;  Bouillon, 25 Eylül 1922’de İzmir’de ve sömürgelerden yardım istenmesini Lozan Barış Antlaşması ile birlikte türcülüktür. önerdi. (David Walder, Çanakkale Olayı, görüşmeler bir an önce başlamazsa  Atatürk’le görüştü. Doğu Trakya’nın bir tahliye protokolü imzalandı. Buna Bu öylesine büyük bir sorundur İstanbul ve Çanakkale yoluyla  Türkiye’ye bırakılacağını söyleyerek İstanbul, 1970, s. 210-214) Aynı gün göre Lozan Barış Antlaşması’nın ki türcülüğü aşamayan insan ne İngiliz hükümeti, General Harington’a Trakya’ya geçmeye çalışacaktır.  Atatürk’ten, ordularının ilerleyişini TBMM tarafından onaylanmasından toplumdaki şiddetle mücadele edebilir Çanakkale’yi savunması için yönerge İngiltere, Kemalistlerin hem Irak’ta  durdurmasını istedi. Bu sırada General altı hafta sonra Müttefikler İstanbul’u ne ekolojik yıkımla ne de salgın hem de Boğazlarda yarattıkları  Harington ile Mareşal Atatürk arasında gönderdi. (Cab. P.23/31, 49 (22) İngiliz boşaltacaktı. TBMM, 23 Ağustos hastalıklarla... kabinesi toplantısı, Londra, 15.9.1922; tehlikeye karşı koyacak güçte  da karşılıklı mektuplaşmalar başladı. 1923’te Lozan Barış Antlaşması’nı değildir.” (İDA, FO 371/7888/E 9346: 25 Eylül 1922’de Çanakkale’deki tel Sonyel, s. 1675,1676.) onayladı. Müttefiklerin son birlikleri 8 Ekim’de Büyük Türkiye 16 Eylül 1922’de İngiliz Sömürgeler Rumbold’tan Curzon’a gizli telgraf, örgülere kadar yanaşan Türk birlikleri, 2 Ekim 1923’te Türk bayrağını Buluşması  Bakanı Churchill, Müttefiklerden, İstanbul, 14.9.1992; Sonyel, s.1684.) 27 Eylül 1922’de Biga-Bayramiç-Ezine selamlayarak İstanbul’dan ayrıldı. 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Balkan ülkelerinden ve sömürgelerden 19 Eylül 1922’de İngiltere Dışişleri çizgisinde durdu. İkinci Çanakkale 6 Ekim 1923’te Şükrü Naili Paşa Günü’nde bu sorunu bir daha “Çanakkale’ye doğru ilerleyen  Bakanı Lord Curzon, Fransa Başbakanı Savaşı’nın çıkması an meselesiydi. komutasındaki 3. Kolordu birlikleri düşünmenizi dilerken bu hafta sonu Kemalist kuvvetlere karşı yardım” Raymond Poincare ve İtalya’nın Paris 29 Eylül 1922’de toplanan İngiliz halkın sevgi gösterileri arasında İstanbul’da sokak hayvanları için istedi. Ancak Fransa, İtalya, Romanya, Büyükelçisi Kont Carlo Sforza Paris’te Kabinesi, Çanakkale’de tarafsız İstanbul’a girdi. yapılacak Büyük Türkiye Buluşması’nı Yugoslavya ve tüm sömürgeler -Yeni bir araya geldiler. Görüşmede tansiyon bölgeye giren Türk birliklerinin Görüldüğü gibi İstanbul’u işgal hatırlatmak istiyorum. Zelanda hariç- İngiltere’nin yardım çok yükseldi. Fransız Başbakanı gerekirse silah kullanılarak bölgeden edenler, kendilerine büyük tavizler Sokak köpeklerine karşı yıllardır isteğini reddettiler. Poincare, öfkeyle, “Artık Türklerle  çıkarılması için General Harington’a verildiği için, büyük kazanımlar elde yürütülen nefret operasyonu, 16 Eylül 1922’de Türk orduları savaşmayacağız!” diye bağırdı. emir verdi. Ancak General Harington ettikleri için değil, gitmekten başka onları ormanların içinde devasa Bandırma’ya girdi. 18 Eylül 1922’de “Mustafa Kemal’in isteklerini kabul  bu emri uygulamadı. Harington, çareleri kalmadığı için gittiler. hapishanelere kapatıp yok etme aşamasına vardı. Hatta iktidara yakın medya kurumlarında, açıkça Boğaziçili akademisyenlerden Gülsoy’a destek ‘Suriye’deki üniversitelere denklik verildi’ iddiası “ihtiyaç halinde uyutulacak” denilerek katledilecekleri de duyuruluyor. Boğ AzİÇİ Üniversitesi Biyomedikal Gülsoy onlarca yıla yayılan özverili İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu, “Suriye’de Önergesinde, “Bu süreçte Türkiye’nin İnsan dışı hayvanları alıp  Mühendisliği Enstitüsü’nden çalışmalarıyla kurumumuza yeni kurulan üniversitelere YÖK’ün meşru olarak askeri harekâtlarını satarak ticaret malzemesi yapan,  emekli öğretim üyesi, yazar farklı alanlarda büyük katkılarda denklik verdiği” yönündeki iddiaları gerçekleştirdiği yerlerde ya da bu evcilleştirip birçok işte ölesiye  Murat Gülsoy’un üniversiteye bulunmuş, örnek bir Boğaziçilidir. Meclis gündemine taşıdı. Milli Eğitim yerlere yakın istikrarsız bölgelerde bazı çalıştıran ve bedenlerinin en ufak  girişi rektörlük tarafından geçen Yönetim, bir etkinliğe bile Bakanı Yusuf Tekin’in yanıtlaması üniversitelerin kurulduğu ve bunların zerresine kadar kullanmaya devam  cuma günü yasaklandı. Ayrıca tahammül edememiş, hocamızı istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru bir kısmına YÖK denkliği verildiği Gülsoy eden insanlar, tür kırımına girişme  “Murat Gülsoy ile Bilim, Sanat 30 yılını verdiği kampusunda önergesi veren Zorlu, Suriye’de iç anlaşılmaktadır” değerlendirmesini hakkını kendinde görüyor. Hayvan  & Edebiyat” etkinliği de iptal edildi. yasaklı konumuna düşürmüştür. Bu savaşın yaşandığı dönemden bugüne yapan Zorlu, “Tekin’e “İdlib’deki radikal hakları savunucuları buna karşı ses  Boğaziçi’nde 30.Yıl Etkinliği Düzenleme değer bilmezliği ve fütursuzluğu kabul kadar, Türkiye’ye yönelik kitlesel bir gruplardan bu üniversitelerde eğitim çıkarmak için 8 Ekim Pazar günü saat  Kurulu üyeleri, söz konusu yasaklama edilemez buluyor, utanç verici bu yasakçı göç gerçekleştiğini ve göçün yaşandığı gören ve mezun olanların bulunabileceği, 14.00’te Kadıköy İskele Meydanı’nda  ve etkinlik iptaline tepki gösterdi. müdahalelerinden dolayı rektörlüğü Suriye’de eğitim öğretim sisteminin pek Türkiye’ye gelebileceği ihtimaline karşı olacak! Yapılan açıklamada şöyle denildi: “Murat kınıyoruz” l Haber Merkezi çok yerde ortadan kalktığını belirtti. bir tedbir alınmış mıdır” diye sordu.