Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
3 EKİM 2023 SALI
2 olaylar ve görüşler
‘Cemaatler’ ve ‘piyasa’
Yargı bağımsızlığı
arasında sıkışan eğitim
niçin gereklidir?
Prof. Dr. Özkan yılDız rahatsızlık duyulması, eğitimi konuları
erek filozoflar ve
imam hatip lise ve önümüzdeki dönem çözüm
SoSyolog - SeSaDer Başkanı yazarlar gerek siyasal
ortaokullarında rekor artış, bekleyen sorunsallar
Gbilimciler gerekse idealist
tarikat ve cemaatlerle olarak yerini korumaktadır.
ünyada, eğitim, politikacılar, Demokratik Rejim
protokoller imzalanması, Gençler, ellerinde diploma için, Yasama, Yürütme ve
anahtar toplumsal
Yargı erklerinin birbirlerinden
kapı kapı iş aramakta;
Dkurumların başında FETÖ’nün kapatılan
bağımsızlığını gerekli koşul
mülakat sınavlarında
gelmektedir. Ülkemizde, okullarının imam hatip
olarak öne sürmüşlerdir.
ayrımcılık ve adaletsizlik
son 20-30 yıl zarfında, tüm okullarına dönüştürülmesi,
Bunun en önemli nedeni,
yaşanmaktadır.
toplumsal kurumlarda okullara mescit açılması,
seçimle iktidara gelenlerin,
eğitimde sadece “yandaş” Pandemi, derin
yaşanan bozulma,
Demokratik Rejimi, kendi
sendikaların görüşlerinin ekonomik yoksulluk ve
eğitim kurumunda da
çıkarları için istismar etmelerini
alınması ve “Çevreme depremler, dezavantajlı
gözlenmektedir. Eğitim
engellemektir.
aile ve çocukları
sisteminin bir bütün olarak Duyarlıyım, Değerlerime
Bütün bir Demokratik
Sahip Çıkıyorum (ÇEDES)” piyasanın vahşi ortamında Rejim tarihi, Demokrasinin
her düzeyde gerilediği
ilkelerini ve yöntemlerini
projesiyle okullarda, savunmasız hale
eğitimciler tarafından
kullanarak seçimle iktidara
“manevi danışman” getirmektedir. Sosyal sınıf
sıklıkla dile getirilmektedir.
gelen otokratların, bu ilkeleri ve
görevlendirilmesi eğitimin geçmişi, okul ücretlerini
Siyasal iktidarın, politik ve
yöntemleri, kendi çıkarları için
dinselleşmesinin somut
ideolojik tercihleri belli bir ödeyebilme gücü, etnik
istismar ederek Demokrasiyi
uygulamalarıdır.
ve mezhepsel kökeni,
“sosyolojik paradigmaya”
yozlaştırmalarına ilişkin
toplumsal cinsiyeti ve
dayanmakta ve de bu
örneklerle doludur.
Piyasalaşma
“paradigma” topluma engelinden bağımsız
İnsanlığı İkinci Dünya Savaşı
Eğimdeki her hizmet
dayatılmaktadır. olarak, tüm çocukların,
cinayetine sürükleyen NAZİ
piyasalaştırılmakta;
yaşamlarında aynı Almanya ve FAŞİST İtalya olayları,
‘Paradigmatik’ barınma, yemek, okul
seçimle iktidara gelenlerin
eğitim fırsatlarına sahip
Demokratik Rejimi katletmelerinin
materyalleri, ulaşım ve
değişim
olabilmesinin ön koşulu,
en belirgin örnekleridir.
sosyal etkinlikler paralı
Eğitimin, nitelikli devletin “hak temelli sosyal
Bütün dünyayı kana bulayan
hale gelmektedir. Eğitim
politikayı”, ivedilikle
insan kaynağının
ve 70-80 milyon insanın ölümüne
sorunlarının çözümünde
devreye sokmasıdır.
yetiştirilmesindeki
yol açan Hitler, tamamen seçim
kolay, temelsiz, gelgeç,
rolünün yanı sıra Aynı zamanda, yaratılan 2002’den bu yana kırımızı Eğitimde, temel felsefi
sürecini ve Demokratik Rejimi
yapboz düşünce ve
üretkenlik, verimlilik, yeni işleri, gerekli bilgi, yaklaşım olarak, çağdaş,
alarm vermektedir. Politik
kötüye kullanarak (istismar
uygulamalara bel
laik, bilimsel, demokratik,
toplumsal refah, bilimsel beceri ve donanıma sahip tercihlerle şekillenen ederek) bu cinayeti işleme gücüne
bağlanmaktadır. Sonuçta çoğulcu ve parasız bir erişmiştir.
ve teknolojik gelişme, olan çalışanlar da elde “paradigma” değişimi
Bu korkunç deneyimi yaşayan
laik değil, dinci-kindar,
gelir dağılımında adalet, edebileceklerdir. Batı’da eğitim hedeflenmelidir.
eğitimi dinselleştirmekte
insanlık, Demokratik Rejimlerin
sanatsal, kültürel ve estetik Skolastik dönemde, 1510 üretici değil tüketici, Eğitim felsefesi, evrensel
ve piyasanın vahşi insafına
bir daha bu şekilde kötüye
farkındalık, inovasyon yaratıcı değil ezberci, dışa değerlere, uluslararası
yılında Luther, “bir devletin terk etmektedir.
kullanılabilmesinin önüne geçmek
yatırımları gibi kritik refahı, yalnızca surlarının açık değil izolasyonist, insan haklarına uyumlu
ve seçilmiş iktidarların Temel Hak
Dinselleşme
işlevleri bulunmaktadır. sağlamlığına, evlerinin empatik değil ötekileştirici, hale getirilmelidir. İnsan
ve Özgürlükleri yok etmelerini
Siyasal iktidar eğitim
Bir diğer ifadeyle, mükemmelliğine, silahların ve bilgi merkezli eğitim,
birleştirici değil ayrımcı bir
önlemek, “Yargı Bağımsızlığını”
dünyanın, demokrasinin bolluğuna bağlı değildir. sistemine sistematik ön plana çıkarılmalıdır.
nesil ortaya çıkmaktadır.
güvenceye almak için, “Anayasa
müdahale etmekte
ve kalkınmanın geleceği Bir devletin selameti ve Diplomalı işsizler, Dünya yurttaşlığına ve Mahkemelerini” kurmuştur.
ve uygulamalar dine Anayasa Mahkemelerinin esas
“eğitime” bağlıdır. gücü, özellikle kendisine çocuk işçiliği, rastgele bilgi toplumuna uyumlu
görevi, iktidarların bütün eylem
İş yapısının değişim iyi yetişmiş, dürüst, aklı göre ele alınmakta ve bir eğitim felsefesi
yapılan üniversite
ve söylemlerinin, Temel Hak ve
sürecinde, gelecekte, başında eğitimli yurttaşlar konumlandırılmaktadır. oluşturulmalıdır. Eğitimin
tercihleri, staj, iş hayatına
Özgürlüklere uygun olmalarını
Din derslerinin müfredat
sadece iyi eğitim almış veren bir eğitimde yönlendirme ve hazırlama, Türkiye’nin gerçek
denetlemektir.
kişiler iş bulacaktır diye yattığını” ifade etmektedir. içinde ağırlığının beyin göçü, sığınmacı ve “beka” sorunu olduğu
Çünkü, muhalefet, ifade, basın,
düşünmemek gerekir. Türkiye’de eğitim sistemi, artması, karma eğitimden mülteci çocukların unutulmamalıdır.
gösteri ve yürüyüş özgürlükleri
gibi Temel Hak ve Özgürlüklerin
olmadığı bir rejim Demokrasi
değildir.
Bir başka deyişle,
Hangi Atatürkçülük?
“Demokrasilerde” “Milli İradenin
Tecellisi” denilerek, Temel Hak
ve Özgürlüklerin yok edilmesi,
Mah Mut a slan Sağcılık; dünyayı zorlanıyorsak 100 önce
çoğunluğun merhametine
durağan, değişmez, kesin yapılanların büyüklüğü
SiyaSet Bilimci
bırakılmamıştır.
sayan metafizik dünya ortadır.
Demokrasilerde “Milli İrade”
raştırmalarda kendisini
görüşünün ürünüdür.
ancak, Temel Hak ve Özgürlükleri
Dogmatik değil
AAtatürkçü olarak
Daha çok egemen sınıfın
koruyan yargı bağımsızlığını
tanımlayanların oranı, devrimci
çıkarlarını savunur.
güvenceye alan bir “Anayasa”
diğer siyasal eğilimlerin
Kemalizm halkın çıkarı Atatürk’ün yaptığı ve bu Anayasa’yı koruyan bir
oldukça üstünde çıkıyor. “Anayasa Mahkemesi” ile hayata
dışında hiçbir amaç gütmez devrimler çağının çok
geçirebilir!
Kendini Atatürkçü olarak
ve değişimden yanadır. ötesindedir. Toplumun
HHH
tanımlayanlar ise siyasal
Bu nedenle sağcı olması dönüşmesi uzun bir süreç
Temel Hak ve Özgürlüklerin,
yelpazenin sağından,
mümkün değildir. aldığından altı okun son
bunları koruyan bağımsız
soluna yer alabiliyor.
ilkesi devrimcilik de bu
bir yargının ve Anayasa
Kemalizm soldur
Bunun açıklamasını
yüzden vardır.
Mahkemelerinin bulunmadığı
Kemalizm;
yapmak uzun tartışmaları
Atatürk ile başlayan
“Sözde Demokratik” rejimler,
Emperyalizme karşı
gerektirdiğinden, biz Fatih Yaşlı 23 Ağustos takmak, duvara Atatürk
bu uzun yürüyüş zaman
diktatörlüklerin en korkuncu
savaşıp bağımsız bir devlet
doğrudan akla gelen tarihli yazısında, resmi asmaktan ibaret
zaman kesintiye uğramış
olan “Çoğunluğun
kurduğu için,
ilk soruyu soralım. Atatürkçülüğün değildir!
ancak, 1961 Anayasası’nın diktatörlüğüne” ve bunu kendi
Saltanatı ve hilafeti iktidarlarını tartışılmaz ve
Kendisini Atatürkçü siyasal alanda özerk ve Atatürkçülük bilimsel
özgürlükçü bir anlayışıyla
vazgeçilmez kılmak için kullanan
kaldırıp yerine laik
olarak görenlerin, yaşama etkili bir güç olamamasının bilginin ışığında kansere
başta sosyal devlet olmak
otokratların kişisel yönetimlerine
Cumhuriyeti kurduğu için,
bakışlarında bu kadar farklı nedenlerinden biri olarak çare aramak, ülkeyi
üzere, büyük bir ilerleme
mahkûm olurlar.
Yurttaşlık temelli ve diğer
tutumlar takınabilmeleri CHP’yi gösterir. kalkındıracak politikalar
kaydedilmiştir.
Anayasa’ya göre, Türkiye
uluslara eşit yaklaşan bir
mümkün müdür? Bu CHP’nin hamasetten üretmek, doğayı, hayvanı ve
Bu uzun yürüyüşü kesme
Cumhuriyeti “Demokratik Laik
milliyetçilik yaptığı için,
sorunun cevabı ise beslenen milliyetçilik insanı korumaktır. Yapay
tertipleri ise hiç durmamış
ve Sosyal Hukuk Devleti”dir.
Planlı ekonomiyi ve
“Hangi Atatürkçülük?”te dışında da Atatürkçülükle zekâyı, yeni endüstriyel
ve günümüzün siyasi
Bu devletin en önemli
devletçi politikaları
düğümleniyor... bir bağı olmadığını devrimleri konuşmak,
ortamı hazırlanmıştır:
güvenceleri ise Bağımsız Yargı ve
sahiplendiği için,
Bu yazıda Atatürkçülük, yazmaktadır. yurdumuzu yeniden çağdaş,
12 Mart, 12 Eylül, 90’lı Anayasa Mahkemesi’dir.
Kadın haklarını “Batılı” Dolayısıyla, mahkemelerin ve
Kemalizm olarak da Gelinen süreç, laik, sosyal hukuk devleti
yılların Atatürkçü aydın
özellikle de Yargıtay, Danıştay,
birçok ülkeden önce
kullanılacaktır. 12 Kemalizmin içini ile yönetilen modern bir
kıyımı (Aksoy, Mumcu,
Sayıştay, Anayasa Mahkemesi
sağladığı için,
Eylülcülerin “çakma” boşaltılırken Atatürkçüyüm toplum düzenine getirmeye
Üçok, Dursun, Kışlalı) ve
gibi üst yargı organlarının
Aydınlanma kurumları
Atatürkçülüğü yazının diyen milyonların da çalışmaktır.
gelinen AKP iktidarı ile
bağımsızlıkları bir “rejim
Köy Enstitüleri ve
dışında kalacaktır. yalpalamasına neden Bu görev öncelikle
hız kesmeden süren karşıt
sorunudur”.
Halkevleri vb. kurduğu için,
Bazılarının yaptığı olmaktadır. Nitekim CHP’nindir. CHP bir
dönüşüm.
Elbette “yargı bağımsızlığı” yerel
Bilimi ve çağdaşlığı esas
gibi “sol” ya da “sağ” Kemalizm koluna Atatürk an önce Atatürkçü
Kemalizme müdahaleler
mahkemelerden başlar.
aldığı için “sol”dur.
Kemalizm ayrımı da imzası atmak, binlerce kimliğine dönüp bu kitleyi
hep karşıdan gelmemiş,
Dilerim yarın, “Tarafsız ve
100 yıl sonra bile
Kemalizmin özünün lira verip hiçbir dipnotu Aydınlanmacı, emekten
CHP’nin yanlışları da Bağımsız Türk Yargısı” Merdan
devrimleri korumakta, bir Yanardağ’ı serbest bırakır.
sol olması nedeniyle olmayan kitaplar almak, yana bir tutumun içine
olumsuz etkilere yol
adım ileriye götürmekte
kullanılmayacaktır. Atatürk resmi olan kravat çekmelidir.
açmıştır.
$GDODUé (JH HU XQF 7 +¾QHU 'U 'R'R© R + 'U © ¾¾ ( HU XQF 7 QHU J H GG DODUé
\D\éSVDWPDN +D\DOLELUGHPRNUDVL\LER +D \D O L E L U GG HPRNUDV L\L E D\D éS VDWPD N FDU
éQ?GD $ JHQ ] FL? H HW 8 8VWDJD] VWD J FL H HW D] ? ] J FDU
éQ $ HQ
XQDQLVWDQ < HPL]OH 6RUXQXNLWDEé\OD¾ON6R R UXQXNL WW DEé \ < HPL]OH OD¾ON XX QDQLVWDQ DYcDN HVLQGHNL. HW HWJD] XPKXUL\ & & XPKXU L\ HW J HVLQGHNL. HW D] D
RN ROPD\DQELU© GHPRNUDWLN L©LQ L© GHPR LQ NN ROPD\DQE UDWLN LL U N
G¸QHPLQGHNXUXOPXc WDW¾UN $$ DUDVéQGDDUDDUDVéQGD $ G¸QHPLQGH WDW¾UN NXUXOPXc
]GHPLU HQOHUHNDUcé? GL\ YDU HW FXPKXUL\ F XPKXUL\ HW W HQOHUHN GL\ YDU DD U c é ? ]GHPLU \D\éPODGéYéEX ¸cHVLQGHGL]LRODUDN N cH VLQGHGL]LRODUDN \D \é PO D
HQEX \ HGHOH ] RRODQGRVWDQHLOLcNLOHUL ODQGRVW DD QH L O L cN L OHU L HGHO ] HH QEX
HWOLELU %L]LLOJLOHQGLUHQFXPKXUL\ %L]LL H H èQF èQF OO JLOHQGLUHQFXPK HWOLELU XUL\ ¸cHOHULQGHQ HQQHWN HP HPL]LQF ¾ON ¾ON \D]éODU \D]éODU L ] L ¸ HQQHWN QF cH
HXOXVODUDUDVéKXNXND Y WDULKVHO VRUXQXV RUXQX WD UUL HXOXVODUDU Y KVHO DD VéKXNXND WDULKLQL \éOOéN XQ XQ ELULRODQ%RGUXP
ELULRODQ%RGUXP
\ éO O
QH HWL
XPKXUL\ H& Y RU GL\ GHPRNUDVL G HPRNUDV L GL \ H Y RU X PKXUL \ QH HWL
GD\DQDQELUSHUVSHNWLIL©LQGHHOHG D\DQDQ ELE USHUVSHNW L I L©L QG HH HOH
RU ]X\ NDUcéNXUXODQWX]DNODUéER N DU c é N XUX OD D QWX]D NO DUé E XX R\ -HG¸Q¾c¾ Y ] ]DPDQL©LQGHNLJHOLcLPLQL DPDQ L© LQGHNL J HO Lc H Y LPLQL
-LOHULV¾U¾OHQVDYODUéQKDQJLOHUL DODUDND ODUDN LOH UU LV¾U¾OHQVDYODUéQ KK DQ JL OHU L - RU HWOL\ ] P¾Q¾NDSVDPOéELU P¾Q¾NDSVDPOéELUcHNLOGH¸ c HNLOGH
\DQVéWWéYéQé RN YLGDKD© H QLQJHU©Q LQ J HU© Y \DQVéWWé RN LGDKD© Y éQé
DD©éNOéYDNDYXcWXUPD\D©DOécPécWéU ©éNOé YD N DD YXcWXUPD\D©DOéc PP écWéU
Kitap okuduğunuzu biliyoruz.
HOHPH èQF VD\ID [ [ VD \ HOH èQF ID PP H *H]L VD\ID ? [ VD ? [ \I ] H* D L
D]éODU < 6L\DVL VD\ID [ [ VD\ID 6 L\DVL << D]éODU
HY
¸]
U R]
&X
\H
N¸
©R
R\
$