Katalog

6 OCAK 2023 CUMA KÜLTÜR 13 Spielberg’ün beklenen filmi ‘Fabelmanlar’ ve Bugarin’in ‘Metronom’ adlı ‘Filmler filmi bugün gösterimde Özlem gidermek irbirine kavuşmak isteyenlerin sık- unutulmayan ça kullandığı bir deyimdir “özlem gi- Bdermek”. Kanımca deyimin anlam- sal içeriğinde bir çelişki var. Özlem, insa- nın içinde kökleştirdiği bir duygudur. İste- se de o duyguyu söküp atamaz. Bu bağlamda karşımıza şu soru çıkı- yor: Kavuşanlar özlem mi giderirler yok- sa tam tersi, duydukları özlemi daha da rüyalardır’ pekiştirerek birbirlerine armağan mı ver- Metronom miş olurlar? İstanbul’a gelirken, uçakta yurduma yö- nelik düşüncelere kaptırdım kendimi. Ne- Steven Spielberg Fabelmanlar’da çocukluğunu, ailesini, Bakış bölümünde en iyi yönetmen seçilen Alexandru dense, Yahya Kemal Beyatlı’nın “Ölmek yönetmen olma serüvenini eğlenceli, düşsel, duygusal Belc totaliter rejimin baskısı altında kalan Romanyalı kaderde var, bize ürküntü vermiyor,/ Lâkin vatandan ayrılmanın ızdırabı zor” dizeleri bir anlatımla betimliyor. Metronom’la Cannes Belirli genç kuşağın özgürlük arayışını irdeliyor. uzun bir süre dilimden düşmedi. L. Frank Baum’un Oz Büyücüsü ad- etmiş dört yaşın- Fabelmans bugün gösterime girdi. lı masalımsı romanındaki küçük kız Do- daki Steven Spiel- rothy, içinden çıkılmaz darlıklar içinde bile Yitik gençler kuşağı Yberg 40 yıldır ço- yurt sevgisinin önemi vurguluyordu: “Özgür Avrupa Radyosu’nun Met- cukluğunu, ailesinin öy- “Memleketimiz iç karartıcı ve kasvetli ol- küsünü anlatmayı isti- ASLI ronom adlı programından, 1970’lerin sa da biz kanlı canlı insanlar başka bir ül- SELÇUK şarkılarından, müziklerinden, genç yordu. Sonunda 2022’de kedense orada yaşamayı yeğleriz, o ül- kuşakların özgürlük arayışından, ai- Pulitzer ödüllü senarist ke ne kadar güzel olursa olsun, insanın evi gibisi yoktur.” dostu Tony Kushner’le birlikte The lemin totaliter rejimin baskısı altında kalmasından dolayı Metronom’u çek- Fabelmans’ın (Fabelmanlar) senar- Özlem dağları yosunu yazdı. 10 Ocak 1952’de 5 tim” diyor Alexandru Belc. Yönetmen- Özlem duygusu, sıradağları andırır, va- yaşındaki Sammy ailesiyle birlik- senarist Belc, 1972’de Çavuşesku’nun rılacak yere yaklaşıldıkça önümüze daha baskıcı, despotik döneminde yaşa- te Cecil B. DeMille’in Dünyadaki En da aşılmaz başka sıradağlar çıkar. İlk git- Fabelmans Büyük Gösteri filmini izler, çok et- mak zorunda kalan genç Ana ve arka- tiğim günden bugüne, yurtdışı yıllarımda daşlarının öyküsünü yalın, minimal kilenir. Mühendis babası Burt ona hep ulaşılmazlık duygusu içinde bunalım- den alır. Çat kapı gelen Boris dayısı Kaliforniya’ya giden aile burada sinemada saniyede 24 karenin na- bir anlatımla betimliyor. dan bunalıma giriyor, açmaya çalıştığım Sammy’ye “Ailen ve sanatın arasında Yahudi düşmanlığıyla, Sammy de sıl aktığını açıklar, piyanist annesi kapılar yüzüme kapanıyordu. Tarihsel bellek Berlin-İstanbul uçağına girerken içim- kalıp acı çekeceksin, yalnız kalacak- lisede ergen acımasızlığıyla karşı- Mitzi filmleri düşlere benzetir. İşko- de umutlar yeşermişti. Havalanına inince sın; babası “Kalbin sana ne söylerse laşır. Lisedeyken çektiği Okul Kır- Çevre, radyo sesleri politik drama lik Burt ailesini rahat ettirmek için umudun yerini kara umutsuzluklar sardı. onu yapmalısın” der. ma Günü kısa metrajıyla insanlar gerçekçilik katıyor. Tarihe, tarihsel sürekli çalışır, Mitzi ise dört çocu- İnsanın öz yurduna gelmesinin, turistik The Man Who Shot Liberty üstündeki gizemli gücünü ayrım- belleğe ilgi duyan yönetmen ilk bel- ğunu büyütmek için konser piya- gezilere benzemediğini düşünüyordum. Valance’ı (Kahramanın Sonu/1962) sar. “Filmlerimdeki konularımın gesellerinde geçmişin kalıntılarını, nistliğinden vazgeçmiştir. Yurdun doğal tarihinde insanın çocuklu- izledikten sonra hayran kaldığı John kaynağı çocukluğumdan gelir” di- eski devasa sosyalist fabrikaları, yok ğu, gençliği, yetişkinlik evrelerinin gelişim Sinemanın gizemli gücü Ford’la tanıştığında yönetmen ona yen Spielberg sinema tarihinin en olmaya mahkûm sinema salonları- aşamaları yazılıydı. Yol boyunca yurtdı- Yarı biyografik filminde yönetme- ufuk çizgisi üstte ya da altta olursa önemli yönetmenlerindendir. Hâlâ nı anlattığını belirterek uzun metra- şından kopup bir an önce yurduma varma isteği duydum. jı Metronom’u özellikle genç kuşak- nin seçtiği kurgu başlık ilgi çekici- film ilginçtir, çizgi ortada kalırsa sı- 35 mm pelikül kullanan ender si- Eskiden, savaşlarda başka ülkelere tut- dir: Fabelman (Masal adam). Janusz radandır diyerek Sammy’ye önemli nemacılardandır. Sinema sanatına ların izlemesini istiyor. Romen Ye- sak düşen askerler, oradan kurtulup geldi- Kaminski’nin dönemsel renk tonları, bir sinema dersi verir. duyduğu sevgi, saygı sınırsızdır. ni Dalga akımının öncüleri Cristian ğinde önce yurdunun topraklarını öperdi. Kushner’in ayrıntılı senaryosu, John Sammy’nin ailesi klasik bir Ame- Sinemanın eğlendirici, duygulan- Mungiu ve Corneliu Promboiu ile ça- Onu anımsayınca onlar gibi yapmak istedim. Williams’ın büyülü müziği bizi si- rikan ailesi olmasına karşın iliş- dırıcı, iyileştirici gücünü, yaşamın lışan Belc ustalarının izinden gidi- 17 Aralık 2022’de uçağın tekerlekleri nemacının sanat, yaratıcılık, zorluk- kileri sıradan değildir, Mitzi’nin gerçeğini yumuşak, düşsel, bilgi- yor. Genç ve profesyonel oyuncular- piste vurduğunda bedenimde günışığının lar, özveriler, ödünler dolu yaşamı- iç dünyası karmakarışıktır. Burt- lendirici, zaman zaman sert şekil- la kadrosunu oluşturan Belc’in yöne- ısıtıcı ipilemelerini duydum. O anda başta anam babam, kardeşlerim, beni “ben” kı- na taşır. Burt gerçek verilerle, bilim- Mitzi-aile dostları Benny arasın- de aktardı. timinde Ana’yı yorumlayan Mara Bu- lan büyüklerim, bebekliğini bildiğim deli- daki üçgen François Truffaut’nun Gabrielle LaBelle, Michelle Wil- garin çok başarılı. Belc, Metronom’la le, Mitzi sanatla, düşsellikle uğraştı- kanlıların sanki bir araya gelip beni karşı- ğı için Sammy sinema tekniğini ba- Jules ile Jim filmini anımsatır. liams, Paul Dano, Seth Rogen, Da- Cannes’ın Belirli Bir Bakış bölümün- ladığı duygular dolaştı içimde. basından, yaratıcılığını da annesin- Burt’ün işinden ötürü Arizona’dan vid Lynch, Judd Hirsch’in oynadığı de en iyi yönetmen seçildi. Duyumsamalar İnsanda duyumsamalar anlıktır, yerin- Lütfi Özgünaydın’dan de çakılıp kalmaz. Dakikalar bir yana, bir Bir devir iki saniye içinde bile sevincin yerini acılar alıveriyor. O anda anılarımın kişilerini gör- me umudunu yitirince, son yıllarda gittik- kapandı IKI GÖSTERI çe sertleşen dizlerim demir tellerle sarıl- mış gibi oldu. O duyumsamayla özlemle azeteci yazar Lüt- türküler ve finalde Bur- geldiğim yerde iki hafta boyunca yerime Sadun Aksüt Gfi Özgünaydın, ye- han Tarlabaşı’nın kava- çakıldım. Burada da Anna Ahmatova’nın her okuyuşta içimde acılar depreştiren şii- ni yılın ilk ayında iki lı ile sunulacak. rini yineleyip duruyordum: gösteri birden yapacak. Büyükçekmece Fo- “Tıpkı senin gibi ben de katlanıyorum Büyükçekmece AKM toğraf Derneği’nin dü- karanlığı bitmeyen ayrılığa./ Neden ağ- Salonu’nda pazar gü- zenlediği etkinliğe Bü- lıyorsun? Ağlayacağına elini uzat bana,/ Birçok dev sanatçıyla aynı sahneyi nü saat 10.00’da baş- yükçekmece Beledi- Söz ver yeniden geleceğine bir düşte./ Evgeny Grinko layacak etkinlikte Çu- ye Başkanı Hasan Ak- paylaşan tamburi Sadun Aksüt, Sen ve ben bir acılar dağıyız./ Sen ve kurova ve Yaşar Ke- gün de katılacak. Gös- ben bir daha buluşamayacağız bu yer- büyük izler bırakarak veda etti. mal fotoğrafları Zülfü teriler sonunda Özgü- yüzünde./ Ah, yıldızlarla gece yarısı bana bir selam gönderebilsen...” Livaneli müziği ile su- naydın kitaplarını im- ürk müziğinin us- lunduğu birçok kitaba nulacak. Özgünaydın, zalayacak. Lütfi Özgü- Tta isimlerinden tam- imza atan Sadun Ak- Acılar dağı Çukurova’yı ve Yaşar naydın etkinlikle ala- buri Sadun Aksüt önce- süt, ayrıca TRT İstan- Kimler yoktu acılar dağımın doruklarında! Kemal’le geçen günle- kalı “Kültür ve sanat ki gün son yolculuğuna bul Radyosu emekli sa- Çileli anam, erkence göçüp giden rini anlatacak. adına bir etkinlik daha uğurlandı. İstanbul’da natçılarındandı. Baş- eşim... Gök ekin gibi biçilen Bedrettin İkinci gösteri “Si- yapacağım için mutlu- 90 yaşında hayatını ta Münir Nurettin Sel- Cömert... Ozan söylemli Ümit Kaftancı- yah-Beyazdan Renkli- yum. Toplum kültürle, kaybeden Aksüt’ün ölü- çuk ve Zeki Müren gibi Ünlü Rus piyanist oğlu... Son yıllarda birbirinin ardından yi- ye Bir Zamanlar Kema- sanatla, bilimle gelişe- müne ilişkin açıklama döneminin önde gelen tirdiğimiz aynı ortamda çalışarak birbiri- liye-Eğin” gösterisinde cek. Hep bunu önemsi- yapan bestekâr Amir solistlerine tamburu mizle bütünleştiğimiz Prof. Dr. Ahmet Ta- The Populist’te Kemaliye’nin elli yılı yorum” dedi. Ateş, “Son devrin dua- ile eşlik eden Aksüt’ün ner Kışlalı, Prof. Dr. Şerafettin Turan, kardeşten de kardeş Emin Özdemir, bil- yenlerindendi. Fevkala- Yahya Kemal Beyat- apı Kredi bomontiada The geler bilgesi Prof. Dr. Bozkurt Güvenç... de donanımlı, İstanbul lı, Faruk Nafiz Çamlı- YPopulist’in her ay heyecanla bek- Atatürk’ün, ülkemizi emanet ettiği genç- beyefendisi, sanatın ger- bel, Ümit Yaşar Oğuz- lenen “Yüz Yüze” sohbetlerin ocak ler, geleceğin aydınları olmak istiyorlarsa, yo- çek manada temsilcile- can gibi şairlerin şiir- bazca tutumlarıyla ülkeyi karanlığa sürük- ayı konuğu ünlü piyanist Evgeny rinden biriydi” dedi. lerinden yaptığı beste- lemek isteyenlerin karşısına ancak bilginin, Grinko olacak. “Valse”, “Jane Mar- leri bulunuyordu. sanatsal yaratının gücüyle çıkarlarsa başa- yam”, “Serenade ve One Upon A Ti- Arşivini bağışladı Yarım yüzyıla yakın rırlar. O da düşünürlerinin, bilim insanlarının me” gibi eserlere hayat veren Grinko, Sanat hayatı boyun- eğitim hayatında yüz- söylediklerini kavrayarak olur. 8 Ocak Pazar günü müzik yazarı Mu- ca 60 saz eseri, yak- lerce öğrenci yetişti- rat Beşer’in ev sahipliğinde müzikse- laşık 150 şarkı ve 30 ren Aksüt, yaşamı bo- verlerle buluşacak. Evgeny Grinko, ilahinin yanı sıra ara- yunca oluşturduğu ar- etkinlikte sıra dışı müzikal yolculu- larında Tambur Me- şivini İTÜ Türk Musi- Lütfi Özgünaydın ve Yaşar Kemal ğunu davetlilerle paylaşacak. todu, 500 Yıllık Türk kisi Devlet Konserva- Musikisi Antolojisi, tuvarı Arşiv ve Dokü- Türk Musikisinin 100 mantasyon Merkezi’ne Bestekârı’nın da bu- bağışlamıştı. SINEMATEK’TE Ankara CKM’de iki etkinlik birden YENI SEÇKILER Hüseyin Çağlayan söyleşisi nkara Cumhuriyet Nur Gökbulut’un “Emek- AKültür Merkezi (CKM) lilikte Saça Takılanlar” Sakıp Sabancı Müzesi’nde inematek/Sinema Evi, 10 yor. 1980’lerde bu hafta iki etkinliğe ev adlı resim sergisi baş- SOcak - 31 Mart tarihle- Türk sinemasın- abancı Üniversitesi Sakıp Saban- sahipliği yapıyor. Nur kentli sanatseverle- Scı Müzesi’nde devam eden Hüseyin ri arasında izlenebilecek ana da kadın karak- Gökbulut’un “Emeklilik- rin beğenisine sunuldu. Çağlayan’ın “Souffleur” başlıklı sergisi kap- programında Genç Alman terlerin temsi- te Saça Takılanlar” resim Cumhuriyet Vakfı yara- samında 10 Ocak Salı günü saat 16.30’da sa- Sineması’na odaklanıyor. li önemli bir de- meni” Atıf Yılmaz’ın “Aaahh sergisi dün açıldı. Tiyatro rına yapılacak olan ser- natçının katılımıyla bir söyleşi düzenlene- Pembe Kurbağa’nın “Si- gi, Abidin Daver Sokak 80’ler Türk sinemasından ka- ğişim geçirdi. Kadınlar bir er- Belinda!..”, “Bir Yudum Sev- cek. Etkinlik için Türkiye’ye gelecek Hüseyin hirli Renkler” oyunu ise No:14 Çankaya/Anka- dın filmleri de Sinematek / Si- keğin hikâyesinde yan karak- gi” ve “Asiye Nasıl Kurtulur” Çağlayan’ın gazeteci Evrim Altuğ ile yapacağı bugün minik tiyatrose- ra adresindeki Ankara nema Evi’nde. ter olmanın ötesine geçerek filmleri, Füruzan ile Gülsün konuşmada sanatçının moda, sinema, belge- verlerle buluşacak. CKM’de 19 Ocak’a dek Kadıköy Belediyesi Sine- kendi hikâyesinin öznesi ha- Karamustafa’nın “Benim Sine- sel, enstalasyon, sahne sanatları gibi tüm ya- Sanat-toplum ilişki- görülebilir. “Sihirli Renk- ratıcı süreçlerine odaklanılacak. matek / Sinema Evi ile Go- line geldi, çok boyutlu resme- malarım”, Halit Refiğ’in “Tey- sini güçlendirmek ve ler” adlı çocuk oyunu Sakıp Sabancı Müzesi Konferans Salonu’nda ethe-Institut Istanbul işbir- dilmeye başladı, özgürleşti, zem”, Ömer Kavur’un “Kı- Türkiye’nin güncel sos- ise Ankara CUMOK’un ücretsiz olarak gerçekleştirilecek söyleşi, liğinde ve sinema yazarı En- erdemleri ve zaaflarıyla nefes rık Bir Aşk Hikâyesi” ve Ya- yal sorunlarına dikkat katkılarıyla sahnelene- eşzamanlı olarak SSM’nin Instagram hesa- gin Ertan’ın danışmanlığın- alıp veren insanlara dönüş- vuz Turgul’un “Fahriye Abla” çekmek amacıyla sergi- cek ve saat 15.00’te bından da yayımlanacak. Pilevneli işbirliğiyle da hazırlanan Genç Alman Si- tüler. Bu filmlerden oluşturu- filmleri yıllar sonra yeniden ler düzenleyen, toplum- başlayacak. gerçekleşen Hüseyin Çağlayan “Souffleur” neması programında 15 uzun lan seçki kapsamında, sine- Sinematek / Sinema Evi’nde sal projelerde yer alan l ANKARA/Cumhuriyet sergisi, genel istek üzerine 29 Ocak 2023 metraj film seçkisi yer alı- manın “kadın filmleri yönet- Pazar gününe kadar uzatıldı. izlenebilecek.