Katalog

12 EYLÜL 2022 PAZARTESI 12 KÜLTÜR DÜŞMAN IŞGALINDEN KURTULUŞUN 100. YILI, ÖZEL ALBÜMÜN KONSERIYLE KUTLANDI İzmir’in coşkusu inadına sürüyor ORHUN ATMIŞ de böyle bir konser verebilmenin önemli olduğunu ifade etti. Öznur Yılmaz Güney zmir’in kurtuluşunun 100. yılı et- Serçeler “Fayton”, Doğan Duru “Har- İkinlikleri 10 Eylül’deki “İzmir Tür- mandalı”, Nilipek “Mendilimin Ucu- Adana’da küleri” albümünün halka açık lans- na Sakız Bağladım”, Yiğit Kaya ise odern Rus edebiyatının kurucusu ola- man konseriyle sona erdi. Herkesin “Esma” türkülerini seslendirdi. rak kabul edilen Aleksandr Puşkin’e aklı bir gün önceki Tarkan konserin- Mgöre, kamusal meydanlarda doğan ve deydi, gün boyu İzmir’de insanların Izmir Marşı’yla kapanış insan ruhunu, tutkularını yöneten dram sa- natı düş gücümüzün acıma, merhamet, gül- yüzü gülüyor, konseri konuşuyor, ki- Konser sonunda sanatçılar sah- me veya dehşet tellerini titreştirdiğinde et- misi alana giremediğinden yakınıyor- neye çıkarak Tunç Soyer’den teşek- kili olur. Sanatçı algıladığı haliyle “zamanın du. Tabii ki şehirde hiç kimse bazı ik- kür çiçeklerini aldı. Sanatçılar, İzmir ruhu”nu, genel toplumsal ruh halini ve o ha- Konser sonunda sanatçılar sahneye çıkarak Tunç Soyer’den teşekkür çiçeklerini aldı. tidar yanlılarının Türkiye’nin bir şeh- Marşı’nı izleyiciyle birlikte coşkuy- lin içindeki bireyi anlatırken izleyiciyle arasın- Sanatçılar, İzmir Marşı’nı izleyiciyle birlikte coşkuyla söylediler. rinin kurtuluşunun kutlanmasından da bu teller üzerinden ortak bir titreşim kuru- la söylediler, Kültürpark’ta başka bir lursa yapıt kalıcı bir iz bırakır. duydukları rahatsızlığı gündemine rektörlüğünü ve türkülerin düzen- lendirdikten sonra İzmir’in barış şeh- sahnede konser veren Can Gox da bu Bazı dönemler, bazı coğrafyalar bu etkile- almamıştı. Hatta AKP İzmir Milletve- lemesini yapan Tuluğ Tırpan’ın özel ri olmasına vurgu yaptı. Pinhani gru- sırada aralarına katıldı. şim için neredeyse doğal bir ortam oluştu- kili Binali Yıldırım’ın aynı gün şehir- olarak bestelediği “Prelüd İzmir”le bunun solisti Sinan Kaynakçı, “Milo “İzmir Türküleri” albümünün pro- ruyorlar. Bizim ülkemizde Adana da 20. yüz- de olduğunu bile duymamışlardı. başladı. Ardından Göksel, şık el- Mu Ke Mandarini” türküsünü Rum- düktör koltuğunda Süheyl Atay otu- yıl için bu tarz ocaklardan biri oldu. Bunun İzmirliler, önceki gün bu kez Kül- nedenlerini aramak istersek, Puşkin’in dram bisesiyle İzmirlileri selamlayarak ca söyledi. Mübadelenin ortak acı- ruyor. Lansman konserine başka sanatı için dile getirdiği ama genelde ede- türpark Çim Konser Alanı’nı önem- “İzmir’in Kavakları”nı seslendir- lar yarattığına ve Yunanistan’la ar- konser ve programları nedeniyle ka- biyata ve sinemaya da uygulanabilecek for- li sanatçılardan İzmir Türküleri’ni di. Feridun Düzağaç sahnede “Geriz- tık barış içinde yaşamamız gerekti- tılamayan isimlerden Cem Adrian mül üzerinde de durmak gerektiğini düşünü- dinlemek için doldurdular. Ev sahibi ler Başı” türküsünü söylerken şar- ğine ilişkin güzel bir konuşma yap- “Fayton”, Soner Olgun “Ah Bir Ataş yorum. Çünkü bu “teller” Adana’da, Çukuro- Tunç Soyer, eşi Neptün Soyer’le bir- kı sonrası “Her şeyin yakında çok gü- tı. maNga grubunun solisti Ferman va toprağında neredeyse çıplak halde orta- Ver”, Yaşar ise “Harmandalı” türkü- da duruyorlar. likte bu konserin de tamamını sahne zel olacağına inanıyorum” diye umut Akgül “Uçun Kuşlar Uçun İzmir’e sünü seslendiriyor. Albümün kayıt- Onları sinemada en ustalıklı bir şekilde önünden takip etti. verdi. Feryal Öney ve Fehmiye Çe- Doğru”yu söylerken festival ve kon- ları ise Prag Filmharmonic Orchestra ve hep ezilenden yana titreştiren sanatçıla- Konser, arşivlik albümün müzik di- lik “Ah Bir Ataş Ver” türküsünü ses- ser yasaklarının arttığı bugünler- ile yapıldı. l İZMİR rın başında da sadece bizim değil, dünya si- nemasının da tartışmasız bir değeri olan Yıl- maz Güney geliyor. ‘Ulusal ve Yerel Basında Zafer Bayramı Sergisi’ Yeşilköy’deki Kent Müzesi’nde Endişe 1974’te “Endişe” filminin çekimleri için Adana’daydım. Yılmaz Güney ile çekim- ler öncesinde konuşuyorduk. Ben neredey- se apar topar getirildiğim için çekilecek film hakkında bilgi almaya çalışıyordum. Yılmaz Güney’in niyeti, belgesel tadında bir film çekmekti. Mevsimlik tarım işçilerinin, toprak- Yazılı basında sız köylülerin hayatını yine onların oynama- sını istiyordu. Oyuncularını doğrudan tarla- da çalışan köylülerden seçmiş, profesyonel oyuncu olarak da Kâmuran Usluer ve be- ni projeye dahil etmişti. Pamuk tarlasınday- dık. Mevsimlik işçiler gelmiş, çadırlarını kur- muşlardı. “Ne yapıyoruz Yılmaz Ağabey” diye sordum. “Sen benim kardeşimi oynayacak- Zafer Bayramı sın” dedi. “Senaryoyu görebilir miyim” diye sordum. İşaret parmağıyla başını işaret et- ti, “Senaryo burada” dedi. Kostümlerim tar- lusal ve Yerel Basın- başında saatler geçiriyorum. Bulun- lada çalışan kadınlardan toplandı. “Al, giy Türkiye’nin pek çok şehrinden toplanmış, Cumhuriyet bunları” dedi. Otele dönünce odaya çıktım, da Zafer Bayramı Sergi- ca heyecanla hemen satın alıyor, eli- Gazetesi’nin de bulunduğu, yerel gazetelerle ulusal giysilere bir baktım, hepsinin üstü bit kaynı- “Usi” Yeşilköy’deki Kent me geçmesi ve bir an önce okumak yor. “Yılmaz Ağabey, ben nasıl giyerim bun- gazetelerin 30 Ağustos ya da 31 Ağustos sayıları ile kapağını Müzesi’nde açıldı. Ser- için sabırsızlanıyorum” diyor. ları. Hepsi bit kaynıyor” dedim. “Pire itte, bit Zafer Bayramı’na ayırmış dergiler sergide yer alıyor. ginin sahibi Bakırköylü Koleksiyonlar neredeyse 30 yılın yiğitte olur” deyip güldükten sonra, tarlada çalışanları göstererek “Bu, onların hikâyesi. Sanatçılar Derneği’nin ürünü. Çok değerli parçalar var. 29 Onlar gibi olacaksınız, bu gerçeği taşıyacağız başkanı yazar ve eğit- yılında ve Afyon’da ADD’nin yor ve ekliyor, “Bu arşiv di- Ekim 1933 ve 10 Kasım 1938 gaze- ekrana” dedi. Neyse ki bir ara çözüm bulun- Cumhuriyet Tırı’nda sergile- ğer koleksiyonlarımın bir men Ali İlhan Gülek’in, teleri bunların başında geliyor. Bu ÖZNUR du, giysiler kaynatıldı da hiç değilse bitler- “Bu sergi ulusal bayram- miştik. Koleksiyonları fark- parçası. Atatürk Kapaklı koleksiyonların büyük bölümü Ye- OĞRAŞ ÇOLAK den kurtulmuş oldum. lı şehirlerde sergilemek beni Dergiler, Halkevleri yayın- larımızla ilgili yaptığım şilköy’deki Bakırköy Belediyesi Kent Sarı sıcak deyiminin ne manaya geldiği- ni, sıcakla acının nasıl iç içe geçtiğini, haya- ve beni çok heyecanlandıran gaze- çok mutlu ediyor” diyor. ları, Cumhuriyet Bayramı, Müzesi’nde ve üç farklı katta sergi- tın ne kadar değersiz sayılabileceğini o yaz Sergide, gazetelerin 30 19 Mayıs, 23 Nisan ya da 10 te, dergi, değerli kâğıt koleksiyonla- leniyor. Örneğin Atatürk Müzesi ve Çukurova’da öğrendim. Çekimler bitip biz rından birisi” diye tanımladığı ser- Ağustos Zafer Bayramı’na Kasım gazete koleksiyonla- 10. Yıl Cumhuriyet Müzesi bu kolek- Adana’dan ayrılırken o çadırlarda yedi çocuk hangi yıllarda ne kadar yer rım da var. Onları da zaman gide; 1926’da çıkmış Osmanlıca Ha- Ali İlhan Gülek siyonlardan oluşmuş. Müzeler, 2015 ölüsü kalmıştı. kimiyeti Milliye gazetesinden yakın ayırdığını, siyasal iktidarda- zaman sergiliyorum” diyor. ve 2017 yıllarında kuruldu. ki değişimlerin basına na- Sergide yer alan koleksiyon- geçmişe, manşetini ya da kapağını 30 Ağustos sergisinde 30 özel yayın Boynu Bükük Öldüler zafer bayramımıza ayırmış gazete sıl yansıdığını görebiliyorsunuz. ların hepsi orijinal yayınlardan olu- yer alıyor. Ancak diğerlerini de müze- Bu yıl Adana Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu’nda Yılmaz Güney’in “Boynu Bü- Türkiye’de çıkmış yerel gazeteler- şuyor. Kopya ya da fotokopi yok. Pe- ve süreli yayınlar var. Türkiye’nin nin farklı bölümlerinde görebilirsiniz. kük Öldüler” adlı romanından Ali Berktay’ın pek çok şehrinden toplanmış ye- den de haberdar olabiliyorsunuz. Ya- ki Gülek tüm bunları nasıl topluyor? Gülek, büyük bir proje olan; Cumhu- uyarladığı aynı adlı oyunu çalışırken “Endi- ni bir tür zaman tünelinin içinde, Gülek, “Sahaflardan, açık arttırma- rel gazetelerle ulusal gazetelerin 30 riyetimizin 100. yılı için hazırladıkla- şe” filminin çekimleri sırasında belleğime ka- Ağustos ya da 31 Ağustos sayıları basın tarihimizde yolculuk gibi... lardan ve internet sitelerinden alı- rı “100 Yıllık Bayram” sergisinin çalış- zınmış görüntüler gözümün önünden gitme- Gülek, “O dönemde, zafere, yorum. Sürekli araştırıyorum, takip di. “Endişe”nin bütün altyapısının aslında bu ile kapağını zafer bayramına ayır- malarına şimdiden başlamış. romanda ve romanın gerisinde yatan dünya- mış dergiler yer alıyor. Atatürk’e tam sayfa ayıranlar ve ediyorum. Hemen hemen her pazar Gülek, “O büyük günde, Cumhu- da, Yılmaz Güney’in Çukurova’sında olduğu- onu sahiplenenler de var, yasak erkenden kalkıp internet üzerinden, 25 Eylül’e kadar sürecek sergi riyetimizin demokrasiyle, özgür- nu idrak ettim. “Endişe” bir anlamda çekile- için Gülek, “Bu koleksiyonu ilk defa savmak için küçücük haber yapan- koleksiyonumda olmayan, farklı bir lükle yeniden taçlanacağı o günde memiş “Boynu Bükük Öldüler”in verdiği farklı lar da. Bugün de öyle değil mi?” di- şey satışta mı acaba diye bilgisayar Atatürk’ün Samsun’a çıkışının 100. sergimizi açacağız” diyor. bir sürgün, ayrı bir daldı. Ve Yılmaz Güney bir öyküsünden dola- yı atıldığı Nevşehir Cezaevi’nin siyasiler ko- ğuşunda kaldığı on altı ay boyunca, daha 24 yaşındayken yazıp bitirdiği bu romanla yapa- Filip Custic, 47. TORONTO FILM FESTIVALI’NDEN NOTLAR: cağı sinemanın, o sinemadaki şiirin ilk işaret- x=y=z, 2019, lerini de vermişti aslında. Silikon, ah- Oyunumuz 15 Eylül’de Adana Büyükşe- şap, cam, hir Belediyesi Şehir Tiyatrosu’nun tarihi salo- saç, fresnel nunda Adana ile buluşacak, Yılmaz Güney’in merceği. sözü ve soluğu Adana’sıyla buluşacak. Gerçeklerin sineması... Sürgündeyken iki şiirini armağan etmişti bana bir zarf içinde. “Eskiden Bilmezdim Yal- nızlığı” başlığını taşıyan şiir, şu iki dizeyle so- na eriyordu: “Kopuk muyum dalımdan / Uza- VENEDİK FİLM ğında mı kaldım ormanımın.” Uzağında kal- Odunpazarı madın Yılmaz Ağabey, Adana’dasın. FESTİVALİ ÖDÜLLERİ Modern Müze’de n Altın Aslan: All the Beauty and the Bloods- ‘Yas ve Haz’ Bir Agah Uğur hed, Laura Poitras n Jüri Büyük Ödülü: umartesi akşamı Lido dunpazarı Modern Müze Saint Omer, Alice Diop Koleksiyonu seçkisi Cadasında verilen ödül- O(OMM) açılışının 3. yıldönümü- n En İyi Yönetmen: ler, insan ve dünya gerçek- nü, yerli ve yabancı 38 sanatçıyı bir Bones and All, Luca Guadagnino gah Uğur lerine odaklanan sorum- araya getirdiği “Yas ve Haz” başlık- n Jüri Özel Ödülü: AKoleksiyonu’ndan se- En İyi Kadın Oyuncu lu sanat sinemasının gide- lı grup sergisiyle kutluyor. 7 Eylül’de No Bears, Jafar Panahi çilen eserlerin bir ara- Ödülü’nü “Tár” adlı film- rek önem kazandığının yeni kapılarını açan sergi, 30 Temmuz ya getirilmesi ile hazırla- n En İyi Senaryo: deki performansıyla Cate bir kanıtı. 2023 tarihine kadar ziyaret edilebi- nan “Bedenin Mücade- The Banshees of Inisherin, Mar- Blanchett kazandı. Bu bağlamda, Toronto ile lecek. le Alanındır” başlıklı ser- tin McDonagh Venedik festivalleri arasın- nan Amerikalı kadın yö- İnsanın yaşadığı yas ve haz gibi gi, 31 Ekim’e kadar Te- n En İyi Kadın Oyuncu: Altın Aslan Büyük Ödülü’nü daki rekabetin de, pandemi çelişkili halleri odağına alan sergi re- netmen Laura Poitras pebaşı’ndaki Alexand- Tár, Cate Blanchett “All the Beauty and the Blo- döneminin katalizör etkisiy- (Boston, 1964), gerçe- re Vallaury binasında sa- simden fotoğrafa, heykelden video odshed” adlı filmiyle Laura n En İyi Erkek Oyuncu: le hızlanarak son bulduğu natseverlerle buluşuyor. ve yerleştirmeye kadar uzanan çeşit- ğin sineması örneği olan Poitras kazandı. The Banshees of Inisherin, Co- Halil Altındere’nin 12 yıl gözlemleniyor. “All the Beauty and the li disiplinlerde üretilmiş eserlere yer lin Farrell aradan sonra küratörlüğünü üstlendiği sergi- Son iki yıl boyunca, me- veriyor. Bloodshed” ile sivil top- n En İyi Genç Oyuncu: de, Türkiye’den ve dünyadan 40’ı aşkın sanatçı- safeli ve maskeli de olsa duraksamadan lum kuruluşlarının giderek artan önemine “Yas ve Haz” sergisinde Ali İbra- Bones and All, Taylor Russell nın 50’ye yakın eseri bir araya geliyor. Alexand- süregelen La Mostra’nın, Hollywood ile him Öcal, Alpin Arda Bağcık, Anne- de dikkat çekiyor. Uyuşturucu içeren ağrı re Vallaury binasının 2. ve 3. katlarına yayılan bağlarını sağlamlaştırdığı, dolayısıyla bu kesici ilaçlarıyla Amerika’da 500 bin kişi- marie Busschers, Asger Carlsen, Ay- sergi gözetleme, gösteri, direniş, göç, cinsiyet rekabetten galip çıktığı söylenebilir. Bu sız kadın belgeselci Alice Diop, gerçek bir ça Telgeren, Begüm Yamanlar, Bill nin ölümünden sorumlu olan firmanın sa- politikaları, sınır, hafıza gibi can alıcı meseleleri arada köklerindeki sinefil boyuta yeniden hibi zengin Sackler ailesine karşı verilen olaydan serbestçe esinlenerek kendi ço- Viola, Bruce Nauman, CANAN, Cat- görünür kılmayı hedefliyor. odaklanan Toronto Festivali’nin, Kuzey cuğunu öldüren bir kadının öyküsünü an- herine Opie, Cindy Sherman, Elif ve kazanılan uzun soluklu savaş, biçim- Sergide eserleri yer alan sanatçılar şöyle: Ad- Amerika sinemasının en büyük AVM’si sel yenilikler peşinde olmayan klasik bel- latıyor bu kez. “Saint Omer” adlı bu ilk ko- Uras, Erdoğan Zümrütoğlu, Erwin rian Melis, Ahmet Öğüt, Ali Kazma, Aslı Çavuşoğ- etiketinden sıyrılarak, yerel sinemase- nulu filmiyle, en iyi ilk filmleri değerlendi- Wurm, filip custic, Francesco Alba- gesel diliyle anlatılıyor. Bu hareketin ön- lu, Banu Cennetoğlu, Basim Magdy, Bouchra Kha- ver izleyiciye yeniden odaklandığı gözden cüsü New York sanat çevrelerinde fotoğ- ren jürinin verdiği İlk Film Altın Aslan’ını no, Hicham Benohoud, Iiu Susira- lili, Buğra Bilgen, Cengiz Çekil, Cevdet Erek, Claire kaçmıyor. da kazanan Alice Diop, Fransız kadın yö- ja, İ. Ata Doğruel, İnci Eviner, John raflarıyla tanınan Nan Goldin’dir (1953). Fontaine, Ege Berensel, Elena Kovylina, Elmas De- Sonuçta, Amerikan sinemasının Os- Bin bir zorluğa ve engele karşın elde edi- netmenlerin Venedik’te iki yıldan bu yana Coplans, Julian Opie, Lea Colom- niz, Erdal Duman, Erinç Seymen, Extramücadele, car adayları bu yıl Venedik’ten Toronto’ya Fransız kazandıkları başarılara önemli bir bo, Mamali Shafahi, Mustafa Ata, len başarının en önemli simgesi, MoMA Füsun Onur, Gözde Mimiko Türkkan, Gülsün Kara- gelmekten vazgeçtikleri gibi, Lido adasın- ve Guggenheim gibi ünlü müzelere yük- yeni sayfa eklemiş oluyor. Onur Mansız, Ömer Uluç, Pınar Yo- mustafa, Hale Tenger, Halil Altındere, Hamra Ab- da da beklediklerini bulamıyorlar... Altın Venedik ana seçkisinde yarışan 23 fil- laçan, Robert Mapplethorpe, Saelia lü bağışlarda bulunarak adlarını aklama- bas, Hasan Özgür Top, Hatice Güleryüz, Hera Bü- Aslan, gerçi Amerikan yapımı ama, gerçe- ya çalışan bu zengin ailenin, söz konusu min, bu yıl sadece dördü Toronto katalo- Aparicio, Shadi Ghadirian, Sibel Ho- yüktaşçıyan, Hiwa K., Iman Issa, İnci Eviner, İpek ğin sineması türünde angaje bir belgesel ğunda yer almakta ama, aralarında hem rada, Theo Triantafyllidis, Universal müzelerde yer alan bağışçı levhalarının Düben, Lawrance Abu Hamdan, Meriç Algün Ring- filme veriliyor. Edward Snowden üzerine sökülmesi olur. Laura Poitras ile Alice Diop’un hem de jü- borg, Mounir Fatmi, Murat Gök, Nasan Tur, San- Everything, Vito Acconci, Willi Dor- odaklanan “Citizenfour”(2014) ile belge- ri özel ödülü kazanan İranlı tutuklu yönet- tiago Sierra, Sesil Beatris Kalaycıyan, Vahap Av- ner, Yüksel Arslan ve Zhang Huan’ın Ödüllerin ikinci sırasında da belgesel şar, Yasemin Özcan, Zeren Göktan, Zhou Tao. sel dalında kazandığı Oscar ödülüyle tanı- filmleriyle tanınan bir yönetmen var. Fran- men Jafar Panahi’nin filmleri bulunuyor. eserleri görülebilecek.