Katalog

11 AĞUSTOS 2022 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 17.9210 18.5140 21.9670 21.15 2.830 6975.87 1042.73 2.4 kuruş 14.2 kuruş 14.4 kuruş 0.2 puan 44.42 puan 7.98 lira 83 kuruş Haziran 2022’de dar tanımlı işsizlik oranı genelde yüzde 10.3, gençlerde yüzde 20.4 Her 5 gençten biri işsiz ‘Zeytin ağacı’, ‘Aşkın kıyameti’- Türkiye’de genel işsiz sayısı, dar tanımlıda 3 milyon Orta sınıf bunaltısı 541 bin, geniş tanımlıda 7 milyon 607 bin kişi olarak u diziyi ve filmi keyifle ve kaygıyla iz- hesaplandı. Ayrıca haziranda işgücü ve istihdam azaldı. ledim. Güzel insanların, güzel coğraf- Byalarda, güzel fon müzikleri eşliğinde yaşadıkları güzel aşkları, ilişkileri izlemek- ÜİK’in dün yayımladığı “İş- lışla yüzde 8.5, kadınlarda ise de- ten kim keyif almaz ki? Kaygı ise bu yapıt- gücü İstatistikleri, Haziran ğişmeyerek yüzde 13.8 olarak tah- ları üreten toplumsal duruma ilişkindi. T2022” raporu, uzun yıllar- min edildi. Zamana bağlı eksik is- dır ülkenin kronik sorunu olan ve tihdam, potansiyel işgücü ve işsiz- Bunlar kim? AKP iktidarıyla çift haneli rakam- lerden oluşan atıl işgücü oranı (ge- Siyasal İslamın despotik, totaliter rejimi altında ezilen ülkedeki, kadın cinayetleri- lara iyice yerleşen işsizliğin özel- niş tanımlı işsizlik) ise 1.7 puan ni, çocuk tecavüzlerini, doktor gasp ve ci- likle gençler için daha da vahim azalarak yüzde 20.4 oldu. DİSK- nayetlerini, ilk düş kırıklığında silahına sa- bir halde olduğunu gösterdi. AR’ın hesaplamalarına göre ge- rılanları, “öteki dünya”, kadın bedeni üzeri- Mevsim etkilerinden arındırıl- niş tanımlı işsiz sayısı 7 milyon ne sabahtan akşama kadar saçma sapan mış işsiz sayısı (dar tanımlı işsiz- 607 bin kişi oldu. Bu sayı Mayıs yorumları yayımlayanları, refah çöküntüsü- nü düşününce, dizinin, filmin karakteri için lik) Haziran 2022’de önceki aya 2022’de 8 milyon 387 bin, salgın “Kim bunlar, nerede yaşıyorlar, böyle bir oranla 136 bin kişi azalarak 3 mil- öncesi Haziran 2019’da ise 6 mil- ilişkiler evreni var mı?” diye düşünmeden yon 572 bin kişiydi. yon 541 bin kişi, işsizlik oranı 0.3 edemedim. Böyle bir ülkede, dizi ve film- puanlık azalışla yüzde 10.3 oldu. deki gibi bir ilişkiler evreni olduğuna ina- Kadınlarda yüzde 28 Bu oran erkeklerde 0.6 puan aza- namadığımdan, aklıma “Bu tür yapıtlar ne- Yine TÜİK’in verilerine göre Ha- den var”, “Bu metanın tüketicileri kim” so- ruları geldi. ziran 2022’de 15-24 yaş grubu- Yazar, araştırmacı, İlknur Bilir yoru- nu kapsayan genç nüfusta işsiz- ‘Cinsiyet farkı’ munda, bu iki yapıtla ilgili sorularımı kıs- lik oranı önceki aya oranla deği- men cevaplıyordu: “Türkiye’de şu anda di- yüzde 5.3 oldu şim göstermeyerek yüzde 20.4 ol- ni tarikat ve cemaatlerin yanında, bir de du. Bu oran Türkiye’deki her beş üst orta sınıfın yaşadığı kolay yoldan ‘se- ahçeşehir Üniversitesi Ekono- gençten birinin işsiz olduğunu da lamete erme’, bunalmışlıklarından kurtul- Bmik ve Toplumsal Araştırma- ma adına para ile eğitim, terapi kisvesi al- gösteriyor. Ayrıca bu yaş grubun- lar Merkezi, yeni verileri “Üç Aydır tında tersi bir yapıyı da görüyoruz. Bu tarz da işsizlik oranı erkeklerde yüz- Süregelen İşgücü ve İstihdam Ar- İnşaat maliyetinde yeni rekor film ve dizilerin öznesi, terapi kamplarında tışları Sona Erdi” başlıklı bir raporla de 16.3, kadınlarda ise yüzde 27.9 doğru yolu bulduğunu söyleyen, iki saatlik yorumladı. Şu vurgu dikkat çekti: ÜİK’in dün yayımladığı “İnşaat Ma- 2021’e (6 aylık) oranla yüzde 52.41, olarak tahmin edildi. İşsiz sayı- eğitimlere on binlerce dolar ödeyip hayatın “Kadın işsizlik oranı istihdam- Tliyet Endeksi, Haziran 2022” rapo- Haziran 2021’e (yıllık) oranla yüzde sı erkeklerde 554 bin, kadınlarda sırrını çözen bir kesim.” Bilir, “Aşkın Kıya- da görülen 19 binlik artışa karşı- ru, AKP iktidarı tarafından bugünlerde 106.87 arttı. Yıllık artış oranı geçen meti” filminin yapımcısı Yılmaz Erdoğan 510 bin kişi. Yine Haziran 2022’de lık işsizlikte 10 binlik artışla yüz- bir kez daha gündeme sürülen “TOKİ mayıs ayında yüzde 105.73’tü. Ayrı- için “Böylesine ‘ruhani’ bir filmle karşımız- istihdam 46 bin kişi azalarak 30 de 13.8’de sabit kaldı. Erkek işsizlik aracılığıyla ucuz konut”, “kira öder gi- ca Haziran 2022 itibarıyla malzeme da olmasını da esen rüzgâra kapılmış diye milyon 866 bin kişi, istihdam ora- oranı istihdamda görülen 65 binlik bi konut alınacak” vaatlerinin gerçekçi endeksi aylık bazda yüzde 4.16, yıl- yorumluyorum” diyor. (Daha fazlasını oku- azalış ve işsizlikte görülen 146 bin- nı 0.1 puan azalarak yüzde 47.8, mak için: https://ilknurbilir.medium.com) olmadığını ortaya koydu. lık bazda yüzde 130.59, işçilik en- lik azalışla yüzde 8.5’e düştü. Böy- işgücü 182 bin kişi azalarak 34 Özetle karşımızda bunalmışlıklarını aşa- Buna göre inşaat maliyet endek- deksi aylık bazda yüzde 0.72, yıllık lece işsizlikteki toplumsal cinsiyet bilmek, hayatının, ruhunun sırrını çözmek milyon 407 bin kişi, işgücüne ka- si, 2022 yılı haziran ayında önceki bazda yüzde 45.67 arttı. farkı yüzde 5.3’e yükseldi.” için terapi kamplarına büyük paralar öde- tılma oranı 0.4 puan azalarak yüz- aya (aylık) kıyasla yüzde 3.47, Aralık l Ekonomi Servisi meye hazır bir toplumsal kesim, bunla- de 53.2 oldu. l Ekonomi Servisi rın ağrılarını hafifletecek fantezileri, reji- min simgesel evreni içinde kalmaya dikkat ederek üreten, “satan” sanatçılar ve kültür İYİ Partili Yılmaz ‘Yayında tartışalım’ dedi, Hazine Bakanı Nebati reddetti endüstrisi var. Eski bir hikâye Bu “orta sınıf bunalmışlıkları” Türkiye’ye özgün değil; kapitalist toplumların kriz dö- nemlerinde gelişen “geçmişten koparken ‘70 milyar dolar nerede?’ geleceği de kaybetme” duygusuyla, ka- pitalizmin bireylere bir “gelecek”, yaşam- larını bu “geleceğe” doğru yönlendirecek Yİ Parti Ekonomi Politikaları oluşturmaktadır. Yani SDR bir tür EPDK’DEN YENİ KARAR ilkeler sunamamasıyla ilişkili. kredi kullanma hakkıdır (credit li- İBaşkanı Bilge Yılmaz ile Hazine Örneğin, benzer bir durumu 20. yüzyılın ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ne)” açıklamasını yaptı. ‘Güneş’teki satışa ilk çeyreğindeki İngiltere’ye bakınca gö- Yılmaz, konuyu Merkez arasındaki polemikte, IMF tartış- rüyoruz. İngiltere’nin küresel hegemon- yeni tüketim sınırı masını ekrana taşıma daveti ger- Bankası’nın rezervlerine getirerek yasını, sömürgelerini koruma olasılığı hız- la zayıflıyor, aristokratik-burjuva kültürel çekleşemedi. Nebati, 6.5 milyar “Rezerv konusuna girmişken Mer- nerji Piyasaları Düzenleme Ku- sentezin değerleri, modernizmin, I. Dün- dolarlık IMF kaynağına faiz öden- kez Bankası 2019-2020 dönemin- Erumu (EPDK) Başkanı Musta- ya Savaşı’nın ve pandeminin, “büyük buh- meyeceğini iddia ederken Yılmaz de 128 milyar dolar ve bu sene şu fa Yılmaz, kendi elektrik ihtiyacı- ranın” yarattığı yıkımla, sınıfsal-toplumsal ise Merkez Bankası’nın daha önce ana kadar 70 milyar dolar döviz sa- hareketlerin basıncıyla parçalanıyor, gide- nı karşılamak üzere lisanssız gü- ‘IMF’den almak sattığı “128 milyar dolar” ve bu yıl tışı gerçekleştirdi” diyerek bir tele- rek belirsizleşiyor. Bu (çorak) ülkenin “orta neş enerjisi santralı (GES) kuran sınıfı” ülkede ve dünyada ayrıcalıklı konu- sattığı ”70 milyar dolar” için “ne- vizyon yayınında bu konuyu tartış- tüketicilerin satabilecekleri tüke- en doğru iş olur’ munu, egemen burjuva kültüre, resmi dine tim fazlası elektrik miktarının tü- rede” sorusunu yeniden gündeme mayı önerdi. Ancak Nebati bu öne- güvenini, gelecek beklentisini yitiriyor. umhuriyet’in sorularını yanıtla- kettikleri miktarla sınırlı olacağı- getirdi. riyi reddetti. Bu ortamda, egemen dini kurumları çok Cyan Dr. Mahfi Eğilmez, verilere nı açıkladı. Hazine ve Maliye Bakanı Neba- tutucu, otoriter bulan, yükselmekte olan bakınca IMF’nin salgın nedeniyle Kısa sürede yasalaşacak dü- SDR faizli rezerv ti, Yılmaz’ın bir televizyon progra- kitlesel hareketlerden korkan, hümanist ve tahsis ettiği kaynağın henüz Türki- zenlemeye göre, ayrıca yapılaş- Tartışmaya konu olan “özel çek- spiritüal/mistik bir yere sığınmaya çalışan, mında Türkiye’nin IMF’den borç ye tarafından kullanılmadığının gö- manın yoğun olduğu yerlerde, liberal eğilimli yukarı orta sınıfın içinde, yu- me hakkı” SDR ise IMF tarafından aldığına ilişkin iddiada bulundu- rüldüğünü, kullanılmışsa bu sonu- organize sanayi bölgelerinde li- kardaki yapıtların ideolojisine çok benze- 1969’da meydana getirilmiş ulus- ğunu belirterek “IMF ile bu konu- cun bir hafta içinde ortaya çıkaca- sanssız üretim tesisi için yer bu- yen “Theosophy” adlı bir akım yayılmaya lararası bir rezerv para birimi. Üye da bir anlaşma imzalanmamış ya ğını belirtti. Ayrıca güncel SDR fa- lamayanların başka yerde te- başlamış. da program ilişkisine girilmemiş- ülkelere IMF’deki “Normal Çekme izinin yıllık bazda yüzde 1.45 oldu- Theosophy, vülger bir oryantalist ba- sis kurabilmeleri için aynı dağı- Hakları”ndan ayrı bir dış rezerv ğunu hatırlatan Eğilmez, “İhtiyacın tir. IMF koşulsuz rezerv desteği kışla Doğu mistisizmine özeniyor, ruhun tım bölgesi olması şartı kaldırıla- 50-60 milyar dolar olduğu düşü- ölümsüzlüğüne, bitimsiz tekrarlarına, ast- sağlamaktadır” açıklamasında bu- sağlanıyor. IMF pandemi nedeniyle cak. l AA ral projeksiyona (ruhunu başka zaman ve nüldüğünde Türkiye açısından en Ağustos 2021’de 650 milyar dolar- lundu. Yılmaz ise sosyal medyadan mekâna gönderme), yaşamın sırrının geç- doğru iş IMF’den borç almaktır. Bu “IMF’nin son yaptığı SDR tahsisi- lık SDR’nin üye ülkelere tahsisinin mişin spiritüal “uygarlıklarının” (Atlantis ve FİNANSMAN TARTIŞMASI kadar düşük faizi başka yerde bu- yürürlüğe girdiğini açıklamış, bu ni kullanmaya kalkarsanız kullanı- öncesi) metinlerinde (Tibet kaynaklı filan) lamayız. Ama IMF parayı belli ku- lan tutar üzerinden faiz ödemeniz kapsamda Türkiye’ye yaklaşık 4.5 yattığına, ölümün de yeni bir yaşamın baş- rallara bağlar ve şeffaflık ister” de- ‘Kredilere yüksek milyar SDR (6.3 milyar dolar) tah- langıcı olduğuna inanıyordu. gerekmektedir. Her ne kadar SDR di. l Ekonomi Servisi Madam Blavatsky adında bir sözde da faizi düşük olsa da bir borç yükü sis edilmişti. l ANKARA faiz uygulanıyor’ Rus aristokrat göçmen tarafından 19. yüz- yıl sonunda uydurulan Theosophy, zama- ürkiye Odalar ve Borsalar Bir- nın, Marksist Sosyal Demokrat Federas- Tliği (TOBB) Başkanı Rifat Hi- yondan H.M. Hyndman’ın deyimiyle “tam sarcıklıoğlu, kamu bankaları- Dolar/TL’de veri anlamıyla bir şarlatanlıktı”. Anlaşılan, bu nın genel müdürleriyle dün ya- şarlatanlık yüzyıl sonra yine karşımızda. pılan “Finansmana Erişim İstişa- ve haber rüzgârı re Toplantısı”nda, “Firmalarımız bankalardan talep ettikleri kredi- ali piyasalardaki hareketli- Mlik uluslararası veri ve haber leri alamıyorlar, alanlara ise çok KISA... KISA... KISA... yüksek faiz oranları uygulandı- akışıyla devam ediyor. Geçen haftadan bu yana 18 se- ğı görülüyor. İşletme sermaye- l Rekabet Kurulu, mobil ulaşım uygulaması 17 mİlyon 693 bİn bAş si kredileri, özellikle KOBİ’ler için viyesinin altındaki yatay seyri- Martı’ya (Martı İleri Teknoloji AŞ) 4054 sayı- Haziran 2022 itibarıyla ni koruyan dolar/ TL dün inişli çı- kritik hale geldi” dedi. l AA lı yasa kapsamında “hâkim durumunu kötü- Türkiye’deki sığır varlığı kışlı bir seyir izledi. Güne 17.92 ye kullanmak” iddiasıyla soruşturma açtığı- seviyesinde başlayan dolar/TL, nı duyurdu. CEYLAN VEKÂLET EDİYORDU gün içinde 17.90-17.97 arasında l Tesla Üst Yöneticisi Elon Musk, 6.9 milyar dalgalandı. Bu kapsamda ABD’de dolarlık şirket hissesi sattı ve elde edilen ge- Büyükbaş hayvan varlığı azalıyor SGK başkanlığına tüketici fiyatlarının temmuz ayın- lirin, Twitter ile olan yasal süreci kaybetme- da bir önceki yılın aynı ayına göre si durumunda olası Twitter anlaşmasının fi- ÜİK’in dün yayımladığı “Hayvansal Küçübaş hayvan varlığı ise Haziran Kürşad Arat atandı yüzde 8.5 ile beklentilerin altın- nansmanı için kullanılabileceğini söyledi. TÜretim İstatistikleri, Haziran 2022” 2022’de Aralık 2021’e kıyasla toplam- da artması olumlu etki yapan un- l Domino’s, piz- raporu, ithalat, yüksek fiyat ve yetersiz da yüzde 1.6 artışla 58 milyon 447 bin GK başkanlığı- surlardan biri oldu. Bu veri sonra- zanın anavata- tüketim tartışmalarıyla gündemden düş- 555’e yükseldi. Bu kapsamda koyun Sna 31 Ağustos sı Fed’in faiz artışında daha tem- nı kabul edilen meyen hayvancılığın sorunlarını bir kez varlığı yüzde 2.1 artışla 46 milyon 122 2021’den bu ya- kinli olması bekleniyor. Ayrıca İtalya’da ilk şube- daha gösterdi. bin 627, keçi varlığı yüzde 0.1 düşüş- na vekâlet eden Türkiye’nin Suudi Arabistan’dan lerini açmasından Buna göre Haziran 2022 sonunda le 12 milyon 324 bin 928 baş oldu. Ha- Cevdet Ceylan’ın 20 milyar dolarlık finansman ara- yedi yıl sonra sal- Aralık 2021’e kıyasla büyükbaş hay- ziran 2021’de ise bu sayılar yine sıra- bu görevden alın- yışında olduğu öne sürülürken gın ve yerel reka- van varlığı yüzde 0.9 azalarak 17 milyon sıyla 57 milyon 417 bin 349, 45 mil- dığı, yerine Kür- Kürşad Arat Middle East Eye sitesinin habe- bet nedeniyle bu ülkeden çıkma kararı aldı. 875 bin 672’ye düştü. Bu kapsamda sı- yon 182 bin 280 ve 12 milyon 235 bin şad Arat’ın geti- rinde bir Hazine yetkilisinin Riyad Mevcut 29 şubeyi kapattı. ğır varlığı yüzde 0.9 düşüşle 17 milyon 69 baştı. rildiği öğrenildi. AÜ Siyasal Bilgi- ile teknik düzeyde görüşmelerin l Rus doğalgaz üreticisi Novatek, Arctic LNG 692 bin 995, manda varlığı yüzde 1.5 Öte yandan Türkiye’deki, hayvan var- ler Fakültesi mezunu olan Arat, devam ettiği bilgisini paylaştığı 2 projesi kapsamında ülkenin kuzeyinde in- düşüşle 182 bin 717 baş oldu. Geçen lığı kapsamında Haziran 2022 sonu iti- Çalışma ve Sosyal Güvenlik iddiası aktarıldı. şa ettiği doğalgaz sahasına elektrik sağlamak yılın aynı döneminde ise bu sayılar sıra- barıyla 1151 deve, 1680 domuz, 81 bin Bakanlığı’nda müsteşar yardım- l Ekonomi Servisi için Karpowership’ten yüzer santral kiralama sıyla 18 milyon 318 bin 383, 18 milyon 214 at, 90 bin 119 eşek ve 20 bin 744 cılığı da yapmıştı. talebinde bulundu. 124 bin 106 ve 194 bin 277 baştı. katır bulunuyor. l Ekonomi Servisi