Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
8 TEMMUZ 2022 CUMA
2 olaylar ve görüşler
Zoonotik hastalıklar ve veterinerlik
PROF. DR. HAKAN YARDIMCI
Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi sağlık sisteminin ayrılmaz
anKaRa ÜnİVERSİTESİ VETERİnER FaKÜLTESİ
bir parçası olan veteriner hekimliğin, Türkiye’de de sağlık
MİKROBİYOLOJİ anaBİLİM DaLI BaŞKanI -
sistemi içerisinde hak ettiği yerde olması çok önemlidir.
VETERİnER HEKİMLER DERnEĞİ ÜYESİ
olarak anılıp kutlanmaktadır.
yüzde 60’ı hayvanlardan veya
murgalı hayvanlardan doğal
hayvansal ürünlerden kaynak-
2 milyar vaka
olarak insanlara geçebilen has-
lanmaktadır. Dünya üzerinde
talıklar zoonotik hastalık veya Hayvanlarla insanlar arasında
O
her yıl 2 milyar vaka olduğu
zoonoz olarak adlandırılmaktadır. 200’den fazla ortak hastalık mevcut
ve 2.7 milyon insanın zoono-
Louis Pasteur tarafından kuduz aşısı-
olup bunların bir kısmı doğrudan
tik hastalıklardan öldüğü tah-
nın başarı ile kullanıldığı 6 Temmuz temasla, bir kısmı hayvansal ürünler
min edilmektedir. Yeni çıkan
1885 tarihine atfen her yıl 6 Temmuz aracılığıyla bulaşabilmektedir.
bulaşıcı insan hastalıklarının
Dünya Zoonotik Hastalıklar Günü İnsanların bulaşıcı hastalıklarının
(Ebola, HIV, Influenza, SARS,
MERS ve COVID-19 dahil ol-
mak üzere) en az yüzde 75’i
hayvan kaynaklıdır. Her yıl gö-
rülen beş yeni insan hastalığı-
nın üç tanesi hayvan kökenli-
tan 26’sı hayvanlardan insanla-
dir. Biyoterör amacı ile kulla-
ra bulaşan hastalıklardır.
nılma potansiyeli olan mikrop-
‘Tek sağlık’ kavramı
ların yüzde 80’i zoonotik pato-
jen, yani hayvan hastalığı etke-
Halen Türkiye’de en çok rast-
nidir. Gıda kaynaklı hastalık-
lanan zoonotik hastalıklar olarak
ların yüzde 90’dan fazlası hay-
bruselloz (Malta humması), şar-
vansal gıdalarla ilişkilidir.
bon, salmonelloz, tüberküloz, Kı-
rım Kongo kanamalı ateşi, tok-
İhbarı mecbur kılınanlar
soplazma, kist hidatit ile kuduz
Zoonotik hastalıkların ortaya
hastalığı sayılabilir.
yo
nu kapsamında “tek sağlık”
çıkmasında başlıca sosyoekono-
Türkiye Sağlık
kavramının gündeme gelmesi-
mik ve çevresel etkiler, kü-
Politikaları Enstitü-
reselleşme ve iklimsel ni ve sağlık sisteminin yeniden
sü (TÜSPE) tarafından
değişikliklerin rolü bü-
2020 yılında yapılan bir yapılandırılmasını sağlamıştır.
yüktür. Ayrıca, ye-
yayında 2016-2018 yılları
Tek sağlık yaklaşımı yerel, ulu-
me alışkanlıkların-
arasında yalnızca bruselloz-
Biyote- sal ve evrensel anlamda insanla-
daki değişiklik-
dan meydana gelen in-
rın, hayvanların ve çevrenin tam
rör ama-
ler, nüfus artı-
san ve hayvanlarla il-
sağlığa ulaştırılması için fark-
cı ile kulla-
şı ve risk altın-
gili giderlerin tu-
lı disiplinlerin birlikte çalışması
nılma potansiyeli
daki nüfusun
tarı yaklaşık 710
ve işbirliğini ifade eder. Bu sis-
giderek art-
milyon TL’dir.
olan mikropların yüz-
temde zoonotik hastalıklara kar-
ması, zoono-
COVID-19 pan-
de 80’i zoonotik pato-
şı hekim ve veteriner hekimin
tik hastalık-
demisi bu tab-
jen, yani hayvan hasta- merkezde olacak şekilde konu
ların artma-
loyu daha fazla
ile ilgili meslek gruplarının iş-
lığı etkenidir. Gıda kay-
sına katkıda
ağırlaştırmış-
birliği düzenlenmektedir.
bulunmakta-
naklı hastalıkların yüz- tır. Dünyada,
Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi
dır. Türkiye’de
zoonotik has-
de 90’dan fazlası hay-
Sağlık sağlık sisteminin ayrılmaz bir
talıkların yük-
vansal gıdalarla iliş-
Bakanlığı’nın parçası olan veteriner hekimli-
selişi DSÖ, FAO,
kilidir.
tehlikeli görüp
OIE ve UNEP gi- ğin, Türkiye’de de sağlık siste-
ihbarını mecbur
bi uluslararası ku-
mi içerisinde hak ettiği yerde
kıldığı 50 hastalık-
ruluşların koordinas-
olması çok önemlidir.