Katalog

29 TEMMUZ 2022 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 17.9050 18.1840 21.7810 22.77 2.543 6775.32 1012.75 2.7 kuruş 0.04 kuruş 1.8 kuruş 0.35 puan 0.79 puan 78.03 lira 11.66 lira Merkez Bankası yılsonu enflasyon tahminini yüzde 42.8’den yüzde 60.4’e yükseltti y y T FE’ e üzde 41 zam Ü Dünya beyin Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu, bu revizyon için “Dün- avcılığında... Yüzde 71.3 yada ne yanlış gidiyorsa, bizde de o yanlış gidiyor. Bütün 2022 sonu için Ya Türkiye? yıllık Gıda TÜFE ülkelerde enflasyon hızlı biçimde yükseliyor” dedi. tahmini. yüp 18 yaşında, bu yıl Van Erciş’te erkez Bankası Başka- ne yanlış gidiyorsa, bizde de o yan- liseyi bitirdi, üniversite sınavına girdi. nı Şahap Kavcıoğlu, dün lış gidiyor. Dünyada bütün ülkeler- EYazın babasına yardım etmek ve bi- MAnkara’da bir toplantı dü- de enflasyon hızlı biçimde yükseli- raz çalışıp para kazanmak için İstanbul’a zenleyerek hem “Enflasyon Raporu yor. Bizim daha yüksek enflasyon ol- geldi. Konuşuyoruz. Öyle pek parlak bir puan almamış, ama 208 üniversite için- 2022-III” başlıklı yeni ve yılın üçün- ma noktasında sıkıntımızın farkında- de hele ortada baraj filan kalmamışken il- cü raporunu açıkladı hem gazeteci yız. Daha sıkı bir şekilde hem hükü- la bir yere girer. Ama “Mezun olduğumda ve piyasa uzmanlarının özellikle re- met olarak hem banka olarak yoğun iş bulamayacağım bir mesleği okumaya- vizyon ve bankanın rezervleriyle il- bir gayret içindeyiz.” cağım, hiç okumam daha iyi” diyor. Gözü, gili soruları, yanıtladı. Kavcıoğlu bankanın rezerviy- özel güvenlikte. İki yıllık bir meslek yük- le ilgili tartışmalara yönelik soru- sekokulu için şansını deneyecek. “Olma- Rezerv yer değiştirdi dı çalışacağım” diyor. Kendi hemşerilerin- yu ise şöyle yanıtladı: “Şu anki du- den geniş bir çevresi var. “Bir şeyler ya- Bu kapsamda yeni raporla birlikte, rumu ’rezerv erimesi’ değil ‘rezerv parım” diyor. Haziran 2022 itibarıyla TÜİK tarafın- yer değiştirmesi’ şeklinde düşüne- Bir ay kadar önce Bodrum’daydım. Tatil dan yıllık yüzde 78.62 olarak açıkla- bilirsiniz. Önümüzdeki dönemde de beldeleri yazın garson komi vs. gibi işler- nan enflasyonla (TÜFE) ilgili yılso- Türkiye’nin ödemelerinde ve rezerv- de çalışıp harçlıklarını çıkarmaya uğraşan nu tahminleri de bir kez daha revize lerinde sıkıntı görmüyouz.” Ancak gençlerle dolu. Çoğu lise öğrencisi. Sohbet- edildi. Buna göre 28 Nisan tarihli yı- te çoğunun (erkekler) polis, özel güvenlikçi yine dün açıklanan Merkez Banka- gibi meslekleri tercih ettiğini duymuştum. lın ikinci raporunda yüzde 42.8 olan sı verilerine göre, bankanın brüt re- Keza orduya kapağı atmak da gündem- yılsonu TÜFE tahmini yüzde 41.1 zervleri 22 Temmuz haftası itiba- Şapkadan çıkacak Kredi sıkılaştırma lerinde. Sözleşmeli er olup devam ettirdi- (17.6 puan) artışla yüzde 60.4’e yük- rıyla 98.3 milyar dolara gerileye- ler mi garantili maaş. Parası olan bastırıp tavşan da kalmadı stratejisi sürecek seltildi. Bu tahmin 28 Ocak’ta açık- rek 2021 yılı Haziran ayından bu ya- paralı askerliğini yapıyor. Parası olmayana lanan yılın ilk raporunda yüzde 23.2 na en düşük seviyeye çekildi. Ayrı- ise geçim kapısı. Ne yapsın? Çaresiz. Gö- rof. Dr. Hakan Kara, Merkez irketlerin uygun maliyetli kre- idi. Ayrıca 2023 sonu için yıllık TÜ- rev yaptığı bölge ve kıdemine göre maaş ca Türkiye’nin kredi iflas riski prim- Ş PBankası’nın enflasyon tahmin- di çekerek döviz alımını engelle- da artıyor. Ucunda ölüm olsa da... FE tahmini de yüzde 19.2’ye çıkarıl- lerinin (CDS) 900 civarına yükselme- lerini içeren grafiğine atıfla şu yo- mek için “net ihracatçı” olma şar- 13 milyon genç var bu ülkede (15-24 dı. Bu tahmin ilk raporda yüzde 8.2, si ile ilgili de değerlendirme yapan rumu yaptı: “Şapka görünüm- tı getiren ekonomi yönetimi TL’nin yaş arası). Tabii yabancılar göçmenler ikinci raporda yüzde 12.9’du. Ayrıca Kavcıoğlu şöyle konuştu: lü enflasyon tahminlerine devam, değer kazanması için başlattığı bu hariç. Toplam nüfusun yüzde 15.3’ü. Her 2022 sonu için yıllık gıda ama sorun o ki şapkadan çıka- adımlardan savaşı kazanana kadar dört gençten biri ne işte ne eğitimde. CDS’yi kabul etmedi TÜFE tahmini de yüz- cak tavşan kalmadı.” Uğur Gür- geri adım atacak görünmüyor. Üniversite tercih dönemi. 3.2 milyon genç de 71.3’e yükseltil- “Dünyada birçok ülkenin teknik sınava girdi. Diplomalı işsiz ordusuna ekle- ses de aynı grafikteki “kontrol uf- Konu hakkında bilgi sahibi bir necek yeni neferler... İstihdam politikaları ile di. Bu tahmin ikin- olarak iflasının konuşulduğu en iyi ku” aralığına vurguyla “Kontrol uf- kaynak, “Ekonomi yönetiminin kre- eğitim politikaları arasında eşgüdümlü bir ku para politikası aracı politika di kullandırımı konusunda, sıkılaş- ci raporda yüzde dönemde bu ülkelerin CDS’i ile Gü- köprü kurulmamasının bedelini en ağır bi- faizinin bugün kullanılmasıyla, et- tırma yönlü adımları var ve devamı 49’du. Bu revizyon- ney Amerika’da, Asya’da bir çok ül- çimde onlar ödüyor. İlla üniversite şart de- kisinin görüleceği dönemi anlatır. gelecek” derken üst düzey bir diğer larla ilgili gazeteci- kenin yaşadığı ekonomik ve siyasi ğil, asıl önemli olan büyük bir hızla kendile- Sahi siz neyle ‘kontrol’ edecekti- kaynak ise şuna dikkat çekti: “Özel lerin “Yanlış giden sıkıntıları kıyasladığınızda Türki- rini geleceğe hazırlayacak yeni becerilerle niz?” dedi. sektöre kullandırılan uzun vadeli TL şey nedir” sorusunu ye bugün hak etmediği CDS değer- donatılmaları. Bu sadece Türkiye’nin değil Burcu Aydın Özüdoğru ise Mer- kredilerde de biraz kısıtlamalar ola- yanıtlayan Merkez lendirmesi ile karşı karşıya. Kabul tüm dünya gençliğinin sorunu. kez Bankası’nın 2022 yılsonu enf- cak. Örneğin buradaki kredilere yö- Ama şu gözden kaçıyor: İşgücü piya- Bankası Başka- etmiyoruz. Ekonomik olduğu ka- lasyon tahminini bir yılda yüzde nelik yeni şartlar getiriliyor. Bu ko- sasının istediği beceriye sahip olan ile ol- nı Kavcıoğlu dar siyasi olduğunu da düşünüyo- 7.8’den yüzde 60.4’e yükselttiğini nuda yazışmalar yapılıyor. Burada Şahap Kavcıoğlu, “Kredilerin mayan arasındaki uçurum arttıkça top- ise şu yoru- rum. Bizim ekonomi politikalarımı- artışına baktığımızda dövize anımsatarak şöyle dedi: “Muhte- ithal ikameye yönelik bazı yeni kri- lumsal kutuplaşma da artıyor. gitme eğilimi var, mu yaptı: za karşı bir duruş da olabilir.” melen yılsonu enflasyonu bu ora- terler getiriliyor.” Müfit Akyos, Artvin Yusufeli’nin bir kö- sözlü olmazsa makro “Dünyada l Ekonomi Servisi nın da üstünde olacak.” l Reuters tedbirlerle uygulanabilir hale yünden yazdı: “Geldiğimizden beri us- getirebiliriz” dedi ta peşindeyiz. İki yıldır açılmayan 120 yıl- lık küçük bir konağı açmak için tesisatçı, elektrikçi, marangoz, televizyon tamirci- si hepsine gerek oluyor. Usta lafın gelişi. Yaz başı 30 TL olan koli fiyatı 60 liraya yükseldi yeni zam da kapıda Hepsi çekirdekten yetişme, kıra döke öğ- renmişler. Sertifika filan hak getire. Taşrada mesleki beceriye sahip insan- lara çok ihtiyaç var. Ancak bu mesleklerin ‘değeri’ yok. Meslekli olmayı değersizleş- tiren o kadar çok kötü örnek var ki. Kırsal ‘Yumurtada kıtlık var’ alanlarda traktör, motosiklet vb. araçla- rın tamir ve bakımı çok önemli. Bu işi ya- n uygun fiyatlı protein kayna- buna zam denemez. Bugün piya- maliyetin altında satış yapmaz.” EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ panların çoğu usta-çırak ilişkisiyle yetiş- Eğı olarak bilinen yumurta fi- sadaki fiyat indirimden önceki fi- Yükselişe geçen fiyatların üretici miş kişiler. Boza yapa işlerini sürdürüyor- yatlarındaki oynaklık düşük gelir- yattan yalnızca yüzde 12 fazla. Yu- kaynaklı olmadığını da kaydeden lar. Genç insanların bu mesleklere ilgisi Son 14 ayın en li yurttaşı zorluyor. Kışın 50 TL’ye murtanın piyasa fiyatını marketler çiftçiler, “Zarar eden üretici tavuk- yok. Genç nüfus mutsuz ve gözü dışarıda. Sözünü ettiğim tesisatçı, elektrikçi, ma- yükselen, yaz başında 30 TL’ye ka- belirliyor. Üretici mağdur, hem za- ları kesime gönderdi. Şimdi kıtlık kötüsü görüldü rangoz, televizyon tamircisi gibi meslekle- dar düşen bir koli yumurta bugün- rar ediyor hem hedef oluyor. Mali- var. Yumurta arzı düşünce, piyasa- ÜİK’in dün açıkladığı “Ekonomik Gü- ri köyler arası gezici olarak da yapılabilir. lerde 60 TL. yetler zor karşılanıyor. Son iki haf- da oluşan darlık fiyatlara yansıdı” Yani müşteri/pazar sorunu yok...” diyor. Tven Endeksi, Temmuz 2022” raporu- Cumhuriyet’in konuyla ilgili so- tadır fiyatlarda görülen artış mali- derken maliyet zamlarının üretici- Sorunlardan biri de “meslekli olma- na göre, ekonomik güven endeksi tem- rularını yanıtlayan üreticiler ise yet bazlı değil, zarar edilen dönem- nin kâr-zarar durumunu belirledi- yı değersizleştiren” unsurlarda. “Hızlı ve muzda önceki aya kıyasla yüzde 0.2 azal- son bir yılda yumurtanın üretim de batan üreticiden kaynaklı. Üre- ğini ifade ettiler. “Enerjiye, amba- en kolay yoldan para kazanmanın” kendisi dı ve 93.4 değerini aldı. Bu değer, Ma- en itibarlı meslek haline geldi çünkü. maliyetinin yüzde 164 arttığına tici piyasa fiyatını belirliyor olsa laja zamlar geliyor. Yemde kullanı- yıs 2021’deki 92.8 puandan sonraki en Öte yandan üniversiteler, daha doğ- dikkat çekti ve “Yem, akaryakıt ve lan mısır, soya zamlandı. Hayvanın düşük sonuca da işaret etti. rusu vakıf üniversiteleri, öğrenci çekmek Temmuz 2022 kapsamında reel ke- elektrikteki artış yumurtanın üre- yemine katılan emtiaların fiyatla- için zorunlu olarak yeni kozlarını ortaya sim (imalat sanayisi) güven endeksi tim maliyetini artırdı, bu durum da rını hesapladığımızda genel olarak koyuyorlar. Yurtdışında iş garantili öğren- yüzde 2 azalarak 102.5, hizmet sek- fiyatlara yansıdı. Mayıs ve haziran- üreticinin maliyeti yumurta başına ci yetiştirmek. Başka bir deyişle başka ül- törü güven endeksi yüzde 1.5 azala- da düşen fiyatların sebebi piyasa- 1.45 TL. Üzerine ambalaj, nakliye, kelerin istihdam açığını kapatacak onla- rak 117.8, perakende ticaret sektö- rın üniversiteleri ile eşgüdümlü eğitim ve daki arz fazlasıydı” dedi. Söz konu- market kârı eklendiğinde yumur- rü güven endeksi yüzde 4.5 azalarak sertifika programları... Burada suç kesin- su iki aylık sürede yumurtanın ma- tanın fiyatı 2 TL’ye varıyor” anım- 113.4 değerini aldı. Buna karşın tü- likle vakıf üniversitelerinde değil. Bir yan- liyetin yüzde 35 altında satıldığı- satması yapan üreticilerin ortaya ketici güven endeksi yüzde 7.4 arta- dan “Geleceklerini Türkiye’de görmeyen nı kaydeden üreticiler şunları vur- koyduğu durum, “yumurtada ye- rak 68, inşaat sektörü güven endeksi gençliğe” yeni fırsatlar yaratıyor, bir yan- guladı: ni zammın kapıda olduğuna” işaret yüzde 2.4 artarak 85 puan oldu. dan kendi faaliyetlerini sürdürmeye çalışı- “Fiyatlar tekrar yükseldi ancak ediyor. l ANKARA yorlar. Bu üniversitelerin ayıbı değil, ken- l Ekonomi Servisi di gençliğinin kıymetini bilmeyen, nitelik- li beyinler yetiştirmek ve onların iyi koşul- larda çalışıp yaşayacakları ortamları ya- ratmak yerine onları başka ülkelerin ku- cağına atan iktidarın ayıbıdır. Oysa dün- Hisarcıklıoğlu’nun AVM’sine yada sürek avı gibi beyin avcılığı yapılı- yor. Herkes en iyi beyinleri kendine çek- me peşinde. Örneğin İngiltere dünyanın kira ve fazla aidat incelemesi ilk 50 üniversitesinden mezun olanlara anında vatandaşlık veriyor. Diğer ülkeler ca Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel ALI CAN POLAT en iyi üniversite şartı bile aramıyor.. Müdürlüğü’nden gelen cevapta, “İnce- Elektrikli araca lışveriş merkezleri ile perakende- lememiz sonrası söz konusu AVM’nin Aciler arasında sık sık gündeme ge- bakanlığımız bünyesindeki inceleme Akbank’ın nakdi kredisi KISA... KISA... KISA... len kira ve aidat tartışması derinle- ek vergi geldi süreci başlatılmış olup tarafınıza ayrı- l Uluslararası Enerji Ajansı ta- şiyor. Daha önce kira uyarlaması için ca bilgi verilecektir” denildi. 517 milyar liraya ulaştı ünya elektrikli araç kullanımı- rafından yayınlanan rapora göre, açılan dava ile gündeme gelen Türkiye Dnı özendirmek için çeşitli eko- 2022’de dünyanın kömür tüketimi Ünlü markalara indirim kbank’tan Türk ekonomisine 2022’nin ilk ya- Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Ri- nomik paketler açıklarken Türki- Arısında 639 milyar TL kredi desteği yüzde 0.7 artarak 8 milyar tona çıka- fat Hisarcıklıoğlu’nun yönetim kurulu Yasal olarak AVM’lerdeki bütün ki- ye ilave gümrük vergisi uygulu- rak, yaklaşık on yıl önce ulaştığı re- Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaşgil, Hazi- Başkanı olduğu Panora Alışve- racılardan metrekare büyüklü- yor. Dün Resmi Gazete’de yayım- ran 2022 sonu itibarıyla ekonomiye sağladıkla- kor seviyeye geri dönecek. riş Merkezi’ne (AVM) şimdi ğüne göre aidat toplanması lanan cumhurbaşkanı kararıyla l Çinli milyarder Jack Ma, finansal rı kredi desteğinin 517 milyar TL’si nakdi olmak de haksız aidat dağılımı gerektiğini hatırlatan Av- serbest ticaret anlaşması ve güm- üzere toplam 639 milyar TL’ye ulaştığını açıkla- teknoloji şirketi Ant Group’u ana şir- iddiasıyla Ticaret Ba- cı, Panora AVM’de ün- rük birliği olmayan ülkelerden ya- ket Alibaba Group Holding’ten ayır- dı. Ayrıca bankanın toplam mevduatı 622 milyar kanlığı tarafından in- lü markalara AVM’de pılacak elektrikli araç ithalatında TL, aktifleri 981 milyar TL’ye yükseldi. Bankanın ma girişimi kapsamında şirketteki celeme başlatıldı. kalmaları için aidat yüzde 10 oranında ilave gümrük kontrolünü devretmeyi planlıyor. konsolide ne kârı ise geçen yılın aynı dönemle- AVM’nin resto- indirimi yapıldığını id- vergisi alınacak. Otomotiv dünya- rine kıyasla ilk 6 ayda 4.1 milyar lira- l ABD ekonomisi yılın ikinci çey- ran katındaki ki- dia etti. Konu ile ilgili sında bu karar ile Türkiye’nin yer- reğinde yüzde 0.9 daraldı. İlk çey- dan 21.2 milyar lira, ikinci çeyrekte racılardan Musta- AVM yönetimine ihtar li otomobili TOGG’a pazarda yer 2.1 milyar liradan 13.1 milyar lira- rekte de yüzde 1.6 küçülen ülke, üst fa Avcı, daha ön- çektiğini ancak cevap açılmaya çalışıldığı söyleniyor. üste iki çeyrek daralma kaydederek ya yükseldi. Sermaye yeterlilik ora- ce açtığı emsal ki- alamadığını iddia eden Öte yandan Toyota Türkiye, dün nı ise yüzde 20.4. Binbaşgil ayrıca teknik resesyona girdi. ra davası sürerken bu Avcı, “Daha önce müfet- 1-14 Ağustos tarihleri arasında l IMF Asya ve Pasifik Departmanı “Banka olarak son çeyrekte, çey- kez de fazla ve haksız ai- tişe ifade verdim ve elimdeki planlı bakım, onarım ve revizyon reklik bazda tüm zamanların en Direktörü Krishna Srinivasan, Asya dat toplandığını iddia ederek Tica- bütün kanıtları da sundum. Şu anda çalışmaları nedeniyle üretime ara genelinde enflasyon ve sıkılaşan fi- yüksek müşteri büyümesini ret Bakanlığı’na başvurdu. Nisan ayın- Ticaret Bakanlığı inceleme yürütüyor, vereceğini açıkladı. gerçekleştirdik” dedi. nansal koşullar nedeniyle artan borç da dilekçe ile yapılan başvuruya cevap inceleme sonunda soruşturma açılma- seviyeleri endişe yarattığını söyledi l Ekonomi Servisi alamayan Avcı, konuyu CİMER’e yazın- sını bekliyoruz” dedi. Hakan Binbaşgil