Katalog

28 TEMMUZ 2022 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 17.9320 18.1810 21.7990 23.02 2.544 6697.29 1001.09 7. 5 kuruş 8.5 kuruş 18 kuruş 0.19 puan 7 puan 56.26 lira 38 kuruş Güne 17.85 seviyesinde başlayan dolar/TL, beklentilerle 17.95’e kadar yükseldi Dolarda gerilim yüksek ‘Hiç kimse’yi Doların son bir ay içinde TL karşısındaki kazancı yüz- beklerken de 8’i aşarken Fed, dün faizi 75 baz puan daha artırdı. ‘Şirket KKM’sinde odot gelmez ama, bir umut ışığı da vardır: “İki hırsızdan biri kur- yeni süre uzatımı ali piyasalardaki hareketlilik, nırken anlık işlemlerde ise Gtuldu” ... Liberal kapitalizmin be- irketlerin kur korumalı mev- yazın gevşetici etkilere rağmen 18’i aştı. Ayrıca dolar kuru şiği İngiltere’de şu günlerde yaşanan- Ş duattan (KKM) elde ettiği fa- Mhem uluslararası alanda hem TL karşısında son bir ayda lara bakınca, Godot’yu bile değil, “‘Hiç iz ve kâr payları ile diğer kazanç- kimse’yi bekliyoruz”. Türkiye’de artarak sürüyor. yüzde 8.8 değer kazandı. larda kurumlar vergisi istinası sü- Bu kapsamda dolar/TL, faiz ile dö- Fed’in dün 75 baz pu- resi uzatıldı. Resmi Gazete’nin Al birini vur ötekine viz politikası başta olmak üzere eko- an artışla yüzde 2.25- özellikle Merkez Bankası’nın yıl sonu dünkü sayısındaki cumhurbaşka- Muhafazakâr Parti’nin kendine yeni nomi tercihlerine yönelik endişeler, için mevcut yüzde 42.8 olan enflas- nı kararına göre, istisna 30 Hazi- 2.5’e yükselttiği politika faizini bu- başkan, ülkeye başbakan seçiyor. Stagf- ran tarihli bilançolarında yer alan yüksek enflasyon ve küresel resesyon gün fiyatlayacak piyasalar, Merkez yon tahmininde yapacağı muhtemel lasyon, “geçim sıkıntısı krizi”, kronik dü- yabancı paralara itibarıyla da uy- korkusuyla 18 seviyesine doğru yük- revizyon merak ediliyor. Ayrıca ku- Bankası’nın Ankara’da düzenleyeceği şük verimlilik sorunu, küresel ısınma, gulanacak. Cumhurbaşkanının bu selişini sürdürdü. Dün güne 17.85 “Enflasyon Raporu 2022-III Bilgilen- rumsallara ait KKM dönüşlerinin ye- Brexit’in dış ticaret, Kuzey İrlanda barı- istisnayı 30 Eylül tarihli bilanço- seviyesinde başlayan dolar/TL, gün ni döviz talebi yaratıp yaratmayacağı dirme Toplantısı”nda yapılacak açık- şı üzerindeki yıkıcı etkileri, giderek sıkla- lardaki paralar itibarıyla da uygu- şan grevler ortamında, iki aday, Sunak içinde 17.95 seviyesine kadar tırma- lamalarını da izleyecek. Bu kapsamda izlenecek. l Ekonomi Servisi latma yetkisi bulunuyor. ve Truss, kim daha muhafazakâr, vergi- leri kim daha çok indirecek tartışmasına saplandılar; sürekli birbirilerini suçluyor- 66 milyar TL YÜREĞİR ZİRAAT ODASI lar. Gündemdeki acil sorunlara ilişkin so- 357 bin Bütçenin 2021 yılı mut önerileri yok ama, göçmenlere karşı ÖTV geliri 904 adet daha acımasız olma, “sıfır karbon” hede- Ayçiçeği için en İlk altı ayda satılan fini erteleme, grevleri yasaklama konula- otomobil ve rında anlaşıyorlar. Her ikisi de Johnson az 15 lira istedi hafif ticari hükümetinde bakandılar, şimdi birbirleri- ürkiye’nin önemli hububat üretim ni eleştirirken Muhafazakâr Parti içindeki araç sayısı derin çatlağı sergiliyorlar. Tmerkezlerinden Adana’da, birçok İşçi Partisi (İP) de farklı değil; başka- ürünün ham maddesi olan ayçiçe- nı Starmer, tren yollarını kamulaştır- ğinde hasat başladı. Türkiye ayçiçe- ma vaadini geri çektiğini açıkladı. Par- ği üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu tinin gölge maliye bakanı Reeves, salı gerçekleştiren Adana’da bu yıl 700 sabahı, bu vaat partinin son “seçimleri bin dekardan 175 bin ton rekolte kaybetmesinde büyük rol oynadı” diye- 72 milyar TL hedefleniyor. rek tartışmaya katıldı. Taşımacılık göl- 2022 yılı tahmini Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Meh- ge bakanı Haigh, bir tweet atarak “İP ÖTV geliri met Akın Doğan, “Geçen sene ayçi- tren yollarını kamulaştırmakta kararlıdır” çeği fiyatları 5 liraydı. Ancak girdi fi- dedi. İP Başkan Yardımcısı Rayner he- yatları üç kat arttığı için ayçiçeğin- men bu tweeti paylaştı. Bu kısa atışma de bu yıl fiyatın en az 15 lira olma- da İP liderliğinin karasızlığını, partideki CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun ÖTV açıklaması, piyasayı hareketlendirdi sını ve Toprak Mahsulleri Ofisi tara- derin çatlağı sergiledi. fından alınmasını bekliyoruz” dedi. Dahası da vardı. İP’nin son seçim yenil- gisi, üzerine hazırlattığı “Ford Raporu” ya- yımlandı. Rapora göre, partinin Blair’ci sağ kanadı antisemitizm tartışmasını Corbyn’e REKABET KURULU KARARI Otoda yüzde 30-40 indirim karşı silah olarak kullanmış, seçimlerde, partinin mali kaynaklarını, solun adayları- Sahibinden.com’a SERCAN ÇALBAK tercihlerini de ortaya koymuş oldu. vergilendirme konusunun asıl si- nın kaybetmelerini kolaylaştıracak biçimde ve gizlice yönlendirmişler. Bu “ihanet” sa- Kılıçdaroğlu’nun yaptığı açıklamalar, yasi hedefleri olduğunun altını çiz- soruşturma açıldı yesinde, partinin 2017 seçiminde Corbyn tomobil fiyatları ve motorlu ta- iki gündür Türkiye’nin en önemli gün- di. Kılıçdaroğlu’nun açıklaması son- liderliğinde elde ettiği başarı, 2019 seçim- ekabet Kurulu, Sahibinden Bilgi Oşıtlardan alınan ÖTV, son dö- dem maddesi haline geldi. rasında hükümet de hemen adım lerinde bir hezimete dönüştü. İşçi Partisi RTeknolojileri Paz. ve Tic. AŞ’nin nemde o kadar arttı ki sıradan atarak ÖTV belirleme yetkisini sempatizanı olduğu asla söylenemeyecek (Sahibinden.com) emlak ve vasıta yurttaşın otomobil satın alması Sistem değişecek Cumhurbaşkanlığı’na bağladı. The Independent gazetesinin bir yorumcu- satış/ kiralama hizmetlerine yönelik hayal haline dönüştü. CHP liderinin açıklamalarından, su, bunlar için, “Siz, ‘İşçi Partisi İşçilerden KYK, asgari ücret gibi konularda çevrimiçi platform hizmeti pazarla- İyi niyetli vergi dayanışmasının önümüzdeki dönemde bu ÖTV sis- yanadır’ önermesinin neresini anlamıyorsu- rında sahip olduğu hâkim durumunu Kılıçdaroğlu’nun açıklamaları son- nuz?” “Çok utandığınız için mi muhafazakâr ötesine geçerek kambur haline ge- teminin baştan aşağı değiştirilme- aşırı fiyat uygulamak suretiyle kötü- rasında gelişmeler olduğu için, yeni partiye katılmıyorsunuz?” diyordu. len, üretici, satıcı ve tüketicinin si hedefinin olduğunu söyleyebili- ye kullandığı iddiası ile 4054 sayı- karar da yurttaşta ÖTV’de değişik- sürekli şikâyet ettiği motorlu taşıt- riz. Yeni ÖTV uygulaması otomobi- lı kanunun 6. maddesini ihlal ettiği lik beklentisi yarattı. Yurttaşın oto- ‘Vizyon’ sorunu iddiası üzerine yürütülen ön araştır- lar ÖTV’siyle ilgili CHP lideri Ke- lin ülkemizde yatırım aracı haline mobildeki en önemli gündem mad- Thatcher’ın bir vizyonu vardı. Major’un, mayı tamamladığını duyurdu. mal Kılıçdaroğlu gündem belirledi. dönüşmesi, küresel otomobil teda- Theresa May’in özgün bir vizyonu yok- desi ise “0” araç aldığında kaç TL’ye Rekabet Kurumu’nun sitesindeki CHP lideri Twitter üzerinden yap- rik sorunları, ikinci el piyasası gi- tu ama hiç kimse onları yalancılıkla suç- mal olacağı. CHP liderinin açıkla- duyuruya göre, Rekabet Kurulu bul- tığı canlı yayında, planlarının 1.6 bi pek çok faktörden ötürü belki za- layamadı. Blair’in de bir vizyonu vardı guları ciddi ve yeterli bularak bu şir- masını baz alarak hesaplama yaptı- litrenin altındaki araçlardan alı- man alacak olsa dahi, asıl önem- ama o tarihe yalancı ve potansiyel savaş ket hakkında soruşturma açtı. ğımızda araç fiyatlarında yüzde 30- suçlusu olarak geçti. Corbyn’in vizyonu nan ÖTV’yi mevcut oranın dörtte li olan konu ana muhalefetin vergi- l Ekonomi Servisi 40 arasında indirim oluşacak. Örne- vardı: İşçi sınıfının çıkarını savunan, sos- birine çekmek olduğunu açıkladı. lendirmeye yaklaşımının nasıl ola- yal demokrat geleneği canlandırmak. En ğin 485 bin TL değerindeki Hyun- Kılıçdaroğlu, ilk kez araç alacak cağıyla ilgili örnek teşkil etmesi. önemli özelliği de muhafazakâr yazarla- dai i20 Style Plus’ın 300-350 bin gençlerden ÖTV almayacakları sö- Konuştuğumuz CHP’li yetkililer BTSO MECLİS BAŞKANI rın bile kabul ettiği gibi dürüst, “otantik” TL, 705 bin TL etiketindeki Toyo- zünü de tekrarladı. de motorlu taşıtlar ÖTV’sindeki in- ve erdemli olmasıydı. ta Corolla Hybrid Dream e-CVT’nin CHP lideri, lüks araç yerine özel- dirimin çok önemli olduğunu an- Muhafazakâr Parti’nin başına Johnson Vergi dilimlerinde 450-500 bin TL, 934 bin TL olan Kia geldikten sonra İngiltere’nin hem de- likle yurttaşın erişebileceği araçlar- cak vergilendirmede yaklaşım fark- mokrasi hem Muhafazakâr Parti gelene- Sportage Cool’un fiyatının ise 600- düzenleme olmalı da vergi indirimi öngördüklerini be- larına dikkat çekti ve verginin tüm ği hızla yıkılmaya, seçilmişleri denetle- lirterek vergilendirmedeki siyasi alanlarda tabana yayılması, adil 650 bin TL bandına inecek. ursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) yen kurumlar zayıflamaya, yalanlar, yol- BMeclis Başkanı Ali Uğur, Türkiye’de suzluklar birbirini izlemeye başladı. De- ekonomik büyümenin sürdürülebilir kı- mokrasi çürürken liberalizm adeta Adam Smith’in en karanlık ilkesine geri dön- lınması ve güçlü bir kalkınma hamlesi- Üretimde ‘yaz’ tatili ‘Pazarı geliştirecek adımları destekleriz’ müştü; “zenginlere tapacaksın, yok- nin, toplumun tüm fertlerinin refah se- AYSAD Başkanı Albert Saydam, dün alması nedeniyle düzenlenen tomobil üreticileri, KAP’a açıklama sulları hor göreceksin” ... “Bu yozlaş- viyesini artırmakla mümkün olduğunu TÖTV indirimi tartışmalarıyla ilgili yap- toplantıda konuşan Letgo Ara- Oyaparak planlı izin kullanımı, yeni üre- tırır ama gereklidir”, “devlet zenginle- belirtti. BTSO Meclisi’nin aylık olağan tığı değerlendirmede “Pazarı canlandı- ba Genel Müdürü Tuluy Noyan tim hattı hazırlanması gibi nedenlerle yaz ri yoksulların öfkesinde korumalıdır” toplantısında konuşan Ali Uğur, bu kap- racak her gelişmeyi destekleriz. ÖTV ise “Daha önce ÖTV dilimle- molası vereceklerini duyurmaya başla- (aktaran, Kenan Malik, The Observer) samda şu çağrıyı yaptı: düşürülünce satışlar artacağı için ka- ri değişince 1-2 ay indirim dı. Tofaş Bursa fabrikasında 8-21 Ağustos, Böylece, protesto gösterilerini, sendi- “Vergi dilimlerinin asgari ücret ar- munun daha fazla gelir elde edece- oldu ama sonra ikinci el Ford Otomotiv de Gölcük Transit hattın- kal hakları, grev kırmaya, polisin yetki- tışına bağlı olarak yeniden düzenlen- ği daha önce de hesaplanmıştı” dedi. piyasası toparladı. Yine da (1-15 Ağustos), Gölcük Custom hattın- sini artırmaya, seçim kurullarını bakan- mesi tüm çalışanlarımız için kritik Saydam ayrıca, kredilerle de tüketicinin aynı şey olacağını tah- da (1-12 Ağustos), Yeniköy fabrikasında (1- lara bağlamaya, göçmenleri Ruanda’ya önem arz etmektedir. Bu konuda da desteklenmesi gerektiğini söyledi. min ediyoruz” dedi. 25 Ağustos) ve Eskişehir fabrikasında (1- göndermeye yönelik yasalar birbiri ardı- gerekli adımların atılmasını bekliyo- Otoplus’ın Pilot Garage’nin yüzde 25’ini l Ekonomi Servisi 15 Ağustos) üretime ara verecek. na devreye girmeye başladı. İşçi Partisi ruz.” l Ekonomi Servisi Tuluy Noyan Başkanı Starmer ise işçi sınıfını savuna- mıyor, grevler kamulaştırma talepleri ko- nusunda ne tepki vereceğini bilemiyor. Montesquieu’nün 1748’deki “güçler Önal: Ortak altyapı için ayrılığının güçleri bir kişinin elinde top- lanırsa serbestlikler (liberté) yok olur” uyarısı gerçekleşmeye başladı. İngiltere’de, beklentiler şimdi, var olanın biteviye tek- kim masaya ne koyacak? rarındaki yozlaşmaya tutsak: Godot’yu değil ‘Hiç kimse’yi bekliyoruz”... ürk Telekom (TT) Üst Yöneticisi Ümit TÖnal, İstanbul’daki Tarihi Yarımada’nın fiber dönüşümününün tamamlanması nedeniyle düzenlediği basın toplantısın- Yapı Kredi’nin aktifleri da “ortak altyapı” konusundaki sorunla- 991 milyar liraya çıktı rı da yanıtladı. ‘İşçi sendikasına ulaşamıyor’ Dünyada fiber yatırımlarının tüm ope- apı Kredi’nin, ülke ekonomisine Haziran irleşik Metal-İş Sendikası’nın örgüt- ratörler tarafından kullanılmasını sağla- KOÇ’TA SORUN ÇÖZÜLDÜ Y2022 sonu itibarıyla 731 milyar liralık Blü olduğu güneş enerjisi paneli şirketi yan en yaygın modelin, yerleşik opera- kaynak sağladığı açıklandı. Koç Üniversitesi’ndeki Eurest Service Smart Solar’ın Kocaeli Gebze’daki fabri- törün altyapısının kullandırılması şeklin- Bankanın konsolide olarak aktif büyüklü- adlı taşeronda çalışan ve çalışma yer- kasında yetki gerilimi devam ediyor. de olduğunu belirten Önal, Türkiye’de ğü yıllık bazda yüzde 78 artışla 991 milyar leri, bayram ikramiyesi, sosyal hak- Verilen bilgiye göre, TT Türkiye’de fiber Kocaeli 4. İş Mahkemesi’nde dün gö- de yasal çerçevesi BTK tarafından çizi- TL, nakdi kredileri yüzde 61 artışla 513.3 lar talebiyle topladıkları imzadan son- hane kapsamasını 30.6 milyona yükselti rülen davayla ilgili mahkeme önünde len bir model yerine başka bir çözüm milyar TL’ye ulaştı. Net kâr ise ilk altı ay iti- ra yerleri değiştirilen altı işçisinin 18 açıklaması yapan ve “Smart Solar işçi- aramanın anlamlı görünmediğini belirt- altyapıları devire tabi olmaktan kaçır- barıyla 3.7 milyar liradan 19.2 mil- Temmuz’da ana kampus önünde baş- lerinin tek talebi işverenin sendikayı ka- ti. Önal, şuna dikkat çekti: dıklarını düşünüyorlar.” Bu noktada or- lattığı eylem, dün tarafların anlaşma- yar lira, ikinci çeyrekler itibarıyla bul etmesi” diyen Birleşik Metal-İş Genel “Eğer başka bir model aranacaksa, tak altyapı şirketiyle ilgili kendi bakış sıyla sonuçlandı. Eylem nedeniyle iş- 2.2 milyar liradan 11.9 milyar li- Başkanı Adnan Serdaroğlu, şunlara dik- bütün işletmecilerin bir araya gelerek açılarını da ortaya koyan Önal, “Henüz ten çıkarılan işçilerin çıkış kodları- raya yükseldi. Yapı Kredi Üst Yö- kat çekti: “ Yetki davamız tam yedi aydır imzaladığı altyapı kiralama protokolü- altyapı gitmemiş, yeni gidilecek bütün nın Kod 4’e çevrileceği, bütün hak ve neticisi Gökhan Erün, küresel sonuçlanmayı bekliyor. Bir ülkede sendi- tazminatlarını alacakları duyuruldu. ne bağlı kalmak yetecektir. Ortak altya- alanlara birlikte yatırım yapmayı hedef olarak konjonktürel belirsizlikle- kaya ulaşmak yedi ay sürer mi? İşveren- pı şirketi için kim masaya ne koyacak? alan bir ortak altyapı oluşumuna her za- rin hâkim olduğu yılın ilk ya- ler yetkisiz mahkemelere başvuruyorlar cak asıl hâkim de izinde. Emekçi bunla- Mevcut lisansları gereği, aslında devle- man evet dedik. Mükerrer yatırıma kar- rısında da tüm paydaş- ve bunu ispatlamak bile bir yıl sürüyor. rı beklemek zorunda mı? Direnmeye de- te altyapılarını devretmesi gereken şir- şıyız ama yeni yatırıma gidecek her tür- lara değer katmayı sür- Üstelik Smart Solar işçileri aylardır isti- vam edeceğiz ve hakkımızı alacağız.” ketler, yatırımlarını başka ticari unvan- lü işbirliğine hazırız” dedi. dürdüklerini ifade etti. faya zorlanıyor. Bugün mahkemeye çıka- l Haber Merkezi larla iştirakleri altında yaptılar diye, bu l Ekonomi Servisi Gökhan Erün l Ekonomi Servisi