Katalog

! 17 TEMMUZ 2022 PAZAR KÜLTÜR 11 MÜZİK VİTRİNİ Uluslararası Opera ve Müzik Akademisi Bodrum’da: üzik vitrininde yeniler Marasında bir süredir radarıma takılan en tatlı vokal Nessa Barret. KONUK Yükselen Nessa Barret’ın, YAZAR pop punk ve CENK pop rock havası ERDEM bir yana, şarkı sözleri ve vokali mükemmel. Nessa’nın son şarkısı “Die First” ve bir önceki hiti Yıldızlardan “Dying on the inside” şans vermeniz gereken şarkılar arasında. Yeni nesil Aryalar... Akademinin birçok ülkeden 24 öğrencisi, 12 hocası bulunuyor. pop punk VAO, amacını şöyle belirlemiş: Gün- essa lük dersler, koçluklar, provalar ve per- NBarret’ın formanslar aracılığıyla öğrencilerin sa- son parça- natlarına ve daha da önemlisi kendi- sı “Die First”, lerine güven duymalarını sağlamak... Warner Re- Katılımcılara deneyim kazandırmak... cords etike- Bir de “opera sevgisini yaymak.” Hele tiyle yayım- bu son vurguladığım amacı Bodrum’da lanıyor. Nes- odrum Yarımadası sınırları zor- fazlasıyla yerine getirdiklerinden hiç sa parçayı, luyor. Bodrum Yarımadası ulus- ama hiç kuşkunuz olmasın. birlikte çalış- Blararası arenada sahneleri tutuş- tığı prodük- turuyor. Yalnız sahneleri değil, dinle- Her akşam farklı mekânda tör şarkı ya- yicileri, nitelikli müzik sevenleri de... 1-17 Temmuz tarihleri arasında zarı Evan Bla- Bodrum, uluslararası arenadaki yolcu- ir ile yazmış. her akşam farklı bir mekânda herke- “Die First”, luğunu dolu dizgin sürdürüyor... se açık ücretsiz konserler verdiler. Barret’ın şu- Vocal Academy of Opera topluluğunun hikâyesi 2019’da İtalya, Orvieto’da başladı. Yarımadanın bir ucunda 19. Ulus- Karya Otel’deki açılış konseri; Bod- bat döne- lararası Gümüşlük Müzik Fes- rum Kalesi’ndeki “Gala Konseri”nde minde yayımladığı nefis pop rock şarkısı rını değil, aynı zamanda örneğin İz- En iyisi baştan başlayayım... tivali, İspanyol piyanistler Juan Bellini, Bizet, Mozart, Puccini, S. “Dying on the inside” sonrasında yine tur- mir Marşı’nı ya da “Haydar Haydar” Lago&Belen Navarro’nun vereceği Ada, Y. Tura eserlerinden sonra dört nayı gözünden vuruyor. Yer yer vokal tar- İtalya’dan Bodrum’a türküsünü ya da “Çökertme türküsü- konser ile yarın akşam başlıyor... sesten operatik yorumla “İzmir’in zı ve prodüksiyon stiliyle Billie Eilish’i de Kısaca VAO (Vocal Academy of Opera) nü” ya da “Mazi Kalbimde Bir Yara- Ama bu arada neler olmadı neler! dağlarında çiçeklerin açması” ve anımsatıyor değil. 2019 yılında kaydetti- dır” tangosunu da muhteşem sesler diye anılan oluşumun hikâyesi 2019’da dinleyicilerin katılımıyla ortalı- ği şarkılarla 20 milyona yakın takipçi ka- İtalya’nın Orvieto kentinde başladı. Bir Dünyanın her köşesinden ve yorumlarla sunuyorlar... ğın “Yaşa Mustafa Kemal Paşa” di- zandığı TikTok platformu fenomenlerinden ABD’den İtalya’ya, Yeni Zelan- çeşit Amerikan yaz opera okulu. Us- Dünyanın dört bir yanından gel- ye inlemesi yaşanacak, göz yaşartı- biri olarak parlayan Barret, yeni neslin en ta eğitmenler, şan, müzik, sahne ve da’dan Meksika’ya, Çin’den miş bas, bariton, tenor ve soprano- cı bir durumdu. Marina Meydanı’nda çekici yıldız adaylarından. 2021 sonunda Türkiye’ye, Kanada’dan Almanya’ya, oyunculuk dersleriyle yükselen yıl- lar, 1 Temmuz’dan beri Bodrum’da, Escamillo’nun ünlü “Toreador” arya- “I Hope Ur Miserable Until Ur Dead” ad- dızları geliştirirken, sınırları ortadan Venezüella’dan Fransa’ya 24 öğren- lı punk intikam şarkısıyla Billboard listele- bu yeryüzü cennetinin tüm nimetle- sına da, Çökertme türküsüne de Bod- kaldıran, kültürel kucaklaşmayı vur- ci, 12 hoca, akademi üyesi... Orkestra rine de girmeyi başaran Barret, kendi söz- rinden yararlanırken; hem gece gün- rumluların katılışı da öyle... leriyle son şarkısının hikâyesini şöyle ak- gulayan, kültürler arası köprüler ku- düz ustalarla, hocalarla çalışarak eği- şefi, piyanist, tiyatro, dans müzik yö- Festival niteliğindeki bu olay, bu ak- tarıyor: “Hayat çok kısa. Bu şarkıyı yazma- ran bir butik okul. Pandemide ilk ka- timlerini tamamlıyor, hem de akşam- netmenleri dışında üç şan hocası var: şam Heredot Kültür Merkezi’nde, “Car- ya başladığımızda, daha çok, benim için panan ülke İtalya olunca VAO, geçen ları konserler, temsiller vererek Bod- Evrim Keskin (İzmir Devlet Opera ve men” operası temsiliyle sona erecek... her zaman büyük bir korku olan, bana ya- yıl Bodrum’a taşınmış. Bu yıl ikincisi rumluların gönüllerini fethediyor... Balesi’nin usta sopranosu; yabancıla- Önümüzdeki yıl tekrarlanması umu- kın birini kaybetme genel fikrine odaklan- yapılıyor. Organizasyonun başında gi- Şimdi bir meydanda, derken kalede, ra Türkçe aryaları öğreten), Hugo Ve- duyla emeği geçenlerle teşekkürler! mıştık. Ama kısa sürede hayatımdaki en rişimci ortaklardan Melis Selçuk var. bir akşam sonra bir bahçede, derken ra (tenor, Kaliforniya Devlet Üniver- Hele şu günlerde böyle etkinlikle- önemli insan olan annem için bir aşk şarkı- Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Bodrum rıhtımda, kalabalıklara ses ve müzik sitesi Şan Bölümü Başkanı), Marie re millet öyle aç ki! Üstelik her yer sına dönüştü. Yanımda olmadığını düşün- Belediyesi desteği, Çağdaş Holding ana ziyafeti çekiyorlar. Üstelik sıkı du- Te Hapuku (New York Metropolitan müzikle, sanatla bin kat daha güzel, mek bile istemiyorum.” sponsorluğunda gerçekleşiyor. run sadece operaların ünlü aryala- daha yaşanır! Operası’ndan soprano). Hepsi genç! Yabancı CRR Senfoni Orkestrası’nın konserine yapay zekâ resimlerle eşlik etti ony Music STürkiye eti- ketiyle yayım- lanan yeni Je- Bilim ve sanat müzik yaptı han Barbur şarkısı “Ya- tim süreci sonunda insan port- YAZGÜLÜ ALDOĞAN bancı”, sözle- releri ve şehir manzaraları üret- rini hissettire- az gecelerinin ilginç kon- ti. CRR Senfoni Orkestrası ile rek ilerliyor. Recep İvedik Yserlerinden biri de Ce- yaptığımız ortak proje öncesin- Şarkının, sö- mal Reşit Rey (CRR) Senfo- deki çalışmalarımla birlikte re- zü ve beste- ni Orkestrası’nın Cemil Topuz- simlerin toplanması, algoritma- ne getirecek? si Barbur’un kendisine ait, düzenlemesin- lu Açıkhava Tiyatrosu’nda ger- ların yazılması ve yapay zeka- de ise enstrümanına dokunduğu anda içi- çekleşen görsel destekli konse- nın eğitim süreci yaklaşık üç ay EMEL SEÇEN mizi dağlayan üstadımız Erkan Oğur var. riydi. Murat Cem Orhan yöneti- sürdü. Tüm resimlerin depolan- Oğur şarkıya, gitar, kopuz ve perdesiz gi- mindeki orkestraya ilk bölümde ma ve korunma süreçlerini “bu- etflix’te lisans süresi dolan Recep tar ile yine yapacağını yapmış, alacağı ol- ünlü keman virtüözü Kristof Ba- lut teknolojisinin” getirdiği de- Nİvedik yakında dijital platformdan sun. Bas gitarda kıymetlilerimizden Alp Er- rati eşlik etti. Bu bölüm elbet- polama araçlarında yönettim. kaldırılacak. Seri bundan böyle yeni fil- sönmez var. Şarkının kayıt, mix ve maste- te mükemmeldi, ah bir de din- Bulut teknolojisini, internet ta- mi “Recep İvedik 7”nin de ilk kez ya- ring işini Serkan Özyurt üstlenmiş. Barbur leyiciler verilen her arada alkış- banlı bir ağ üzerinde kullanıcı- yımlanacağı Disney+’tan izlenecek. sözlerinde: “Sustum diye yok bir şey san- lamasa... hem sanatçı, hem or- lar arasında kaynak paylaşımı- Türkiye’de yayın hayatına 14 dınız” diyor ve yabancılaşma duygusunun kestra şefi, seyirciye alkışlama- nı sağlayan bir hizmet türü ola- Haziran’da başlayan Disney Plus’ta, verdiği yorgunluğu tarif ediyor. yın işareti yapıyor, anlayan yok! rak özetleyebiliriz. Recep İvedik’in de yer almasının ar- İkinci bölümde ise ilk kez izle- kasındaki hedef ne? Herkesin ga- diğim bir deneyim yaşadık, bu- ‘Canlı performans’ ripsediği, buna mı gülünüyor deni- Kutiman’ın albümü çıktı nu da Atakan Kızıltan’a borçlu- n Müzik ve resim uyumu... len ama halkı ve duruşu en iyi anla- yuz. Galatasaray Lisesi, Üniver- Hem en keyifli hem de en esteci ve tan karakter seçilmiş olmalı ki ken- Orkestra çalarken müzikle senkron olarak ekrandan ge- sitesi ve Sorbonne iktisat me- zor kısım resimlerin müzik- Bfilm yapım- çen resimler değişiyor, bunları yapay zekâ seçiyor ve di alanında ki tüm rakiplerini eleye- zunu Kızıltan, İTÜ’de de big da- orkestra her çaldığında farklı bir resim seçeceği için le olan değişimleriydi. Yapay cısı Tel Aviv- rek Disney’in kahramanları arasına ta yüksek lisansı yapmış. Ha- gösteri “eşsiz” oluyor. zekâ tarafından üretilen eser- li Kutiman, kla- girmeyi başardı. Recep İvedik karak- len veri ile yapay zekâ model- lerin müzikle uyumlu bir şekil- sik soul ve psi- terinin içindeki özde yatan şefkat ve lemeleri yapıyor. Müzikten ik- de hareket edebilmesi için veri kedelik tarzları diğini gördükten sonra bir senfoni or- merhameti mi, yoksa akıllara ziyan tisata ne ara geçtik derseniz anlatıyo- bilimi teknikleriyle müziğin harmonik ve harmanladığı ve kabalığı mı cezbetti bilinmez ama kestrasının arkasında müziğin hissettir- Kutiman rum. Atakan bu bilgi ve yetilerini müzik- vurmalı seslerini ayırt etmem gerekti. ekim ayında ya- diği görsellere uyumlu resimler çizen ve Şahan Gökbakar, Ankara’da başla- le birleştiriyor. Orkestrayı dinlerken ar- Daha sonrasında müziği bir veri olarak yımlamaya ha- yan yolculuğunda eleştirile eleştirile bu resimleri müziğe uyumlu bir şekilde kadaki ekranda da bir görsel şov izliyo- anlamamı sağlayacak harmoni dalgası, zırlandığı 16. albümü “Open”dan “My Every- değiştiren bir algoritma hayal ettim ve tam gaz yoluna devam ediyor. Bun- ruz. Nasıl ve niye olduğunu kendisinden darbe dalgası, tempo ve benzeri özel- thing” adlı yeni teklisini paylaştı. Melike Şa- da en büyük faktör ise tabii ki gişe bunun üzerine çalıştım. Yaptığım çalış- dinleyelim: liklerini çıkardım. Bu özellikler sayesin- hin ile “Sakla Beni” ve “Elimi Tut” şarkıları- maları ve hayalimi CRR Sanat Yönetme- hasılatı. Recep İvedik’in gişe hasılatı n Böyle bir çalışma yapmaya nasıl de müzik ve resmi birleştirdim. Vurma- nı kaydeden Kutiman’ın Türkiye’de de hayran 2019 yılında Recep İvedik 6 ile 3.97 ni ve orkestra şefi Murat Cem Orhan ile karar verdiniz? lıların yoğun olduğu parçalarda vurma- kitlesi var. Dokuz yıllık bir inzivanın ardından paylaştım. Kendisinin sanata olan tutku- milyon seyirciye ulaşabilmişti. Biraz Üniversiteden be- lı tepkilerini daha yüksek tutarken diğer müzikal çalışmalarına odaklanan Kutiman, daha geri gidersek, 2017 yılında Re- su ve yeniliğe açık fikirleriyle birlikte M. ri veri ve veri bilimiy- parçalarda harmonik tepkileri daha yük- yeni albümünde toplumla yeniden bağlantı Mussorgsky’nin “Bir Sergiden Tablolar” cep İvedik 5 ile 7.437 milyon seyirci le ilgileniyorum. He- sek tuttum. kuruyor; köklerini kucaklıyor. izlenme oranıyla ise tüm zamanların eserini yapay zekânın ellerine bıraktık. pimizin her daim ha- Ancak en zor kısım performansın rekorunu hâlâ elinde bulunduruyor. yatında olan veriyi sa- canlı olmasıydı. Atmosferin verdiği he- Eğitmesi günler sürüyor natla birleştirme fik- yecanla birlikte canlı performansta ba- Milyonluk anlaşma n Resim seçimi ve depolama ne ka- Bozdemir’den yeni kitap ri felsefeye olan me- zı kısımlar daha hızlı bazı kısımlar ise Recep İvedik için Disney+ serüve- dar sürdü? rakımdan ortaya çıktı. daha yavaş olabiliyor. Konser esnasın- azeteci, sinema yaza- ni için iddia edilen rakam 120 mil- Resimleri Mussorgsky’nin eserinde- Sanat felsefesi ve es- da hem ben bilgisayar başında orkest- Grı Banu Bozdemir’in yon TL olarak konuşulurken can çe- ki parçalara uygun olarak seçtim. Ör- Atakan Kızıltan tetik üzerine yaptığım raya uymaya çalıştım, hem Murat Cem yeni kitabı “Eski ve Ye- kişen sinema sektörü ve işletmele- neğin eserdeki “Bydlo” parçasında okumalar sonucun- Orhan orkestranın temposunu yönet- ni Kitaplar”, Epsilon rini derinden etkileyeceğe benziyor. öküzlerin çektiği kağnıyı tasvir edebil- da sanatın tanımını yaparken yeni soru- ti. Kısaca müzik ve resimlerin uyumu Yayınları’ndan çıktı. Zira dijital platformlarda çabuk tüke- mek için ressamlarca çizilmiş on bin- lar sorulması gerektiğini hissettim. Tüm için konser esnasında hepimiz “canlı bir Bozdemir’in çocuklar için tilecek olmasının dezavantajı yanı sı- lerce hayvan resimlerini seçtim. Ay- çalışmalarım bir soruyla başladı: “Yapay performans” gerçekleştirdik. yazdığı 20’den fazla kitabı ra film kalitesini de etkileyebilir. Bu nı şekilde Mussorgsky’nin Samuel ve zekâ sanat yapabilir mi?” var. Özellikle doğanın ko- aynı zamanda sinema salonlarının da Schmuyle’nin hikâyesini anlattığı parça- İlk çalışmalarımda beni etkileyen filo- Eşsiz bir deneyim runması, sürdürülebilir ol- idam fermanı demek! Zaten pandemi da daha önceden çizilmiş insan portre- zof ve düşüncelerini verilerle oluşturdu- Konserin başında Murat Cem ması konusunda kitaplar boyunca ve sonrasında bir türlü to- leri seçtim. Yapay zekâyı, yazdığım algo- ğum resimlerle tasvir ettim. Bu tasvirle- Orhan’ın da özellikle vurguladığı gibi bu yazan Bozdemir, bu kez parlanamayan işletmelerin akıbeti iç- ritmayla her parça için ayrı ayrı seçilen ri ve hikâyelerini Beylikdüzü Atatürk Kül- deneyim “ünik” yani eşsizdi. Çünkü bir kalemini kitapların dünyasında yaşanan “es- ler acısı gözükmekte ve bu özellikle, resimlerle eğittim. Günler süren eğitim tür Merkezi’nde “Datoptikon” isimli kişi- kerelikti. Yeniden çalınsa ve aynı algo- ki” ve “yeni” olma tartışmasına çeviriyor. Bir AVM içerisinde yer alan sinema sa- sürecinden sonra on binlerce hayvan re- sel sergimde sergiledim. Amerikalı res- ritma kullanılsa bile resimler ve deği- dede ve torununun kütüphanesindeki kitap- lonlarında daha çok eski mahalleler- simleriyle eğitilen yapay zekâ daha ön- sam Jean-Michel Basquiat’nın eserleri- şimleri farklı olacaktı. Nitekim bu eş- lar bilgi kavgasına girişiyor. Yeni olanlar en de kalan sinema salon işletmelerinin ce hiçbir yerde olmayan yeni hayvan re- ni incelerken Basquiat’nın net ve baskın siz deneyimi hep birlikte yaşadık ve bit- yeni bilgilerin kendilerinde olduğunu savu- ipini son hızla çekmiş olacağının açık simleri üretmeye başladı. Aynı şekilde tarzını yapay zekâya öğretmeye çalıştım. ti! Bunun bir parçası olmak çok heye- nurken; eskiler ise her yeni bilginin oluşma- göstergesi durumunda. insan portreleri veya şehir manzaraları Yapay zekânın resimlerle neler yapabil- can vericiydi. sında eskinin etkisi vardır diye diretiyor. ile eğitilen yapay zekâ, günler süren eği-