Katalog

9 HAZİRAN 2022 PERŞEMBE EKONOMİ [email protected] 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 17.2000 18.4350 21.6280 27.22 2540 6841.50 1028.89 40 kuruş 50 kuruş 54 kuruş 1.26 puan 107.83 puan 166.99 lira 26.12 lira Yılın ilk dört ayında 577 bin 100 emekçi işsizlik ödeneği almak için İŞKUR’a başvurdu Din ve faşizm İşten atılan atılana in siyasallaşarak iktidarı arzulayan bir harekete dönüşünce, hızla ırkçılık Dve milliyetçilikle buluşuyor, hızla fa- Sadece geçen nisanda başvuran sayısı 136 bin kişiyi şistleşiyor, otoriter/totaliter bir toplum in- aşarken İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı ise 2022 yılı Mayıs şa etmeye başlıyor. Günümüzde İran, Türkiye, Hindistan, sonu itibarıyla yüzde 22.3 artarak 3.5 milyonu geçti. ABD’de beyaz üstünlüğü- evanjelik Hıris- tiyanlık- Cumhuriyetçi Parti bağlantıları ör- ürkiye İş Kurumu’nun (İŞ- siz ödenek almaya hak kazandı. nek gösterilebilir. Ben son olaylardan ha- reketle İsrail’deki sürece bakacağım. KUR) Mayıs 2022 tarih- Yılın ilk dört ayında ise ödenek al- Tli “Aylık İstatistik Bülteni”, mak için 577 bin 100 işsiz başvu- Madalyonun iki yüzü AKP iktidarı aksini iddia etse de rurken, bunların 279 bin 33’ü öde- İsrail devleti, Avrupa’da faşist soykırımla uygulanan akıldışı ekonomi poli- neğe ulaşabildi. Bunun yanında başlayan bir sürecin ürünüdür. Bu madal- tikalarının enflasyon, dolar kuru 2022 yılı mayıs sonu itibarıyla ka- yonun öbür yüzünde İsrail kurulurken sa- gibi işsizliği de artırmaya devam yıtlı işsiz sayısı geçen yılın aynı vaş ve etnik temizlikle topraklarından sü- ettiğini gösterdi. dönemine kıyasla yüzde 22.3 ar- rülen, 1968 savaşından sonra, toprakları- na el koyan “yerleşimciler” hareketi ile sö- Dün açıklanan bültende yer tarak 3 milyon 537 bin 686 kişiye mürgeleştirilen Filistin halkı var. alan verilere göre işveren tara- yükseldi. Bu kapsamda işsiz du- İsrail-Filistin sorununa bir çözüm bul- fından işten çıkarılması nedeniy- rumdaki kadın sayısı yüzde 24 ar- ma çabaları sonuç alamadan sürer- le İŞKUR’a işsizlik ödeneği almak tarak 1 milyon 728 bin 636, erkek ken 1990’larda her iki kampta, çözüm- için 2022 yılı nisan ayında 136 sayısı yüzde 20.7 artarak 1 milyon den “ötekini” yok etmeyi anlayan ra- bin 427 emekçi başvurdu. Bu kap- 809 bin 50 kişi oldu. dikal dinci akımlar gelişti. İsrail tara- fında, Oslo barış sürecini sabote eden, samda ağır hak kazanma koşulla- Netanyahu’yu iktidara taşıyan, radikal Çoğu 20-24 yaşta rı nedeniyle sadece 62 bin 955 iş- dincilik doğrudan siyasallaşmaya, ırkçılaş- Kayıtlı işsizlerin yaş grubuna maya başladı. Filistin tarafında Hamas’ın ‘Kur koruma krizi’ büyüyor göre dağılımına bakıldığında ise kuruluşuyla, ulusal irade parçalandı, barış ilk sırada yüzde 28.4’lük payla ali piyasalarda geçen aydan bu ra olarak ilan etmişti. Dün ilan edi- sürecini yürütme kapasitesi, özellikle Ara- ‘Ortalama TÜFE “20-24 yaş” grubundaki çok genç Myana yaşanan sert dalgalanma ar- len son rakamı ise 17.1840 lira oldu. fat öldükten sonra hızla kayboldu. İsra- tarak sürüyor. Özellikle Cumhurbaş- İki tarih arasında TL yüzde 50.2 eridi. il-Filistin sorunu içinde Müslüman ve Ya- emekçilerin yer aldığı görülüyor. yüzde 72 olacak’ hudi dincileşmesi adeta birbirini besle- kanı Tayyip Erdoğan’ın faizle ilgili son Mart ve nisanda KKM’nin bütçeye yü- Bu grubu yüzde 21.2 payla “25- di. İsrail devleti ile Filistin halkı arasında, açıklamaları bu gelişmeyi etkilerken kü 16.3 milyar liraydı. Mayıs sonu iti- 29 yaş”, yüzde 13 payla “30-34 konomik İşbirliği ve Kalkınma Lübnan’da, Gazze’de yaşanan savaşlar dün güne 16.90’da başlayan dolar/ barıyla KKM’de 904 milyar lira var. yaş” grupları izliyor. Ayrıca bek- EÖrgütü (OECD), Türkiye ile da bugüne kadar hep bu süreci besledi. TL gün içinde 17.2030’a kadar yüksel- Bütçeden yapılan mayıs ödeme henüz leme süresine göre en çok kayıt- ilgili 2022 yılı tahminlerini dün Son yapılan kamuoyu yoklamaları İs- di. Günü ise 17.15’te tamamladı. Dö- açıklanmasa da uzmanların hesapla- güncelledi. lı işsiz yüzde 24.3 payla “8-12 ay” rail halkının içinde Araplarla birlikte yaşa- vizdeki durumu sosyal medyadan yo- rına göre sistemin yükü dolar 16 lira mak istemediğini söyleyenlerin oranının Bu kapsamda “Çok yüksek grubunda yer aldı. İşsizlerin yüz- rumlayan Prof. Dr. Hakan Kara, şuna olduğunu 88 milyar liraya çıktı. Dola- 2021’de yüzde 45’ten, bu yıl yüzde 60’a enflasyon ve azalan tüketici gü- de 20.7’si “2-3 ay”, yüzde 18’i “bir dikkat çekti: “Bugünkü döviz kurlarıy- rın 17 liraya ulaşmasıyla ise bu rakam yükseldiğini gösteriyor. İsrail halkanın ço- veni, tüketici harcamalarını sınır- yıl ve üzeri” süredir iş arar du- la haziranda resmi TÜFE enflasyonu 149 milyar lira tahmin edildi. Öte yan- ğunluğu Gazze, Batı Yakası bir yana, İs- layacak” vurgusu yapan OECD, rumda bulunuyor. Öte yandan yi- en az yüzde 82 olur. Tedbir alınmazsa dan S&P Global dün şu vurguyu yaptı: rail içinde Doğu Kudüs’te ırk ayrımına da- bu yıl için ortalama tüketici fi- ne İŞKUR’un bültenine göre işve- son çeyrekte üç haneyi görebiliriz.” “Türkiye’nin ek sermaye kontrolü ge- yalı bir düzen arzuluyor. Boşuna mı, ar- yatları tahminini yüzde 23.9’dan Dövizdeki bu hareketlilik, bütçeyi tirmesine yönelik risk artıyor.” Döviz- tık tartışmalarda sık sık Güney Afrika’nın renlerin eleman talebini gösteren yüzde 72, 2023 için yüzde ise kur korumalı mevduat (KKM) üze- deki hareketliliğe eklenen bu açıklama “ayrımcılık” modeline gönderme yapılı- “açık iş” sayısı ilk beş ayda yüzde 21.7’den yüzde 38.9’a yükselt- rinden de vuruyor. Çünkü sistem ilk ise özellikle Borsa İstanbul etkiledi ve yor. Bugün gelinen noktada, Gazze’de ya 57.5 artarak 935 bin 664, “işe yer- ti. Bu yıl için büyüme tahmini de da Lübnan’da yeni bir savaş olasılığından açıklandığında Merkez Bankası dola- yüzde 4.1 değer kaybetmesine yol aç- leştirme” sayısı da yüzde 51.6 ar- yüzde 3.3’ten yüzde 3.7’e çıka- söz edilebiliyor ama, barış sürecinin can- rı en düşük 27 Aralık’ta 11.4373 li- tı. l Ekonomi Servisi rıldı. l Ekonomi Servisi tarak 586 bin 197 kişi oldu. lanması gündemde değil. l Ekonomi Servisi Netanyahu, artık doğrudan siyasete ka- tılan radikal Yahudi tarikatlarının desteğiy- le iktidar olduktan sonra, “yerleşimcilik”, toprak gasp etme süreci hızlandı. Yaşhiva Artan gıda enflasyonu restoran mönülerini ikiye katladı, yurttaş eve mahkûm (Tevrat okulu) öğrencilerinin askere alın- masıyla, İsrail ordusunun seküler karakte- ri giderek aşındı. Bugün artık “yerleşim- Gökalp ciler ve İsrail Ordusu aynı şeydir” diyen İçer komutanlar var. Dışarıda yemek ‘hayal oldu’ Beyaz gömlekliler... Çeşitli tarikatlarda örgütlü radikal din- ktidarın gıdada dışa bağımlı ha- cilik ile militarist Siyonizm arasında baş- İle getirdiği Türkiye’de döviz ku- layan ilişkisi, süreç olarak faşizmin en ICRYPEX’TEN TANITIM ‘Çay fiyatı 6 ayda önemli parçasını oluşturuyor. Ancak mi- rundaki hızlı artış ve yüksek enf- litan bir kitlesel hareket ve LGBTQ+ ka- lasyon hem sofrayı hem de “dı- Cumhuriyet Arşivi dın hakları düşmanlığı da faşizmin olmaz- iki kez değişiyor’ şarıda yemeği” vuruyor. Türki- sa olmaz özelliklerindendir. Şimdi bun- ye İstatistik Kurmu’na göre yüz- NFT’ye taşınıyor lar da sürece katılıyor: “Beyaz gömlekli- MUSTAFA ÇAKIR de 91 olan gıda enflasyonu yurt- ler” olarak da anılan bir radikal dinci kit- erli kripto para borsalarından ICR- taşın evindeki mutfağı yakarken lesel hareket şekillendi (Yossi Klein, Ha- lektrikten çaya, şekerden züc- YYPEX tarafından kurulan ICRYPEX aretz, 312/05/2022). Filistinlilere yönelik restoran ve kafelerdeki mönüle- Ecaciyeye art arda gelen zamlar NFT Marketplace, yeni NFT (Nitelikli saldırılar, LGBTQ bireyleri, “kendini bilmez re de yüzde 100’den fazla zam ola- kahveci esnafını da yıldırdı. Mali- Fikri Tapu) projelerini gerçekleştirdi- solcuları”, Eşkanazi’yi, Netanyahu düş- yetlerinin bir yılda üç kattan faz- rak yansıdı. Yurttaş önce ev son- ği etkinlikte duyurdu. Etkinlikte Aziz manlarını (barış sürecinin canlandırılma- la arttığını ancak bunu satış fiya- ra araba derken şimdi de dışarı- Nesin’in anıları, Cumhuriyet Gaze- sından yana olanları) hedef alarak genişli- tına tam yansıtamadığını belirten Esnaf sürekli artan maliyetlere yetişe- tesi Arşivi ve doğa sporcusu Erden da yemek yemeyi hayal edeme- yor. Uğursuz bir resmin son parçaları ye- esnaf, “İşimiz zor” dedi. CHP Ada- mezken yurttaş zamlı mönüler ve kü- Eruç’un NFT’leri tanıtıldı. yecek hale geldi. Ankara’da uy- rine oturuyor. na Milletvekili Burhanettin Bulut, çülen porsiyonlardan yakınıyor. ICRYPEX’in kurucusu Gökalp Gerçekten de Güney Kudüs’te iki yıl ar- gun fiyatlarıyla bilinen bir kebap- CHP’nin 51 ilde yaptığı ziyaretler İçer’in sunduğu etkinlikte konuşan dan sonra bu yıl yeniden Şam kapısını, çıda 2021’de 42 lira olan keba- besi bulunan dönercide ise yarım kapsamında gittiği Çanakkale’de, ve Türkiye’nin en büyük arşivlerin- Müslüman mahallesini hedef alarak yapı- bın fiyatı Haziran 2022’de 76 lira- ekmek tavuk dönerin fiyatı 17 li- CHP Çanakkale Milletvekili Öz- lan “Bayraklı yürüyüş”, “beyaz gömlek- den birine sahip olduklarını belir- ya çıktı. Ulusal bir pide zincirinin radan 36.50 liraya fırladı. gür Ceylan ile birlikte Küçük Sa- li” erkeklerden oluşan militan bir kalabalı- ten Cumhuriyet Gazetesi Genel Ya- geçen sene 28.90’dan satışa sun- nayi Sitesi’nde esnafın sorunları- ğın etkisinin güçlenmekte olduğunu gös- yın Yönetmeni Arif Kızılyalın, “Bu duğu kıymalı-kaşarlı pide ise bu- Esnaf kârından veriyor nı dinledi. Kahveci esnafı, “Zam- teriyordu. Gözlemcilere göre, “Allah bela- çalışmalar sizi keşke olmasaydı nızı versin”, “Gözünüz kör olsun”, “Köyü- lara yetişemiyoruz artık. Üç yıl- gün 71.75 liraya satılıyor. Öğren- Esnaf bu zamlı fiyatlara rağ- dediğimiz 10 Kasım 1938’e, birin- nüz yansın”, “Araplara ölüm” sloganlarıyla dır esnaflık yapıyorum ama fi- ci ve dar gelirlilerin tercih etti- ci kuruluş yıl dönümümüz 29 Ekim men maliyetleri karşılayamadıkla- yürüyen kalabalığın sık sık Filistinlilere yö- yatların bir yılda iki defa değiş- 1924’e götürecek. NFT sayesin- ği hızlı yemek mekânlarındaki fi- rını söylerken maliyetlerdeki yüz- nelik şiddet eylemleri, artık “Esas terörist tiğimi ilk defa bu sene görüyo- de, en azından Cumhuriyet gaze- yatlar da sert şekilde yükseliyor. de 300’leri bulan artışları yemek kim” sorusunu gündeme getiriyor. rum. Normalde bir yılbaşında ta- tesinin 2000’li, 2020’li yılların bas- Çankaya’daki bir yemek işletme- fiyatlarına tam olarak yansıtama- Gazetelerdeki, kimi yorumların başlıkla- rife olur bütün yıl onunla giderdi. kı ortamında nasıl ayakta kaldığı- rı da oldukça korkutucu: “İsrail iç sava- sinde 2021’de 12 lira olan tost bu- dıklarını, mekânı açık tutabilmek Şimdi altı ayda bir hatta iki defa nı yeni nesillere aktarmış olacağız” şı çoktan başladı”, “Şimdi sıra LGBTQ+ gün 25 liraya satılırken uluslara- için “kârdan zarar etmeyi” tercih değişiyor. Geçen yıl nisanda çay dedi. l Haber Merkezi bireylere geliyor”, “Anti faşistlerin iki rası bir yemek zincirinde 28.50 li- ettiklerini vurguluyor. Yurttaş ise 36 liraydı, bu sene 150 lira. Ge- seçeneği var: Çekip gitmek ya da ka- raya satılan hamburger mönüsü- zorunluluk olmadıkça dışarıda ye- çen yıl 4 kiloluk şeker 46-47 li- lıp savaşmak...” Din ve siyaset buluşun- nün fiyatı ise bir yılda 57.99 lira- mek yemenin “hayale döndüğünü” raydı, bu yıl 150 lira” dedi. ca faşizm gelişmeye başlıyor. ya yükseldi. Başkent’te birçok şu- söylüyor. l ANKARA İSO’DAN MAYIS AYI VERİSİ Korkmaz Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Korkmaz: ‘İhracat iklimi’nde CHP’DEN SUÇ DUYURUSU sorunlar sürüyor Başarının anahtarı Ar-Ge stanbul Sanayi ‘TÜİK görevini İOdası (İSO) Tür- ci neslinden olan Korkmaz Yönetim Kuru- ÖZLEM YÜZAK kiye İmalat Sek- lu Başkanı Kerim Korkmaz, 1990’lı yıllar- kötüye kullandı’ törü İhracat İk- elik çaydanlıktan çelik cezveli kahve da katma değeri yüksek üretime geçerek HP Samsun İl Başkanlığı, limi Endeksi’nin Ç makinesine kadar pek çok ilkin altın- sektörünün gelişimine de öncülük ettik- CTÜİK’in rakamlarla oynayarak 2022 yılı mayıs da imzası olan bir aile şirketi Korkmaz. lerini ve başarılarının temelinde, Ar-Ge’ye görevini kötüye kullandığı ve şef- ayıyla ilgili so- 50 yıl önce Tahtakale’de 50 metrekarelik verdikleri önem ve ödün verilmeyen ka- faflığını yitirdiği gerekçesiyle sav- nuçları dün açık- bir dükkânda başlayan yolculuğu 1000 ki- lite anlayışının yattığını söyledi. Kork- Kerim Korkmaz cılığa şikâyet etti. CHP Samsun İl landı. Buna gö- şiyi aşan istihdamı, katma değeri yüksek maz şöyle devam etti: “Ailemin çay kaşı- Başkanı Fatih Türkel, emekli yur- re geçen nisan ayında 54.4 puan olan endeks üretime geçen iki fabrikası, onlarca ödü- ğı ve çay tabağı üreterek başlattığı yol- Guatemala’ya satış taşların da katılımıyla cumhuriyet mayısta 53.2 puana indi. Sonuçları yorumla- lü ile sınırları aşıp bir dünya markası oldu. culuğu bu noktaya getirdik. Her koşulda başsavcılığı’na giderek suç duyu- yan S&P Global Market Intelligence Ekono- n büyük ihracat pazaranının Mı- Bugün ailenin üç nesli bir arada çalışıyor, üretmek ve çalışmak bize aile büyükleri- rusunda bulundu. Türkel, “TÜİK mi Direktörü Andrew Harker, “Son PMI verile- Esır, Almanya, Kuveyt, Slovenya ol- 115 ülkeye ihracat yapıyor ve ilave 1500 mizden miras kalan en önemli başarı sır- birden çok suç işliyor. Açıkladı- ri, Türk imalat sektörünün bazı önemli ihracat duğunu belirten Kerim Korkmaz, bu istihdam yaratacak yeni yatırımları yaşa- rımız. Bunu yaparken de her zaman tüke- ğı rakamlar sadece rakam değil, pazarlarında büyümenin yavaşladığına iliş- konuda şu bilgiyi verdi: “Son olarak ma geçirmeye hazırlanıyor. Üstelik tüm tici ihtiyaçlarını, son trendleri ve son tek- milyonlarca emekli ve memurun kin endişe verici sinyaller içeriyor. Yüksek fi- Orta Amerika’da Guatemala’ya ih- bunları sessiz soluksuz yapıyor. nolojiyi odağımıza almaya devam ediyo- kaderidir. TÜİK açlıkla mücade- yat baskılarının talebi sınırlayıcı rolü göz önü- racata başladık. En çok pişirme ve le etmeye çalışan milyonlarca dar ruz. Bugün üretimimizin yüzde 35’ini ih- ne alındığında, firmaların önümüzdeki aylarda elektrikli ürün grupları tercih edili- Mağazalar artacak gelirlinin daha da yoksullaşması- raç ediyoruz. Bu ihracatın da yüzde 95’i yor. Ayrıca büyük pazarlarda da ken- siparişleri güvence altına alabilmek için güçlü na yol açıyor” dedi. di adımızı taşıyan franchise mağaza- bir şekilde rekabet edebilmenin yollarını ara- Şirketinin 50. yılı dolayısıyla basınla kendi markamızla. Ayrıca 56 olan mağa- larıyla hizmet veriyoruz.” yacakları görülüyor” dedi. l Ekonomi Servisi bir buluşma gerçekleştiren ve ailenin iki- za sayımızı bu yıl 60’a çıkaracağız.”