Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
13 NİSAN 2022 ÇARŞAMBA
2 olaylar ve görüşler
13 Nisan’da ne olmuştu?
Rus oligarklar ve
FETÖ için ÇYDD yok
edilmeliydi. O sabah
taşınmaz mal satışı
kapısı çalınıp da polisler
içeri girdiğinde, evdeki
Bu konuda üzerinde durulacaklar, sade-
Prof. Dr. r ona a ybay
hemşire, hasta olan
ce Rus oligarklar değildir. Petrol zengini
İSTanBUl GeDİk Ünİ. HUkUk FakÜlTeSİ
Türkan Saylan’dan
Arap devletlerinden gelen, olağanüstü ser-
kemoterapi öncesi kan
ürk Vatandaşlığı Kanunu’na (TVK) vet sahibi insanlar gibi başkaları da vardır.
Tgöre, Türk vatandaşlığı, ilke olarak,
örneği alıyordu.
Taşınmaz satışındaki durum
ananın ya da babanın Türk olması nede-
Prof. Dr. Ayşe yüksel
niyle “doğumla” kazanılır. Bununla bir- Türkiye’de yabancılara “taşınmaz mal”
ÇYDD Genel Başkanı
satışlarında büyük artış olduğu anlaşılmak-
likte, belli durumlarda “sonradan” vatan-
daşlık kazanmaya da olanak vardır. Bun- tadır. Son yıllarda, başta turistik beldele-
Nisan 2009, kapkara
ri bulunan Muğla olmak üzere bazı illerde
lardan “telsik” denilen yol Türkiye’de
bir gün. Oysa hiçbiri-
beş yıl ikamet etmiş olmak, yeteri kadar yabancı alıcılar nedeniyle taşınmaz fiyat-
13miz böyle bir güne de -
ları, “sıradan yurttaşlar”ın ulaşamayacağı
Türkçe konuşabilmek, milli güvenlik ve
ğil, sağlıklı, üretken, mutlu bir
kamu düzeni açısından engel bir hali bu- kadar yükselmiştir. Ayrıca, İstanbul başta
güne uyanmayı düşünüyorduk.
olmak üzere birçok ilde kiralarda büyük
lunmamak gibi koşullara bağlanmıştır
Çoğumuz henüz uykuda iken,
(TVK m.11). Bu koşullardan biri de “İyi artışlar gözlemlenmektedir.
güm güm çalan kapı ile uyandı,
Öte yandan, sayıları ve statüleri tam olarak
ahlak” sahibi olmak”tır.
kapıyı açtığında bir dolu polis ile
TVK, belli ayrıksı (istisnai) durumlar- bilinmeyen beş milyon kadar “sığınmacı”mız
karşılaştı, adeta şok oldu. Ne ol-
vardır. Servetlerinin kaynağı karanlık ta-
da, bazı yabancılara bu koşullar aran-
muştu, niçin çok sayıda polis ka-
maksızın da vatandaşlık verilmesine ola- şınmaz yabancılar ve milyonlarca “sığın-
pıda bekliyordu? İnanması zor
macı” önümüzdeki yıllarda ciddi ekono-
nak tanımıştır. Bunlar, “Türkiye’ye sa-
bir durum ama gerçekti.
mik/sosyal sorunlar yaratacaktır.
nayi tesisleri getiren veya bilimsel, tek-
Sonraki yıllarda, FETÖ terör ör-
Yabancılara taşınmaz mal satılması ko-
nolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kül-
gütü olarak öğrendiğimiz bu ya-
14 Nisan 2009 tarihli Cumhuriyet gazetesinin birinci sayfası.
nusunda Kanada, ilginç bir örnek oluştur-
türel, sanatsal alanlarda olağanüstü hiz-
pılanma, Atatürk Cumhuriyeti’ni
maktadır. Son yıllarda, Kanada’da yabancı-
meti geçen ya da geçeceği düşünülen
yok etmek için çalışıyordu, olarak da tanık olduk. deki hesap çarşıya uymadı, hazır-
lara taşınmaz satışında büyük artış olmuş;
kişiler”dir. Bunlara, özel durumlar nede-
ladıkları belgenin sahte olduğunu
Çağdaş Yaşamı Destekleme
çoğu zaman, servetlerinin kaynağı karan-
niyle 12. maddede sayılmış “teknik” ko-
Yargıda yargısız infaz
Derneği’de(ÇYDD) Atatürk devrim içine yazdıkları yanlış bilgilerle bi-
lık yabancılar, yüksek karşılıklar ödeye-
şullar aranmaksızın vatandaşlık verilebi-
Onlara göre ÇYDD yok edilme-
ze sunmuş oldular.
ve ilkelerini yaşatmak, yeni nesil-
lir; ama herhalde, örneğin “milli güven- rek taşınmaz mal edinmeye başlamışlar-
li idi, 13 Nisan sabahı ÇYDD Ge- Dört gün sonra, Beşiktaş Adliyesi’nde
lere aktarmak için gönüllü emek
dır. Bunun sonucu olarak, taşınmaz piya-
lik ve kamu düzeni bakımından engel
nel Merkez ve şubeleri, yönetici-
idik. Çevresi ana baba günü idi, ai-
veren bir dernekti, onlara göre yok
oluşturan bir hali bulunmamak” koşu- sasındaki fiyatlar katlanarak yükselmiş,
lerin ev ve işyerleri polis baskını- lelerimiz bizlere kavuşmak için gel-
edilmesi gerekiyordu. Yirmi yıl bo-
“sıradan” Kanadalıların konut sahibi olma-
lundan vazgeçilemez. Kuşku yok ki, “iyi
na uğradı, gün boyu süren arama-
mişti heyecanla bekliyorlardı. Savcı-
yunca, öncelikle kalkınmada ön-
ahlâk sahibi olmak” da böyledir. ları çok güçleşmiştir. Bu durum karşısın-
lar yapıldı. Efsane genel başkanı- lara ifade verdik. Her şey Zekeriya
celikli iller olmak üzere, ülkemiz-
da; Kanada hükümeti, yabancılara taşın-
mız Prof. Dr. Türkan Saylan, hasta
Öz’ün kontrolünde idi. Geç vakit ka-
de ekonomik koşullar nedeni ile
Rus oligarkların durumu
maz satışını iki yıl süreyle yasaklamıştır.
idi. O sabah kemoterapi öncesi kan rar çıktı, Prof. Dr. Filiz Meriçli, Av.
eğitimden yararlanamayan kız ço-
Medya organlarında, “Rus oligarkları” di-
tahlili için eve hemşire gelmiş, kan
Nur Gerçel denetimli serbestlik ile
cuklarının eğitime kazandırılma-
Sonuç
ye bilinen, kısa bir süre içinde olağanüs-
örneği alıyorken kapısı çalındı, eve serbest bırakıldı, bana ise tutukla-
sı için burs desteği verilmiş, köy-
tü servet sahibi olmuş kişilere, “olağanüs- Sayıları ve statüleri tam bilinmeyen
çok sayıda polis girdi. Ben de, haf-
ma istemi ile mahkeme yolu görün-
de yaşadığı için ilçedeki liseye gi-
“sığınmacı”lar ve kolay yoldan edinilmiş
tü hizmetleri” geçeceği umuduyla “kolay
ta sonu Türkan hocamızı görmeye dü. Bekleme odası da bir mahkeme
demeyen kız çocukları için ilçelere
yoldan” vatandaşlık verilmesinin söz ko- servetleriyle, taşınmaz piyasasında fiyat-
gelmiş, o günün sabahında, Sabiha
salonu idi. Rektörler, gazeteciler ve
kız öğrenci yurtları yapılmış, Yatı-
ları olağanüstü yükselten, geçmişi karan-
nusu olduğuna ilişkin haberler çıkmakta-
Gökçen Havalimanı’nda göz altına ben bir arada bekledik. Sabahın er-
lı İlköğretim Bölge Okulları fizik-
dır. Peki, bu “oligarklar” kimdir ve bu bü- lık taşınmaz sahibi yabancılar nedeniyle
alınmıştım. Bu kara günde olanı bi-
ken ışıklarında, hâkim karşısına çık-
sel ve eğitim niteliği açısından des-
toplumumuz yakın gelecekte çeşitli eko-
yük servetlerinin kaynağı nedir? Bunlar,
teni bana Avukat Ali Gürbüz tele- tım, ne yazık ki dinlemek bile iste-
teklenmiş, okullar yapılmış, hepsi
Sovyetler Birliği’nin çöküş yıllarında, ma- nomik/sosyal sorunlarla karşılaşacak-
fon edip önceden anlattığı için, ben
miyordu. Tutuklama kararı verme-
de Milli Eğitim Bakanlığı’na arma-
tır. Rus oligarklara vatandaşlık verilme-
aşlarının karşılığı birkaç yüz doları aşma-
de aile bireylerini arayıp bilgilen- yi görev edinmişti.
ğan edilmişti. Amaç “Ben okumak
yan, yönetiminde bulundukları işletmeleri si hem Türk vatandaşlığının saygınlığı-
dirmiştim. Türkan Hocamızla da
istiyorum ama ekonomik koşulla-
na gölge düşürecek hem de sorunlara so-
kendi çıkarları için kullanmış, üst düzey
Unutulmasın diye
konuşurken kapının çaldığına gel-
rım buna yetmiyor diyen bir öğren-
bürokratlardır. Bu bürokratlar, kendi ana- run ekleyecektir. Devleti yönetenler, “sı-
diklerine tanık olmuştum. O sabah Bakırköy Kadın
ci kalmasın idi”. ÇYDD, çağdaş, la-
cak para” bulma sorunlarına çözüm arar-
yasalarındaki “sosyalist mülkiyetin, kişisel
Vatan Emniyet Müdürlüğü’nde Tutukevi’nde devam eden süreç,
ik, ücretsiz ve karma eğitimi sa-
kazanç amacıyla kullanılmasını” yasakla- ken kendi bürokrasisini “alaşağı etmek”
yalnız olmadığımı anladım, 37 ki- avukatım Hüseyin Karataş’ın delilli
vunmuş, bu konuda eğitime destek
gibi ciddiyetten uzak sözler söylemek ye-
yan hükmü pervasızca çiğneyerek “halkı-
şi idik aramızda ÇYDD bursu alan itirazı sonucu sekiz gün sonra tahli-
projeleri üretmiş idi.
nı soymuş” insanlardır. “İyi ahlak sahibi” rine yakın gelecekte bizi bekleyen bu so-
gençler de vardı. Hepimiz masum- ye ile sonuçlandı. Bir buçuk yıl son-
runlara çözüm aramalıdır.
nitelemesine kesinlikle uymazlar.
Acı tanıklık
duk, burada ne işimiz vardı. ra üç kişi hakkında iddianame ha-
Dört gün boyunca kara mizah ör- zırlandı, 6.5 yıl boyunca yargılan-
Medya aracılığı ile, 2007 yılında,
“Ergenekon Terör Örgütü” diye bir neği anılarla, birbirimizle tuva- dık. Yapanların FETÖ olduğuna ka-
let koridorunda görüşerek, şarkı- rar verildi, bir kumpasa uğradığı-
haberi duymuş, dernek olarak olan
biteni anlamaya çalışıyorduk. Bi- lar, türküler, marşlar söyleyerek, mız ifade edildi, beraat kararı çıktı.
bulunduğumuz yerde birlikte spor Bu metni, FETÖ’nün yaptıkları-
zim ilgimiz olamazdı. Hukuk dev-
letine olan inancımız, hukuk ku- yaparak, bir kere de zimmetlendi- nın asla unutulmaması, genç ne-
ğimiz ikişer çevik kuvvet polisi ile sillere aktarılması, bir daha böy-
rallarına uygun tavrımız ile bu ko-
nunun içinde yer almamız asla Adli Tıp muayenesine götürülerek le acıların yaşanmaması için yaz-
vakit geçirdik. dım. Atatürk Cumhuriyeti ile yaşa-
mümkün değildi. 15 Temmuz ge-
cesi yaşanan darbe girişimi ile na- Fetö iyi çalışıyordu, beni tutuk- mak hakkımız. Atatürk’e saygımız
latacak planı da yapmıştı ama ev- sonsuz.
sıl bir vatan haini olduklarına ülke
Halkbilimci İlhan Başgöz’ü anarken
Başgöz kendisini
Cumhuriyetle o denli
özdeşleştirmişti
ki, köyde doğumu
kaydedilmediğinden,
nüfusa kaydolurken 1923
diye yazdırmıştı.
Gönül PUlTAr
Yazar /emeklİ ÖğreTİm ÜYeSİ
ir yıl önce, 13 Nisan’da kaybet-
Btik İlhan Başgöz’ü. Ocak ayın- Gökalp”e evrilmesine tanık oldu. leri ise durumu görüp birer ikişer
da, devletin sağladığı ambulans-
Gideceği lise, Sivas Kongresi’nde ülkemizden ayrılıyordu. Mahke-
uçakla ülkemize dönüşü manşet Atatürk’ün kaldığı binadaydı, yat- melerde, hocaları aleyhine konuş-
olmuştu. Başgöz, uzun yıllar ça-
tığı oda müze yapılmıştı: Başgöz ve mayı reddeden Başgöz’ün de dok-
lıştığı Indiana Üniversitesi’nden okul arkadaşları torasını aldığı gün, fakülteyle ili-
için Milli Müca-
1997’de emekliliğini alınca, yur-
dele canlı tarihti. 1937’de Atatürk şiği kesildi. Askerliğini yaparken,
da gelerek değişik üniversitelerde DP iktidarının “komünist tevkifa-
liseyi ziyaret ettiğinde tam da
ders verdi. Arada ABD’deki evine
onun sınıfına girecek, dersi izleyi- tı” nedeniyle cezaevine girdi. On
dönüyordu. Covid onu orada bul- bir ay yattıktan sonra yargıç karşı-
şi tarihe geçecekti. Başgöz kendi-
du. Kanserle savaşırken, bir gün
sini Cumhuriyetle o denli özdeş- sına çıktığı ilk celsede beraat etti.
düşüp kanama geçirince, kaldırıl- Ama DP döneminde solcu aydına
leştirmişti ki, köyde doğumu kay-
dığı hastanede pandemi önlemleri
dedilmediğinden, nüfusa kaydo- ekmek yoktu. Milli Birlik Komitesi
adı altında günlerce bir odada tek döneminde de durum değişmedi.
lurken 1923 diye yazdırmıştı.
başına, aç bırakılması, tüy dikmiş,
Tanıdık bir baskı Büyük katkı sağlası
tek arzusu Türk hekimlerine ema-
net edilmek olmuştu. Cumhuriyet, Anadolu’da ki- Başgöz, ABD’ye gitti. India-
mi orta eğitim kurumlarını bi- na Üniversitesi’nde folklor pro-
Atatürk’le karşılaşma
rer kültür merkezi olarak tasar- fesörü oldu, Türk Araştırmala-
Türkye'de sendkal hakların gelşm açısından 1961 Anayasası,tam anlamıyla br 'mlat ' olmuş-
1960’ların başında iş bulamayıp
lamış, oralara çok nitelikli öğret- rı Bölümü’nü kurup başkanlı-
tur.bu özgürlük ortamında flzlenen Türk-İş ve DİSK gb konfederasyonlar,Türkye şç hareket- ülkeden ayrılan “gomonis” Türk di-
menler yollamıştı. Sivas Lisesi on- ğını yaptı, Türk Araştırmaları
li ve edebiyatı doktoru, 60 yıl son-
nn temel dayanak noktaları kmlğn kazanmışlardır. lardan biriydi. Dil ve Tarih Coğ- Yayınları’nı başlattı. Emekli olun-
ra kahraman gibi karşılandı: O ar-
rafya Fakültesi’nde daha da ni- ca Bilkent Üniversitesi’ne çağrıl-
12 Eylül sonrası her alanda yaşanan toplu yıkımdan sendkal hareket ve şç-emekç hakları da
tık bir abide, Cumhuriyetin yetiş-
telikli öğretim üyeleri buldu. Na- dı. Başgöz, Yunus Emre ve (yazış
payına düşen almış, kazanımlar yern pyasanın nsafına bırakmıştır.
tirdiği bir çınardı. Başgöz; 1921’de
zi Almanyası’ndan kaçan Mu- tarzıyla) Karac’oğlan konusunda
Sivas’ın Gemerek ilçesinde, köy
sevi bilim insanlarından başka, önemli görüşler getirdi. Halk ede-
Şükran Soner ve Önder Alker'n brlkte kaleme aldıkları ve lkez 1989 yılında yayımlanan bu
öğretmeninin çocuğu olarak doğ-
Avrupa’ya, ABD’ye okumaya yol- biyatı araştırmalarına ana katkısı,
ktapta,Türkye'de şç haklarının günden güne nasıl budandığının öyküsünü,yazarların brnc
du. Okuma yazma bilmeyen büyü-
lanmış genç öğretim üyelerinden sözlü metnin temel niteliğinin de-
elden tanıklarıyla okuyacaksınız. kannesinin, okuttuğu halk şairle-
eğitim gördü. Ancak göz açıp ka- ğişken olduğuna ilişkin şu sapta-
rini dinleyerek büyüdü. Cumhuri-
payıncaya kadar bu parlak solcu masıdır: Ozanın aktardığı, her za-
yetin getirdiği değişiklikleri yaşa-
beyinler tasfiye ediliyordu. Yargı- man değişir, değişebilir, değişime
dı: Yerleştikleri Sivas’ta ilkokulu-
lanıyor, tutuklanıyor, kürsüleri ka- açıktır. Hiçbir zaman “kesin, ke-
nun adının “Hafız Recep”ten “Ziya
patılıyordu. Alman öğretim üye- sinleşmiş” değildir.