Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
12 NİSAN 2022 SALI
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Devleti’ne ülkenin Çok Partili Rejim Ge-
leneklerine bütünüyle aykırı bir olasılık:
Herhangi bir bahaneyle (uydur uydur
‘Taliban Afganistanı’ söyle; savaş, pahalılık, pandemi, vs.) seçi-
mi ertelemek.
Bu yazıda bu olasılıkları da irdelemek ni-
yetinde değilim.
Bu yazıdaki amacım, kendi başarısız-
lıklarından dolayı yenilecek olan bu ik-
İktidar umudunu
tidarın, yanlış politikalarını değiştirmek
yerine, Millet İttifakı’nı çatlatmaya ve
İLGİSİ VE TEHLİKESİ
Kılıçdaroğlu’nun
Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı ada-
yı olacağı belli olan Kılıçdaroğlu’nu yıp-
yıpratılmasına bağlamış
ratmaya yönelik çabalarının boşunalığı-
Yıllardır politikamızı
na işaret etmek.
yönlendiren Müslüman
görünüyor
HHH
Kardeşler sevdasının şimdi İktidar, Millet İttifakı’nı, Demokrasi
rdoğan/AKP iktidarı seçim konu- Cephesi’ni ve Kılıçdaroğlu’nu yıpratmak
üstü örtülü bir Taliban
sunda tam bir çıkmazın içinde:
için şu yöntemleri kullanıyor:
özentisine dönüşmesi
E Birinci olarak Cumhur İttifa-
1) Aşırı dinci ve aşırı milliyetçi eylem ve
kı hâlâ Cumhurbaşkanı adayını açık-
söylemlerle, ırk, milliyet, din ve mezhep
maalesef göz ardı
layamadı. kimliklerini, nefret söylemlerini pompalıyor.
edilemeyecek bir olasılıktır.
Ama sürekli olarak “Millet İttifakı ada- 2) Pompaladığı kimlik siyasetleri üze-
yını açıklasın” diyor.
rinden sürekli olarak Atatürk’e ve Laikli-
Cumhur İttifakı’nın adayı konusunda de-
ğe saldırarak CHP’yi yeterince Atatürkçü
FARUK LOĞOĞLU
dikodular çeşitli:
ve laik olmamakla ya da tam tersine, “Jo-
EMEKLİ BÜYÜKELÇİ
Kimileri, “Erdoğan kaybedeceği seçime koben” gibi, “Laikçi” gibi abuk sabuk sıfat-
girmez. Kaybedeceği kesin. Aday olmaya- larla suçlayabileceği bir mindere çekme-
fganistan konusunda Türki-
bilir” diyor.
ye çalışıyor.
ye bakımından önemli bul-
Kimileri, “AK Parti diye bir parti yok ki,
3) Altılı İttifak’ın bence fazla bile ayrıntı-
Aduğum bir noktaya dikkat
tamamen Erdoğan’ın liderliğine bağlı bir
lı olan bildirisini yok sayıyor. İttifak’ı sanki
ce, Türkiye Kâbil’deki büyükelçiliği- Taliban’la ilişkiler üzerinden bes-
çekmek istiyorum. Dışişleri Bakanı
örgüt. Adayları mutlaka Erdoğan’dır” diye hiçbir şey yapmayacaklarmış, hiçbir hazır-
ni kapatmamış, Taliban yetkililerini lenerek ulusal ve yerel planda etki-
M. Çavuşoğlu, Antalya Diplomasi iddialı konuşuyor. lıkları yokmuş gibi suçluyor.
Türkiye’ye davet ederek temaslarda
lerini artırmaya çalışacaklardır. Kimileri, “Bahçeli adaylarının Erdoğan
Forumu’nda 13 Mart 2022 tarihin- 4) Kılıçdaroğlu’nu yıpratmak için,
olduğunu açıkladı ya, daha ne istiyorsu-
bulunmuştur. Bugüne kadar çok yön- a) Yeterince sert ve kararlı olmadığını,
de tanıma olmadan Afganistan’da-
nuz?” diyor.
Etkisi büyük olur beceriksiz olduğunu vurguluyor.
lü bağlar oluşturarak adı resmen ol-
ki sorunların çözülemeyeceği, ta-
Kimileri, “Erdoğan’ın üçüncü kez Cum- b) Sürekli olarak, başka isimleri günde-
masa da Türkiye, Taliban rejimini ta-
Aslında Taliban’la karşılıklı etki-
nınma için Taliban’ın bazı adım-
hurbaşkanlığına adaylığı, kendi yaptık- me getirerek Kılıçdaroğlu’nun adaylığını
nıma noktasına fiilen çok yaklaşmış-
lar atması gerektiği anlamında bir leşim başlamıştır bile. Antalya Dip-
ları Anayasa’ya bile aykırı. Aday olursa,
zayıflatmaya çalışıyor.
tır. Şaşırtıcı mıdır? Değildir! Zira da-
açıklama yapmıştır. lomasi Forumu’na davet edilen Ta-
Anayasa’ya aykırı olur. İptal edilme olasılı-
c) CHP ile öteki beş sağ kökenli parti
ha önceleri de bizzat Cumhurbaşka-
liban heyeti, Diyanet İşleri Başka-
Sorumuz şu: Tanıma çağrısı, ma-
ğı var” diyor.
arasındaki farklılıkları kaşıyor.
nı R.T. Erdoğan, Taliban’ın inancıy-
nıyla da bir görüşme gerçekleştir-
sumane gerek ve koşullara bağlan-
Ayrıca kimileri de sağlık sorunlarını ileri HHH
la Türkiye’nin ters bir yanı olmadığı,
mış gibi gözükse de toplumumuzu mişti. Şeriatçı Taliban ile laik Cum-
sürerek Erdoğan’ın aday olmayabileceği- Peki bu çabalar niçin boştur?
Taliban’la iyi anlaşabileceğimiz an-
dönüştürmeye çalışan mevcut ik- huriyetin Diyanet sorumlusu ne gi- ni ileri sürüyor.
1) Çünkü “Altılı Millet İttifakı” bir gecede
lamındaki açıklamalarıyla duruşu- Ben şahsen, Erdoğan’ın bütün yasal ve
bi bir görüş alışverişinde bulun- oluşmamış, Kılıçdaroğlu’nun yıllarca sü-
tidarın eğilimleri ışığında Türkiye
anayasal engellere karşın aday olacağını,
nu ve altındaki kadrolarca izlenecek ren çabaları ile inşa edilmiştir.
için özel bir tehlike içermekte midir? muşlardır? Laikliğin anlamı mı, şe-
üstelik, haksız ve hukuksuz bir biçimde de 2) Bu İttifak’ın ve Demokrasi Cephesi’nin
politik çerçeveyi zaten belirlemişti.
Türkiye ile Taliban Afganista- riatın üstünlüğü mü tartışılmıştır?
olsa, tarafsızlığını filan hiç düşünmeden, başarısı 2019 yerel seçimlerinde, özellikle
Açılması kararlaştırılan Diyanet
nı, rejimlerinin dayandığı ilkeler
Cumhurbaşkanlığı yetkilerinin tümünü, bu
de İstanbul ve Ankara’da kanıtlanmıştır.
Katı şeriat uygulaması
Akademisi’nde herhalde laikliğin
itibarıyla zıt iki ayrı kutupta yer
seçimlerde de sonuçların meşruiyetini sa-
3) Bu seçim ve seçimden sonra yapıla-
Taliban, uluslararası toplum tara-
alıyorlar. Bizim anayasamız var, faziletleri anlatılmayacak, dini ku-
katlamak pahasına, çatır çatır kullanacağı-
caklar programı, Demokrasi üzerine da-
fından kabul görmek ve tanınmak is-
Taliban’ın şeriatı var. ralların gücü, etkisi tartışılacaktır.
nı düşünüyorum. yalıdır.
temektedir. Zira siyasi ve ekonomik
Sözün kısası, karşılıklı etkileşimde
Bence muhalefet şimdiden, Cum- Kılıçdaroğlu’na yöneltilen bütün uzlaş-
nedenlerle dış desteğe ihtiyacı vardır.
Her şeye rağmen...
Türkiye Taliban’ı değil, mevcut ik- hurbaşkanının yetkilerini kötüye kul-
macılık ve yumuşaklık eleştirileri, bu ye-
Uluslararası çevreler de Afganistan’ın
lanmasına karşı önlemlerini almaya
Anayasamıza göre Cumhuriyeti- tidarın eğilim, anlayış ve inançları ni dönemde yeniden kurulacak olan “Güç-
genel olarak yaşamda fakat özellik- başlamalıdır.
lendirilmiş Parlamenter Rejim”de, icrai yet-
miz demokratik, laik, sosyal, bir hu- nedeniyle Taliban’ın Türkiye’yi et-
HHH kileri sınırlandırılmış olan Cumhurbaşkanlı-
le kadın ve kız çocuklarının hakları
kilemesi daha yüksek olasılıktır.
kuk devletidir. Ayrıca toplumumuz
Cumhur İttifakı’nın ikinci çıkmazı se- ğı makamına uygun bir politikacı olduğuna
bakımından çağdaş adımlar atması-
değerlerinde ve yasalarımızda kadın Yıllardır dış ve dolayısıyla iç politi-
çimlerin tarihi konusunda görünüyor:
işaret etmektedir.
nı beklemektedirler. Ancak görüyo-
erkek eşitliği gözetilir. Eğitimde bi- kamızı yönlendiren Müslüman Kar-
Başta ekonomik kriz ve geçim sıkıntısı
Bir başka deyişle, bugüne kadar
ruz ki Taliban, kendilerine göre şeri-
lime dayalı bir yaklaşım esastır. An- deşler sevdasının şimdi üstü örtülü
olmak kaydıyla, ülke, her konuda tam bir
Kılıçdaroğlu’na yöneltilen “uzlaşmacı-
atın emrettiği kuralları en katı bir şe-
cak son yirmi yıllık yönetim boyunca bir Taliban özentisine dönüşmesi
çıkmaz içinde. lık”, “yumuşaklık” gibi eleştiriler, bu-
kilde uygulamaya devam etmektedir.
iç ve dış politikalara hâkim olan din maalesef göz ardı edilemeyecek bir
Üstelik, durumun düzeleceğine ilişkin günden sonra onun avantajları haline
Türkiye ile laik değerleri yaşa-
esaslı zihniyet nedeniyle bugün bu olasılıktır. Taliban’ın çekim gücüne
hiçbir işaret de yok.
gelmiştir.
tan Batılı ülkelerin Taliban rejimi-
herhangi bir ölçüde kapılmak Türki- Bu konuda üç seçenek var:
anayasal ve toplumsal parametrelerin HHH
ni tanıması aynı şey değildir. Tanı- Birincisi, durum daha da kötüleşme-
Kılıçdaroğlu ve Erdoğan konusunda
ciddi hasar gördüğü de bir gerçektir. ye’mizin çağdaş medeniyet ülküsü-
ma keyfiyeti, tanıyan ülkenin iç ve den, hemen, erken veya baskın seçimle- son bir not, partilerin ve liderlerin yük-
Diğer bir deyişle, Cumhuriyetimizin ne ters düşecek ve laikliğe yönelik
re gitmek. seliş ya da düşüş trendlerinde olmaları
dış dinamiklerine göre yansımala-
kurucu ilkelerinden bugün bir hayli saldırıları hızlandıracaktır.
İkincisi, hemen ve baskın seçimler de
açısından belirtilmelidir:
rı çok farklı olacaktır. Türkiye Ta-
uzaklaştırılmış bulunmaktayız. An- Ancak şu da bir gerçek ki ülke-
yapılsa, kazanma olasılığı yok. Dolayısıyla,
Kılıçdaroğlu yükselen trendin lideridir.
liban rejimini resmen de tanıyacak
cak, bütün içini boşaltma gayretleri- mizde demokratik, laik, sosyal hu-
seçimleri normal tarihinde yapalım, o za-
Ne saldırı yapılırsa yapılsın, hepsi, ka-
olursa ikili ilişkilerin kapsamı ge-
ne rağmen değişmez kurucu ilkeleri- kuk devleti ile temel özgürlükler
mana kadar da yandaşlarımıza biraz da- zanç hanesine kaydedilecektir.
nişleyecek, derinleşecek ve sürek-
miz anlayaşımızda durmakta ve top- ve insan haklarına sahip çıkan-
ha kaynak aktarırız anlayışına dayalı olan Erdoğan düşüş trendindeki liderdir.
lilik kazanacaktır. Taliban’ın ey-
lumumuzun önemli bir kesimi için lar bu bağlamda da gereken müca-
karar.
Ne yaparsa yapsın, hepsi zarar hanesi-
lem sahası ve toplumumuzun deği-
referans değerlerimiz olarak geçer- deleyi vermeye devam edecekler, Üçüncüsü, Demokrasiye, Hukuk
ne yazılacaktır.
liliklerini korumaktadırlar. şik kesimlerine erişme imkânları Türkiye’nin yüzünü hep aydınlığa
Afganistan’la ilişkilerimize gelin- artacaktır. Şeriat sevdalısı çevreler doğru tutacaklardır.
CHP ve Millet İttifakı’na çağrı
yüteceğim derken has evlatlarını, on- lene çevirmek, seçimin açık ara kaza-
PROF. DR. TOLGA YARMAN
larla helalleşemeyecek noktada, küs- nılmasının, bir baş koşuludur. Bu da an-
CHP KURULTAY ONUR ÜYESİ
türmektedir. cak bir ön yarışma ile mümkündür. Yok-
Bir defa bu açıdan, CHP yönetimini, sa, iktidar yandaşları, milyarlarca do-
eğerli Yöneticiler: Kimi, gayet ye-
parti içi demokrasiyi göz ardı etmeme- ları piyasaya sürebilecek, hele devlet
Drinde bulduğumuz temel eleştiri-
ye, davet ediyoruz. Kendi içinde demok- imkânlarını da arkalarına almışken, ge-
lere karşın, Millet İttifakı’nın kamuo-
rat olamayan hiç bir parti, ülkede de- çici bir ekonomik rahatlama yaratarak
yunda bir umut odağı olduğu vakıadır.
mokrasinin lokomotifi olamaz... Olaca- bu sayede sandıktan çıkabilecektir.
Emeklerinizi kutluyoruz...
ğını iddia ediyorsa ona kimse inanmaz.
Bu durumda mesele, dağın, ağızdan
Önümüzde, baskın seçim olasılığı da Ders alınmaldır
yel alsın, fare doğurmamasının, temi-
dahil, olağan seçimle, parti içi kongre
nidir. Her söylemin ve her eylemin itti-
Öteki türlü, cumhurbaşkanı adayımı-
seçimlerinin örtüşmemesi için CHP yö-
faka taşıdığı ve ittifaktan kaçırdığı oy- zın, içe dönük olarak da dışa dönük ola-
netiminin, daha fazla gecikmeden ve hız-
lar vardır ki bu, siyaset sürecinin genel
rak da gücü, işaret ettiğimiz yarışma
landırılmış bir parti içi seçim takvimini,
doğası gereğidir. uzantısında öne çıkacak cumhurbaşka-
açıklaması, hayati önem taşımaktadır.
Bir ittifak unsurunun, “kuru bir he-
nı adayının gücünden daha az olacak-
lalleşme” yerine, Balyoz ve Ergene- tır... Başka bir deyişle, belirttiğimiz yön-
Önseçim kazandırır
kon davalarına, kürek kürek sahte de-
temle belirlenecek cumhurbaşkanı ada-
lil yığan, sahte delil üretme merkezle- Takvim sürecinde, mahalle kongre- yı, kıyaslanamayacak kadar büyük bir
ri ve buralarda, sahte delil üreten ajan-
lerinden başlayarak bütün kongreler- kolaylıkla cumhurbaşkanımız olabilecek
lar hakkında, aradan, yıllar geçtiği hal- de, ayrıca yıllara yayılan acılar ve ya- ve içe dönük olarak da dışa dönük ola-
de, hâlâ daha Türkiye Büyük Millet
rılmalar uzantısında gelenekselleştiril- rak da öteki türlü olacak olana kıyasla,
Meclisi’nde, tek bir soruşturma öner- miş çarşaf liste uygulamasını, gelişigü- çok daha güçlü olacaktır.
gesi vermemiş olması, söz konusu he-
zel kongre oylamalarla etkisiz hale ge- En çok korkulacak bir olasılık, dış
lalleşme tavrının samimiyetiyle ilgili tirme oyunbazlığının etkisinde olunma- odakların, heveslerine odun taşıyacak
ciddi bir endişe yaratmaktadır...
ması çok önemlidir. şekilde, Millet İttifakı’ndan ya da Cum-
Bu gibi örnekler çoğaltılabilir… Kestir- Esas yaşamsal olan, cumhurbaşka- hur İttifakı’ndan çıkabilecek; bölgemiz-
meden gitmek üzere, bunları sıralamı-
nı adayımızı belirlemek üzere, bir yön- de, Saddam’ın 1980’de İran’a saldırtıl-
yoruz... Şu ki işaret ettiğimiz gibi olun- temin, danışılıp yürürlüğe konması- masından başlayarak, giderek 2011’de
ca, Millet İttifakı güven yitirmektedir; gi-
dır... Cumhurbaşkanı adayının dillendi- Suriye belasıyla beraber doruğa ulaş-
derek, seçmen kaçırmakta, kuvvetlene- rilmesi, yalnızca iki dudak arasına bıra- mış, mezhep savaşlarına, Türkiye’yi bu-
bilecekken zayıflamaktadır. İttifakın bir
kılmamalıdır. Bırakılırsa düş kırıklıkla- laştıracak bir profilin olmasıdır.
önderi konumundaki CHP içinde, du- rı yaşanacak ve ittifaktan kopmalar ola- Kamuoyunun, başta da, Millet
rum tam da böyledir...
caktır… Millet İttifakı’nın Cumhurbaşka- İttifakı’nın yöneticilerinin dikkatine
CHP yönetimi, Millet İttifakı’nı, bü- nı adayının belirlenmesini, ayrıca bir şö- önemle sunuyoruz...
"...
Elnzdek ktap ytrdğmz değerlern Türkye'de sendkal hakların gelşm
Af yoktur bzm hayatımıza, af çıkarılmaz
dökümünü yapıyor ve tüketm çağında açısından 1961 Anayasası, tam anlamıyla
hçbr zaman bz hayatsız kadınlara.
kendmze br ayna tutuyor. br 'mlat ' olmuştur.
Sz, hç szn olmayan beden taşıdınız mı?
Gezegenmz br soru ve br sorun 12 Eylül sonrası her alanda yaşanan
Blr msnz, aşksız, sevgsz başka bedenlern
karşısındadır; çoğu kşnn blncne tam toplu yıkımdan sendkal hareket ve
altında ezlen onuru taşımanın yükünü,
anlamda erşemedğ bu konu, uygar şç-emekç hakları payına düşen almış,
dayakla mza attırılan satış kâğıtlarını,
dünya nsanı çn hızla güncelleşt. kazanımlar yern pyasanın nsafına
yaptırılan sahte evllkler?
Türkye de, Atatürk Cumhuryetnn bırakmıştır.. Şükran Soner ve Önder
Kitap okuduğunuzu biliyoruz.
Loş ışıkların altında çökmüş somyalar, krl
değerlern kemren bu sürecn eğk Alker'n brlkte kaleme aldıkları ve lkez
yataklar, kanlı çarşaflar, rnl geceler, lthaplı
düzeynde kayıyor.. Erdal Atabek bu eğk 1989 yılında yayımlanan bu ktapta,Türk-
hastalıklar, kanamalar hayatınızın br parçası
düzeyn dış dünya le örtüşen yazgı ye'de şç haklarının günden güne nasıl
oldu mu szlern hç?' ded, ger çeklerek
brlğn gözler önüne sernkanlı ve budandığının öyküsünü,yazarların brnc
ttreyen sesn yuttu..."
dengel bçmde seryor... -İlhan Selçuk- elden tanıklarıyla okuyacaksınız.
12,5x19,5
13,5x21 13x25
İnceleme
İnceleme
Kşsel Gelşm
216 sayfa 272 sayfa
232 sayfa