Katalog

! 8 MART 2022 SALI KÜLTÜR 13 Şarkı söylüyor diye ölmek 8 Mart, kadına karşı şiddetle mücadelenin ve eşitliğin vurgulandığı haftaya denk getirip ‘Müjdat Gezen: Bergen gibi bir filmi piyasaya sürmek, okullarda eğitim programı yapmak kadar değerlidir! Bir kar tanesinin şte bize böyle filmler- Kadın haftasının en çarpıcı etkinliği ne konuşmalar ne çığa dönüşümü’ le gelin! İki buçuk sa- buluşmalar ne havanda su dövmeler; şiddet, hastalıklı İatlik filmin bitiminde üjdat Gezen: Bir Kar Tanesinin aşk ve arabesk müziğin buluştuğu bir film: BERGEN, koltuğuma çakılmış kal- Çığa Dönüşümü gazeteci Gök- ders almak, düşünmek, direnmek için. YAZGÜLÜ Mmen Ulu’nun 2021’in son günlerin- mışım, yerimden kalka- ALDOĞAN de kaleme aldığı ve Sözcü Kitabevi tarafın- mıyorum. Basın gösteri- dan basılan çalışmanın adı. Yazar, sanatçı- mini kaçırmıştım. Pazar nın hayatındaki dönüm noktalarını, sevda- günü birkaç sinema salonu dolaştık- larını sanatçı ile yaptığı sohbetlerden, ar- tan sonra birinde yer bulup giriyo- şivlerden ve de Gezen’in yakınlarının, bir- rum, patlamış mısır yiyenleri duy- likte çalıştığı kişilerin ağzından paylaşıyor. mamaya çalışarak izliyorum. İkinci Kuşkusuz ki öncelikle kızı Elif’e sevdalı- dır sanatçı. Anasına, babasına, eşine, to- yarıda kimsede ne mısır kaldı ne yi- rununa sevdalıdır. Atatürk’e, Türkiye’ye yecek hal, salonda çıt çıkmıyor! sevdalıdır. Kadim dostları Uğur Dündar Bergen’den bahsediyorum. Tam ve Savaş Dinçel’e olduğu kadar Perran da 8 Mart, kadına karşı şiddetle mü- Kutman’a, Aziz Nesin’e, Sadık Şendil’e, cadelenin ve eşitliğin vurgulandı- Kandemir Konduk’a ve daha nice yakın ğı haftaya denk getirip Bergen gibi arkadaşına sevdalıdır. Tiyatro sevdası de- bir filmi piyasaya sürmek, okullarda rin bir tutkudur onda. Müjdat Gezen Sanat Merkezi (MSM) ve buradan yetişen değerli eğitim programı yapmak kadar de- sanatçılar bu sevdayla bütünleşirler. ğerlidir! Emeği geçen herkese bin- lerce kez teşekkür. bir daha inmez, vurmaya devam eder! Filmin akışı içinde müzik önem- Çarpık işleyen mekanizmalar Bir İspanyol filmiydi: “Gözlerimi de li, şarkıların seçilişi her bölümü ade- Gökmen Ulu, kitabında Türkiye’nin iniş- Bergen’in kaderi al!” Gerek yok! Hayatta kalmanın yo- ta özetliyor. Klasikle başladığı mü- Filmde Bergen’i canlandıran Farah Zeynep li çıkışlı siyasi yaşamına, yıkıcı darbe dö- Gençler hatırlamaz: Bergen takma lu kaçmaktan geçiyor, tehlikeyle be- zik yaşamında hayatın sillesini yedik- Abdullah ve Bergen’in annesi rolündeki nemlerine ve günümüzün baskıcı siste- adlı şarkıcının sinemaya aktarılan öy- Tilbe Saran performansta yarışıyor. raber yaşamaktan değil. çe, “Acıların Kadını” oldukça acıların mine değiniyor. Cumhuriyet değerlerinin küsü bire bir yaşanmıştır. Kadına şid- yok edilmeye çalışıldığı bir süreçte Müjdat müziği arabeske dönen Bergen, her detin ve aşk adına razı oluşun en kor- Sinematografik dili başarılı ner Alper’i şiddetin etkisini artırdık- Gezen’in ödünsüz duruşunu ortaya ko- şarkısında başka bir manifestoyla ha- kunç örneklerinden biridir. Olayı ha- ları için kutlamalı. Ama unutmadan yuyor. Örneğin ülkede yobazlığın tırmanı- Sinemaya dönersek: Bergen’in her yata ve belalısına meydan okumakta- şının işaretlerinden biri olarak 2017 yılın- tırlıyorum ama doğrusu, kadının ön- galiba artık yeni Türk sineması, dö- adımının iyi kotarılmış bir ekip çalış- dır adeta! Müzikler için Mazlum Çi- da Müjdat Gezen Sanat Merkezi’nin kun- ce hayatını zehir, sonra gözünü kör nem filmlerini çok iyi başarıyor. Sa- ması olduğunu sonucu izlerken gö- men ve Saki Çimen’e de alkış! daklanması belleklerde yer etti. 2018’de, ettikten sonra canını da alan aşağılık nat yönetmenliği, dekor, kostüm, ku- rüyoruz. Aksayan hemen hiçbir şey Uğur Dündar’ın Halk TV’de sunduğu yaratığın sadece birkaç ay hapis yat- Oyunculuklar süper sursuz. Makyaj, saç öyle. Sanki Ber- yok. Öykü zaten filmlikti, senaryo da “Halk Arenası” programında Metin Ak- tıktan sonra iyi hal indirimi filan der- gen oynuyor! Yolu açık, gişesi, ödülü öyküyü kronolojik akışı içinde, kur- Senaryo dedik, müzik dedik, oyun- pınar ve Müjdat Gezen’in iktidar parti- ken, serbest kalıp kanlı canlı hayat- bol olsun. Ama en büyük işlevi, kadın- guyla fazla yormadan, düz anlatıyor. culuklar da efsane. Filme prodük- sini eleştirdikleri için haklarında dört yı- la kadar hapis istemiyle dava açıldı. İl- ta olduğunu ve hâlâ yaşadığı Adana ların gözünü açmak, erkekleri düşün- İlk bölümler kısa geçilmiş, iyi de ol- tör olarak da katkı sunan Farah Zey- ker Başbuğ’dan Uğur Dündar’a, Emre Kozan’da filmin gösterimini engelle- dürmek. Neredeyse her gün iki kadı- muş. Eşini terk etmiş annesiyle zor nep Abdullah, sadece oyunuyla değil, Kongar’a, Zülfü Livaneli’ye pek çok de- yecek kadar da etkin kabadayılığa de- nın öldürüldüğü ülkemizde hâlâ sevi- koşullarda birlikte yaşayan güzel ses- şarkıları kendisi seslendirerek mü- ğerli isim bu tehlikeli gidişe dair görüşleri- vam ettiğini öğrenmek bende derin yorum deyip şiddete razı olan ve bede- li ve müziğe yetenekli Belgin, önce zikalitesiyle de hayran bırakıyor. Er- ni paylaşıyorlar kitapta... bir umutsuzluk yarattı. Ne yapacağız, lini canıyla ödeyen kadınlar var. Kur- konservatuvarı kazanıp klasik müzik dal Beşikçioğlu zaten sahnede ve be- biz kadınlar hayatta kalabilmek için eğitimi alır ama para kazanma ama- yaz perdede her izlediğimde hayran tulmaya çalıştığı manyakların elinden ‘Yasak’ ile ilk yüzleşme ve... silahlanıp kendi adaletimizi kendi- devletin yardımı yetersiz olduğu için cı onu sahnelere çekince yolu şaşar. olduğum bir sanatçı. Burada da önce Fatih’in Hırka-i Şerif Caddesi’nde bir miz mi sağlayacağız? Bergen’in suçu, kaçamayıp şiddeti çekenler de cabası. Annesinin korumacılığı, babasız bü- karizmasına âşık oldum, sonra can- apartman dairesinde müzikle içli dışlı ya- o adama inanmak, sonrasında yanın- yümesi ve ona yaranmak istemesi ise landırdığı karakterden nefret ettim! Filmde bir kadın olarak beni en çok şayan mutlu bir ailede geçen çocukluk yıl- larıdır Gezen’in gönlüne tiyatro tohumla- da silahlı iki üç bodyguard dolaştır- rahatsız eden sahne neydi diye sorar- genç kızı yanlış ilişkilere itecektir. Her rolü üzerine eldiven gibi geçiri- rını serpiştiren. Ortaoyunu ve tuluat usta- mamak mıydı? Şöyle ya da böyle şid- Sahne hayatının entrikalarında Ber- yor. Tabii ki annesi rolünde Tilbe Sa- sanız, ne yüzüne kezzap atıldığı ne bı- sı İsmail Dümbüllü’yü o yıllarda tanır ba- dete maruz kalıp, seviyorum deyip af- çaklandığı ne kurşunlandığı sahneler. gen adıyla sahneye çıkan genç kız ba- ran, dansöz rolünde Nergis Öztürk bası sayesinde. “Yasak” ile ilk yüzleşme- feden, kocamdır döver de söver de di- şarılı olmasına karşın yanlışlar yapar. de ödüllük oynuyor. O sahte evlilikte yediği dayaklardan si de geleneksel tiyatro ile olur. 1971 aske- yen bütün kadınların bu filmi izleyip Baba sevgisi arayışı içinde güllerle Şiddet sahnelerinin gözümüze so- sonra, sil baştan, gelinlik, tel duvak ri darbesinin ardından Müjdat Gezen’in İş ders alması gerekir. Bir tokadın so- gözünü boyayan Halis’e kanar. Gerisi kulmadan gösterilmesi inceliği için de takıp annesini ziyarete geldiği sahne Bankası için yaptığı ve bankanın da TRT’ye nu ölümle bitebilir ve bir el kalkarsa baskı, şiddet, adeta hapis hayatı. yönetmenler Mehmet Binay ve M. Ca- var ya, Bergen zaten orada ölmüştü! hediye ettiği Ortaoyunu adlı belgesel, için- de argo sözcükler olduğu gerekçesiyle ya- saklanır! Yıllar sonra, 1975’te yaptığı bir Moskova gezisi ona ilham verecek ve ken- di yazdığı, Savaş Dinçel’in çizdiği, Kırmı- zı Kedi’nin bastığı “Çizgilerle Nâzım Hik- met, Müjdat Gezen, Savaş Dinçel” adlı ki- tap 1983’te Diyarbakır Sıkıyönetim Komu- tanlığı tarafından suç sayılacak, iki sanatçı Değişime öncülük tutuklanacaktır. İstanbul-Diyarbakır arasın- da yaşanan absürt bir trafikten sonra, Bay- rampaşa Cezaevi’nde yaşanan üç hafta- lık tutukluluğun ardından dava düşer! Da- va düşer ama Müjdat Gezen aklanması- na rağmen devlet kurumlarıyla göbek bağı eden kadınlar olan sanat etkinliklerinin kurullarından çıka- rılır... Bu arada, sanatçının kurduğu tiyatro- İstanbul Uluslararası larda, çıktığı turnelerde baskı ve sansürle yüzleşmesi de ayrı bir olaylar zinciridir. Yayıncılık Müjdat Gezen Sanat Merkezi (MSM) Haftası başladı Müjdat Gezen’in hayatındaki önem- ünyanın önde gelen yayıncılarının ve li dönemeçlerin hepsine dokunmak ola- Duluslararası yayıncılık kuruluşlarının bir naksız. Bu nedenle de kâh ileri sararak araya geldiği, 11 Mart’a kadar sürecek olan kâh geri giderek onun 1960 yılında Şe- hir Tiyatroları’nda profesyonel tiyatro ha- İstanbul Uluslararası Yayıncılık Haftası, dün başladı. yatına ilk adım attığı, 1978’de ilk tiyatro- su Miyatro Vatandaş Tiyatrosu’nu kurdu- Anadolu Ajansı’nın (AA) Global İletişim Or- ğu senelerin ötesine sıçrayarak 1988 yılın- tağı olduğu etkinlikte, Kültür ve Turizm Ba- da, Kadıköy’de, Ziverbey’de bakımsız es- kanlığı önderliğinde Türkiye Basım Yayın ki bir ahşap köşkü satın aldığı noktaya ge- Meslek Birliği, Basın Yayın Birliği, İstanbul Ti- liyorum. Çünkü bu köşkü İstanbul Bele- caret Odası ile Türkiye Yayıncılar Birliği baş- diye Konservatuvarı’nda hocayken kendi ta olmak üzere ulusal ve uluslararası paydaş kendine verdiği sözü, “Bir sanat okulu ku- kurumlar yer alıyor. racağım ve orada yetenekli çocukları be- Atlas Sineması’nda yapılan basın toplantı- dava okutacağım” sözünü yerine getirmek sında konuşan, Kültür ve Turizm Bakan Yar- üzere satın almıştır. Nasıl mı? Yaşadıkları dımcısı Ahmet Misbah Demircan, profesyo- Ece Döker Sonat Akat Banu Öksün Arzu Örsel ev dışında, bütün maddi olanaklarını orta- nel yayıncılık buluşmalarına 72 ülkeden 332 ya koyarak... Bir komedyen olarak tırman- uluslararası olmak üzere toplam 555 yayın- makta olan şöhretini perçinlediği ünlü ga- ünya Ekonomi Forumu’nun hendisimiz liderlik ediyor.” cının katılacağının bilgisini vererek, onur ko- zinolardan elde edilen kazançlar, kurdu- nuğu ülkenin Macaristan olarak belirlendiği- Küresel Cinsiyet Eşitsizli- Cargill META ve Hindistan Fi- ğu kısa ya da uzun ömürlü tiyatrolar, tur- Dği 2021 Raporu’na göre cin- nans Direktörü Sonat Akat cin- ni söyledi. neler, filmler, televizyon programları, kitap- İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coş- siyetler arası açığın kapanmasına siyet eşitsizliğinin ekonomik bo- lar... Hepsinden elde edilen gelirler Müj- 136 yıl var, iş dünyasında yöneti- yutuna dikkat çekiyor: “Dünya kun Yılmaz, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kü- dat Gezen Sanat Merkezi (MSM) için har- tüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Ali ci pozisyonundaki kadınların ora- Bankası verilerine göre, kadınlar canır. Girilen borç da cabasıdır… 29 Ekim nı ise yüzde 27. Sosyal sorumluluk şimdiye kadar erkekler ile eşit Odabaş, İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkan 1991’de dünyanın ilk ve tek parasız özel Yardımcısı İsrafil Kuralay, Yayımcı Meslek çalışmalarıyla toplum için değer kazanç elde etselerdi küresel okulu Müjdat Gezen Sanat Merkezi (MSM) oluşturan Cargill Türkiye, sürdürü- ğişime öncülük ettiğini biliyoruz. sermayeye yüzde 21.7 oranında Birlikleri Federasyonu (YAYFED) Başkanı Mü- açılır. Yan kurslarla, etkinliklerle karşılanır 2030’a kadar globalde liderlik po- nir Üstün, Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği lebilir bir kalkınma modeline odak- ek kaynak sağlayacaktı. Kadınlar masraflar. Ve yıllardır birbirinden değer- lanıyor. “1000 Çiftçi 1000 Bere- zisyonlarında cinsiyet eşitliği sağ- şirketlerin kârlılığını artırıyor. An- (TBYM) Başkanı Mehmet Burhan Genç, Fel- li hocaların yetiştirdiği birbirinden değerli lamayı amaçlayan Cargill’in bu ta- lowship Publishing Koordinasyon Kurulu Baş- ket”, 2019 yılından beri kadın çift- cak cinsiyet eşitsizliği ve gelir den- öğrenciler sanat dünyasında yerlerini alır- çilerin de sürdürülebilir tarım uy- ahhüdünü, yönetim kurulumuzun gesizliğinin küresel ekonomiye za- kanı Yusuf Ünal, Basın Yayın Birliği Yönetim lar. Ne güzel ki bu okul Müjdat Gezen’den yüzde 50’si kadın liderlerden olu- Kurulu Başkanı Mustafa Karagüllüoğlu, Tür- gulamaları ve eğitimlerle destekle- rarı milyarlarca dolar.” sonra da devam edecek. Çünkü vasiyetini nerek, kendilerini, yaşadıkları top- şan META bölgesinde gerçekleştir- Cargill METNA Biyoendüstriyel kiye Yayıncılar Birliği Yönetim Kurulu Başka- hazırlamıştır sanatçı. MSM’yi, vefatından dik, icra kurulumuzda ise bu oran nı Kenan Kocatürk ve Kütüphaneler ve Ya- lumu kalkındırmalarına fırsat su- Ürünler Bölge Direktörü Ece Döker: sonra, idari ve sanatsal anlamda kura usu- nuyor. 2021 yılından beri Türk Eği- yüzde 40.” “Gururla belirtirim ki Cargill biyoen- yımlar Genel Müdür Yardımcısı Taner Beyoğ- lü ile seçilen öğrencileri yönetecektir. 2006 Cargill META ve Hindistan İnsan lu konuşma yaptı. tim Vakfı ortaklığında devam eden düstriyel global grup liderimiz ba- yılı sonbaharında Kadıköy’de Müjdat Ge- “Yarının Kadın Liderleri” 120 üni- Kaynakları Bölüm Başkanı şarılı kariyere sahip bir kadın. Böl- zen Tiyatrosu açılır. Dolu salonlara oyna- Banu Öksün: “Yeni dünya düzenin- Açılış etkinliği bugün versite öğrencisine burs, staj, men- gemizde kadın çalışan oranımızı da- yan bir tiyatro... torluk gibi kişisel, mesleki gelişim de kadının iş dünyasındaki yeri her ha yükseğe taşıma hedefimizi gru- Müjdat Gezen’in kitabın sonunda bizler- İstanbul Uluslararası Yayıncılık Hafta- zamankinden önemli. Gıda tüketim imkânı sağlıyor. bumuz da destekliyor. Her yeni işe le paylaştıklarından birkaç cümleyi payla- sı kapsamında Lazzoni Otel’de 7-11 Mart’ta Cargill Türkiye’nin üst düzey yö- alışkanlıklarını yenilikçi trendlerle alımda kadın adaylara öncelik ve- şıyorum ben de. Çok ihtiyacımız olan bir- Uluslararası Edebi Çeviri Atölyeleri, 7-8 dönüştürme hedefi ile sadece ge- kaç cümle: “Sen geminin gittiği yöne bak. netici kadrosundaki dört kadın yö- riyoruz. Çünkü sürdürülebilir kal- Mart’ta Yayıncılık Fikir Maratonu etkinlikle- Arkadaki köpükler bir süre sonra durulur. neticiyi dinliyoruz: çen yıl kadın lider işe alım oranımız kınma ancak kadınların iş hayatın- ri yapılacak. Ama gittiğin yönde biri çıkar mutlaka, ‘Kara yüzde 63. Cargill META olarak ka- Cargill META ve Hindistan Kurum- da eşit haklar ile aktif rol alması ve 7. Uluslararası İstanbul Yayımcılık Profes- göründü’ diye bağırır. İşte o umuttur. Umut sal İlişkiler Direktörü Arzu Örsel: “Ha- lıpların dışına çıkmamıza, dünyada üretime katkısı ile mümkün.” yonel Buluşmaları’nın ise 8-10 Mart’ta Grand en güzel şeydir. Hiçbir şeyden umudunu ilk olan gıda teknolojilerinin haya- yatın her alanında aktif rol alan ka- Cevahir Otel’de düzenleneceği etkinliğin ga- kesmeyeceksin. Umutsuz yaşanmaz.” dınların, ekonomik ve sosyal de- ta geçirilmesine bir kadın Türk mü- ADVERTORIAL la gecesi ve ödül töreni de 9 Mart’ta Atatürk Kültür Merkezi Tiyatro Salonu’nda yapılacak.