Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 4 MART 2022 CUMA 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER lamda “Kutuplaşmakta”, daha dir; karşıt görüşler ise zaten doğrudan ve demokrasiden yana olanlarla, hat- TEHLİKELİ “ihanet” diye suçlanır. doğrusu “Kutuplaştırılmaktadır”. ta bunlara karşı olanlarla bile, müza- EŞİK HHH Üçüncü adım olarak her türlü uz- kereler yapacağız, müttefikler araya- AŞILIYOR Süreli Evet, “Kutuplaştırma” hem laşmaya karşı tavır alırlar: cağız; olanaklı olduğu ölçüde ittifaklar barışın hem demokrasinin en Hiçbir farklı görüşle, muhalifle ko- kuracağız. büyük düşmanıdır... nuşmak, masaya oturmak, müzakere Bıkmadan, usanmadan, umutsuz- Evet, bütün diktatör hevesli- etmek, istemezler. luğa kapılmadan, barışı ve demok- nafaka, leri, bütün savaş yanlıları, ken- Çözüm önerileri ise sadece ken- rasiyi savunacağız ve bu üç ilkeye dilerinin antidemokratik saldırgan- di dayattıkları koşullardır ve bu koşul- Kutuplaştırmaya riayet edeceğiz... lıklarını meşrulaştırmak için düş- lar doğrudan doğruya daha sert anti- VE SABIRLI OLACAĞIZ! manlarını beslerler, olduklarından demokratik tedbirlere ve savaşa daha HHH süresiz karşı sabır! güçlü gösterirler ve kışkırtırlar... yakın eylemlere yöneliktir. İsmet İnönü’ye atfen yazılan bir Görünürde düşman yoksa da ön- Ve bütün bu sabit fikirli tutum ve ki Dünya Savaşı trajedisini yaşa- cümle vardır: ce düşman yaratırlar, sonra onları şey- davranışlar, bunları savunanlar ikti- mış olan Avrupa’da üçüncü bir sa- “Bir ülkede namuslular da namussuz- dardan düşene kadar devam eder. tanlaştırır ve varlıklarını, kendilerinin de- karanlık İvaş yaşanıyor: lar kadar cesur olmazsa o memleket ba- mokrasiyi ve barışı yok eden tutum ve HHH Ukrayna yakılıp yıkılıyor. tar” dediği öne sürülür İsmet Paşa’nın. davranışlarına gerekçe olarak kullanırlar. Peki bu sürece nasıl karşı koyacağız? Hiç kimse bu trajediye ilgisiz kalamaz... Oysa bu cümlenin orijinal metni “ce- ECZ. GAMZE TAŞCIER Bu süreç içinde ilk adım olarak dil Barışı ve demokrasiyi nasıl koruyacağız? Ve herkes bu trajedinin uzamasını, saret” üzerine değil, “sabırlı olmak” yani ile işe başlarlar: Bu sorunun yanıtı açık: ANKARA MILLETVEKILI – TBMM KADIN-ERKEK yaygınlaşmasını ve derinleşmesini en- Eski Türkçe ile “sabur” üzerinedir. Sürekli olarak nefret dili kullanır, bu di- “Kutuplaştırma politikası”nın yu- gellemek, barışı sağlamak için çaba FIRSAT EŞITLIĞI KOMISYONU ÜYESI İsmet Paşa “Arkadaşlar eğer bir li, bütün topluma, özellikle de kendileri- karda özetlediğim üç yöntemine de sarf etmelidir. memlekette erbabı namus laakal, ni eleştirenlere benimsetmeye çalışırlar. ısrarla, bıkmadan usanmadan karşı Ne yazık ki bu trajedinin arkasın- iyasi iktidarın normalde kadınların yaşa- eşirra kadar sabur olmazsa, o mem- çıkacağız... Demokrasiden ve barıştan yana da, dünyaya egemen olmak iste- Sdığı sorunları çözmeye çalışması gere- leket behemehal batar” demiştir. olanlar da dahil, bütün toplum nefret 1) Daima barışı, demokrasiyi savuna- yen güçlerin arasındaki güç savaşı kirken tam da aksine var olan sorunlara ye- Bu ifade ve hangi koşullarda söylen- dili kullanmaya başladı mı, artık işleri cağız. Umutsuzluğa kapılmadan, daima, yatmaktadır. nilerini katmak için büyük çaba sarf ediyor. diği başlı başına bir yazı konusudur. Bu güç savaşı, soğuk savaş biçimin- yarı yarıya kolaylaşmıştır. her fırsatta, sürekli olarak nefret dilini kı- Son günlerde giderek yoğunlaşan ve yargı Şimdilik sadece, savaştan yana olan- İkinci adım olarak, toplumda diya- nayacağız; bu dili asla kullanmayacağız. de, siyaset, ideoloji, kültür ve ekonomi paketi içerisinde önümüze getirilecek olan ların antidemokratik nefret dillerine, loğu engeller, her türlü karşılıklı ile- 2) Her vesileyle, barıştan ve demok- alanlarında sürekli olarak devam etmek- nafaka tartışması da bunlardan biri. diyaloğu ve uzlaşmayı reddeden uygu- te, öte yandan da Afganistan’da, Irak’ta, tişime karşı çıkarlar: rasiden yana olanlarla ve hatta bunlara Bu kazanın altındaki ateş aslında TBMM lamalarına karşı, bıkmadan usanma- Libya’da, Ukrayna’da görüldüğü gibi, Onlar için tek doğru mesaj kendi karşıt olanlarla bile iletişimde kalmaya Boşanma Komisyonu olarak bilinen ko- sıcak savaş olarak ortaya çıkmaktadır. dan, barışı ve demokrasiyi, SABIRLA verdikleridir. çalışacağız, diyalog arayacağız. misyonda 2016 yılında yakıldı. Toplum- Bütün dünya ve ülkemiz de bu bağ- Farklı görüşlerin hiçbiri geçerli değil- 3) Olanaklı olduğu ölçüde, barıştan savunmak gerektiğini vurgulayalım. sal gerçekler ve Anayasa Mahkemesi ka- rarının aksini söylemesine karşın komis- yon, yoksulluk nafakasının süresiz oluşu- nu bir ceza olarak niteleyerek yeni bir dü- zenleme çağrısı yaptı. Halbuki 2014 yılın- da Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın yayımladığı raporda da konunun tek taraf- lı olmadığına dikkat çekilmiş ve nafakala- Rusya - Ukrayna savaşı rın çoğunlukla ödenmediği, kadınların bu konuda yaşadığı en önemli sorunun da bu olduğu ifade edilmişti. Bu makas değişik- PROF. DR. HIKMET SAMI TÜRK Uzun bir sınırla komşu olan iki ül- liğini AKP’nin İstanbul Sözleşmesi’nde de Rusya ve Ukrayna arasındaki uyuşmazlığın temelinde ke konumundaki Rusya ve Ukrayna yaşadığını unutmamak gerekir. İstanbul Ukrayna topraklarının ileride NATO üyesi olarak, hatta NATO Şubat 2022 günü Rus- Sözleşmesi’ni imzalayan, Meclis’ten geçer- arasındaki uyuşmazlığın temelinde üyesi olmadan Rusya’ya Güneybatıdan yapılacak bir saldırıda ya Federasyonu Başka- ken elleri patlarcasına alkışlayan ve yıllar- Ukrayna topraklarının ileride NATO ca da savunan AKP’li isimler, Erdoğan’ın 24nı Vladimir Putin’in em - kullanılması olasılığı konusundaki kaygıların bulunduğu üyesi olarak, hatta NATO üyesi olma- kadın hakları konusunda tam yol geri yap- riyle Rus askeri birliklerinin Ukray- anlaşılıyor. Bu kaygıların giderilmesi için Ukrayna’nın NATO dan Rusya’ya güneybatıdan yapıla- ması sonrası en büyük İstanbul Sözleşme- na topraklarına girmesiyle başlayan cak bir saldırıda kullanılması olasılı- üyeliğini ertelemek, hatta Ukrayna için İsviçre benzeri bir si düşmanı olmuşlardı. Nafaka konusunda saldırı, Ukrayna’nın NATO üyeliği- ğı konusundaki kaygıların bulundu- da benzer bir süreci yaşıyoruz. tarafsızlık statüsü üzerinde durmak gerekir. ni engellemek ve Rusya’nın etki ala- ğu anlaşılıyor. Bu kaygıların gideril- nında kalmasını sağlamak amacıy- mesi için Ukrayna’nın NATO üyeliği- Doğru bilinen yanlışlar la 2014’te Kırım’ın işgalinden son- ni ertelemek, hatta Ukrayna için İs- Sözleşmeden hukuksuz çekilme kararını ra yaptığı en büyük harekâttır. Bu viçre benzeri bir tarafsızlık statüsü savunurken de olmayan şeyleri ileri sürerek harekât, Rusya’nın Ukrayna ile ara- üzerinde durmak gerekir. Her iki ta- algı yaratmaya çabalayan iktidar, bugün de larındaki sorunları –Birleşmiş Mil- aynısını nafaka konusunda yapıyorlar. rafın da soruna çözüm bulmak için letler Antlaşması’nda öngörüldü- Nafaka süresiz değildir. Kanunda “süre- görüşmeye hazır oldukları konusun- siz” ibaresi yer alsa da nafakanın kaldırı- ğü gibi– “barışçı yollarla, adalet ve daki açıklamaları umut vericidir. lacağı haller de yine kanunda belirtilmiş- uluslararası hukuk ilkelerine uygun tir. Nafaka sadece kadınlara değil, erkek- olarak” çözmek ilkesine (m. 1/1), Türkiye’nin tutumu lere de bağlanabilir. Yoksulluğa düşen ta- “tüm üyelerin uluslararası ilişkile- Gerek Rusya gerek Ukrayna ile raf kimse, kusuru daha ağır olmamak kay- rinde... başka bir devletin toprak bü- siyasi planda genelde iyi ilişkileri dıyla, ona bağlanır. Nafakayı daha çok ka- tünlüğüne veya siyasal bağımsızlığı- yanında güçlü ekonomik ve ticari dınların alıyor olması bizlerin suçu değil, na karşı... kuvvet kullanma tehdidi- ilişkileri olan Türkiye, bir yandan toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin sonucu- ne veya kuvvet kullanmaya başvur- Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması- dur. Çocuk bakımının ve ev sorumlulukla- maktan” kaçınmak yükümlülüğüne rının kadının tabii rolü görülmesi, kreşsiz- nı uluslararası hukukun ihlali ola- (m. 2/4) aykırı olarak yürüttüğü bir lik ve evlilik sonrası kadınların çalışma ha- rak nitelerken öbür yandan iki ül- yatından koparılması gibi sorunlar netice- savaş niteliğindedir. ke arasındaki uyuşmazlığın barış- sinde boşanıldığında yoksulluğa düşen ta- çı yollardan çözümü için araların- raf büyük oranda kadınlar oluyor. Sorunu İlişkiler da yapılacak görüşmelere ev sahip- çözmek yerine, kadınların aldıkları üç ku- Aslında Ukrayna ve Rusya’nın liği yapmaya hazır olduğunu açık- SSCB’nin dağılmasını izleyen re- la kısa vadede caydırıcı etkisi ol- ruş nafakaya göz dikmek, tam da bu so- geçmişlerinde ortak, uzun bir ta- lamıştır. Savaşın açtığı yaraların jim değişikliklerine paralel ola- mayan ekonomik yaptırımlar ni- runları yaratan zihniyetin işidir. Üç kuruş rih vardır. 1917 Sovyet Devrimi sarılması için her türlü insani yar- rak 1 Temmuz 1991’de sona erdi. teliğindedir. Son olarak Almanya diyorum çünkü yapılan araştırmalara göre ile çarlık rejiminin yıkılmasından dımda bulunmaya da hazırdır. SSCB’nin yerini alan Rusya Fede- Ukrayna’ya silah (1.000 tanksavar Türkiye’de nafaka ortalaması 300-400 lira sonra 30 Aralık 1922’de Rusya ve Bu arada Montrö Boğazlar civarında. Doğru duydunuz, bir elektrik fa- rasyonu dışındaki Varşova Paktı ve 500 Stinger füze) göndereceği- Transkafkasya Sovyet Federe Sos- turası kadar... Bu kadarcık bir miktar alan Sözleşmesi’nin, özellikle “Savaş za- üyeleri, 1999-2009 yılları arasında ni; ABD Ukrayna’ya hafif silah ve kadınlar, nafaka parasıyla keyif yapıyor- yalist Cumhuriyetleri ile Ukray- manında, Türkiye savaşan değilse, NATO’ya alındılar. Geçen yıl Uk- tanksavar yardımı yapacağını açık- muş gibi suçlanıyorlar. na ve Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist savaş gemileri 10-18. maddelerde rayna Devlet Başkanı Vladimir Ze- lamıştır. ABD, Ukrayna işgalinin Cumhuriyetleri tarafından “Sovyet belirtilen koşullar içinde, boğazlar- lenski, ülkesinin NATO’ya üye ol- NATO ülkelerine de sıçrayacak bir Örgütlenen kadınlar kazanacak Sosyalist Cumhuriyetler Birliği” dan tam bir geçiş ve gidiş geliş ser- mak istediğini söyledi. Ancak Rus- genişleme göstermesi olasılığına Bu meseledeki asıl sorun nafakanın tah- (SSCB) adıyla yeni bir devlet kurul- bestliğinden yararlanacaktır. ya Federasyonu Başkanı Putin, karşı Avrupa’ya takviye birlikleri silidir. Nafaka ödememek için adresleri- du. Kısaca “Sovyetler Birliği” ola- Bununla birlikte, savaşan her- NATO’nun Ukrayna’yı da içine ala- göndermeye başlamıştır. ni gizleyenler, mallarını başkasının üzeri- rak da anılan ve 1991 yılına kadar hangi bir devletin savaş gemile- cak şekilde genişlemesini ülkesi ne geçirenler, sigortasız çalışanlar maale- devam eden bu devlet, son yılların- Temeldeki sorunun çözümü rinin boğazlardan geçmesi ya- için yeni bir tehdit olarak değerlen- sef o kadar çok ki. Dolayısıyla bu konuda da aralarında Ukrayna da bulunan Buna karşılık 26 Şubat 2022 sak olacaktır” cümleleriyle başla- dirmektedir. Bu açıdan Rus askeri “mağdur” olan birileri varsa onlar da ka- 15 sovyet sosyalist cumhuriyeti ile günü Birleşmiş Milletler Gü- dınlardır. Hem yoksulluğa düşürülen hem harekâtı, böyle bir durumun ortaya yan 19. maddesinin her ikisi de 20 özerk sovyet sosyalist cumhuri- de mahkemece belirlenen üç kuruş nafa- venlik Konseyi’nde Rusya’nın Karadeniz’de kıyısı olan iki devlet çıkmasını önlemeye yönelik bir er- kayı alamayan kadınlar. yetinden oluşuyordu. Sovyetler Bir- ken müdahale niteliğindedir. Ukrayna’ya saldırısını kınayan ve arasındaki savaş koşullarında Tür- Nafakaya sosyolojik gerçekleri yok saya- liği Komünist Partisi ve/veya dev- Ukrayna’ya karşı güç kullanma- kiye tarafından uygulanması kritik rak, “İki yıla bu kadar, beş yıla şu kadar” di- let yönetiminde Andrey Vişinsky, Ukrayna’ya destek yı “derhal durdurmasını” öngören önemdedir. yerek süre sınırı koymak, boşanma hakkının Nikita Kruşçev ve Nikolay Podgor- Rusya Federasyonu’nun Ukray- karar tasarısı, Rusya’nın vetosuy- önüne çekilecek korkunç bir engeldir. Böy- Kararın nedeni ni gibi önemli görevlere gelmiş Uk- na topraklarında ilerlemeye devam la önlendi. Bu durum, Birleşmiş le bir durumda kadınlar evliliklerinde şiddet rayna kökenli insanlar da vardır. eden askeri harekâtı, Ukrayna’nın Milletler Antlaşması’nın 15 üyeli Son olarak yine 26 Şubat 2022 görseler de boşanmayı iki kere düşünmek Ukrayna, Sovyetler Birliği’nin günü Avrupa Konseyi’nin, Ukray- kahramanlık örnekleri verilen ce- Güvenlik Konseyi’nin usule ilişkin zorunda kalacaklar. Bunları söylediğimizde dağılması sürecinde 24 Ağustos sur direnişiyle karşılaşmıştır. He- olmayan konularda dokuz üyenin na saldırısı nedeniyle siyasi yaptı- bize bazı Avrupa ülkelerindeki nafaka uygu- 1991’de bağımsızlığını ilan etti. nüz herhangi bir ittifak içinde yer olumlu oyu ile alınan kararlarında rım olarak Rusya Federasyonu’nun lamalarını örnek gösteriyorlar. Hayatın her alanında batıyı “öcüleştiren” bir zihniyetin, Aynı süreçte bağımsız bir devlet üyeliğini askıya alan kararına iliş- almayan Ukrayna, toprak bütün- beş sürekli üye Çin, Fransa, SSCB, nafaka konusunda batıdan örnek vermesi olan Rusya Federasyonu ile Ukray- lüğünü ve siyasal bağımsızlığını Birleşik Krallık ve ABD’nin olum- kin oylamada Türkiye’nin çekim- ise derin bir ikiyüzlülüktür. na ve Beyaz Rusya’nın öncülüğün- ser kalması, her iki ülke ile ilişki- tek başına savunmak durumunda- lu oyunu arayan, dolayısıyla onla- Sonuç olarak Erdoğan ve arkadaşları- de 21 Aralık 1991’de kurulan Ba- dır. Savaş, Rusya ve Ukrayna ara- ra veto hakkı tanıyan 27. madde- lerinde dengeyi gözeten bir poli- nın İstanbul Sözleşmesi’nden hukuksuz ğımsız Devletler Topluluğu’na 11 tikanın uygulaması olarak görün- sındadır. Gerçi harekât emrini ve- sinin 3. fıkrası, barışın tehdidi, bo- çekilme kararı karanlığa doğru çıkılan yü- devlet daha katıldı. ren Putin başta olmak üzere, Rus- zulması ve saldırı eyleminin bir mektedir. Ancak bu kararın alın- rüyüşün ilk adımıydı. İlk eşik aşıldı. Bu- ikinci Dünya Savaşı’ndan son- ya, bu saldırı dolayısıyla dünyanın sürekli üye tarafından gerçekleşti- masına neden olayın bağımsız bir nu gören ve karanlıktan kafayı uzatan zih- ra Avrupa’daki siyasi bölünmenin hemen her tarafında kınanmak- rilmesi durumunda sistemin işle- devletin toprak bütünlüğüne ve ba- niyet beklentilerini büyüttü. Sırada 6284 yansıması olarak 14 Mayıs 1955’te ta, Ukrayna’yı desteklemek için mediğini, işlemeyeceğini gösteren ğımsızlığına yapılan bir saldırı ola- sayılı kanun var, nihayetinde hedefte ka- SSCB’nin öncülüğünde 8 devle- rak devam ettiğini unutmamak ge- dın erkek eşitliği var. Ama örgütlü kadın Rusya’ya karşı bazı yaptırımlar uy- en yeni örnektir. İkinci Dünya Sa- hareketi bu karanlığa gidişin önündedir tin katılımıyla bir savunma örgü- gulanmaktadır. Ancak bu yaptı- vaşı sonrasında yapılan bu düzen- rekir. Avrupa Konseyi’nin kararı, ve başarıya da ulaşacak güçtedir. tü antlaşması olarak imzalanan rımlar, daha çok, sonuçları uzun lemenin değişen koşullara göre Rusya’yı durdurmaya, Ukrayna’yı Varşova Paktı, Doğu Avrupa’da vadede ortaya çıkacak, dolayısıy- gözden geçirilmesi gerekir. işgalden vazgeçirmeye yöneliktir. Başımızı kaldırmamız yandan, öğretmen, avukat, doktor olarak - tuzakları bozuyor. Kitap okuduğunuzu biliyoruz. büyük roman bu. - daha çok başkaldırı buluşuyor... 13,5x19,5 - 448 sayfa - Roman savunmaktır.