Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 26 MART 2022 CUMARTESİ EKONOMI 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 14.8300 16.3200 19.6040 26.48 2.175 6252.06 931.68 1.5 kuruş 3 kuruş 0.6 kuruş 0.30 puan 0.69 puan 6 lira 1 lira Gıdada durmak bilmeyen fiyatlar, sahte ve sağlıksız ürünlerin satışını artırdı Ramazan fırsatçıları Cumhuriyet kimsesizlerin Savaş ve virüs bahanesiyle yapılan zamlara ramazan bahanesinin de eklendiğini söyleyen üreticiler ve STK’ler, kimsesi değil mi? “Zamlara ve ramazan fırsatçılarına müdahale edilsin” diyor. er gün gündemimize düşen Hher yeni sayısız kanıtlı haberle ünya bu yıl ramazan ayına gı- konuştu. öğrenmiyor muyuz? Yaşamımızı da güvenliği tehlikesi ve sava- Özellikle gıda ürünlerinde piya- karabasana çeviren sınırsız olumsuz Dşın gölgesinde giriyor. Türki- saya taklit ve tağşiş ürünlerin çık- gelişmelerin bileşkesinde içine ye ise bunlara ek olarak yüksek enf- tığını söyleyen Tüketici Dernekle- düşürüldüğümüz olumsuzlukar çığ lasyon ve artan döviz kuru ile baş ri Federasyonu Başkanı Aziz Koçal gibi büyüyor. Altında ezilip kalmaktan etmeye çalışıyor. Tüm bunların et- ise “Vatandaş da yüksek fiyatlar- kurtulamıyoruz. İktidar erki, tek adam kisiyle her yıl ramazan öncesi artan dan kaçmak için alıyor. Bakanlık- rejiminin, Saray’ın otoritesinde, adı cumhurbaşkanı, gerçeği dünyada fiyatlar bu yıl daha fazla artıyor ve ların denetimleri en az 3-4 ay sürü- bir örneği olmayan partili başkanlık fırsatçılara gün doğuyor. yor, o sırada ürünler raflarda satıl- rejimine, sıkı sıkıya kenetlenmiş. Ramazanın gözdesi tatlı- maya devam ediyor” dedi. Dün öğleden sonra CHP Genel cılar, şeker ve fıstık fiyat- Başkanı gençlere seslendiği ‘Denetim geç kalıyor’ larını takip edemedikleri- konuşmasında, Mustafa Kemal ni söylerken bakliyatçılar Tatlıcı esnafının özellikle rama- Atatürk’ün, kendi kimliğini öne ALI CAN zan ayında büyük mağduriyetler fahiş artışlara karşı çok çıkarmadan devletin işlevine ilişkin POLAT önceden stoklar yapıldı- yaşadığını söyleyen İstanbul Şeker- “Cumhuriyet kimsesizlerin kimsesidir” ci Pastacı Tatlıcı Esnaf Odası Baş- sözlerini anımsatıyordu. En sıcak ğını belirtiyor. Tüketici dernekle- gelişmelerden örneklerle, yaşanan ri ve esnaf konfederasyonu ise piya- kanı Aykut Şener ise şöyle konuştu: olumsuzluklardan, en yeni, etkili saya taklit ve tağşiş ürünlerin çıktı- “Yılbaşından bu yana satış fiyat- örnekler dizisini paylaştıktan sonra da larımız yüzde 50, maliyetlerimiz ise ğını, yüksek fiyatlardan kaçan yurt- “Aç kalmamak temel hakkımız değil taşların da bu ürünlere yönelmek yüzde 100 arttı. Şeker ve fıstık fi- mi” sorusunu soruyordu. yatlarını takip edemiyoruz. Akar- zorunda kaldığını söylüyor. Ortak Aynı zaman dilimi içinde haber Ramazanın geleneksel gıdası hurmaya da zam geldi. söylem ise “Gıda fiyatlarını düşür- yakıt zamlarına şaşırmıyoruz bile. postama ulaşan son örnekler mek şart. Bunun için de akaryakıt Bunlara ek olarak bir de ramazan arasında ise sıcak tartışmalardan öncesi çeşitli bahanelerle birçok ve elektriğe müdahale şart” oluyor. biri olma özelliğini taşıyan, KOLİ FİYATLARI YÜZDE 100 ARTTI Cumhurbaşkanımızın bal gibi de Yurttaşın ramazan ayını huzur- hammadde fiyatına yeni zamlar ge- siyaset öncelikli Saray’da düzenlediği liyor. Olan hem esnafa hem de va- lu bir şekilde geçirmesi için benzin, nflasyondan nasibini alan rama- rak sunulan ve 22 parçadan olu- tüm AKP’li eski milletvekillerine, elektrik ve doğalgaz zamlarına mü- tandaşa oluyor.” Ezan kolilerinde ise fiyatlar bir yıl- şan paketi ise geçen yıl 99.90 lira- yönetici kadrolarına gitmiş ortak dahale edilmesi gerektiğini söyle- Ramazan öncesi, fahiş fiyat artış- da yüzde 100’e varan oranlarda ya satılırken bu yıl yüzde 70 zam- çağrılı yemeğin yasal duruma aykırı ları yaşanmaması için stoklar ya- yen Türkiye Esnaf ve Sanaatkârlar arttı. Bir zincir markette geçen yıl la 169.90 liraya satılıyor. Bu paket- düştüğü gerçeğinden yola çıkılarak Konfederasyonu Başkanı Bende- pıldığını söyleyen REİS Gıda sahibi 69.95 liraya satılan ve toplamda 13 te de yine salça, daha ucuz bir mar- muhalefetten gelen sorgulamalara Mehmet Reis, “Biz marka olarak bir- vi Palandöken, “Sokakta gıda satan ürün bulunan en düşük ramazan ko- ka ile değişmişken reçel, Türk kah- tıpkı benzeri etkinlikler gibi yanıt fırsatçılar ve fahiş fiyat uygulayan çok perakendeciye şubattan itibaren lisi, bu yıl yüzde 43 zamla 99.90 li- vesi, kırmızı mercimek gibi ürün- verilmediğinin altı çiziliyordu. satıcılara karşı da denetimler sık- ürünleri sattık. Fahiş artış olmasın raya satılıyor. Ancak bu paketin ler yer almıyor. Bunların yerine da- Muhalefet partilerinin yetkin isimleri içinde bulunan tuz, salça gibi ürün- ha ucuz olan iki adet makarna ve fa- tarafından verilmiş çok sayıda diye stoklarını yaptılar. Ama tabi ra- laştırılmalıdır. Ayrıca, yardım ko- yetkililere dönük yanıtlanması istenen lerin markası daha bilinmeyen mar- sulye yer alıyor. Geçen yıl 134.90 li- lilerinin içine son kullanma tari- mazana kadar taşıma maliyetlerin- sorgulamalarda ortak vurgu, elbette ki, kalarla değişmiş ve daha önce kutu- raya satılan en büyük koli ise, bu yıl de yaşanacak artışlar fiyatlara yan- hi yakın ürünlerin koyulduğunu da hiç değilse parasının AKP bütçesinden da bulunan 1 kiloluk bulgur çıkarıl- yüzde 100’lük zamla 269.90 liraya duyuyoruz. Ayıptır günahtır” diye sıyabilir, bu normaldir” dedi. karşılanıp karşılanmadığı üzerindendi. mış. Aynı marketin orta seviye ola- satılıyor. Yanıtı günlerdir gelmediğine göre, en azından düne kadar üzerinde düşünülmediğinin bile gerçeği ortaya İktidarın verdiği desteklerle iki çuval gübre, iki depo mazot bile alınamıyor çıkmış oluyordu. Sorgulamalara ek belge olarak, davet edilenlere sunulmuş çok şık davetiyelerin içinde yer alan gerçekten bugünün koşullarında ağız sulandıracak lükslükte pahalı yemek listelerinin Destek devede kulak mönüleri ile müzik yayınlarının listeleri eklemlenmişti. MUSTAFA ÇAKIR bin 500 TL. Devletin bu üreti- Siyaseten, zorunluluktan, bir MARTTA 5 BİN 738 TL uygulama değişikliği olmazsa, cilere ödediği gübre desteği ise katılımcı kalabalığı da eklemlenmiş ükümetin 2021 yılı için ver- sadece 8 lira. Destek maliye- olarak cebimizden çıkacak bir başka Hdiği mazot ve gübre destek- tin yüzde birini bile karşılamı- Açlık sınırı anlamlı harcama hovardalığı, haksızlık, leri 8 Mart’tan itibaren çiftçile- yor” dedi. hukuksuzluk örneği ile yüz yüzeyiz.. rin hesabına yatırılmaya başlan- Ödenen desteklemenin HHH asgariyi geçti dı. Buna göre gübre desteği buğ- 2021’e ait olduğuna işaret Diyeceksiniz ki son birkaç günün day, arpa, çavdar, yulaf için de- eden Bakırlıoğlu, çiftçinin bir önü alınmayan fiyat artışları ile irleşik Kamu-İş Konfederas- kar başına 20 TL, diğer ürün- yıl önce attığı gübrenin des- gelirlerimizde beklenen düzeltmelerin Byonu Ar-Ge birimi KAMU- ler için dekar başına 8 TL olarak gelememesi gerçekleri karşısında, teğini yeni alabildiğini vurgu- AR’ın yayımladığı mart ayı aç- yediğimiz kazıkların yanında çok hafif ödeniyor. Mazot desteği ise buğ- ladı. Gübreye bir yılda gelen lık, yoksulluk araştırması ve- kalmaz mı? Elbette çok haklısınız day, arpa, çavdar, yulaf için 22 zam oranının yüzde 342 oldu- rilerine göre açlık sınırı 5 bin demek isterken, aklıma son açılışı TL, çeltik ve pamuk için 68 TL, ğuna dikkat çeken Bakırlıoğlu, 738 TL, yoksulluk sınırı ise 11 yapılan Çanakkale Köprüsü üzerinden mısır için 27 TL, zeytin ve diğer yeti kükürt uygulaması ile beraber “Çiftçi bir aileden geliyorum. bin 611 TL’ye yükseldi. Araştır- baştan lades, yiyeceğimiz kazıkların ürünler için 17 TL oldu. Verilen bu 1570 lira olacak. Oysa bu çiftçi de- 148 dönüm aile zeytinliğimiz için mada, açlık sınırının bir önceki boyutları karşısında onun da çok desteklerle çiftçinin maliyetlerinin kar başına sadece 8 lira gübre des- 1184 TL gübre desteği, 2 bin 516 TL hafif kalacağını anımsamak zorunda aya göre 601 TL, yoksulluk sını- yanına bile yanaşılmadığı belirtile- teği alacak. de mazot desteği ödendi. Oysa yılda kalıyorum.. Hemen sıraya üst üste rının 1029 TL arttığı aktarıldı. rek “iki depo mazot, iki çuval güb- binen sayısız örnekleri ile, pistine hiç Yine sultaniye çekirdeksiz üzüm 2 tondan fazla mazot tüketiyoruz. Araştırmada, “Açlık sınırı 2022 inen uçak olmamış havaalanlarının, re” bile alınamadığı belirtiliyor. bağı olan bir çiftçi, yaptırdığı anali- Verilen destekle iki çuval gübre, iki yılı için belirlenen 4 bin 253 li- inşaatları müteahhitlerinin paralarını CHP Manisa Milletvekili Vehbi ze göre önerilen gübrelemeyi yapar- depo mazot alamıyoruz. Artık çiftçi ralık asgari ücretin 1485 lira alıp kaçıp gitmelerinden sonra Bakırlıoğlu, Akhisar ve Salihli zi- sa sadece toprağa atılan gübre bede- destekleme için il, ilçe, tarım ve or- üzerine çıkarken, emekli aylık- açılamamış şehirlerarası ulaşım raat odalarından toprak analizleri- li 700 TL. Yaprak gübresi ile bera- man müdürlüklerine dosya verme- larına ve çalışanların ücretleri- yollarının inşaatlarının ortalıkta ne göre kullanılması gereken güb- ber bu rakam bin lirayı geçiyor. Bağ ye bile gerek duymayacak hale gel- ne yılbaşında yapılan zamları kalmaları durumları geliveriyor. re çeşitleri ve miktarları konusunda için iktidarın verdiği gübre deste- di. Eğer yeterli gübreleme ve ilaçla- Hepsi için birden cebimizden da anlamsız kıldı. Yüksek enf- bilgi aldı. Bu analiz sonuçlarına gö- vergiler olarak çıkan bedellerin ği ise sadece 8 lira. Zeytinde de du- ma ve bakım yapılmazsa verim dü- lasyon karşısında üç ayda eri- re hangi gübreleri, ne kadar ataca- toplamı kuşkusuz önceki örnekleri rum farklı değil. Dekar başına güb- şecek. Bu durumda gıda fiyatları da- diği için çalışanların yıl sonu unutturacak kadar ağır dudak ğı konusunda kendilerine bir “reçe- re maliyeti 700 lira. Toplam maliyet ha fazla artacak. Ürün alamayan beklenmeden yeniden belirlen- uçuklatıcı oluveriyorlar. Derken bitmiş te” öneriliyor. Bakırlıoğlu’nun ver- bin lirayı geçiyor. çiftçi para kazanamayacak, ülke mesini talep ettiği asgari ücret bir hava meydanına inecek birkaç diği bilgiye göre, bir mısır üretici- Bakırlıoğlu, “Üreticimizin öneri- ciddi bir gıda krizine girecek. Çiftçi dört kişilik bir ailenin ancak 22 uçak yaratma kararı uğruna, kapatılma si önerilen reçeteye göre tarlasını len reçeteye göre katlanması gere- kazanamıyor, tüketici ucuza tükete- günlük dengeli beslenmesine ve zarara uğratılmaları gündeme gübrelerse dekar başına gübre mali- ken gübre maliyeti dekar başına 2 miyor” diye konuştu. l ANKARA yetebilecek bir noktaya düştü” gelen başka havaalanlarının haberleri eklemleniyor. Afrika’da tarım yapmak ifadeleri kullanıldı. için satın alınmasının bedeli ödenmiş BEŞ MARKET İLK DENETİMDE 2.7 MİLYAR TL CEZA ALDI topraklarda değil üretim yapılması, YÜZDE 3.6’DAN 2.6’YA DÜŞTÜ toprak bile verilmediğinin gerçeği ile BDDK VERİLERİNE GÖRE de yüzleşiyoruz.. Büyümeye Derken bizim hayvancılık Ticari kredi artıyor, üreticilerimiz ile tarım üreticilerimize Zincirlere yeni soruşturma yasal ölçüler içinde verilmesi gereken, savaş revizyonu ükümetin fiyat artışları konusunda so- ten Küle, üç büyük tedarikçiden gelen uz- dünyanın her yerinde uygulanmaları tüketici düşüyor irleşmiş Milletler Ticaret Hrumlu tuttuğu zincir marketlere yeni laşma başvurusunu kabul etmedikleri- söz konusu desteklere para kalmadığı ankacılık Düzenleme ve De- Bve Kalkınma Konferansı bir soruşturma geliyor. Halen denetimleri ni söyledi. gerçeği ile yüzleşiyoruz. Yetmiyor Bnetleme Kurumu (BDDK) veri- (UNCTAD), gelecek yıl için devam eden beş zincir market (BİM, Mig- Beş markete geçen yıl kartelleşme diğerlerinin ölçüleri içinde üç beş lerine göre 18 Mart haftası itiba- küresel büyüme tahminlerini ros, CarrefourSa, A101 ve Şok) ve 15 te- suçlamasıyla 2.7 milyar liralık rekor ce- kuruşa muhtaç olmaktan kaynaklanan, rıyla toplam kredi büyümesi yüz- Ukrayna’daki savaş ve özellikle darikçi için yeni delilller ortaya çıktığı için za kesilmişti. BİM Birleşik Mağazalar yetersiz et, besin üretimlerimizi bile de 32.5 olarak kaydedildi. Böyle- gelişmekte olan ülkeleri ikinci soruşturma yürütülüyor. AŞ’nin açıklamasında, “BİM sektör orta- çok ama çok ucuza ihraç etmekte likle Temmuz 2020’den bu yana Rekabet Kurulu Başkanı Birol Küle, re- lamalarının çok altındaki kâr marjlarıy- riske sokan makroekonomik olduğumuz gerçeği ile yüzleşiveriyoruz. ilk kez yüzde 30 seviyesi aşılmış politikalardaki değişiklikler Kaçınılmaz halkımızın çoğunluğu için kabetin ihlal edilip edilmediğine dair so- la Türkiye’de perakende sektörünün lide- oldu. Ticari kredilerin büyümesi kendilerini unutun, çocukları için bile ruşturma raporunun 26 Nisan’da çıka- ri olmuştur. Buna rağmen ‘pahalılığın so- nedeniyle düşürdü. yüzde 35.3 olurken, tüketici kre- UNCTAD’nin mart ayı açlıkla kalmama için savaş verilmesi cağını açıkladı. Konuyla ilgili bir kana- rumlusu’ olarak gösterilmesi ve kartel id- dilerinde büyüme yüzde 12.9’a gerçeği ile yüz yüze kalıyoruz.. la konuşan Küle, “Soruşturmanın sonları- diasıyla tarihte görülmedik büyüklükte raporunda, 2022 küresel geriledi. Nerede kuyruk varsa, açlığa karşı ekonomik büyüme tahmini na doğru başka veriler elde etmeye baş- bir ceza verilmesi, ülkemizde yatırım or- Kredilerde trend büyüme ivme- çare bedeli olarak yaşanıyor olmasına layınca ikinci soruşturmayı açtık. Hacim tamının ve serbest piyasanın gelişimi- yüzde 3.6’dan 2.6’ya indirildi. öylesine alıştık ki yüz kızarmadan si sürerken, reel büyüme tarafın- Türkiye’nin büyüme beklentisi ise olarak birinci soruşturmadan daha küçük ne hizmet etmeyen, haksız ve adaletsiz da ise negatif seyir izlendi. Kredi- ucuz et kuyruğuna neden olmasına çaplı değil” dedi. bir karardır” denilmişti. Migros İcra Kuru- yüzde 3.6’dan 2.5’e düşürüldü. önlem olarak, et satışlarına zam lerin kırılımına bakıldığında tica- Gelişmekte olan ülkelerin döviz Küle, kurumda devam eden 24 soruş- lu Başkanı Özgür Tort da “Verilen cezayı, yapılması kararının önlem olarak ri krediler ve tüketici krediler ara- turma olduğunu belirterek tüm kararla- daima müşterisinin bütçesine destek ve- kuru istikrarsızlığına, artan faiz alındığı açıklamasının yüzsüzlüğü ile sındaki makasın da açılmaya de- rının yargı denetimine açık olduğunu be- ren bir marka olarak kabul etmemiz, içi- oranlarına ve yükselen gıda ile yüzleşiveriyoruz.. vam ettiği izlendi. lirtti. İkinci soruşturmada nihai kararın mize sindirmemiz mümkün değildir” de- yakıt fiyatlarına karşı savunmasız eylül ya da ekim ayında çıkacağını belir- ğerlendirmesinde bulunmuştu. olduğuna işaret edildi.