Katalog

22 ŞUBAT 2022 SALI 8 HABER Ortadoğu’daki kanlı satrancı yıllarca yerinde takip eden gazeteci Nur Batur önemli tespitlerde bulundu ‘Türkiye tarihi yol kavşağında’ Odağında Müslümanlar, gesini güvence altına aldı. Irak’ta fe- BARIŞ DOSTER Yahudiler ve Hıristiyanlar için deral yapının temelleri atıldı. Irak’tan NATO’nun rtadoğu her zaman olduğu gi- kutsal olan Kudüs’ü ele geçir- sonra, Türkiye için de federasyon tar- bi, dünya siyasetinin merkezin- mek yatıyor. Bunlardan besle- tışmaları başladı. Öneren sadece ABD kara kutusu Ode. Türkiye’nin bölgeye yönelik po- nen siyasi kavgalar var. Binlerce değildi. Rusların kafasında da federal litikalarında keskin dönüşler söz konusu. yıldır süren din ve mezhepler arasında- yapı vardı. Bunu bana söyleyen o za- n Kitabınızda, Gladyo lideri olarak ün- İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’la ki kanlı kavga. manki Ankara Büyükelçisi Albert Çer- lenen İtalya’nın eski Cumhurbaşkanı ilişkiler yumuşuyor. Belli ki devamı gele- Son yüz yılda Ortadoğu’da hari- nişev oldu. Bunu ilk kez açıklıyorum. Francesco Cossiga da var. Onunla neden cek. Biz de tüm bu gelişmelerin arka pla- ta üç kez değişti. İlk harita, yüzyıllar- O günlerde Büyükanıt’la bir sohbeti- görüştünüz? nını, tarihsel seyrini, Türkiye’ye etkileri- ca Arap dünyasını yöneten Osmanlı mizde, Kürt devletini önlemek için atıl- Türkiye’de siyasal İslamın güçlendiği, san- ni Ortadoğu’yu çok iyi bilen, deneyimli ga- İmparatorluğu’nun dağılmasıyla çizil- ması gereken adımları konuşuyorduk. cılı dönüşümün başladığı dönemdi. Türk Si- zeteci Nur Batur’a sorduk. 44 yıllık mes- di. İkinci harita değişikliği, 1948’de Amerika’nın Sesi Radyosu, bölgeye lahlı Kuvvetleri’ne yönelik Ergenekon ve Bal- lek hayatında, Ankara ve yurtdışında tem- İsrail’in kuruluşuyla başladı. Araplar Kürtçe yayına başlıyordu. Büyükanıt, yoz kumpasları sürüyordu. Generaller tu- silcilik görevleri yanında, Ortadoğu’nun ve İsrail’i yok etmek için üç kez büyük ABD’nin bölgedeki politikalarından ra- tuklanıyordu. Türkiye’de Özel Harp Dairesi, Batı’nın önemli liderleriyle ses getiren rö- savaşa girdiler, başaramadılar. Yenil- hatsızdı. ABD propagandasına imkân İtalya’da Temiz Eller Operasyonu tartışılıyor- portajlara imza atan Batur, “dünyanın kal- gi onlarda çok ağır duygusal çökün- vermemek için Türkiye’nin Kürtçe Rad- du. İtalya ve Türkiye’yi yıl- bi” dediği Ortadoğu’daki gelişmeleri, ta- tü yarattı. İsrail’in kurulmasının ya- yo ve TV yayınına da başlaması gerek- lardır izleyen ABD’li ga- rihsel süreci içinde yorumladı. rattığı tarihsel, siyasal, toplumsal, tiği kanısındaydı. “Teröristle mücade- zeteci arkadaşım Den- n Ortadoğu’daki liderlerin düşünce ve kültürel, dinsel gerilime tanık olduk. le bizim işimiz. Güvenlik sorununu biz nis Redmont’un yardımıy- karar alma süreçleri nasıl çalışıyor? Nazi Almanyası’nda Yahudilere uy- çözeriz. Ama teröre zemin hazırlayan la NATO içindeki gizli ör- Ortadoğu’yu yöneten liderlerin ço- gulanan soykırımın faturasını Arap- sorunları çözmek, siyasilerin işidir” de- gütlenmenin kara kutu- ğu, önce, halkın sorunlarını çözmek için lar ödedi. Ayrıca zengin yeraltı kay- “Ben de herkes gibi, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. mişti. Genelkurmay çok gerçekçiydi. su, İtalya’nın eski Cum- iktidarı ele geçiriyorlar. Hepsi, Filistin nakları için verilen kavgayı da unut- yılını nasıl kutlayacağının kaygısı içindeyim” diyen n NATO’ya yönelik yaklaşımda ilk hurbaşkanı Frances- meselesini kullanarak, Arap dünyasın- mayalım. Soğuk Savaş sonrası, Orta- Batur, kitabını “Türkiye’nin tarihi dönemecinde kırılma ne zaman yaşandı? co Cossiga’ya ulaştım. geleceğe ışık tutmak için yazdığını” belirtti. da lider olmaya çalışırlar. İsrail’le sava- doğu yeniden şekillenmeye başladı. Türkiye’nin ABD ve NATO’ya gide- Roma’da iki gün boyunca, Harita değişikliği sürüyor. şan Mısır’ın efsanevi lideri Nasır, İsrail’e rek kuşkuyla bakması ve uzaklaş- Gladyo’yu nasıl kurdukla- Cossiga meydan okuyan Irak lideri Saddam su; ABD, İngiliz ve Fransız uçaklarının ya- ması, Kıbrıs sorunuyla başlar. Kal- rını, nasıl eleman seçtik- Hüseyin, İsrail’le savaşan Hafız Esad, Lib- NATO ve Türk ordusu ni Çekiç Güç’ün İncirlik Üssü’nde konuş- dı ki 1960’lardan sonra Türkiye’ye uy- lerini, nerede eğittiklerini, ya lideri Muammer Kaddafi böyleydi. Hal- n NATO’nun, TSK’deki etkisini biliyoruz. lanmasına karşıydı. ABD’nin oyun oyna- gulanan baskı ve ABD silah ambargola- nasıl çalıştıklarını tüm ayrıntılarıyla anlattı. kın milliyetçilik duygularını kullandılar. İk- dığını görüyorlardı. Ancak direnmek zor- Peki, Türk ordusunun ABD ve NATO’ya rı, Türkiye’nin ABD ve NATO’ya karşı kuş- tidarlarını güçlendirdiler. Sonra da öylesi- yaklaşımında değişiklik var mı? du. Kitabımda arşivimdeki notlarımı ilk kusunu artırmıştır. Türk ordusunun yö- Söyledikleri gerçekleşti ne iktidar sarhoşu olup büyüklüye kapıl- Türk Silahlı Kuvvetleri’nin üst kademe- kez açıkladım. Büyükanıt ve Tolon’la netim kademesi, milli savunma sanayisi- Gladyo, Soğuk Savaş’ın başında kurulan dılar ki gerçeklerden koptular. Oynanan yaptığım görüşmeleri sakladığım not- sinde önemli değişiklikler gözledim. O dö- nin kurulmasına ağırlık vermiştir. Bu ka- CIA’nın finanse ettiği bir yapıydı. Avrupa’da kanlı satrancı göremediler. Piyon oldular. nemde Yaşar Büyükanıt, Hurşit Tolon ve lar var kitapta. Hurşit Tolon bana açıkça, rarların alınıp uygulanmasında hem İsmet üç isim çok önemliydi: Margaret Thatc- n Oynanan kanlı satrancın ardında “ABD oyun oynadı” dedi. Doğan Güreş’le uzun görüşmelerim oldu. İnönü’nün hem de Süleyman Demirel’in her, Valéry Giscard d’Estaing, Francesco ne var? 1990’da, 1. Körfez Savaşı’nda Türk ordu- Çekiç Güç, Irak’ın kuzeyindeki Kürt böl- önemli rolü vardır. 1993’te Türkiye’nin Cossiga. Cossiga, TSK bünyesinde de Özel Çin’le savunma sanayisinde işbirliğine gir- Harp Dairesi’nin bulunduğunu söyledi. Ayrı- diğini bana söyleyen Büyükanıt’tır. ca, Arap dünyasını 30- 40 yıldır yöneten li- n ABD’nin bölgede ve Türkiye’de oyna- derlerin iktidarda olduğu, Cumhurbaşkanı dığı oyuna direnen komutanlar mı vardı? ‘Onlarca lider, yüzlerce diplomat’ Erdoğan’ın İslam dünyasında lider olmak is- Evet. FETÖ, o dönem işbirliği yaptığı ik- tediği dönemde, “Bunun için öncelikle Arap tidarla birlikte, her alanda Türk ordusun- n Kısa süre önce çıkan dum. Siyasal İslam projesinin ilk uy- dünyasındaki bazı liderlerin çekilmesi ve- da zincirin en güçlü halkalarına saldır- “Ortadoğu’nun Şahları, Vezirleri, Pi- gulandığı ülke Cezayir’dir. Demokra- ya ortadan kalkması lazım” dedi. Kehanet dılar. Hedef; güçlü olan halkayı kırmak- yonları” (Kırmızı Kedi Yayınevi) baş- si yoluyla iktidarı ele geçirmek iste- gibiydi. Röportajımızdan iki yıl sonra Arap tı. Zinciri koparmak, dağıtmaktı. O sırada lıklı kitabınızda çok önemli bilgiler yen ilk parti FIS’tir. Darbeye beş ka- Baharı başladı. NATO konusunda “Türkiye, var. Ortadoğu’yu yazmak nereden la Cezayir’deydim. Siyasal İslam de- Türk ordusunda zincirin en güçlü halka- NATO’dan çekilirse, Batı ittifakı açısından sı Yaşar Büyükanıt’tı. İlk hedef oydu. Onu aklınıza geldi? nemesi Cezayir’de askeri darbeyle ba- büyük sorun olmaz. Tek tehlike, Türkiye’nin Ortadoğu’daki kanlı satrancın şarısız oldu. Cezayir, 10 yıl süren kan- yıpratmak için özel çaba gösterdiler. Da- yüzünü daha fazla Araplara ve İslamcılara vaların, dedikoduların hedefi yaptılar. Zin- son 44 yılının tanığıyım. Saddam lı bir iç savaş yaşadı. Darbe olduğu çevirmesi olur” dedi. Daha ilginci, ABD’nin Hüseyin’den Muhammed Mursi’ye ka- gün Cezayir’den ayrıldım. Aradan yıl- cirin dağıtılması hamleleri, kumpas dava- eski Dışişleri Bakanı John Kerry’le Anka- dar onlarca lider, yüzlerce diplomat ve lar geçti. Bu kez Türkiye, model olarak larında hapis yatan komutanlarla sürdü. ra’daki görüşmemdi. Ona, “Türkiye’nin İs- siyasetçiyle görüştüm. Ortadoğu’da seçildi ve 20 yıldır büyük değişim ya- Hepsi ABD’nin Türkiye’de oynadığı oyuna lama kayması sizi rahatsız etmez mi” diye büyük ve küçük güçler arasında oy- şıyoruz. Kitabımı da Türkiye’nin tarihi direniyorlardı. NATO’dan çıkmayı savun- sormuştum. Kerry, “Suudi Arabistan bizim nanan öyle kanlı bir satranç ki; ken- dönemecinde hem Ortadoğu’nun hem muyorlardı ama Türkiye’nin NATO’dan dü- önemli bir müttefikimizdir” diye yanıtlamış- Ortadoğu uzmanı Nur Batur, yazarımız dilerini şah veya vezir sananların so- Türkiye’nin yakın tarihe, bugününe, şünsel ve siyasal olarak uzaklaştığı kanı- tı. Yani, ABD’yle işbirliği yaptığı sürece, ikti- Prof. Dr. Barış Doster’in sorularını yanıtladı. nunda piyon olduklarına şahit ol- geleceğine ışık tutmak için yazdım. sındaydılar. NATO üyeliği sürse bile stra- darın ideolojisi önemli değil. teji değişikliğinden yanaydılar. KAKURO BULMACA ÇENGEL BULMACA NASIL Resimdeki Sabah yeli Gölgede Ayak Öğütülmüş şarkıcı kalan yan Azeri susam Uzun S›tma OYNANIR? Hafif sis çalgısı Radyumun kar?›t› ilâc› Gaz gideri- Sırdaş ‹nanm›? simgesi Bir ilimiz ci bir bitki 1-9 aras› rakamlar› Garaj kullanarak, bo?luklar› doldurun. Bir renk Bir nota Bunu yaparken Limonluk Beddua karelerin Sonbahar Kit toplam›n›n, Gemi bar›na€› ba€l› hücredeki Lezzetli Bir süs le - say›ya e?it me tozu olmas›n› Usta Kiradan sa€ lay›n ve Yemen gelir başkenti Say› getiren bir rakam› boncu€u mülkler sadece bir Ruh kere kullan›n. Duyuru Takma saç Bir Slav halkı Yüzün Kirlili€i rengi gösteren iz ?art edat› Lityumun “Kemal …” (sinema Dolayl› simgesi sanatç›sı) anlat›m Oy Yaz› Bir meyve Dans ta ka - Büyük Bir nota Duygu valy en in e?i demir yolu On bin ki? i - Sayg › du - dura€› lik ask e ri Panama ru? und ak i birl ik plakas› Bir nota Su bor u sesi Gemileri ba€layan Biricik kal›n halat Çalışma, Becerikli Yap›lar emek ev kad›n› toplulu€u Eleştiri ve önerileriniz için: trbulmaca@gmail.com SUDOKU BULMACA Her sat›r, her sü tun ve 3x3’lük kut u böl üm ler in de NASIL 1’den 9’a ka dar say›lar bir kez kul lan›la cakt›r. OYNANIR?