Katalog

14 ŞUBAT 2022 PAZARTESİ 8 dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER Cumhurbaşkanı Erdoğan, Abu Dabi’ye gitmesi öncesinde ‘işbirliği potansiyeli’ vurgusu yaptı BAE ile yakınlaşma artıyor Trablus’ta askeri gruplar Tobruk cephe- sine tepki göstererek, meclis ve başkan- ktidarın daha önce “FETÖ’nün finan- Ankara, Abu Dabi ile uzun süredir gerilimli olan ilişkilerde normalleşmeye dönüş adımlarını lık seçimlerinin yapılması yönünde çağrı- sörü ve 15 Temmuz darbe girişiminin da bulundu. sürdürüyor. Ağır ekonomik krize karşı yabancı yatırım arayışındaki Ankara’nın BAE ile İdestekçisi” ilan ettiği Birleşik Arap ekonomi ve savunma alanlarını da kapsayan 12 anlaşma imzalayabileceği belirtiliyor. Emirlikleri (BAE) ile ilişkilerde geçen yıl LİBYA’DA İKTİDAR MÜCADELESİ yaşanan yumuşamanın ardından Cum- hurbaşkanı Tayyip Erdoğan, BAE’ye Dibeybe sandık resmi ziyarette bulunuyor. Erdoğan, SUÇLAMALARDAN SICAK MESAJLARA... geçen yıl kasım ayında Ankara ziya- retinde görüştüğü BAE Veliaht Prensi için tarih verecek ürkiye’nin geçen yıla kadar Lib- leri arasında bulunuyordu. Geçen yıl Muhammed bin Zayed el Nahyan ile bu Tya ve Doğu Akdeniz politikaları ile temmuz ayında Trablus yakınlarında- ibya’da geçen hafta Tobruk merkezli kez Abu Dabi’de bir araya gelecek. İki ve 15 Temmuz darbe girişimine des- ki Vatiye Hava Üssü’ne gerçekleştiri- LTemsilciler Meclisi’nin Ulusal Birlik ülkenin bu ziyarette de birçok anlaşma tek iddiaları nedeniyle gerilim yaşa- len ve burada bulunan Türk hava sa- Hükümeti (UBH) Başbakanı olarak artık imzalaması bekleniyor. dığı BAE ile ilişkilerde geçen yılbaşın- vunma sistemlerinin zarar gördüğü Abdülhamid Dibeybe’yi tanımadığını, ye- Cumhurbaşkanı Erdoğan, BAE’nin fii- dan bu yana yumuşama yaşanmış- hava saldırısının da BAE’ye ait uçak- li yöneticisi konumunda olan Abu Dabi rine Fethi Başağa’yı seçtiğini duyurması- tı. Yapılan karşılıklı telefon görüşme- lar tarafından yapıldığı iddia edilmiş- Veliaht Prensi El Nahyan’ın daveti üzeri- nın ardından gerilim yüksek. Ülkede ye- lerinin ardından BAE Veliaht Pren- ti. BAE ayrıca Doğu Akdeniz’de geri- ne bugün iki günlük ziyaret çerçevesinde niden Trablus-Tobruk cepheli iki ayrı yö- Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ge- si Muhammed bin Zayed el Nahyan, limin sürdüğü ortamda Yunanistan’la BAE’ye gidiyor. netim oluşacağı kaygıları artıyor. çen yıl 15 Aralık’ta BAE ziyareti çerçeve- 24 Kasım’da Ankara’yı ziyaret ede- birçok ortak tatbikata da katıldı. Öte sinde mevkıdaşı Abdullah bin Zayid el Ülkenin doğusunda Hafter güçleriyle it- rek Erdoğan’la görüşmüştü. BAE, yandan halen BAE’de bulunan ve EXPO 2020’ye gidecek Nahyan’la bir araya gelmişti. Libya’da Türkiye’nin destek verdi- yaptığı açıklamaların iktidarda rahat- tifaktaki Temsilciler Meclisi’nin kararına Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlı- ği Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hü- sızlık yarattığı suç örgütü lideri Se- karşı çıkan Dibeybe, geçiş yönetimini se- nın imzalanması bekleniyor. BAE Veli- ğı görüşmelerde, Türkiye-BAE arasında- kümeti güçlerine karşı savaşan Tob- dat Peker de iki ülke ilişkilerindeki çimlere götürecek yol haritası çerçevesin- aht Prensi El Nahyan’ın, Ankara ziyare- ki işbirliğinin geliştirilmesi imkânlarının ruk cephesinin en büyük destekçi- başka bir unsuru oluşturuyor. de anayasa çalışmalarını tamamlama he- ti çerçevesinde iki ülke arasında dokuz ele alınacağını, ayrıca bölgesel ve ulus- defini dile getirmişti. Bu süreçte de göre- alanda Türkiye’ye doğrudan yatırımları lararası gelişmeler hakkında görüş alış- vinde kalacağını söylemişti. Dibeybe’den içeren anlaşmalar imzalanmıştı. yakın çevreleri ve Afrika başta olmak üze- İkili ilişkileri geliştirme gayretimiz küresel verişinde bulunulacağını belirtti. Erdo- önceki gün de geçen yıl ertelenen seçim- re dünyanın çeşitli bölgelerinde “işbirliği düzeyde istikrarın sağlanmasına da katkı- ğan ayrıca EXPO 2020 Dubai fuarına lerin ne zaman yapılacağını “Arap Baha- ‘İlişkileri geliştirelim’ potansiyelinin” bulunduğunu belirtti. “Tür- da bulunacaktır” dedi. Erdoğan, “Türkiye da giderek, “Türkiye Ulusal Günü” ola- rı” sürecinde Kaddafi yönetiminin devril- kiye ve BAE’nin bölgesel barış, işbirliği ve Ziyaret öncesi Erdoğan, BAE’de yayım- olarak, BAE’nin ve Körfez bölgesindeki di- rak belirlenen 15 Şubat’ta Türkiye ser- mesinin yıldönümünde açıklayacağı çıkı- refaha ortak katkılar sunabileceğine ina- lanan Khaleej Times gazetesinin Türkiye ğer tüm kardeşlerimizin güvenlik ve istik- gi alanını ziyaret edecek. AA’ya göre, zi- şı geldi. Ülkedeki çeşitli taraflarla görüş- özel eki için bir yazı kaleme aldı. “Bölge- nıyorum. Sahip olduğumuz işbirliği alanla- rarını kendi ülkemizin güvenlik ve istikra- yarette iki ülke arasında yatırım, tica- tüğünü kaydeden Dibeybe, “Seçimlerin ret, savunma, ulaştırma, tarım ve sağ- sel Barış ve İşbirliği için İnisiyatif Zamanı” rı, tarihi, kültürel ve kadim değerlerimiz bu rımızdan ayrı görmüyoruz” ifadelerini kul- yapılabilmesi için ‘Emanetin halka dönü- lık alanlarını da kapsayan 12 anlaşma- başlıklı yazıda Erdoğan, Türkiye ve BAE’nin süreçte bize ciddi imkânlar sunmaktadır. landı. l ANKARA/Cumhuriyet şü’ sloganıyla bir plan hazırladık. Bu pla- nı devrimin yıldönümü olan 17 Şubat’ta kamuoyuna açıklayacağız” dedi. “Halkı RUSYA’YA BARIŞ ÇAĞRISI seçim talebinde bulunmak için sokaklara çıkmaya çağırıyorum” ifadesini kullandı. Steinmeier Milis güçler Trablus’a gitti AA’nın haberine göre de Trablus’ta yeniden seçime gidilmesi vurgusuyla Dibeybe’ye destek gösterileri yapıl- dı. Başağa ve Dibeybe’nin memleketi cumhurbaşkanı Trablus’un doğusundaki Misrata ken- tinde bazı milis gruplar da Temsilciler lmanya’da Cumhurbaşkanlığı se- Meclisi’ne tepki gösterdi. Çok sayıda Açiminde kazanan isim halihazırda askeri güç Trablus’a gitti. Trablus’ta ko- bu görevde olan Frank-Walter Stein- meier oldu. Oylamaya Federal Mec- AGİT EKİBİNDEN ÇIKIŞ... nuşlu 166. Tabur’dan da “gayri meşru lisin (Bundestag) 736 milletvekilinin bir hükümetin Trablus’a girmesine izin Ukrayna’ya ABD’den silah gönderimi sürerken yanı sıra eyaletlerin belirlediği ay- verilmeyeceği” çıkışı geldi. pek çok ülkeden vatandaşlarına bu ülkeden nı sayıda delege ka- Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ayrılmaları çağrısı yapılıyor. Bazı AGİT Misyonu tıldı. Steinmeier ilk çalışanlarının dün Rusya yanlısı ayrılıkçılarla Antonio Guterres, Libya’da halkın irade- turda 1425 geçerli ateşkesi gözlemledikleri Donetsk bölgesinden sine saygı gösterilmesi için seçimlerin oyun 1045’ini ala- ayrılmaları da objektiflere yansıdı. Rusya en kısa sürede yapılması çağrısı yaptı. rak yeniden cum- Dışişleri’nden, bazı ülkelerin oluşumdaki hurbaşkanı seçil- vatandaşlarını geri çağırmasının kaygı yarattığı, ‘Hile yapıldı’ misyonun olası bir provokasyona araç olarak di. Oylamada aşırı Öte yandan Temsilciler Meclisi’nde kullanıldığı tepkisi geldi. sağcı AfD’nin ada- düzenlenen başbakanlık seçiminde yı Max Otte 140, Başağa’nın tek rakibi olan Halid el Bi- Sol Parti adayı Ger- Steinmeier bas, oylama esnasında adaylıktan çekil- hard Trabert 96 ve diği yönünde Meclis Başkanı Akile Sa- Özgür Seçmenler’in adayı Stefanie lih tarafından yapılan açıklamayı ya- Gebauer 58 oy aldı, 86 delege çe- Ankara için ince denge lanladı. AA’nın aktardığı habere göre kimser kaldı. Bibas, başbakanlık yarışından hileyle Oy kullananlar arasında eski Başba- HÜSEYİN HAYATSEVER uzaklaştırıldığını savundu. kan Angela Merkel, Covid-19 aşısı ge- Eski Dışişleri Bakanı Yakış, Rusya ile Ukrayna arasındaki liştiren BioNTech şirketinin kurucula- olası bir sıcak çatışmadan Türkiye’nin olumsuz etkileneceğini ashington’ın “Rusya’nın Ukrayna’yı bir- rından Dr. Özlem Türeci de yer aldı. belirterek sessiz diplomasinin önemine işaret etti. Wkaç gün içinde işgale başlayacağını” Steinmeier’ın, seçilmesinin ar- ERKEN SEÇİM KARARI iddia etmesiyle tansiyon yükselirken Rusya dından yaptığı konuşmada gün- tan açıklamaları dikkatli şekilde yapmala- liyetlerini sürdürüyor. Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Baş- deminde Ukrayna krizi de var- rı gerekiyor” dedi. İhtiyaç duyulması ha- Gelişmeleri Cumhuriyet’e değerlendiren kanı Joe Biden’ın önceki gece yaptığı tele- dı. “Başkan Putin’e sesleniyorum, Berdimuhamedov linde Ukrayna’da yaşayan yaklaşık 25 bin eski Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, ABD’nin fon görüşmesi de gerilimi düşürmedi. ABD, Ukrayna’nın boynundaki ilmeği çö- Türk vatandaşının tahliyesi için planlama- olimpiyatlar bitmeden Rusya’nın Ukrayna’yı Almanya ve İngiltere’nin de aralarında bu- zün ve Avrupa’da barışı koruma- nın yapıldığını da belirtti. işgal edebileceği açıklamasıyla ilgili, “Son koltuğu bırakıyor lunduğu ülkelerin Ukrayna’da bulunan va- nın bir yolunu bulmak için bize ka- açıklamalar, Batı’nın sırf Ukraynalılara ‘Rus- tandaşlarını ülkeden ayrılmaya çağırması- tılın” dedi. Steinmeier, Rusya ile ürkmenistan’da Devlet Başkanı Gur- lar saldırmayacak diye çok güvenmeyin’ ‘Teyakkuzda tutma nın ardından gözler Türkiye’nin tavrına çev- Batı arasında artan yabancılaşma- Tbanguli Berdimuhamedov’un Ulusal mesajıyla Ukraynalıları müteyakkız tut- açıklaması’ rildi. Daha önce Batılı ülkelere Ukrayna’da nın nedenleri hakkında çok faz- Konseyi Halk Meclisi’nde aldığı kararla 12 mak için yaptığı açıklamalar gibi görünü- Dışişleri Bakanlığı önceki gün yaptığı duyu- panik yaratacak açıklamalardan kaçınma la tartışma olabileceğini aktararak, Mart’ta erken başkanlık seçimi yapılacak. yor” dedi. Yakış, ABD’den gelen Rusya’nın ruda, Türk vatandaşlarının mecbur kalma- çağrısı yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavu- “Ancak tartışamayacağımız ko- Mecliste yaptığı konuşmada Berdimuha- 16 Şubat’ta saldıracağına ilişkin iddiasına dıkça Ukrayna’nın doğu bölgelerine seyahat şoğlu, önceki akşam katıldığı canlı yayın- nu Doğu Avrupa’da bir askeri ça- medov, ülkede genç liderlerin devlet yöne- Kiev’in “Bizde böyle bir bilgi yok” tepkisi- etmekten kaçınmaları çağrısı yapmış, buna da da “Rusya bir işgale kalkışırsa bu doğ- tışma ve savaş tehlikesi altında ol- timinde yer alması gerektiğini söyledi. Ki- ni anımsatarak “Hiçbir savaş filan gün falan karşın bir tahliye uyarısında bulunulmamıştı. ru olmaz. Böyle bir durum yoksa da Batı- mamızdır. Bu konudaki sorumluluk mi yorumda halihazırda kabinede yer alan saatte başlayacak diye önceden duyurulup Türkiye’nin Kiev Büyükelçiliği de olağan faa- lı ülkelerin sürekli Ukrayna’da panik yara- Rusya’nın” ifadelerini kullandı. oğlu Serdar Berdimuhamedov’un babası- başlamaz” diye konuştu. nın koltuğuna gelebileceği görüşü yer aldı. Üç senaryo Rusya ile Ukrayna arasında sıcak çatışma olasılığının bulunduğunu, buna karşın çeşit- li senaryolardan söz edilebileceğini belirten Kiev’de tansiyon düşük Yakış, şu görüşleri dile getirdi: “Bunlardan biri Lugansk ve Donetsk’teki Rusya yanlısı krayna’nın başkenti veya Rusya değil, ABD. Ukrayna’nın baş- ayrılıkçıların kontrolündeki bölgelerin özerk- UKiev’de halkın büyük bir kenti Kiev’de önce- liğin daha da güçlendirilmesi ve buraların za- ‘Terk etmem’ kısmı, Rusya’nın saldıraca- ki gün ulusal birlik man içinde Rusya’ya katılmasıdır. Başka bir ve dayanışma me- ğı düşüncesinde değil. Ancak l Olga (şirket yöneticisi): ihtimal, Ukrayna sınırı civarındaki bölgelerde sajlı yürüyüş düzen- Her şey olabilir... (“Savaş son zamanlarda, Amerikan gerginliğin sürdürülmesi, bunun büyük bir ça- lenmişti. basınında çıkan ve ABD’li olursa göç eder misiniz”, so- tışmaya dönüşmesi, bir diğer ihtimal ise Uk- yetkililerin sürekli tekrarla- rusuna): Hayır, göç etmem. rayna’daki Rusya yanlılarını harekete geçire- dıkları Rusya’nın her an işga- Burası benim ülkem. rek bir askeri darbe yaptırılması ve Kiev yöne- le girişeceği yönündeki iddia- l Nikolay ve Tanya (Çift timinin Rusya yanlısı hale gelmesidir. Bunlar ların tedirginlik yaratmadığını sanat stüdyosu sahibi): birer ihtimaldir ama en az çatışmalı olanı, Lu- söylemek de zor. Olabilir de, olmayabilir de. gansk ve Donetsk’in özerkliklerinin güçlendi- Fakat Avrupa, Putin’i dur- l Olga (muhasebeci): Ben- rilmesi olacaktır. Çünkü oradaki halkın çoğun- KUDÜS’TE ce Rusya’nın saldırması, düşük durmak ister. (“savaş olur- luğu zaten kendilerini Rus olarak tanımlıyor.” da, caydırıcı olur. Ayrıca, sa- Rusya’yı durduran pek çok bir ihtimal. Sonuçta mantık ga- sa göç eder misiniz” sorusu- Rusya ile Ukrayna arasındaki olası bir sı- PROVOKASYON... vaş olursa, Rusya da çok bü- etken var. Uluslararası yap- lip gelir. Bütün dünya Putin’e na): Tanya: Aslında, iyi olur. cak çatışmadan Türkiye’nin olumsuz etkile- yük insan kayıplarına uğrar. tırımlar gibi. (Bu sırada, tu- karşı. Putin, büyük bir savaşı Türkiye’ye, Alanya’ya gideriz neceğini, bunun en aza indirilmesi için de srailli aşırı sağcı milletvekili Itamar Ben- rizmci olan eşi söze giriyor göze alamaz. (gülüyor). Nikolay: Bunu hiç diplomasinin kullanılması gerektiğini belir- İGvir’in, işgal altındaki Doğu Kudüs’ün ‘Avrupa izin ve “ben de düşünmüyorum. l İrina ve Lera (üniversi- düşünmedik şu ana kadar. ten Yakış, Türkiye’nin hem Ukrayna hem Şeyh Cerrah Mahallesi’nde evinden zorla Avrupa burasını te öğrencileri): Bizce savaş Ama sanırım, burada kalırız. de Rusya’yla yakın ilişkilerine dikkat çek- çıkarılma tehdidi altındaki Salim ailesinin vermez’ Rusya’nın etki olmaz. Putin, Ukrayna’yı kor- Çünkü burası bizim ülkemiz. ti. Yakış, Türkiye’nin Ukrayna’ya SİHA satı- evinin önüne onlarca fanatik yerleşimciy- l Tanya, Alyona, alanına terket- şı başta olmak üzere savunma sanayii ala- le çadır kurmasıyla bölgedeki tansiyon da- kutmaya çalışıyor. l Taras (avukat): Çok zor Oleg (serbest mes- mek istemez”, nındaki işbirliğinin olduğunu kaydederek, ha da yükseldi. Ben-Gvir, çalışma masası- l Aleksey (emekli): Ben, bir soru. Bence saldırmaz. lek, 30’lu yaşlar- diyor). “Her devlet başka devletle savunma sana- nın çadır önünde olacağını savundu. Ola- yüzde 80, Rusya’nın saldıra- Çünkü saldırsa, dünya savaşı da): Bizce Rusya sal- l Vasiliy (avu- yi alanında işbirliği yapabilir. Türkiye, bu yı protesto etmek isteyen Filistinlilere, İs- cağını düşünüyorum. Kiev’i çıkar. Batılı ülkeler, duruma dırmaz. (Neden soru- konuda Rusya’yla ince dengeyi koruyarak rail polisi göz yaşartıcı gaz ve ses bomba- kat): Ben, bu ih- alacak şekilde büyük bir sa- su üzerine): Açıkçası, müdahale eder. Gerçi, belli timalin yarı yarı- Ukrayna’yla bu anlaşmalarını devam etti- sıyla müdahale etti. İsrail polisi, bölgede- vaş olabilir (“Saldırı olursa de olmaz. Batılı müttefikleri- biz bu konu üzerin- riyor. Olası bir çatışmada Ukrayna ile Rus- ki yasadışı Yahudi yerleşimciler ve Filistin- ya olduğunu dü- göç eder misiniz”, sorusu- miz, bizi satabilir de. de düşünmek istemi- ya arasında bir sıkışma durumu olmaması liler arasında güvenlik bariyeri oluşturdu. şünüyorum. Eğer na): Hayır. yoruz pek. Televizyo- l Dmitri (ekonomist): için diplomasi denen ince sanatın kullanıl- Filistin Dışişleri Bakanlığı olaya tepki gös- ABD, Ukrayna’yı l Vadim (seyyar satıcı): na bakıp moral bozu- Bence, savaş olmaz, çünkü ması lazım. ‘Ey Rusya, ey Ukrayna’ deme- terdi, Kudüs’e ve burada yaşayan Filistinli- Bence saldırı olmaz. Putin, feda etmenin çıkarına olduğu- Rusya buna cesaret edemez. cu haberleri seyretmeyi ter- den sessiz diplomasi yürütülerek, konuyu lere yapılan saldırılardan İsrail hükümetini Avrupa’nın yaptırımlarından cih etmiyoruz. nu düşünürse, Rusya saldırır. Eğer savaş olursa, Rusya’yı iç politika malzemesi haline getirmeden eli- sorumlu tuttu. Hamas da Yahudi yerleşim- çekinir. Sonra, Batılı ülkeler l İgor (serbest meslek): Yoksa, saldırmaz. Bu mesele- çok ağır ekonomik yaptırım- nizdeki iyi diplomatları kullanarak bunu ba- cilerin Filistinlilere saldırılarını “ateşle oy- bize silah yardımı yapıyor. Bu Savaş olacağını sanmam. de belirleyici olan yer Ukrayna lar bekliyor. şarabilirsiniz” dedi. l ANKARA namak” şeklinde değerlendirdi.