Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10 ARALIK 2022 CUMARTESİ gorus@cumhuriyet.com.tr
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Hesap sormak ya da sor(a)mamak
Halkımızın büyük bir kesimi, ailede olmayan eşitlik ve demokrasi
DR. AYFER YAZKAN KUBAL demektir. Artık hizmet ve yö- koşacak, terleyecek insanla-
netim anlayışından çıkılmış rın yoludur. CHP neferleri,
yüzünden ezilmeye, susmaya o kadar alışmış ki... Hesap soran bireyler,
atandaşın, içinde bulun-
demektir. Hesap sorabilmek halkın hizmetkârıdır, Cumhu-
kendine güvenen gençler yetişirse, kendi yollarından mı yürümeyi tercih
duğu durumun hesabı-
için ailede güçlü, iş hayatında riyetin muasır medeniyetler
ederler yoksa kuzu kuzu anne babanın izinden mi yürürler?
Vnı soramama hali, ken-
güçlü, korkusuz birey gereki- seviyesine çıkması için hem
dini yönetenleri, kendi ile eşit
Baba figürü! AKP, toplumun bi- ye, susmaya o kadar alışmış lişmişlik, yenilikçilik demektir. yor bize. fedakârlık hem de bazı kişisel
görmemekten kaynaklanıyor.
linçaltındaki korku ve alışmış- ki... İşte size bir bağlantı, ka- Ben, ailemden ve devlet- emellerden feragat eden in-
İnsanlarımız “yeni bir ortaça- Dünyevi çözüm
lıklarını kullandı. “Sen kimsin dın hakları, eşitlik... Hesap so- ten korkarak hayatımı yaşı- sanlardır.
ğa” resmen yönlendirildi. Ki-
Ulu önder Atatürk, kurduğu,
reis kim?” diyor AKP. Reisin ran bireyler, kendine güvenen yorsam, çalışan olarak vergi- AKP, yapılan her şeyi, gök-
min haddine bir şey sormak?
laik Cumhuriyeti emanet et-
temsilcileri de tabii onun kadar gençler yetişirse, kendi yol- mi devlete ödedikten sonra yüzüne oradan da genel baş-
İşte bu düşünce biçimi geliş-
tiği partiye, Halk Fırkası adı-
yüksek mertebede. Vurur, ça- larından mı yürümeyi tercih elimde bir şey kalmıyorsa, iş- kanına bağlarken, halkı, bir
meyen, sanayileşmeyen, okul-
nı verdi. Halkın partisi, hiç-
kar, tekmeler, hapse atar, teh- ederler yoksa kuzu kuzu anne siz olarak babama veya koca- reis, bir baba korkusu ile çev-
laşmayan ve okumayan top-
bir özel veya özellikli bir gru-
dit eder! babanın izinden mi yürürler? ma, hayatımı idame ettirmek reledi. Kimsenin hesap sora-
lumlarda “Ben bilmem ağam
bun değil, hiçbir mezhep ve-
Reisi çok mu takarlar yoksa al- için mecbursam; devlet, bele- madığı, hesap sormanın unu-
bilir”in yansımasıdır. Ağa ye- Korkusuz birey
ya dinin güdümünde değil; ay- tulduğu, yöneticilerin ve siya-
ternatifleri de incelerler mi? diyelerin alanlarına, konserle-
dirir, içirir ama sömürür de ce-
dınlığın, insanlığın, vicdanın
Halkımızın büyük bir kesi- Kadın hakları, sadece kadın re, sanata, üniversitelere, bi- silerin yarım Arapça konuşa-
za da verir. Size “reis” kelime-
mi, ailede olmayan eşitlik ve ve gelişimin izindedir CHP. rak halkın bir kısmına “hava
hakları değildir. Toplumun bi- lim insanlarına müdahale edi-
si neyi hatırlatıyor? Aile reisi!
Hesap sorulmasından kork- attığı” bir parti artık AKP! Ve
demokrasi yüzünden ezilme- reylerinin eşitliği, iç huzur, ge- yorsa; tehlike çanları çalıyor
maz, hesap verir. Kemal Kılıç- karşısında halkın partisi Halk
daroğlu, geçen cumartesi gü- Partisi duruyor. CHP bütün
gücüyle, her neferi ile sokak-
nü, bunu bütün dünyaya ve
larda ve sosyal medyada eğiti-
Türkiyemize tekrar çok ama
me katkı sağlıyor ve halka eri-
çok net bir şekilde anlattı. Yü-
şiyor. Teknoloji çağında, elin-
rünecek yol, bilim insanları-
de akıllı telefonla, halk, duyu-
nın yoludur, dünyevi her so-
yor, öğreniyor. Eğitim, sadece
run dünyevi çözümle halledi-
okula mahsus değil artık.
lir. CHP ülkenin çıkarları için
2oL]JLQLQHVWHWL÷LQLNDKNDKDQÕQ2 $PFDEH\¶GL 2 2
FLGGLOL÷L\OHEXOXúWXUPD\ÕELOHQELUXVWDF 2&HPDO1DGLU 2 ¶GL
LGLGL&XPKXUL\HW¶LQ\]DNÕWDúNÕQ $PFDEH\¶LLGL 2&HPDO1DGLU 2 ¶LQ
]HNkVÕLOH&HPDO1DGLU ¶LQELULNLPLQGHQ
%D]Õ\DSÕODUYHRQXYDUHGHQOHU
\DUDUODQPÕúELULNLPLQGHQ\DUDUODQPÕú
DUDVÕQGDQDGLUHQWXKDIELULOLúNL
Türkçe bilenin
0L]DKYH $OL8OYL(UVR\ ELULVLRODUDN
.LPNLPLQ\DUDWÕFÕVÕ RODELOPHNWHGLU
.DULNDWUJLELGHUJLOHUGHNLELULNLPLQL
EXDUWÕNDúÕOPÕúLoLoHJHoPLúWLU
JQONJD]HWHOHUGHNLDQOÕNEXOXúODUÕQ
$PFDEH\YH&HPDO1DGLU*OHU øúWH
úDúÕUWÕFÕELoLPGHLQVDQÕ\DNDOD\DQ
+DQJLVLKDQJLVLQLYDU GHE|\OHGLU
işi rast gider
oL]JLVLLOHELUDUD\DJHWLUHUHN]LKLQOHUGH
HWPLúWLU"
YHNDOSOHUL]EÕUDNWÕ
“Lansman” ve “kodifikasyon” günlerindeyiz,
Metin Peker
“sunum-tanıtım” ve “düzenleme”... Ortalık “Türkçe
19119x19 - 84 sayfa - Karikatürx19 - 84 sayfa - Karikatür 119x19 - 84 sayfa - Karikatür9x19 - 84 sayfa - Karikatür ile kendimi ifade edemiyorum!” diyen “postmodern
entelektüel”lerden geçilmiyor; demek ki başka
türlü “küresel aydın” olunamıyor!
Yıllarını Atatürk’ün Türk Dil
TAHSİN ŞİMŞEK
Kurumu’na hizmetle geçiren Sa-
ŞAİR/ YAZAR
lah Birsel’in yazılarındaki, Ca-
hit Külebi’nin şiirlerindeki lezzet,
nlaşılan o ki “Türkçe benim
7UN\D]ÕQÕQÕQ &XPKXUL\HWG|QHPL&X XPKXUL\HWG|Q 7UN\D] |QHPL
%X%X\DSÕWODUÕQQDVÕO\ÕSUDWÕFÕELUoDOÕúPD \ DS ÕWODUÕQQD QDVÕO O \ ÕSUDWÕFÕ E LUoDOÕúPD
mutlaka bir “gurme”ye kontrol et-
Ases bayrağım” derken Dağlar-
WDQWDQÕQPÕúLVLPOHUWDQÕQPÕúLVLPOHULQGHQ1HFDWL&XPDOÕ¶QÕQ ULQGHQ1HFDW LQ tirilmelidir.
ca, lafazanlık; “Beş dil biliyormuş
VRQVRQXFX\DUDWÕOGÕ÷ÕQÕQ\DNÕQWDQÕ÷ÕRODUDNVRQXFX\DUDWÕOGÕ ÷Õ÷ QÕQ\D N ÕQ WD D QÕ÷ÕR O DUD N
“Türkçe bilenin işi rast gi-
ünlü kişi/ Ünlü ve saygıdeğer/
WLWL\DWURPX]LoLQ|OPV]\DSÕWODUÕQÕ \D WURPX]L oL Q|OP PV]\DS
ED]ÕEHOED]ÕEHOJHOHULGH1HFDWL&XPDOÕ¶QÕQ JH OHULGH1 1HFDWL&11 XP P DOÕ¶QÕQ
der” diyen o İran atasözü de
Bir de Türkçe öğrense/ Altı eder”
EDUÕQGÕUDQG|UWFLOWEDUÕQGÕUDQG|UWFLOWOLNoDOÕúPDQÕQEXLNLQFL |UWFLOWOLNoDOÕúPD OL
VDQDWÕQDED÷OÕOÕ÷ÕQVDQDWÕQDED÷OÕOÕ÷ÕQDNÕUÕOPD]GLUHQFLQH ÷OÕOÕ÷ÕQ QDNÕUÕOP D] ] GL UHQF L QH
derken Cemal Süreya, ironiden Meşhedi’nin o malum Acem pa-
FLOGLQLEXFLOGLQLEXJQQYH\DUÕQÕQNXúDNODUÕQD LQLEX JJ QQYH\DUÕQÕQNX
GX\GX÷XPVD\JÕQHGHQL\OHYH|]HOOLNOHGX \G\GX÷XPVD\JÕQ X÷ X Q HGHQL\OH Y H | ]HOOLNOH öte ukalalık yapmaktadır. lavralarından biri olmalıdır.
WDWWDúÕPDQÕQRQXUXQX\DúÕ\RUX]g\NGHQ úÕ PDQÕQRQXUXQX \D úÕ \R UX
Bizimkileri anladık da Pablo Ne- İroninin bu kadarı da bir yazı
NNHQGLVLQLQKD\DWWD\NHQ HQGLVLQLQKD \ DWW DD\ NHQ
ruda ile Philippe Soupault’a ne için fazla diyeceksiniz şimdi. Hak-
UURPDQDúLLUGHQWL\DWUR\DGHQHPHGHQ RPDQDúLLUGHQWL \ DWUR \ DG H
JHJHUoHNOHúWLUHPHGL÷LELULVWH÷LQL\HULQH Uo H NO H úW L UHPH G L÷ ÷ L EL U L VWH ÷L Q L \ HU L QH
oluyor? Neruda, “Tek bir şairden lısınız. Ancak Türkçenin düşürül-
DDQÕYHLQFHOHPH\HYDUÕQFD\DNDGDU QÕYH L QFH O HPH \ HYDUÕQFD \D
JHWLUPHNDPDFÕ\ODRNXUODUÕLOHEXOXúX\RUJ HWLUPHNDPDFÕ \ O DD RNXUODUÕL OH H EXOXúX \ RU oluşan bir antoloji hazırlasaydım,
düğü durumu somutlamak için
\D]ÕQÕPÕ]DoRN\|QONDWNÕODUVXQDQ\ D ]]Õ QÕPÕ]DoRN \| QO NDWNÕO D
bu şair Nâzım Hikmet olurdu!”
daha çoğuna gereksinimimiz ol-
%HULQ&XPDOÖ%H ULUL Q &X P D O Ö
&&XPDOÕ¶QÕQR\XQODUÕ\ODJ|UVHOLúLWVHOELU X PDP OÕ¶QÕQR \ XQODUÕ \ OD J |UV H derken Türkçeyi abartmaktadır.
duğu da bir gerçek. Evet, “Ön-
Philippe Soupault’un: “Bütün dün-
ce Ekmekler Bozuldu” sonra dil;
VDQDWRVDQDWRODQWL\DWURR\XQODUÕQÕQ\D]ÕQVDO O DQW L\ DWURR \ XQ O DUÕQÕ Q
yayı dolaştım, şiiri Türkiye’de bul-
Türkçe!...
RODUDNNHRODUDNNH\ILQHYDUDFDNODUÕQDLQDQÕ\RUX] \ ILQHYDUDFDNODUÕQ D
dum” derken söyleşi sofrasında-
ki dostlarına, Orhan Veli ile Melih
13,5x19,5 - 560 sayfa - T13,5x19,5 - 560 sayfy a - Tiiyatroyatro 13,5x19,5 - 518 sayfa - T13,5x19,5 - 518 sayfa - Tiiyatroyatro
‘Sözün özü’
Cevdet’e yağcılık yapmaktadır.
Türkçenin gücünü, çok dilli ve
Ya bilişim dünyasının önde ge-
kültürlü bir coğrafyanın çocukla-
len o ABD’li bilim adamına ne de-
rının daha iyi gördüğü de bir ger-
meli? Prof. David Cuthell, “Yüz
çek. Cumhuriyet ve Dil Devrimi-
bilgisayar profesörü bir araya gel-
mizin öncülerine bir dönüp ba-
mişler, Türkçeyi yaratmışlardır”
kalım: Mustafa Kemal Atatürk,
derken evrensel bilime ihanet et-
Tevfik Rüştü Aras, Mahmut Esat
miyor mu?
.DGÕQ6RUXQXQXQ1HUHVLQGH\L]" Bozkurt, Şükrü Kaya, Reşit Ga-
2N2NXPDGDQHGHPH\HFH÷LPL]ELU N XPDGDQHG HH PH \ HFH ÷ LPL ]
lip... Onlar Selanik, Mora, İstan-
.DGÕQVRUXQXFLQVHOD\UÕPFÕOÕ÷D
İroninin bu kadarı
\D\D]\D]DUGÕU+XJR ]DUGÕU+ XJ R
köy, Rodos’un çocukları. Devrime
GD\DQÕUYHGQ\DoDSÕQGDGÕU.DGÕQ
“Şu anda Türkçenin mevcut ke-
omuz veren Sabahattin Ali, Yaşar
GDQEHUL\DúDQ GHYULPLLVH\\
lime hazinesiyle felsefe yapa-
**HoPLúWHQJHOHFH÷HGR÷UXELUDNÕúÕQ HoP Lú WHQJHO HH FH ÷H G R÷ UX E
Nabi Nayır, Necati Cumalı, Macit
mazsınız” diyen devlet büyüğü-
&XPKXUL\HWLQND]DQÕPODUÕ\ PDNWDGÕU
LoLQGHN|W\HNDUúÕL\LQLQKDNVÕ]DLo LQGHN | W \H NN DU úÕ L \L QLQK D Gökberk de Balkanlar’ın çocukla-
müze, “Ben beş dilde yayın yap-
7UNL\HGHEXGHYULPHNDWÕOPÕúWÕU OD
rı... Türkçenin kapısını açan Şem-
NNDUúÕKDNOÕQÕQH]HQHNDUúÕH]LOHQLQ D Uú Õ K D NO ÕQÕQ H]HQH N D Uú ÕH ]
mış biri olarak söylüyorum: Türk-
DQLOOLEXNLWDEÕQGDNDGÕQ 7 6HUYHU
settin Sami de...
NNDUDQOÕ÷DNDUúÕD\GÕQOÕ÷ÕQ\DQÕQGD\HU DUDQ O Õ÷ D N DUúÕ D\ G ÕQ O Õ÷ ÕQ\ D
çede de çok rahat felsefe yapıla-
KDUHNHWOHULQLQGQ\DGDNLYH Türkçe, konuşulsun, konuşul-
DOGÕ³'DKDLQVDQFDELUGQ\DQÕQD OGÕ³'DKDLQV DQFDELUG Q\ D
bilir, yapan olduktan sonra” diye
maya devam edilsin yeter; o, ken-
7UNL\H
GHNLWDULKLQLDQODWÕ\RU
yanıt veren Türkiye Felsefe Kuru-
NXUXODELOHFH÷LQHLQDQÕ\RUGXN XUX O D ELO HFH ÷L QQ H L QDQÕ\RU G X
dini korumayı bilir. Genleriyle oy-
mu Başkanı Prof. Dr. İoanna Ku-
nanmasına, matematiğinin bozul-
çuradi, hangi fitnenin tohumunu
masına izin vermez. Türkçe ay-
ekmektedir?
rıklıklar (istisna) dili değil, kural-
Gel de yılları Amerika’da geçen Ok-
lar dilidir. Ortak öğe ve ek kullanı-
tay Sinanoğlu ile Talat Sait Halman’a
mından kaynaştırma ve pekiştir-
[VD[VD\IDùQFHOHPH \ IDùQFHOHPH şaşma, şaşırma! Yoksa onlar, Eli-
[VD\IDùQFHOHPH [V D\D ID ù QFHOHPH
me disiplinine. “Türkçe lastikli bir
as Canetti’nin Körleşme’sindeki
dil” diyenler, önce kendi lastikle-
Dr. Kien’ini mi kendilerine model
rini kontrol etsin!...
almışlardı? “Türkçe, dünya dille-
Yusuf Has Hacib, 953 yıl ön-
rinin matematiğidir” diyen Oktay
ce 1069’da ne diyorsa biz de onu
Sinanoğlu’nun o “Hedef Türkiye,
demeyi bilelim yeter: “Aman sö-
Türkçe giderse Türkiye gider” kay-
gısı, nörotik bir rahatsızlığın dışa zün aydın olsun öz olsun, ışık saç-
vurumu olmasın sakın? sın bakan köre göz olsun.”