Katalog

- - - - - - - - - - - - - - - - Cendere Sanat Merkezi... n Cendere Sanat Merkezi’ni açtınız Tabii, kültür sanat sergileme yakın zamanda. mekânları olacak, hem etkinlik hem Evet. Eski pompa istasyonları, atıl sergileme. Şöyle çalışacak Haliç Ter bir şekilde, yıllardır bekleyen, kentli sanesi içerisindeki İstanbul Sanat nin kullanamadığı hem yeşil alan özel Müzesi’nin, çağdaş sanat sergileme liği ki İstanbul’un kuzey ormanlarıyla binaları olacak bunlar. Yani bu taraf- eski sınır, ne yazık ki bugün yapılaş- ta müze, karşı tarafta onun şubele- mayla kent ortasında bir yer gibi gö- ri, oradaki bir çağdaş sanat sergileri- züküyor ama su havzaları, orman iliş- nin mekânları kente yayılmış olacak. kisi ve kentin kadın kentleşme tarihi- Bu binalar kullanılmış olacak böylece. nin en önemli yeri! Burası bir kültür İlk sergilerini hazırladık. Balat Fener merkezi, bir müze olarak düzenlen- Evleri, çok yakın bir sürede, bir ay gi- di ve şu an aktif olarak insanlara hiz- bi bir süre içerisinde ilk sergisiyle açı- met veriyor. lacak. Sonra Haliç Tersane’deki İstan- n Tüm bu alanlar kültür sanat bul Sanat Müzesi açıldığında tam en- mekânları mı olacak? tegrasyonla çalışacaklar. Kentin sahne sorunu! n Bu kadar çok kültür sanat ve Büyükşehir Belediyesi’nin tek sorum sergi mekânı açılacak. Bu aklıma şu luluğu şehir tiyatroları değil, kentteki soruyu getiriyor. Peki sahne bulmak tiyatro ve diğer performans alanları... ta zorlanan özel tiyatrolara, konser Biz bir taraftan mekân geliştirmemiz vatuvar öğrencilerine ve resim bölü gerektiğini biliyoruz. Ve bütün pro münde okuyan yine öğrencilere ya jelerimizi buna adıyoruz. Evet, bütün da maddi durumu yetersiz olan res açacağımız mekânlarda yeni alanlar samlara bu mekânlar ücretsiz verile Şehir Tiyatroları’yla, bağımsız tiyatro cek mi? ların beraber kullanacağı alanlar ol Bizim şu an bütün sergi ması için hazırlık yapıyoruz. Bunun mekânlarımız bu tür çağrılara açık, dışında sadece bağımsız tiyatroların zaten işbirliği de yapıyoruz. Sah kullanacağı sahneler de üretiyoruz. ne konusunda şöyle bir sorunumuz Bizden sergi yapmak için yer iste var. Biliyorsunuz İstanbul Büyükşehir yen arkadaşlara elimizdeki sergi sa Belediyesi’nde şehir tiyatroları var, lonlarının tamamını işbirliğiyle açma onların da sahne sorunu var. İstanbul ya çalışıyoruz. 22 KASIM 2022 SALI 13 KÜLTÜR İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat ile tarihi tiyatroların VEDAT ARIK restorasyon süreçlerini ve şehrin sanat mekânlarını konuştuk İstanbul Tiyatro İstanbul’a yeni Festivali’nde ‘Molière Maratonu’ 6. İstanbul Tiyatro Festivali’nde, 400. doğum yıldönümü kutlanan sanat müzesi... 2Fransız komedi yazarı Molière’in oyunlarına öncelik verildiği görülüyor. Polat: “Geliştirdiğimiz projelerin Polat: “İstanbul kültür sanat koleksiyonerlerinin Yerli yapımlar yanında, Fransa’nın ya- tamamı restorasyon ağırlıklı projeler. işbirliğiyle geliştireceği katkılar ve son yıllarda şayan en eski tiyatrosu, 1680’de kuru- lan Comedie-Française’de sahnelenmiş En önemlilerden bir tanesi Metro Han aldığımız Fatih Sultan Mehmet tablosu, yine ve beyaz perde için uyarlanmış üç baş- binası, İstiklal Caddesi üzerindeki Tünel, Kanuni Sultan Süleyman tablosu gibi İstanbul yapıtın, “Hastalık Hastası”, “Kibarlık Bu- merkezde bulunanMetro Han binası! Çok Büyükşehir Belediyesinin en önemli sanat dalası” ve “Tartuffe ya da İkiyüzlülük” güçlü bir yapı geliyor. İçerisinde sergi eserlerinin yan yana geleceği bir müze orada oyunlarının gösterimleri de 12 Kasım’da “Molière Maratonu” başlığıyla Atlas salonları, yaşayan kültürel alanlar, buluşma açılıyor. Bu proje aslında Haliç’i canlandıracak bir 1948 Sineması’nda -üç ayrı seansta- mekânları, sesli kullanım alanları, bir proje çünkü Haliç’in hemen karşısında Balat Fener sunuldu. Özgün ya da uyarlama metin- kütüphaneyle beraber güçlü bir proje! Çok Evleri, Ceneviz Evleri diye bildiğimiz yapı grubu ki leriyle ülkemizde sıkça sahnelenen bu sürmeyeceğini düşünüyoruz, yani bahar uzun yıllar insanlar bunların İBB’ye ait olduğunu oyunların Comedie-Française yapımla- rını izleyebilmek bir ayrıcalıktı. aylarında tamamlanacağını umuyoruz.” bile bilmiyordu.” Commedia dell’Arte ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK deneyimi Molière, ortaçağ Fransız farslarının azı mekânlar vardır, tarihi yer- oluşturduğu güldürü geleneğini Com- ler, kokusuyla eskiyi hatırla- media dell’Arte’nin tipleri ve oyuncu- Btan, yaşanmışlıkların sesleri- luk biçemiyle kaynaştırarak Rönesans’ı ni duyduğunuz... O coşkulu alkışla- 17. yüzyılda yaşayan ülkesinde, neokla- rın sesi çınlar kulaklarınızda... Es- sik Fransız komedisine damgasını vur- kilerden bir ses yine gelir aklını- muştu. Molière, bir Cizvit okulunda papaz- za, hafızamıza kazınan o sesi du- lardan klasik kültür ağırlıklı sıkı bir eği- yarsınız. Belki radyo tiyatrosun- tim gördükten sonra, onu ölümsüzlüğe da dinlediniz, belki bir filmde duy- ulaştıran, kahırlı ama parıltılı bir tiyatro- dunuz ya da tiyatroda... Hafızala- culuk yaşamını seçiyordu. İlk topluluğu- rı olan bu mekânlar hele bir de ti- nu kurduğunda 21 yaşındaydı. Deneyim bir proje, ne yazık ki bizim de önü- yatroysa... Kulislerde yaşanan coş- eksikliğini, gırtlağına dek borca battığı müzde oturum yerlerini revize etti- ku, sahneye çıkınca hissedilen o he- için hapis yattıktan ve topluluğuyla bir- ğimizde aynı projeyi göndermiş ol- yecan, anılar, anılar... Tüm bunları likte Paris’ten kovulduktan sonra yaşa- mamıza rağmen bu defa üst katta- dığı gezginci tiyatroculuk serüveni sıra- anlatıyorum çünkü Muammer Kara- ki konuyla ilgili gerekçe göstererek sında, özellikle de Rönesans İtalyası’nın ca Tiyatrosu’nun kokusunu, Kenter reddedilmişti. Fakat bütün bu so- ürünü, ünlü halk tiyatrosu Commedia Tiyatrosu’nun ise duyulmayan ses- runları aştık. Projeyi onaylattık ni- dell’Arte’nin inceliklerini öğrendikten lerini ve bu sahnelerde oyun seyret- sonra giderecekti. hayet biraz zaman kaybı oldu. Yan meyi özlediktarihi tiyatroların. İs- Molière tiyatrosu bir uçta güldürme taraftaki konsoloslukta da bütün de- tanbul Büyükşehir Belediye Baş- amaçlı fars ögeleriyle bezelidir. Öteki taylarda bir protokol imzaladık. Ta- kanı Ekrem İmamoğlu, bu tiyatro- uçta ise toplumsal yergi içeren keskin bii çalışması zor bir alan ama tama- lara sahip çıktıklarını ve İstanbul- bir eleştirel yaklaşımı kucaklar. Molière men yapıyı indirdik ve kısa bir süre aynı zamanda insanların kusurlarını ya lu sanatseverlerle buluşturacakları- sonra söküm işlemleri! da zayıflıklarını gözler önüne seren bir nı birkaç yıl önce açıklamıştı. O za- n Tamamen indirdik dediğiniz “karakter komedisi” ustasıdır. XIV. Lo- manın kültür mirası başkanı şimdi- yıktık anlamına mı geliyor? uis döneminin toplumuna ve insanına nin ise İBB Genel Sekreter Yardım- gülmecenin gözlükleriyle bakar. Gördü- Tamamı değil çünkü yapının bazı cısı Mahir Polat’ın kapısını çaldık ğü, görgüsüzlük, para tutkusu, dinsel yerleri korunacak alanlardı. Onun- ve gelişmeleri sorduk. bağnazlık, bilgisizliği açığa vuran bil- la beraber bir seviyeye kadar gel- n Muammer Karaca giçlik, parasal/dinsel sömürü, çıkarcı- dik, proje doğrultusunda yapılan ça- Tiyatrosu’nun son durumu nedir? lık, yapaylık, sevgisizliktir. Bu özellikle- lışmalar şimdi tekrar inşasına baş- Beklenenden uzun sürdü. ri taşıyan insanları sahneye çıkartan ya- lıyoruz. Yani söküm de işlemin bir zar, eleştirisini yarattığı güldürü orta- Muammer Karaca’nın şöyle bir so- parçasıydı yapım da, şu an aslında mında gerçekleştirir. Oyunlarının, bir- runu vardı. Yıllar önce projesi ilk ya- Muammer Karaca’nın klasik olarak birine çapraz ya da koşut gelişen olay pıldığında kendi aplikasyonu içeri- kümecikleri içinde yaşanan aşk, baba- şantiyesi devam ediyor, çalışıyoruz. sinde değil, yan taraftaki konsoloslu- oğul, efendi-uşak, zengin-yoksul ça- n Ne zaman başlamıştınız? ğun binasına da taşacak şekilde bir tışmalarının ve sömürülen saf insanla- Önceki proje bizden de önce baş- planlama yapılmış. Proje böyle geliş- rın içine düştüğü gülünç/acınası durum- lamış. n Eskisine bire bir uygun mu durdu. Onaylarımız bir, bir buçuk tiği için de uygulanabilir değildi. Re- ların, kurnazca oluşturulmuş dolantılar yapacaksınız? n Sizin proje ne zaman başladı? ay kadar önce tam anlamıyla bit- vize edilmesi gerekiyordu. Biz revize ve mutlu rastlantılar sonucu tatlıya bağ- Başından beri devam ettiği- Tarihi yerleri koruyacağız, proje- ti. Ve biz Muammer Karaca çalış- landığı bakışımlı (simetrik) yapısı, An- ettik projeyi. Revizyonla beraber yi- sine uygun bir şekilde yeniden ya- miz bir proje! Bu projeyi ilerlete- masını hızlandırdık. Şuan söküm- tik Yunan ve Roma güldürüsünün oluş- ne önceki dönemde çatı katında bir pacağız, iki tane salon içeriyor. Bir medik çünkü kurum onaylamadı- ler tamamlandı, yeniden yapaca- turduğu geleneğe göre kurulmuştur. Ne düzenleme o dönem tiyatrocuların kültürel alan ihtiyacına cevap vere- ki Molière’in “komik dünya görüşü” -tıp- ğı için tescilli yapı olduğu için en- ğımız çalışmaların hazırlıkları de- yemeklerini yedikleri bir alan, daha cek, aynı program aynı amaca yö- kı Shakespeare’inki gibi- “trajik dünya geller çıktı, şantiyemiz olduğu gibi vam ediyor. önceki idare tarafından onaylanmış görüşü” ile iç içedir. nelik! Tabii deprem bekleyen bir kent için güçlendirildi, eksi bina- Comedie Française’den nın dayanağı yoktu o binada insan- KENTER TİYATROSU RESTORE EDİLEMEZ! lar güvende değillerdi. Tarihi alan- üç Molière oyunu larını koruyarak yepyeni bir şekil- Festivalin “Molière Maratonu”nda yen bir çalışma. Fakat nin nasıl devam edece- n Peki Kenter Tiyatrosu? izlenen oyunların ilki “Hastalık de inşaatına devam ediyoruz. Baş- burada yine bina dep- ğine ilişkin görüşme- Kenter Tiyatrosu’nun özgün koşulla- Hastası”ydı. Doktorluk uğraşını ka- ladık diyemiyorum çünkü başla- reme dayanıklı düzey- ler devam ediyor. Bu- rında çok büyük bir zorluk var. Kenter zanç uğruna kötüye kullananların, saf- mıştık zaten, proje sorunları bittiği de değil. Binanın, bü- nun arkasından süreç Tiyatrosu’nun kaybolmamasını İBB sağ- lığından yararlandıkları Argan’ın “has- için şimdi hızlı bir şekilde kaldığı- tün binadaki diğer ma- netleşecek ve yeniden ladı. Kenter Tiyatrosu, tiyatro vasfını ve talık hastası”na dönüşmesi sonucun- mız yerden devam ediyoruz. liklerle beraber uzla- yapım, restorasyon gi- hafızasını da yitirmemek üzere ilk önce da ortaya çıkan gülünç ve acıklı du- n Bitiş tarihi belli mi? şı ve dönüştürülme- bi kararlar ilerleyecek kamuya kazandırıldı. İBB almış oldu. Fa- rumları dile getiren oyun, dönem giysi- Tarihi yapılar da, tarihi bölgeler- si gerekiyor. Kenter ama bina çağdaş bir bi- kat binanın şöyle bir zorluğu var, Türki- lerini çağrıştıran ayrıntılarla bezeli kos- de olduğu için genellikle bitiş ta- Ttiyatrosu’nda, bunun na olduğu için güçlen- ye tarihinin de zorluğunun belgesi gibi! tüm tasarımı içinde, dramatik oyuncu- rihi programlanmasını her zaman içerisinde bizim proje- dirmeyle falan dayana- luk biçemiyle sunulmaktaydı. Vaktiyle iki tane binayı birbirine bağla- miz dahilinde yapılma- bilecek durumda değil. söylemek mümkün değil. “Kibarlık Budalası”nın Mösyö yan bir proje olarak gelişmiş, yani iki bi- sı gerekiyor. Biz projesini hazırladık, bit- Zamanında tiyatro yapılabilmesi için veri- Jourdain’ı ise kendisini eğitmeleri için nanın içerisinden geçerek kendisini üre- n Haldun Taner Sahnesi? ti. İki bina da kendisinin dışındaki malik- len kararlar da binanın statiğini etkilemiş tuttuğu öğretmenlerin maskaralaştır- tiyor. Bir binadan bir binaya geçiyor. Haldun Taner restorasyonumuz, dığı, soyluluk meraklısı bir burjuvadır. leri de etkileyen büyük bir tadilat ihtiyacı durumda yani bir binadan diğerine geçiş Çok özgün çözümler bunlar! Tiyatrocu- tüm hızıyla devam ediyor. Bir yıl olan bir koşulda vaziyeti bu şekilde. Di- yapma, ara çözümler bulma, sahne yük- Molière’in tiyatro-bale türündeki yapıt- ların şehirde tiyatro yapabilmek için ne- içinde sonuçlanacak bir proje ve larından biri olan oyunda, müzik, dans ğer maliklerle uzlaşma ve beraber proje- sekliklerini bulma gibi. Çok zor bir proje. ler yapmak zorunda kaldıklarını özetle- eşsiz bir konum. ve hareketle bütünleştirilmiş, “söz”ün yine de ön düzeyde olduğu bir perfor- ‘Napoliten Konseri’ mans sunuluyor. Oyun, sahnenin geri düzlemindeki görkemli dekor önünde, Mestçi’ye Şövalye nişanı dönem giysilerinin çağdaş bilimkurgu ve çizgi film görüntüleriyle çakıştırıldığı stanbul Uluslararası Opus Ama- bir görsel kıvraklık içinde gelişiyor. Orgon adındaki dindar kişinin Tar- İdeus Festivalleri Sanat Yönet- tüf adlı şarlatan tarafından kandırılarak meni Mehmet Mestçi, Türk-Macar sömürülmesi konusunu işleyen “Tar- kültürel ilişkilerinin geliştiril- tuffe ya da İkiyüzlülük” sahneye ilk çı- mesine yönelik sunduğu katkı- kartıldığı 1664 yılında, XIV. Louis ta- lar nedeniyle Macaristan Devleti rafından kilisenin baskısıyla yasaklan- tarafından Liyakat Nişanı Şöval- mıştı. Oynanmasına izin verildiği 1669 ye Haçı’yla onurlandırıldı. Uzun yılına dek iki kez daha yazılan, sansür süredir yaptığı etkinliklerle Ma- baskısından bir türlü kurtarılamayan Süreyya’da İDOB konserleri oyun, o günden bu yana, “dinsel iki- car müziğinin ve müzisyenleri- yüzlülük” olgusunu gözler önüne seren nin Türkiye’de tanınmasına kat- stanbul Devlet Opera ve Bale- za, S. Cardillo gibi İtalyan bestecile- yürekli yaklaşımıyla, inanç sömürüsü- İsi (İDOB) sanatçıları kasım ayın- rin eserleri yer alıyor. Konserin so- kıda bulunan Mehmet Mestçi’ye ne karşı çıkışın simgesi olarak gün- nişanı, İstanbul’da Süleyman Se- da Kadıköy Belediyesi Süreyya Ope- listleri Besnik Ademoğlu, Anıl Önder, demde kalmıştır. Yapıt, ilk kez sansür- ra Sahnesi’nde baroktan napolitente Hazal Ata, Berk Dalkılıç, Bahadır Öz- ba Kültür ve Sanat Merkezi’nde lenmemiş özgün metni ve özgün baş- Mehmet Mestçi düzenlenen törenle verildi. Liszt uzanan üç ayrı konser verecek. İDOB koca, Berk Özbek ve Anıl Önder’e pi- lığıyla oynanıyor. Çağdaş giysiler için- orkestrası bugün saat 20.00’de “Ba- yanoda Hüseyin Kaya eşlik ediyor. Enstitüsü Macar Kültür Merkezi deki oyun kişileri, olayın odağındaki Müdürü Gábor Fodor tarafından te böylesi bir nişana layık görül- rok Gecesi” başlıklı J. S. Bach ve A. 26 Kasım Cumartesi günü anların -sahnenin ön düzeyindeki- be- yaz platformda yer aldığı, yer yer ağır Vivaldi’nin eserlerinden oluşan bir 20.00’de dünya çapında üç genç kendisine takdim edilen nişan- mem benim için büyük bir onur- çekim duygusu veren modern bir yo- dan dolayı büyük onur duyduğu- dur” dedi. konser verecek. Konserin solistle- virtüöz Veriko Tchumburidze (ke- rumla devindiriliyor. ri Oleksandr Samoylenko ve Özcan man), Dorukhan Doruk (viyolon- nu belirten Mehmet Mestçi, “Yıl- Tören sırasında gerçekle- Molière oyunlarının günümüzde de lardır düzenlediğimiz İstanbul şen mini konserde Türk ve Ma- Yılmaz (keman), Damla Akan Kartal sel), Can Çakmur (piyano) M. dünyanın her yanında sahnelenmesi- (flüt) ile Ezgi Kaki (obua). İDOB te- Ravel’in La Minör Piyanolu Tri- Uluslararası Opus Amadeus Fes- car müzisyenler Jerfi Aji, Judit nin temel nedeni, insanlığın, aradan tivallerinde Macar müziğinin özel Rajk ve Meltem Ergin tarafından nörlerinin yarın saat 20.00’de vere- o’sunu seslendirecek. Programda geçen yüzyıllar içinde kusurlarını ve cekleri “Napoliten Konseri” progra- E. Grieg, “Andante con moto” ve F. bir yeri oldu. Başarıyla gerçekleş- Macaristan’ın dünyaca ünlü bes- yanlışlarını sürdürmesi olmalı... tirdiğimiz bu etkinliklerle birlik- tecilerinden parçalar seslendirdi. mında ise P. Tosti , R. Falvo, L. Den- Say. “Space Jump” da yer alıyor.