Katalog

21 KASIM 2022 PAZARTESİ EKONOMİ 11 Erken tartışma sendikalara göre zamları, iş dünyasına göre ise işten çıkarmaları öne çekiyor Asgaride ‘zam’an kavgası a BD’de faşizm 2.0 Sendikalar yılsonunda yapılması gereken görüşme öncesinde rump döneminde hızlanan “süreç olarak faşizm” şimdi çok daha ge- rakam söylemek istemiyor. İş dünyasında beklenti 8 ile 8 bin Tlişkin, programlı bir biçimle yeni bir 500 TL arasında. Ortak talep vergi indirimi. aşamaya geçiyor. ürkiye’de çalışanların yüzde ücreti, görüşmeler başladığı zaman Biri Trump mı demişti? 47’sini ilgilendiren asgari üc- çıkıp konuşurum” dedi. Trump 2024 başkanlık seçimleri, için Tret tartışmaları alım gücünde- Atalay’ın dikkat çektiği konuyu adaylığını açıkladı, adeta kimse ilgilen- medi. Sağ kesimden bir yazar “Trump ki büyük erime nedeniy- değerlendiren iş dünyası ise zam- mı? Onu hatırlıyorum” diyordu. Gerçek- le bu yıl erken başladı. dan çok erken tartışılan rakamların ten de Cumhuriyetçi Parti (GOP) seçkin- Aralık sonunda başlama- bazı işletmelerde işten çıkarmalara leri, partiyi finanse eden milyarderler, sağ sı gereken tartışmaların neden olduğu görüşünde. basın, milliyetçi muhafazakâr sağın teo- öne çekilmesi sendikala- Yaklaşık 400 üyesi ile sektö- riyle ilgilenen entelijensiyası şimdi dikkat- ALi CAn 10 ra göre piyasadaki zam- rün önemli kuruluşlarından olan lerini Florida Valisi Ron DeSantis üzerin- PoLAT ları, iş dünyasına göre Türkiye Giyim Sanayicileri Der- milyon de yoğunlaştırıyorlar. de işten çıkarmaları öne çekiyor. neği Başkanı Ramazan Kaya, Trump “süreç olarak faşizmi” hızlan- a sgari ve civarında dırdı, ABD’ye özgün bir dinci-faşist söy- Asgari ücret ara zamla birlikte aylar öncesinden bu konuların ücretle çalıştığı lemin birçok unsurunu meşrulaştırdı, fa- tahmin edilen geçtiğimiz yıla göre yüzde 94 ar- dillendirilmesinin yurttaşı yan- şist gruplar örgütlenmelerini geliştirdiler, kişi sayısı tarak 5 bin 500 lira olurken enf- lış yönlendirdiğini söyledi. Kaya ‘tüm maliyetler artıyor’ silahlandılar, şiddet normalleşti. Ancak lasyondaki hızlı yükseliş toplum- şöyle konuştu: “süreç olarak faşizm” Trump döneminde, daki yoksullaşmayı durduramadı. “Açıklanan rakamlar enflasyon ürkiye Perakendeciler Fede- ğalgaz zamlanıyor, kira artıyor. bütünsel bir ideolojiden, devlete ve ikti- İlk kez temmuz ayında yapılan ara beklentisi yaratıyor ve zamlar sü- Trasyonu Başkanı Ömer Düz- Zamları asgari ücrete bağlaya- dara yönelik bir programdan yoksun, bir zamla artırılan asgari ücret, alım rüyor. Ayrıca işten çıkarmalar da gün de Atalay’a katılmayanlar- mayız” dedi. kişinin megaloman ve narsist kaprislerine gücünü ikinci ayda kaybetti. öne çekiliyor. Zaten daralan bir tabi olarak gelişti. dan. Düzgün, “Beklenti oluşur Düzgün, zamlı asgari ücretin Hakkında açılan davalardan kurtulma- Bu nedenle de asgari ücret tar- ekonomi ve ihracat var. İşveren iş- tabii ama kimse altı ay önceden ise 8 bin ile 8 bin 500 lira arasın- nın bir yolu, belki de tek yolu olarak ye- tışmaları gündemden hiç düşme- ten çıkarmalara yılbaşından son- zam yapamaz. Kaldı ki keşke da olması gerektiğini belirterek niden başkan olmaya kararlı Trump’ın di. Aynı zamanda bir seçim aracı- ra gelecek tazminat yükü sebebiyle asgari ücret zamlansa da zam şunları söyledi: “Vergide düzen- ara seçimlerde partiye dayattığı, seviye- acele karar veriyor.” na dönüşen asgari ücrette tartış- yapmasak. Asgari ücretle bir- leme olmazsa reel sektör kaldıra- siz (ama sadık) adaylar GOP’nin senato malar sürerken Asgari Ücret Tespit Kaya, önümüzdeki yıl için asgari likte ödenen vergi artıyor, do- maz bu asgari ücret artışlarını.” çoğunluğunu kaybetmesine neden oldu. ücrette yüzde 40-50 bir zam bekle- Komisyonu’nda işçi tarafını temsil Parti liderliği de faturayı Trump’a çıkar- eden TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün diklerini belirterek “Fiyatlamamızı maya başladı. sezonluk belirlendiğini söyleyen tiğini belirten Öncel, “Ancak devlet bu hesapla yapıyoruz. Çok zor bir Atalay, önceki gün ilginç bir çıkış Öncel, “Ancak yeni ürünler zamla- desteği şart. İstihdamda kayıp ol- Orban DeSantis yaptı. Erken tartışmayı doğru bul- yıl bizi bekliyor” diye konuştu. nır o da maliyetler o ürünün üre- maması için, vergi dilimlerinde bir Trump, sağ basının deyimiyle “bir kez madığını söyleyen Atalay, piyasa- ‘Vergi indirimi şart’ daha kaybederken” Florida’da DeSantis timine yansırsa onun dışında zam düzenleme gerekiyor. Ayrıca ver- da asgari ücretteki artış beklentisi- yeniden ve büyük farkla vali seçildi. Bu yaparsak talep düşer. Serbest piya- gi dilimlerinde yapılacak düzenle- Perakende sektöründen yaklaşık ni bahane edenlerin zam yapmaya başarı onu GOP’nin 2024 aday adayla- 500 üyesi bulunan Birleşmiş Mar- sada fiyatı arz ve talep oluşturur” me işverenin yükünü hafifleteceği başladığına dikkat çekerek “Asgari rı listesinin başına, Trump’ın rakibi, faşiz- dedi. için tüketici fiyatlarına da olumlu kalar Derneği Başkanı Sinan Öncel ücret konuşulduğu zaman yumur- min yeni lideri konumuna yükseltti. ise Atalay’ın değerlendirmesine ka- Asgari ücret artışının resmi enf- yansır ve enflasyona etki eder” di- taya, peynire, ete, süte zam devam DeSantis ideolojik açıdan, Trump’ın lasyonun altında kalmaması gerek- ye konuştu. tılmayanlardan. Sektörde fiyatların ediyor. Ağzımı açmıyorum. Asgari bir devamı ama onu Trump’tan ayıran ve çok daha tehlikeli, adeta bir “klasik faşist” yapan özellikleri var. Evli ve iki çocuk sahibi, Trump’tan çok DüŞüK fAİzLİ KREDİ pAKEtİNDEN YARARLANAN ORANI YüzDE 2 daha “mazbut” bir aile babası imajı yan- sıtan DeSantis, Yale ve Harvard Üniversi- tesi Hukuk Fakültesi mezunu. Deniz kuv- vetlerine katılmış, Irak’ta ABD ordusuna hukuk danışmanlığı yapmış -rezaletlere Esnafa destek lafta kaldı kılıf dikmiş-. İlk seferinde, Florida valiliği- ne Trump’ın desteğiyle seçilen DeSantis RIFAT KIRCI bu sefer, GOP destekçilerinden topladığı a hmet Bestil 400 milyon dolar gibi rekor bir fona daya- umhurbaşkanı Recep Tayyip narak seçildi. 500 LİRAYI BULACAK CErdoğan’ın, esnafa 60 aya kadar Bu başarının arkasında, Florida eyale- varan vadeyle yüzde 7.5 faizle kredi tini yönetirken “süreç olarak faşizmi” çok daha sistemli, programlı biçimde, yasal sağlanacağı “müjdesi” havada kaldı. Çiftçi ayçiçeği yolardan hayata geçirebileceğini göste- Borç içerisindeki esnaf, şartları kar- ren uygulamaları var. Faşizmi yasal yol- şılayamadığı için krediye erişemiyor. lardan ilerletme becerisinin arkasındaysa için uyarıyor Ekim ayı başında yürürlüğe giren DeSantis’in kampanya danışmanının, bir destekten şimdiye kadar esnafın sa- ir yıldır fiyat artışları ve stok so- yazarla konuşurken ağzından kaçırdığı dece yüzde 2’si yararlanabildi. Brunlarıyla sık sık gündem olan ay- gibi, Macaristan’ın faşist lideri Orban’ın Esnafa kredi destek paketi, ekim çiçeği yağı yeniden kamuoyunun modeli var: Önce toplumu, güvenlik, ah- ayında Cumhurbaşkanlığı kararıy- gündeminde. Konya Pancar ve Tarım laki, kültürel açıdan tehdit eden bir “düş- Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Kon- nülürse şu anda kredi alan esnaf sa- man unsur” saptanıyor, medya yoluyla Ürünleri Üreticileri Derneği Başkanı la yürürlüğe girdi. Buna göre esnafa bu düşmanın üzerine gidiliyor. Sonra bir Ahmet Bestil, önlem alınmazsa ayçi- Halkbank tarafından 100 milyar li- federasyonu (TESK) Başkanı Bende- yısı, toplam esnaf sayısının yüzde aşamada bu düşmanı “tecrit etmeye” yö- çeği yağı fiyatlarında çok yüksek ar- vi Palandöken, esnafın şartları yeri- 2.25’i. Yani her 100 esnaftan yalnız- ra büyüklüğünde kredi destek pake- nelik yasalar çıkartılıyor. İkincisi, rakiple- tışlar görülebileceği konusunda uya- ti sağlandı. Halkbank esnaf koopera- ne getirmekte zorlandığını belirte- ca 2’si kredi alabilmiş durumda” di- rin güçlü olduğu seçim bölgeler parçala- rılarda bulundu. Ayçiçeği yağı satış rek “Aslında 100 milyar liralık bü- ye konuştu. tiflerine kredi verecek, esnaf da üye- narak kendi desteğinin güçlü olduğu böl- fiyatları nedeniyle çiftçinin zarar et- si olduğu kooperatiften kredi çekebi- yük bir paket. Herkes yararlanabilir geler içinde eritiliyor. tiğini söyleyen Bestil, TMO’nun dev- ‘Halkbank’ta nakit yok’ ancak arkadaşlar şartları yerine ge- lecekti. Florida eyaletinde bu pratik, halk sağ- reye girmesi gerektiğini söyledi. Destek paketinin yanı sıra esna- Paket içeriğine göre esnaf, 60 aya tiremiyorlar. İki kefil ve tapuyu ipo- lığı ve çevre koruması alanında popüler tek etmeleri gerekiyor. Bir de koope- fın Halkbank’tan da kredi alamadığı- adımlar atılırken ilkokullarda LGBT ve si- varan vadeyle 500 bin liraya kadar ‘Şekerde dinlemediler’ yah Amerikan tarihi bilgisinin verilmesini, nı aktaran Girgin, bu konuda da şun- yüzde 7.5 faizle kredi imkânına sa- ratiflerde yığılma oldu. Esnaf paraya Benzer bir uyarıyı geçtiğimiz yıl üniversitelerde ABD tarihine yönelik “ra- hızlı erişmek istiyor, süreç yavaş iş- ları söyledi: hip olacaktı. İşyeri edindirme ve ta- şeker pancarı için yaptıklarını söyle- hatsız edici, suçluluk duygusu yaratan” “Halkbank esnafa, başvuru sahi- şıt için ise 1.5 milyon liraya kadar liyor” dedi. yen Bestil, şu uyarıları yaptı: eleştirileri yasaklayan, kürtaj hakkının iyi- “Geçen sene pancarın ton alım fi- CHP Muğla Milletvekili ve TBMM binin belgelerinde bir eksiklik bu- kredi sağlanabilecekti. Kredi çeke- ce kısıtlayan yeni yasalarla hayata geçti. yatı 420 liraydı. ‘Gelin, fiyatlar yük- lunmadığını, kredibilite sorunu da bilmek için esnafın üç ay süreyle es- Plan ve Bütçe Komisyon üyesi Sü- Müdürü, DeSantis’in, farklı kimlikleri bas- seldi, pancar ekicisini küstürmeyin’ leyman Girgin ise “Zamanında kre- bulunmadığını ancak bankada kre- naf kefalet kooperatifine üye olması, tırmaya yönelik yasalarına itiraz eden Flo- dedik bizi dinlemediler. Pancara fi- di verecek nakit olmadığını söylü- yıllık ciroyu gösteren belgenin kre- di kullandırmayacaksanız o zaman rida Disney Land yüzde 40’a varan vergi yat vermediler. Bu sene şekerin ki- müjde diye bu paketi neden açıkladı- yor. Bunun için kredi başvurularının ayrıcalığını kaybetti. di taksitlerini ödemeye yeterli olma- losu 5 liradan 30 liraya çıktı. Çünkü Son seçimlerde bir kampanya filminde bekletildiği belirtiliyor. Ne zaman sı ve en önemlisi de tapu ya da araç nız” sözleriyle duruma tepki göster- 2021 yılında 5 milyon tona yakın ek- “Tanrı 8. gün DeSantis’i yarattı” demek- di. Girgin, “Paketten 45 bin esnafın Halkbank’a nakit girişi artarsa kısmi teminatı göstermek gerekiyor. Borç sik pancar üretimi yapıldı. Zamanın- ten çekinmeyen DeSantis’in de Trump olarak kredi verilmeye başlanıyor” içindeki esnaf ise kredi çekmek için yararlanabildiği söyleniyor. 2 milyo- da pancara normal bir fiyat verilsey- gibi bir “mehdi” kompleksine sahip ol- nun üzerinde esnafın olduğu düşü- ifadelerini kullandı. l İSTANBUL gerekli koşulları sağlayamıyor. di şeker şimdi 15 lira olacaktı. Çift- duğu anlaşılıyor. Elon Musk, Peter Thi- çi ekmeyince şekerin kilogramı 5 li- el gibi Demokratlardan, özellikle işçi radan 30 liraya çıktı. Şimdi de ay- hakları konularında uzaklaşarak GOP’ye nı şekilde ayçiçeğinde hükümetimi- CHp’Lİ AKIN: MAAŞIN YüzDE 39’U fAtURAYA GİDECEK yönelen “Silicon Vally” milyarderlerinin, zin müdahale etmesini bekliyoruz. ABD kapitalizminin bu en dinamik, “bü- Şimdi 180 liraya 5 kiloluk ayçiçek yük güçler rekabeti” alanında en stratejik yağı satılıyor. Gelecek sene ekece- kesiminin desteğini almaya başlaması, Dar gelirli enerji yoksulu ği bir Allah’ın kulu çıkmaz zararına. DeSantis’in ABD’yi Trump’ınkinden çok daha gelişmiş bir faşizme taşıyabileceği- Gelecek sene de 5 kiloluk ayçiçeği birlikte yüzde 164.1 oranında arttı. Akar- SARP SAĞKAL ni gösteriyor. yağını 500 liradan aşağı yiyemeye- yakıt ürünlerine de yıl boyunca art arda ceğiz. Onun için hükümetin, Toprak HP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet zam yapıldı. İstanbul’da benzinin litre fi- Mahsulleri’ne aldırması gerekiyor. CAkın, kış aylarında asgari ücretlinin yatı 12 lira 91 kuruştan 22 lira 69 kuru- Biz uyarı görevimizi yerine getiriyo- ısınma masraflarının katlanacağını be- şa yükseldi. ruz, karar yine onların.” KISA... KISA... KISA... lirterek “Aralık ve ocakta maaşın yüz- n Faturalar 2 bin lirayı geçti: Asgari İKİ KİŞİDEN BİRİ GİDİYOR de 39’u enerji faturalarına ödenecek. Bu tüketim olarak kabul edilen 240 kilovat- l İş dünyası temsilcileri ile görüşmeler enerji yoksulluğu demek. İktidar ise bunu saatin faturaya yansıması 417 lira olur- düzenleyen Hazine ve Maliye Bakanı Nu- BİLGİ EKSİKLİĞİ VAR görmezden geliyor” dedi. ken ısınma amacıyla günlük 10 metre- Teknolojide beyin reddin Nebati, önceki gün perakende sek- Türkiye’de 2022 yılı içinde enerji fatu- küp doğalgazın bir aylık tüketim fatura- törü temsilcileri ile bir araya geldi. Daha Mete Vardar TGA ralarına zam üstüne zam yapıldığını hatır- sı ise bin 716 liraya çıktı. Isınma ve asga- önce görüştüğü ve enflasyonla mücadele göçü son sürat latan Ahmet Akın, “Türkiye’de Enerji Yok- ri elektrik tüketiminin bedeli 2 bin 133 li- için ellerini taşın altına sokmalarını istedi- yönetimine aday sulluğu” başlıklı bir rapor yayınlayarak şu ra olarak hesaplanıyor. ndeavor Türkiye ve Melon ortaklı- ği perakendecilerle bu seferki toplantıdan saptamalara yer verdi: n Asgari ücretin üçte biri: Avrupa İs- detay paylaşılmadı. ürkiye Turizm Tanıtım ve Geliştir- Eğında yürütülen “Teknoloji Sektö- n Erişim lüks oldu: Elektrik konut ta- tatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa bölgesin- rü Ücret ve Yan Haklar Raporu” ya- l Rusya‘nın Soçi kentinde bu yıl 12’nci- Tme Ajansı (TGA) Yönetim Kurulu’na rifesine yapılan toplam üç zamla düşük de; enerji faturalarının gelirin yüzde 25’ini si düzenlenecek uluslararası nükleer enerji aday olan Jolly Yönetim Kurulu Başka- yımlandı. Raporda yer alan ankete kademe yüzde 89.5, yüksek kademe ise bulması durumunda enerji yoksulluğu ta- göre şirketlerin yüzde 60’ı yetenek fuarı “Atomexpo 2022” bugün başlıyor. nı Mete Vardar, seyahat acentelerine yüzde 185 oranında zamlandı. Doğalgaz nımını yapmaktadır. Türkiye’de bu tutar l Tayland‘da düzenlenen Asya Pasifik bir mektup yazarak aday olma gerek- kaybındaki ana nedenin, yurtdışı pa- konut tarifesi ise yapılan toplam üç zamla asgari ücretin yüzde 39’una denk gelmek- zarlardan gelen iş teklifleri olduğunu Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi’nde Rus çelerini anlattı. TGA’nın işleyişi ile ilgi- tedir. Bu veri asgari ücretle çalışanların heyetine başkanlık eden Rusya Başbakan li seyahat acentelerinde önemli bilgi belirtti. Şirketler, geçen yıl işten ay- özellikle kış aylarında derin bir enerji yok- rılan her iki yazılım geliştiriciden bi- Yardımcısı Andrey Belousov, önümüzde- eksikliği olduğunu belirten Vardar, se- sulluğu yaşadığını ortaya çıkarmaktadır. ki birkaç yılın küresel ekonomi için gerçek yahat acentelerinin doğru bir şekilde rinin yurtdışında bir şirkete geçtiğini n İktidar farkında değil: Asgari ücrete belirtti. Rapor ayrıca teknoloji sektö- bir fırtına dönemi olacağını söyledi. temsil edilmesi gereken TGA seçimle- artışı vatandaşın cebine Şubat 2023’te gi- l Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic rinin TÜRSAB seçimleri kadar önemli ründeki kadın istihdamı yetersizliği- recek. İktidar sözcüleri milletten o kadar ni de ortaya koydu. Rapora göre baş- Aralık toplantısında bu kez daha ufak mon- olduğuna işaret etti. Vardar, “TÜRSAB kopmuşlar ki, Türkiye’de ortalama ücretin tanlı faiz artışına hazır olduklarını söyledi. olarak seyahat acentelerimizin hakla- langıç seviyeden C seviyeye giderken asgari ücretin iki katı olabileceğini söylü- ortalama kadın çalışan oranı yüzde l Aralarında Amazon, Meta, Twitter ve rını nasıl gözetiyorsak TGA olarak da yorlar. Türkiye’de ücretli çalışanların yüz- Netflix’in de olduğu teknoloji şirketlerinin bu acentelerimizin aynı güçte korumaya 40’lardan yüzde 25 seviyesine düşü- a hmet a kın de 47’si asgari ücretli.” l ANKARA yor. l Ekonomi Servisi yıl işten çıkardığı personel sayısı 135 bini aştı. hazırım” dedi.