Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
1 KASIM 2022 SALI
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
lamcılardan, muhafazakârlığın
kendisinden değil
muhafazakârlık adı altında de-
ğerlerimizi istismar edenlerden
çok çektik.”
Türk Harf Devrimi
HHH
Karamollaoğlu’nun Laik-
“Arkadaşlar, bizim güzel, ahenkli, zengin li-
Laikçi nitelemesi...
sanımız yeni Türk harfleri ile kendini göste- İslam-İslamcı, dindar-din-
Laiklik ve
ci farkını vurgulaması...
recektir. Asırlardan beri kafalarımızı demir
Dincilik ile laiklik arasında-
çerçeve içinde bulunduran anlaşılmayan ve
ki karşıtlığı, dindar-laik olarak
dindar-dinci farkı
yanlış biçimde tanımlaması...
anlayamadığımız işaretlerden kendimizi kur-
rol Manisalı’yı da sonsuza Hemen hemen her kesim-
tarmak mecburiyetindeyiz.”
uğurladık: den eleştiri alacak.
E Çok üzgünüm. HHH
Mustafa Kemal Atatürk
Cumhuriyet Manisalı için çok gü- Örneğin (dindarların değil) “din-
zel bir anma sayfası yapmıştı; hazır- cilerin” tepkilerine bir örnek olarak:
DR. CİHANGİR DUMANLI ni harfleri öğretti ve sınav-
layanları tebrik ve emeği geçenlere Konuşma, gerçekleri saptırmak-
lar yaptı.
teşekkür ederim. la ünlü olan ve Atatürkçüleri hedef
EMEKLİ TUĞGENERAL
9 Ağustos’ta CHP’nin HHH göstererek katledilmelerine yol
Medyaya el koyan iktidar, ifade açan, AKP yandaşı Akit gazetesi-
Sarayburnu’ndaki eğlen-
arf Devrimi’nin 94.
özgürlüğünü ihlal eden bu yozlaş- nin internet sitesinde “Kemalistle-
ce gecesinde Atatürk, “Ar-
yılını kutluyoruz.
tırıcı baskılarının mali ve ekonomik rin kullandığı sözler” olarak nite-
kadaşlar, bizim güzel,
HHarf Devrimi’ne ne-
bedelini de ülkenin yeşilini katle- lenmiş ve mahkûm edilmiş:
ahenkli, zengin lisanımız
den gereksinim duyul-
derek halka ödetmek istiyor: “Bunu da gördük! Temel Karamol-
yeni Türk harfleri ile ken-
duğu önemli bir sorudur. Doğan medyasının baskı altında laoğlu laikçiler gibi konuşup dindarla-
dini gösterecektir. Asırlar-
Demirörenlere satışını, devlet banka- rı hedef aldı.
Öncelikle Arap harfleri
larından verilen kredilerle sağlayan Saadet Partisi Genel Başkanı Te-
dan beri kafalarımızı de-
Türkçeye uygun değildi.
iktidar, bu kredi geri ödenemeyince mel Karamollaoğlu, Kemalistlerin kul-
mir çerçeve içinde bulun-
Arap harfleri ile Türkçe
bunun karşılığında ipotek edilen yeşil landığı ifadelerle dindar kesimi he-
duran anlaşılmayan ve an-
okumak yazmak ve kitap
alana konut inşa ederek borcu ödet- def aldı.
layamadığımız işaretler-
basmak çok zordu. Bu ne-
meye çalışıyor. Saadet Partisi’nin 8. Olağan Büyük
den kendimizi kurtarmak
denle 1923’te okuryazar
Bu satırların yazıldığı sırada, mah- Kongresi’nde 3. defa başkan seçilen
mecburiyetindeyiz” dedi.
oranı erkeklerde yüzde 7 kemenin durdurma kararına rağmen Temel Karamollaoğlu, yaptığı konuş-
Bu aynı zamanda Arapça- iş makineleri (iddiaya göre) valiliğin mada solcuların ifadeleri ile dindarla-
kadınlarda yüzde 0.4 idi.
2 Kasım 1928 tarihli gazetemizin birinci sayfası
(belki de kaymakamlığın) kararıyla rı hedef aldı...”
ya olmayan bir kutsallık
Bu durum çağdaş uygar-
Göktürk’teki yeşil alan kıyımına de- HHH
atfeden karşıdevrimcilere
lığa erişmeyi hedefleyen
vam ediyordu. Aslında sorun Karamollaoğlu’nun
Kanun oybirliği ile kabul tarak yüzde 90’lar düzeyi-
bir cevaptı. Atatürk aynı
ve temeli kültür olan genç
HHH dediği gibi dindar-laik çelişkisinden
edilerek 3 Kasım’da yü- ne ulaştı.
konuşmasında halka yeni
Türkiye Cumhuriyeti’ne
Ülkemizdeki bütün hukuk dışı kaynaklanmıyor:
rürlüğe gir- Karşıdevrimcilerin iddi-
harfleri ça-
yakışmıyordu.
uygulamaların, doğa, yeşil, tarih ve Çünkü dindarlar ile laikler ara-
di. 1 Ocak alarının aksine millet bir
buk öğre-
kentsel arsa yağmalarının sorum- sında çelişki ya da zıtlık yok.
1929’dan iti- günde cahil olmadı, daha
‘Üç ayda olur!’ lusu bu siyasal iktidardır. Türkiye’de milyonlarca laik olan
nip başka-
baren resmi çok okuryazar oldu. Kitap
Bu siyasal iktidarı seçimlerde dindar var.
larına öğ-
Devrimin zamanı geldiği-
değiştirme umutları ise Demok-
yazışmalar- sayısı arttı. Mezar taşlarını Milyonlarca da dindar olan laik var!
ne inanan Atatürk 28 Hazi- retme gö-
rasiye inanmış olan partilerin kur-
HHH
da eski harf- okuyamasa bile pek çok ki-
revi ve-
ran 1928’de bir alfabe ko-
dukları ve kuracakları Demokratik
Çelişki, dindarlar ile laikler ara-
leri kullan- tap okuyan kuşaklar yetişti.
misyonu kurarak “Türkçe- rerek ye-
İttifaklara bağlıdır.
sında değildir:
mak yasak- Cumhuriyet alfabemizi yok
nin ses yapısına uygun, ge- ni harfler-
Bu ittifakların ilki ve en genişi gö-
Çelişki, devletin İslama göre örgüt-
landı. 1928- etmedi. Bize ait olmayan al-
reksiz yüklerden arınmış, le okuma rülen Altılı Masa ise demokrasi ve la-
lenmesini, sadece kamunun değil,
1929 eğitim fabe yerine kendi alfabemi-
iklik konularında aralarında çeliş-
insanların özel yaşamlarının da şeriat
külfetsiz ve kolay bir al- yazma se-
ki olan partilerin, demokrasi uğruna
yılından iti- zi oluşturdu. Daha sonra ya- hükümlerine göre düzenlenmesini is-
fabe geliştiriniz” direktifi- ferberliği-
bir hayli zorlanan bir işbirliğini yansıt-
teyen (dindarlar değil) dinciler ile...
baren okul- pılan Dil Devrimi ile kendi
ni verdi. Komisyon 20 ül- ni başlattı.
maktadır.
Devletin bütün dinlere, mezheple-
larda yeni dilimizi kendi alfabemizle
kenin Latin asıllı alfabe- Kendisi de
Bunun son örneği, Saa-
re aynı uzaklıkta olmasını ve hepsinin
harflerle eği- okuryazar olduk. Ulus dev-
lerini inceleyerek bir ra- bir dersha-
det Partisi Genel Başkanı Temel
inanç özgürlüğünü korumasını iste-
TBMM tarafından Atatürk’e time başlan- let yolunda ilerledik.
por hazırladı. Falih Rıfkı neye çevir-
Karamollaoğlu’nun yeniden Genel
yen (laikçiler değil) laikler arasındadır.
armağan edilen alfabe
dı. Yeni harf- 1353 sayılı yasa anaya-
Başkan seçildiği Sekizinci Genel
Atay komisyon raporunu diği Dol- Karamollaoğlu ve Demokratik
Kongre’de yaptığı konuşmada or-
leri halka öğ- sanın 174. maddesi ile ko- Rejim’den yana olan bütün politi-
Atatürk’e sunduğunda ye- mabahçe
taya çıkmıştır:
kacıların ve liderlerin bu gerçeği
retmek için kurulan Millet ruma altına alınmış dev-
ni harflere geçişin beş ila Sarayı’nda şahsen dersler
“Ülkemiz, sağcılık-solculuk, Türk-
gördüklerine, bildiklerine eminim...
Mekteplerinde 1936 yılına rim yasalarındandır. Ana-
on beş yıl alacağını söyle- vererek bu seferberlikte
çülük-Kürtçülük, Sünnilik-Alevilik,
Sorun laiklerin dindar olamayaca-
kadar 2.5 milyon yurtta- yasaya aykırı olarak yo-
di. Büyük önder, “Ya üç ay- önderlik yaptı.
dindarlık ve laiklik gibi tartışmalar yü-
ğını, dindarların da laik olamayaca-
da olur ya hiç olmaz” diye- Halkın yeni harfleri coş- şa okuryazar diploması ve- rumlanamaz.
zünden yıllarca hem zamanını hem
ğını iddia eden, “devlet laik olur, bi-
rek devrimci yaklaşımını kuyla benimsemesi üzeri- rildi, nüfus artmasına rağ- Aydınlanma Devrimimi- de enerjisini tüketmiştir...
rey laik olamaz” aldatmacasıyla di-
... Bizler, laiklikten değil sözde la-
ortaya koydu. Bundan son- men okuryazar oranı sekiz zin en önemli parçaların- ni siyasette istismar eden iktidar-
ne 1 Kasım 1928’de 1353
ikçilerden, İslamdan değil sözde İs-
dan kaynaklanmaktadır.
ra yurt gezisine çıkarak sayılı Türk Harflerinin Ka- yılda yüzde 20’ye yükseldi, dan Harf Devrimimizin 94.
gittiği yerlerde şahsen ye-
bul ve Tatbiki Hakkında sonraki yıllarda sürekli ar- yıldönümü kutlu olsun.
&XPKXU?\HW ve $WDWUN NLWDSODU¬