Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 8 EKİM 2022 CUMARTESİ EkonoMi 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 18,5870 18,1220 20,7620 15,50 3568 1022,20 6844,76 0.7 kuruş 12.1 kuruş 19.8 kuruş 0.21 puan 13.75 puan 8.44 lira 50.2 lira İŞKUR’a, ilk sekiz ayda 1 milyon 105 bin 951 emekçi işsizlik ödeneği için başvurdu Dünyada ilk feminist İşten atılan atılana anayasadan Taliban’a, Sadece geçen ağustos ayında 140 bin 893 emekçi ödenek Afganistan savruluyor başvurusu yaparken Eylül 2022 itibarıyla İŞKUR’a kayıtlı anal Saruhan’ın başkanlık dönemin- işsiz sayısı da 3 milyon 282 bin kişiyi aştı de Cumhuriyet Kadınları Derneği’nin Ş Ankara’da düzenlediği uluslararası ürkiye İş Kurumu’nun (İŞ- şılayarak “işsizlik ödeneği hake- kadın hakları gündemli seminerde öğren- KUR) dün yayımladığı Eylül den” emekçi sayısı ise sekiz ayda miştim. Atatürk’ün devrimciliğine hayran T2022 ile ilgili “Aylık İstatistik 536 bin 641, geçen ağustos ayın- Afgan kralının etkisiyle Afganistan Sov- yetler Birliği’nden koptuğunda, feminizm Bülteni”, yaşanan ağır ekonomik da 67 bin 677 kişi oldu. Hak ediş (kadın hakları) ilk kez anayasal güvence kriz ortamında emekçilerin işten oranı da ilk sekiz ayda yüzde 48.5, altına alınmış. Ne yazık ki biz söz konusu çıkarılmaya ve işsiz kalmaya de- Ağustos 2022’de yüzde 48. Bunla- etkinlikte buluştuğumuzda Afganistan da vam ettiğini bir kez daha gösterdi. rın yanında ilk sekiz ayda en çok içinde olmak üzere ülkemizde, dünyanın Bu kapsamda işten atıldığı işçi çıkarılan ilk üç şehir 271 bin pek çok ülkesinde de siyasal İslamın ağır için işsizlik ödeneği almak üze- 691 kişi ile İstanbul, 83 bin 741 baskısı, tarikatların etkisi ile kadınların ya- re İŞKUR’a başvuran emekçilerin kişi ile Ankara ve 66 bin 859 kişi şamları karabasana döndürülmüştü. sayısı yılın ilk sekiz ayında 1 mil- ile İzmir olarak kayıtlara geçti. Afganistan’da kabul edilmiş anayasal kadın hakları korumasında bakanlık yap- yon 105 bin 951, Ağustos 2022’de 1.6 milyon kadın mış kadın hakları savunucusu elbette Av- ise 140 bin 893 kişi oldu. Ödenek rupa ülkelerinden birinde sürgünde yaşı- Güncel bültene göre ayrıca, Ey- almayla ilgili ağır koşulları kar- yor olarak bu etkinliğe katılmıştı. Kitapla- lül 2022 itibarıyla Eylül 2021’e kı- rı, konuşması görüntülü sunumu ile çok yasla İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayı- etkilenmiştik. Kişisel olarak Mustafa Ke- Sigortalıların sı yüzde 2 azalarak 3 milyon 282 mal Atatürk’ün kadın hakları, devrimler ‘Selam vereni kapıya koydular’ bin 505 kişi oldu. Buna göre işsiz süreçlerinde çekilmiş fotoğraf karelerinin Sayı Sı azaldı sayısı kadınlarda yüzde 0.3 artış- Avrasya topraklarında yıllar öncesine ait tek, yaklaşık üç aydır sendika örgüt- CENGİZ KARAGÖZ yaşamlardan alıntılarla ne kadar uyum- la 1 milyon 657 bin 166, erkekler- leme faaliyeti yürüttüklerini belirterek osyal Güvenlik Kurumu’nun lu olduklarının şaşkınlığı, hayranlığı için- de yüzde 4.3 düşüşle 1 milyon 625 zmir Torbalı’da beton pompala- şunları vurguladı: “Yetki belgesini al- S(SGK), Temmuz 2022 itibarıyla deydim. bin 339 kişi olarak hesaplandı. Bu İrı imalatı yapan Betonstar’da çalı- dıktan sonra işten çıkarmalar yaşandı. açıkladığı güncel verilere göre bir Okullarda kız-erkek öğren- kapsamda kayıtlı işsizlerin yüzde şan 45 işçi sendikal faaliyetler ne- Direnişe başlayan işçilere selam ver- sosyal güvenlik sistemine kayıt- ci ayrımının kalkması örnekleri Türki- deniyle işten atıldı. Birleşik Metal-İş 41.3’ünü 20-29 yaş grubu oluştu- diler diye bile işçi çıkarmalar yaşanı- lı “zorunlu sigortalı” sayısı 22 mil- ye Cumhuriyeti’nden sonra Afganistan, Sendikası’nın Çalışma ve Sosyal Gü- yor. Mücadele sürecek. Talebimiz sen- ruyor. Bu gençlerin yüzde 23.3’ü Pakistan’da da gerçekleştirilmişti. Yine yon 959 bin 768 kişi oldu. Bu sa- venlik Bakanlığı’na çoğunluk yetki bel- dika hakkı tanınması, atılan işçilerin de “3-12 aydır” iş bekliyor. sürgünde olan Pakistan kadın hareketinin yı Haziran 2022’ye kıyasla 271 bin gesini başvurusunu yapmasının ardın- işe geri alınması ve toplu iş sözleşme- Öte yandan Eylül 2022’de geçen lideri, okullardaki ortak eğitimin, yaşamın 957 kişi azalırken Temmuz 2021’e dan fabrikada baskıların arttığı belir- si uygulanması.” Yaklaşık dokuz yıldır her alanında yerleşikliğinden sayısız ör- kıyasla 839 bin 233 kişi arttı. yılın aynı ayına kıyasla işverenlerin tilirken işten çıkarılanlara “küçülme” fabrikada çalışan ve sendikal faaliyet- nekler veriyordu. Çarpıcı gelen bir başka Bu kapsamda, aylık bazda yeni eleman talebini gösteren “açık gerekçesi bildirildi. Bu işçiler 11 gün- ler nedeniyle işten çıkarılan bir işçi de gerçeklik ise Batı’nın demokrasi, uygar- “4a”lı (SSK) sigortalı sayısı 266 iş sayısı” yüzde 10.2 düşüşle 217 dür fabrika önünde direniyor. artan ekonomik kriz nedeniyle çalış- lığı, ikiyüzlülüğü üzerindendi. “Tavşana bin 320 kişi, “4b”li (Bağ-Kur) si- bin 592 adet, “işe yerleştirme” sa- Yaşananları değerlendiren Birleşik ma koşullarında iyileştirme yapılması kaç tazıya tut” talimatlarının vericileri ola- gortalı sayısı 3 bin 627 kişi ve yısı da yüzde 49.7 düşüşle 103 bin Metal-İş İzmir Şube Başkanı Ali Çel- gerektiğini belirtti. l İSTANBUL rak sorumlusu, yaratıcısı oldukları ope- “4c”li (Emekli Sandığı) sigortalı 975 kişiye indi. l Ekonomi Servisi rasyonlar sonrasında şeriatçı darbelerin sayısı 2 bin 10 kişi azaldı. kışkırtıcısı ülkeler olarak yaşananlardaki sorumluluklarını üstlenmiyorlardı. Bu kez de kışkırtmacılıklarıyla, askeri, sivil darbe- Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde hukuk, güven ve hesap verilebilirlik vurgusu yapıldı lerle tasviye ettirdikleri lider kadroları, de- mokrasi adına koruma, kollama görevle- rini üstleniyorlardı. Ülkelerinden kaçmak zorunda kalan lider kadrolar, Amerika, İn- giltere Krallığı, Avrupa ülkelerinin tümü İş dünyası istikrar istiyor için geçerli, sığınmacı olarak korunuyor, kollanıyorlardı. HHH REEL GETİRİ VERİSİ ŞEHRİBAN KIRAÇ İnsanlık tarihinin gelgitleri süreçleri- nin bütünü üzerinden bakıldığında, sen- ludağ Ekonomi Zirvesi’ne iş dün- dikal dünyamızda slogan olan “yöntem Geçen ay en çok aynı yöntem” noktasına varıyoruz. Top- Uyasının artan maliyetler ve öngö- lumsal tarih birbirinin izdüşümü gelişme- BİST kazandırdı rülebilir politikalar olmamasına dö- ler içinde yaşanıyor. Akılcı sentezler ya- nük şikâyetleri damga vurdu. İş in- ÜİK’in dün yayımladığı “Finansal pılabilirse akılcı sonuçlar, öngörülere sanları hukuk ve güvenin olmadığı TYatırım Araçlarının Reel Getiri Oran- de ulaşılabiliyor. Her neyse Amerika’nın bir ülkeye yatırımların da gelemeye- ları, Eylül 2022” raporuna göre, Ey- apar topar gibisinden pılıyı pırtıyı toplayıp Ali Atalay zeynep muharrem ceğine dikkat çekti. Afganistan’dan çekilme sahneleri içinde, lül 2022’de önceki aya kıyasla en yük- pandır g ümrah Bodur yılmaz Capital, Ekonomist ve Start Up dergi- havaalanında yaşanan trajediler sadece sek reel getiri, tüketici fiyat endeksi bir ayrıntıydı. Ertesi sabah Cevahir’in ka- leri tarafından Sapanca’da düzenlenen (TÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 10.34 pısı önünde karşılaştığım çok güzel bir ile BİST-100 endeksinde gerçekleşti. zirvede konuşan Sütaş Yönetim Kurulu müzü? Nasıl yatırım yapacağız? Gele- o kadar da şık bir genç kadınla kuyruk- Buna karşın TÜFE ile indirgendiğinde Başkanı Muharrem Yılmaz, Türkiye’de cek için yatırım ortamına ihtiyacımız ta sohbet ederken, yana yakıla Taliban’ın dolar yüzde 1.43, mevduat faizi yüz- öngörülebilirlik sorunu olduğunu vur- ARABAyı SAğ A var. İstikrar şart” diye konuştu. yeniden gelişinden duyduğu kaygıyı pay- de 1.81, Avro yüzde 3.62 ve külçe al- gulayarak sütten ve tarım ürünlerin- laşmıştı. Anladığım kadarı ile Suudi ya tın yüzde 5.26 kaybettirdi. Öte yandan çeKİyo RSUn Uz den örnek vererek malın alınacağı gün Güven yoksa yatırım gelmez da Katar dünyasından belki de sarayla- BİST’te yabancı yatırımcılar “Yıldız ve destekleme ve fiyat açıklanması yü- Kale Grubu ve Üst Yöneticisi (CEO) rın içinden gelmişti. Kadın olarak yaşana- Ana” pazarda geçen ay net 639.1 mil- czacıbaşı Topluluğu Üst Yönetici- zünden işin kumara döndüğünü söy- caklara isyan ediyordu... Zeynep Bodur Okyay da yatırımlar için yon dolarlık satış yaptı. Esi (CEO) Atalay Gümrah, “Bize ne Oysa emperyal ağızlarla, yerel açık- ledi. “Çözümleri tartışıyor olmamız la- kurumsal altyapının oluşturması ge- kadar pürüssüz bir alan yaratırsa o lamalar bileşkesinde, eski kötü günle- zım. Çözüm değil problemler büyüyor” AİKB’de faiz kaygısı rektiğini belirterek, “Ancak bunun içi- kadar iyi iş yaparız. Gittiğiniz yol vi- re dönülmeyeceği sözlerinin altı çizili- diyen Yılmaz, şunları söyledi: Öte yandan Avrupa İmar ve Kalkın- ne mutlaka hukuku, güveni ve hesap rajlı ise bir de sis varsa yavaşlıyor- yor gibiydi. Çok da bir zaman geçmedi. “Bugün süt sorunu en büyük sorun. ma Bankası Başkanı Odile Renaud- sunuz, eğer kar da varsa arabayı sa- verilebilirliği de koymak yazım. Yoksa Afganistan’da kadınların kayıpları ürkü- Basso, Türkiye’de ekonomi yetkilile- Hayvanlar kesiliyor, fiyat düşsün mü ğa çekiyorsunuz. Burada iş dünya- buraya yatırım çekemeyiz. Biz iş dün- tücü boyutlara ulaştı bile. İran’da travma ri ile yaptığı görüşmelerde düşük fa- sının yapabileceği işler var, devletin artsın mı konuşuluyor. Tedarik soru- yası olarak tabii ki bu anlamda zorla- yaşanıyor. Ülkemizde tarikatların yükse- iz odaklı büyümeyi canlandırmaya yö- yapabileceği işler var. Öngörülebi- nu yüzünden Avrupa’da fiyatlar cazip nıyoruz” dedi. Okyay, enerjinin üre- len gücü ile kadınlar başta bütün ezilen- nelik “aykırı” politikalara dikkat çekti- lirliğinin sağlanması gerekiyor” de- hale gelmişti. Tereyağı ve süt tozu ih- lere dönük şiddet uygulamalarının patla- tim maliyetindeki oranının eskiden yü- ğini söyledi. Renaud-Basso Reuters’a di. Tekfen Grup Şirketler Başkanı Ali ması sahneleniyor. Biz üstüne üstük can racatını yasakladık. Çünkü fiyat içeri- ze 25-28 civarında olduğuna işaret ede- “(Politikanın) enflasyonun son derece Pandır, Türkiye’nin daha katma de- kaygısı vitrininde kaçanların yükünü sırt- de artar diye. Şimdi elinizde mal olsa rek “Son zamlarla bu oran yüzde 65’le- yükselmesine neden olduğu ve bunun ğerili yatırımlar yapması gerektiği- lanıyoruz. Bizim yaşamlarımıza yansıyan da satamazsınız çünkü Avrupa’nın fi- re geldi. Bu yönetilebilir değil. Bu ma- uzun vadeli yatırım için iyi olmadığı ko- ne dikkat çekerek “Eğitimi gençlerin acılı boyutları anlatılır gibi değil. Her gün yatları bizden aşağı geldi. O fırsatı ka- liyetlerin artması AB’li rakiplerin ra- nusunda bazı soru işaretlerini dile ge- muazzam yurtdışına kaçışı var. En birçok travmatik olay birbirlerine eklem- çırdık. Türkiye’de köylülük ile çiftçi- kamlarına yaklaştık. Avantajlı olduğu- tirdim” dedi. l Ekonomi Servisi büyük tehlike bu” ifadesini kullandı. lenmişçesine günce haberler içinde yer lik karıştırılıyor.” Yılmaz, Türkiye’de muz konular erozyona uğradı. En bü- Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin aldığından bir tür boyutlarını algılama ka- istikrar ve önünü görme sorunu oldu- Nebati ise ekonomi modelini övdü- yıplarına neden oluşturuyor. yük problem artık enflasyon. Dünya KISA... KISA... KISA... ğunu vurgulayarak “Bu yılın başında ğü konuşmasında Türkiye’deki yük- Afganistan’dan naklen yayında haberci artık daha pahalı bir dünya olacak. Ön- sek enflasyon sorununu kabul ederek kızımız, “Yasaklar çok ağır ama halk çok süt destekleme primi 20 kuruşla baş- n Merkez Bankası’nın, rezervlerin- görülebilirliği sağladığımız sürece iş da yakınmıyor. Giden iktidar o kadar çok “Enflasyonun büyük bir sorun olmadı- ladı. Şimdi 50 kuruş oldu. İki yıllık de büyük düşüşe neden olan KİT’lere dünyası daha rahat karar verebilir” di- vurgun vurmuş, acı çektirmiş ki şimdi- ğını iddia eden mi var?” dedi. döviz satışını son üç aydır yapmadığı yatırımımız var. Nasıl göreceğiz önü- ye konuştu. l SAPANCA ki durumdan çok yakınma gelmiyor...” tü- açıklandı. Banka başta BOTAŞ olmak ründen bir tablo çiziveriyor... üzere KİT’lere Ekim 2021’den bu yana 23.9 milyar dolar döviz sattı. Maliyetin altında kalan alım fiyatının güncellenmesi bekleniyor n Merkez Ban- ‘Paydaşlarımız için değer kası Para Politikası Kurulu (PPK) Üye- yaratmayı sürdüreceğiz’ si Prof. Dr. Yusuf Pamuk üreticisi panikte Tuna’nın vefat etti- ünyanın saygın finans Dyayın gruplarından Eu- ği açıklandı. 1959 ürkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Ge- larındaki artış oranı, maliyetlerdeki ar- doğumlu Tuna, 13 Tnel Başkanı Şemsi Bayraktar, dünya tış oranının altında kaldı. Tarım Satış romoney tarafından düzen- lenen “Mükemmellik Ödül- Ekim 2021’de PPK pamuk fiyatlarındaki gerileme ve Türki- Kooperatifleri’nin açıklamış olduğu pamuk Yusuf Tuna Dünya gıda fiyat üyesi olarak atan- ye’deki girdi maliyetlerindeki artış ne- alım fiyatları, üreticilerimiz tarafından leri, 2022” kapsamında Akbank’ın, “Türkiye’nin En mıştı. deniyle pamuk üreticisinin mağ- yetersiz görüldü. Artan girdi mali- endeksi düşüyor n Güney Kore ile Ağustos 2021’de- dur olduğunu belirterek “Pa- yetleri, enflasyon oranı ve üre- İyi Bankası” unvanına layık M Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) görüldüğü açıklandı. ki 2 milyar dolarlık swap (takas) an- muk üretici panik halindedir. tici kâr marjı dikkate alınarak Hakan Binbaşgil laşması kapsamında geçen hafta Alım fiyatları güncellenmeli- bu fiyatlar güncellenmelidir. Byayımladığı “Gıda Fiyat Endeksi Bu ödülü 16. kez aldıkları- (GFE” bülteninin sonuçlarına göre GFE, nı anımsatan Akbank Genel Türkiye’ye 780 milyon dolar trans- dir” dedi. Yeterli gelir elde edemeyen fer edildiği bildirdi. Reuters’ın habe- 7 Ekim Dünya Pamuk Günü çiftçimiz önümüzdeki sezon Eylül 2022’de önceki aya kıyasla yüz- Müdürü Hakan Binbaşgil, “Hızlı ve kapsamlı de 1.1 azalışla 136.3 puan oldu ve art değişimlerin yaşandığı bir dönemde olmamı- rine göre bugüne kadar 1 milyar do- nedeniyle bir açıklama yapan üretimden uzaklaşacak, ithala- lar geldi. Bayraktar, Türkiye’nin pamuk tı artıracaktır. Yurtiçi üretiminin arda altıncı aylık düşüşe işaret etti. za rağmen, değişime sadece ayak uydurmu- Ancak geçen yılın aynı ayına göre yüz- yor, değişimi şekillendirmeye de çalışıyoruz. n Merkez Bankası’nın “Banka Kre- üretiminde dünyada 7’inci sırada artırılabilmesi için prim destekle- dileri Eğilim Anketi”nin üçüncü çeyrek bulunduğunu ancak üretimin tüketimi rinin, pamuk üretiminin sürdürülebi- de 5.5 artış var. Aylık düşüşte özellikle Bütün paydaşlarımız için değer yaratmaya de- bitkisel yağ fiyatlarındaki yüzde 6.6’lık vam edeceğiz” dedi. Banka ayrıca, “Dijital Çö- (Temmuz, Ağustos, Eylül 2022) sonuç- karşılamadığını söyledi. Son 21 yıldır pa- lirliğini sağlayacak şekilde iyileştirilmesi larına göre bankalar genel olarak işlet- muk ekim alanlarının daraldığını dile geti- gerekiyor. Bunun yanında özellikle gübre, gerileme önemli etki yaptı. Şeker, et zümler”, “Kurumsal Bankacılık” ve “Kurum- ve sütte ılımlı düşüş, tahılda sınır artış sal Sosyal Sorumluluk” alanlarında Türkiye’de melere kullandırdıkları kredilere uygu- ren Bayraktar, şöyle konuştu: ilaç, elektrik gibi girdi fiyatları ve sulama ladıkları standartları sıkılaştırdı. “2022’de açıklanan pamuk alım fiyat- ücretleri makul düzeylere çekilmelidir.” gerçekleşti. l Ekonomi Servisi “Sektör Lideri” seçildi. l Ekonomi Servisi