Katalog

31 EKIM 2022 PAZARTESI EKONOMİ 11 Avrupa’daki durgunluk iş dünyasında kısa çalışma ödeneği taleplerini gündeme getirdi Üretimde kapanma rüzgârı ‘Büyük Keder Hazırgiyim üreticileri Ticaret Bakanı Mehmet Muş’la görü- Dalgası’ şerek fabrikalardaki kapanma tehlikesini anlattı. Patronlar destek, sendikalar ise suiistimallerin önlenmesini istiyor. orak Ülke” şiirinin 100. yıldö- nümünde, yine bir “Anksiye- “Ç te Çağı”. Ancak o zaman, en ılın son çeyreğinde ekono- Burkay’dan geldi. 2023’ün zor azından, “dünyayı yeniden yapma mideki durgunluk, artan bir yıl olacağını söyleyen Bur- umudu” vardı. Bugün, ben kendimi, Yenerji maliyetleri ve iktida- kay şöyle konuştu: “Özellikle ilk David Brooks’un (New York Times) rın yeni yıla dönük “asgari ücret iki çeyrekte dış ticaretteki da- “Büyük keder dalgası” gözlemine artışı, emeklilikte yaşa takılan- ralma ile birlikte istihdamda sı- ALI CAN daha yakın buluyorum; nihilizme düş- POLAT lara (EYT) düzenleme” gibi söy- kıntılar yaşanabilir. Avrupa’da- memek için her gün yeniden aşmaya lemleri iş dünyasını tedirgin edi- ki durgunluğun etkisi yayılıyor. çalıştığımız bir duyguyu betimliyor. yor. Avrupa’da yaşanan ekonomik Biz önleyici bir hamle anlamında ‘İSTİHDAM KAYBI İSTEMİYORUZ’ ‘Dönülmez akşamın durgunlukla siparişlerin azalma- KÇÖ’yü talep ediyoruz” sı da Türkiye’ye yansımaya başladı. ufkunda’ stihdamda alarm zilleri çalarken tim ve verimliliğin devam etmesini Talep bakanlığa iletildi Ege Seramik’in artan enerji maliyet- İHazine ve Maliye Bakanı Nureddin istiyoruz. Enflasyonu dünyadaki gi- Yeni bir İklim Zirvesi’ne giderken leri nedeniyle bazı tesislerinde üre- Yılın 8’inci ayından itibaren süren Nebati ise Arab News’e açıklama- bi algılamıyoruz. Bunu insan temel- Birleşmiş Milletler’in konuyla ilgili üç kurumu, bu yüzyılın sonuna kadar he- daralmanın yüzde 50’yi bulduğunu larda bulundu. Nebati, “Enflasyon- li bir yaklaşımla görüyoruz. İnsanla- timi durdurmasıyla gündeme gelen deflenen 1.5 °C sıcaklık artışı sınırının la mücadele için insana odaklandık. rın işini kaybetmesini istemiyoruz. üretim tatili şimdi de hazırgiyim ve belirten Türkiye Giyim Sanayicileri artık gerçekçi olmadığını açıkladılar: Büyüme istiyoruz ama insanların işi- Bunun için elimizden geleni yapaca- Derneği Başkanı Ramazan Kaya ise tekstil olmak üzere birçok sektör- Bu hedefe ulaşmak için gerekli ulus- ni kaybetmesini istemiyoruz. Üre- ğız” diye konuştu. de görülmeye başlandı. Hazırgiyim Kahramanmaraş’ta iki iplik fabrika- lararası işbirliği ortamı yok. Putin’in sının toplamda 6 tesisi kapatıp 450 ve tekstilde haftanın iki günü iş “Dünya, II. Dünya Savaşı’ndan bu ya- durdurma yeterli olmayınca bazı kişiyi işten çıkardığını açıkladı. “Bu bir tazminat yükü yüklenecek, he- nekler değerlendirilecekse işverenin na en tehlikeli 10 yıla giriyor” sözleri- dalga yayılıyor, bir an önce önlem insafına bırakılmamalı” dedi. Doğan fabrikalar kapandı. Çalışan tesis- le bir de yeni yüksek asgari ücretle nin, ABD Yeni Güvenlik Stratejisi’nin lerde ise istihdam azaltma eğilim- alınmalı” diyen Kaya, geçen hafta Ti- birlikte bu tazminat artacağı için yıl şöyle konuştu: “büyük güçler arası rekabet dönemi” tanımlamasının, Çin’e yönelik tica- caret Bakanlığı ile görüştüklerini ve “Bazı fabrikaların Cuma ve Cumar- leri görülüyor. Sanayici bu duru- sonuna doğru işten çıkarmalar arta- ri yaptırımların, Çin liderliğinin içeride mun krize dönüşmemesi için pan- bu talebi ilettiklerini dile getirdi. Ge- bilir. Üçüncü konu da üretimden do- tesi günleri çalışmayı durdurduğunu otoriter ve dışarıda daha sert politika- lecek hafta Çalışma Bakanlığı’na da biliyoruz. Tesis kapanmaları da baş- demi dönemindeki gibi kısa çalış- ğan istihdam düşüşüne karşı kısa lara yönelmesinin gösterdiği gibi, ola- ma ödeneğine (KÇÖ) kolay başvu- aynı taleple gideceklerini belirten ve çalışma ödeneği olacak.” ladı. İstihdam kaybını önlemek için cağı da yok... kamunun dikkatini üç konuya çek- KÇÖ gibi seçenekler değerlendirile- ru ve ödenekte yaygınlaşma talep Yüzyılın sonuna kadar sıcaklık artışı Suiistimale dikkat! ederken sendikalar, suiistimalin mek istediklerini söyleyen Kaya, şu bilir ancak işverenlerin bunu kötü 2.5 °C sınırına ulaşacak. “Uygarlık” ar- bilgileri verdi: Sendikalar da istihdamdaki ve ka- amaçlı kullandıklarına da sıkça şahit önlenmesi, ödeneğin kullanımına tık altından kalkması olanaksız bir yı- kım riskiyle karşı karşıya. Bu yıkımın yönelik denetim ve ödemenin işçi- “Öncelikle asgari ücret dedikodu- pasite kullanımındaki düşüşü doğ- olduk. KÇÖ’deki işçilerin tam zaman- bir boyutu, deniz seviyesinin yüksel- larını soracağız. Yüksek asgari ücret ruladı. Devrimci İşçi Sendikaları lı çalıştıklarını gördük. Çalışma Ba- ye yapılmasını talep etti. mesine, aşırı iklim olaylarına bağlı ola- Kısa çalışma ödeneği talebi ge- söylemleri var, bu konuda işverene Konfederasyonu’na bağlı Tekstil-İş kanlığı tekrar işyeri denetim müfet- rak artık kronikleşmiş su ve gıda kıtlı- ne gibi destekler verilecek. İkinci Sendikası Başkanı Kazım Doğan, “Kı- tişlerini sahaya sürmeli ve işçilerle çen hafta ilk olarak Bursa Sana- ğı; bir diğeri bu kıtlıklardan kaçanların, yi ve Ticaret Odası Başkanı İbrahim konu EYT olacak. EYT ile sanayiciye sa çalışma ödeneği (KÇÖ) gibi seçe- bire bir konuşarak denetlemeliler.” gittikçe daralan (hemen hepsi mer- kez ülkelerde) yaşanabilir alanlara sı- ğınma çabasının ağırlaştıracağı siya- si gerginlikler. Büyük güçlerin, ekono- SÜRÜCÜ OLMANIN MALIYETI ENFLASYONLA 3 BIN LIRADAN 6 BIN LIRAYA YÜKSELDI Esnaf zincir market mi, kaynak ve ulaşım açısından stra- tejik öneme sahip bölgeleri paylaşma düzenlemesi bekliyor çabasının yoğunlaşması da yeni je- opolitik krizleri, savaşları besleyecek. ürkiye Esnaf ve Sanatkarları Kon- Ne de olsa: “İçeride devrim istemiyor- Tfederasyonu (TESK) Genel Başka- Ehliyet almak el yakıyor sanız dışarıda emperyalizm...” (Ceci- nı Bendevi Palandöken, zincir mar- le Rhodes) ketlerin esnafın işini zorlaştırdığını larına öncelik veriyorlar. Ehliyet ise bu te- Ulus devlet ve liberal demokrasi de ŞEVVAL AYDOĞAN belirterek haksız rekabetin önlene- vatandaşlarının temel gereksinimleri- mel ihtiyaçlardan sonra geliyor. Kurs fiyat- bilmesi için bir kez daha “Peraken- ni karşılama kapasitesini hızla kaybe- ürkiye’de araba alma şansı yakala- ları ocaktan itibaren 6 bin TL’nin üzerine de Yasası’nın” çıkarılmasını istedi. diyor. Bu madalyonun öbür yüzünde, Tyan yurttaşın önüne yeni bir engel da- çıkacak. Şu an taban fiyat 5 bin TL” dedi. Palandöken, şunları söyledi: “Haksız gücü ve serveti müstehcen düzeylere ha çıktı. Sürücü kursları ve ehliyetlerde rekabet önlenerek piyasadaki aktör ulaşmış, finans, enerji, teknoloji ve si- yüzde 100’leri aşan fiyatlar. Sınav giriş ‘Eğitim veren taksici’ sayısının artması gerekiyor. Esna- lah şirketleri, sosyal medya ve internet ücretleri, ehliyet almak için harç ve kurs Sürücü kurslarında verilen eğitimle- fımızla tüketicilerin korunması için üzerinden satış platformu tekellerinin ücretlerinde hızla artan fiyatlar yeni sü- rin niteliksiz olduğunu anlatan İSSED Ku- küçük işletmelerin desteklenmesi sahibi, Besoz, Musk gibi tipler, hırsız rücü olacak yurttaşların eğitimini etki- oldu. Sınav giriş ücretleri ise direksiyon rucu Başkanı Yeşim Can Laçin ise “Günü- lazım. Zincir marketlerde cep siyasetçiler ortaçağ krallarını çatlata- lemeye başladı. Eğitim süresini kısalta- ve yazılı sınav olmak üzere toplam 230 müz koşullarında genç sürücü adayları- telefonu, beyaz eşya gibi cak büyüklükte servetleri halkın gözü- rak maliyeti düşürmek ise trafikte yeni TL’den 290 TL’ye yükseldi. Ehliyet almak nın ödeme güçlüğü çekeceği aşikâr” dedi. yüksek meblağlı ürünlerin ne sokuyorlar. bir soruna neden oluyor. İstanbul Sürücü isteyen bir kişinin ortalama maliyeti ön- Öte yandan sürücü kurslarının da artan ya- bile satışı var. Bu ürün- Bu büyük krizlerin, büyük servetle- ve Sürücü Eğitmenleri Derneği (İSSED) ceki yıl 3 bin TL olurken bu yıl 6 bin 731 kıt, personel vs. giderleri karşısında ayakta ler arızalandığında muha- rin, “en çok zarar verenlerin sesi- Kurucu Başkanı Yeşim Can Laçin, fiyat- TL’ye kadar çıktı. durmakta zorlandığını belirten Laçin şöy- tap bulamayan çok sayı- nin en çok çıktığı” (Greta Thunberg) lardaki artışın, verilen eğitimin niteliksiz Zamların kursiyerlere etkisini le konuştu: “Bazı sürücü kursları maliyetle- da tüketici var. Pe- dünyasında halkın payına bir “büyük hale gelmesine yol açtığını açıkladı. Cumhuriyet’e değerlendiren Sürücü Kur- ri düşürmek için adayların karşısına gerçek rakende Yasası’nda keder” dalgası düşüyor. Gallup şirke- Sürücü kursu ücretleri geçen yıl 2 bin su Kurum Müdürü Gülçin Sarıgöz, yapılan eğitmenle çıkmıyor. Eğitmen olan ya moto- yapılacak değişik- tinin 140 ülkede, 150 bin kişiyi kapsa- TL iken bu yıl zamlanarak 5 bin TL’ye ulaş- zamların kursiyerlerin sayısında azalmaya kurye ya da taksici. Kurs adayı da maliye- likle zincir market- yan bir araştırması keder, öfke duy- tı. Ehliyet alabilmek için ödenen harç ve neden olduğunu söylerken “Fiyatların art- ti düşürmek için eğitim süresini azaltıyor. ler yalnızca gıda gularının geçen yıl rekor düzeye çıktı- sınav giriş ücretleri de yükseldi. Geçen yıl ması her sektörde olduğu gibi bizi de etki- Oysa eğitimler tam verilse trafik kazaları ürünlerini sata- ğını saptamış: 16 yıl önce halkın yüz- Bendevi Palandöken 820 TL olan harç ücretleri bu yıl 1461 TL ledi. İnsanlar daha zorunlu temel ihtiyaç- da olmayacak” dedi. l Haber Merkezi bilmeli.” de 1.6’sı yaşamına “0” notu verirken (“0” en kötü - “10” en iyi), geçen yıl bu oran yüzde 6.4’e ulaşmış. En alt yüz- de 20’sinin “mutsuzluk notu” ortalama Arjantinli sendikacı Sosa özelleştirmeyi anlattı 2.5’ten geçen yıl 1.2’ye gerilemiş. Bu dalga, liberal demokrasiye, onun liderlerine olan güveni eritiyor. Bu ke- dere, öfkeye, tercüman olacak, “dün- Emekçinin yükü yayı yeniden yapma umudunu” ya- şatacak bir sol hareketin yokluğun- da “süreç olarak faşizm” hızlanıyor: İsveç’te ikinci parti, Macaristan’da, şirketin kârı artıyor Polonya’da, İtalya’da, Hindistan’da iktidarda, İspanya ve Finlandiya’da pagandasıyla algı oluşturuldu. MUSTAFA ÇAKIR 2023 seçimlerinde birinci sıraya yük- 22 kamu kuruluşu özelleştiril- selebilir. Pazar günü, Brezilya’da, bü- ürkiye’de özelleştirmeler yük sermayenin ve ordunun tercihi fa- di. 47 bin kilometre hat uzun- şist Bolsonaro, ya seçimleri “Atı alan Thız kesmeden sürer- luğu ve 120 bin çalışan Üsküdar’ı geçti” misali kazandı ya da ken, Arjantin, özelleştir- varken özelleştirilme- “hile var” diyerek ortalığı birbirine kat- diği demiryollarını yeni- lerle çalışan sayısı 26 maya başladı. Benzer bir krizin, ABD den devletleştirmeyi tar- bine düşürüldü. Çalış- ara dönem seçimlerinde, 2024 baş- tışıyor. Uluslararası Ta- ma saatleri günlük 8 sa- kanlık seçimlerinde yaşanma olasılı- şımacılık Çalışanları Fe- atten 12 saate çıkarıldı. ğı çok yüksek. Tabii bu arada Türkiye derasyonu (ITF) yöne- 47 bin kilometre olan de önümüzdeki seçimlerle bu resmin ticisi, Arjantinli sendi- içinde kendine uygun bir yer bulacak. hattın 28 bin kilometre- Adeta, Yahya Kemal’in şiirindeki gi- kacı Julio Sosa, ülkesin- Julio Sosa sinde tren işletmeciliği bi “Dönülmez akşamın ufkundayız” an- de demiryollarının özel- yapılmaya başlandı. Bu cak, şiirin “boş ver keyfine bak” havası leştirilmesinin ardından per- hatlarda yolcu trenleri çalıştı- bir seçenek değil. Çünkü “büyük ke- sonel sayısı azaltılırken, çalış- rılmadı.” Sosa, bugün ise özel- der” kişinin değil bir uygarlığın sonuna ma saatlerinin uzatıldığını, ba- leştirmelerin yanlışlarının gö- ilişkin. Bir insanın kendi yaşamı tüke- zı hatlarda ise yolcu treni bile rüldüğünü belirterek yeniden nirken “boş vermeyi” seçmesi bir öz- çalıştırılmadığını belirterek uy- gürlük sorunu. Bir insanın uygarlığın devletleştirilmesi çalışmaları- gulamanın başarısız olduğunu geleceğine boş vererek “kişisel haz il- nın başlatıldığını açıkladı. kesine”, “öbür dünya umuduna” sığın- açıkladı. ması ise insan olmaktan vazgeçmeye KESK’e bağlı Birleşik Taşıma- ‘Toplum yoksullaşır’ ilişkin bir ahlak sorunu. cılık Çalışanları Sendikası’nın BTS Genel Sekreteri İsma- (BTS) da üyesi olduğu ITF yö- il Özdemir ise Türkiye’de de neticileri Türkiye’ye geldi. ITF özelleştirme uygulamalarının Demiryolları Seksiyonu Küre- gündemde olduğunu belirterek TOKI’de başvuru sel İcra Kurulu Başkan Yardım- “Yeniden yapılandırma” adı al- cısı Julio Sosa, Türkiye ile ben- tında yaşama geçirilen uygula- zerlikler taşıyan Arjantin de- malar Dünya Bankası’nın pla- süreleri doluyor miryollarının içinde bulunduğu nı. Özelleştirme toplumsal yok- evre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Ba- durumu değerlendirdi. sullaşmaya neden olacak” dedi. Ç kanlığı, “İlk Evim İlk İş Yerim Projesi” Toplantıda “sermayenin daha başvurularının bugün sona erdiğini bildirdi. Kamulaştırmaya dönüş fazla kâr hırsına karşı kamusal Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre proje- Sosa, Arjantin demiryolların- hizmeti esas alan devletçi eko- ye başvurular bugün mesai bitimine kadar da da Dünya Bankası’nın özel- nomik modele geçilmesi, çalış- bankalar aracılığıyla yapılabilecek. “İlk Evim leştirme uygulamalarının yaşa- ma saatlerinin düşürülerek ila- Arsa” projesi için başvurular ise 7 Kasım’da ma geçirildiğine dikkat çeker- ve istihdam yaratılması için ça- sona erecek. “İlk Evim, İlk İş Yerim” proje- ken, süreci şöyle anlattı: lışmalara devam edilmesi” ko- sine şu ana kadar 8 milyona yakın başvuru “1990’larda kamuoyunda de- nusunda görüş birliğine varıl- oldu, resmi müracaatları tamamlanan talep miryollarının zarar ettiği pro- sayısı ise 5 milyona yaklaştı. dı. l ANKARA