Katalog

27 EKİM 2022 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 18.6080 18.6680 21.6080 15.44 3.976 6716.00 1007.33 0.8 kuruş 10.2 kuruş 16.8 kuruş 0.6 puan 1.35 puan 2.87 lira 4.13 lira Rekabet Kurulu, Facebook’un grup içi veri paylaşarak rekabeti engellediğine karar verdi ‘347 milyonluk’ gözdağı ‘Liberaller’ yeniden! Meta Platforms’un sosyal medya düzenlemesine uyum iyasal İslamın rejimi, oy tabanının sağlayamadığını, Türkiye’de merkez açmadığını anımsatan daraldığı bir dönemde hem cumhur- uzmanlar ise cezayı bir gözdağı olarak yorumladı. Sbaşkanını seçime sokacak hem de bu seçimlerde demokrasi taklidi yapa- cak. Rejim, “demokrasi taklidi” yapmanın ekabet Kurulu (RK), hakkın- ğerlendireceğiz” açıklaması yaptı. inandırıcılık ölçüsünün, seçimleri kazan- da soruşturma yürüttüğü Bilişim uzmanları ise cezayı “veri ma şansıyla, inandırıcı olmaya çalışmak- RMeta Platforms ilgili kararını topladığı için değil, verileri bütün tan vazgeçmenin de meşruiyet iddiasıyla açıklayarak bu şirketin “Facebook, şirketleriyle paylaştığı için verildi” ters orantılı olduğunu biliyor. Rejim, ade- Instagram ve WhatsApp hizmetle- şeklinde yorumladı. ta “kaya ile sert yer arasına” sıkıştı. rinden topladığı verile- Gelişmeyle ilgili Cumhuriyet’in Yetmez ama, bilmiyorum... ri birleştirmek suretiy- sorularını yanıtlayan isimlerden es- Bu noktada liberallerin, seçimler- le kişisel amaçlı sosyal ki İstanbul Barosu Kişisel Verilerin de muhalefeti bekleyen tehlikeleri dü- ağ hizmetleri ile çevrim Korunması Komisyonu Başkanı Av. şünmeyi erteleyen tartışmalarla günde- içi görüntülü reklamcı- Hasan Selçuk Turan, “Ne şiş yansın ALİ CAN mi saptırarak, kararsızları etkileyerek, POLAT lık pazarlarında faali- ne kebap denilecek bir ceza” dedi. rejimi destekleme görevi yeniden can- yet gösteren rakipleri- Bu cezanın Facebook için çok küçük landı. Ancak “siyasi duruma” duhul et- ALTI AY SÜRE RK’nin yaptığı açıklamaya göre Meta ihlali sonlandırmak ve pazarda- mek bu kez kolay değil. Derken... İki ka- nin faaliyetlerini zorlaştırmak ve bir rakam olduğunu söyleyen Turan ki etkin rekabeti tesis etmek için gerekli tedbirleri, gerekçeli kararın tebliğinden itiba- natlı bir “giriş kapısı” şekillenmeye başla- pazara giriş engeli yaratmak sure- şöyle devam etti: ren en geç bir ay içinde RK’ye sunacak. Bu tedbirleri de altı ayda yerine getirecek. dı. Bir kanatta, 15 yıldır Cumhuriyetin, di- tiyle rekabetin bozulmasına yol aç- ğer sol yayınların yazarlarının, CHP lider- KVKK’ye çağrı tığına” karar verdi ve 346.7 milyon merkez açmama ısrarı var. İktidar konusunda bir sorunu olmadığı- liğine, zaman zaman, kendi önerileriy- “Rekor ceza değil. Rekor ceza le birlikte yönelttikleri eleştirileri- yalnız- lira idari pazar cezası kesti. Bu- gerektiğinde boğazına yapışabilece- nı söyledi. Ayrıca cezanın temsil- ca eleştirileri- alt alta dizerek “Bakın kral nun üzerine Meta Sözcüsü “Reka- Türkcell’e kesilmişti 91 milyon TL o ği birisini istiyor.” ci bulundurma ve merkez açma zo- çıplak diyoruz” motifi var. Kemal Bey’e zamanki kur ile 51 milyon dolar edi- bet Kurumu’nun tespitlerine katıl- Veri ihlali konusunda asıl devre- runluluğunu dayatmak için de ke- bakıp “yetmez” diyorlar ama bir önerile- mıyoruz. Kullanıcılarımızın gizlili- yordu. Dolayısıyla 18 milyon dolar- ye girmesi gereken kurumun Ki- silmiş olabileceğini belirten Nebil, ri yok. Dahası, parlamenter sistemde, ik- lık bu ceza Facebook’un canını yak- ğini koruyor ve insanlara kendi ve- şisel Verileri Koruma Kurumu şu anımsatmayı yaptı: “Facebook tidarın adayının karşısına, beğenseniz de rileri üzerinde kontrol sahibi olma maz. Ama gözdağı verir. Rekabeti beğenmeseniz de “Ana muhalefet partisi (KVKK) olduğunu söyleyen bili- bu konuda tecrübeli. Brezilya’daki başkanının adayı çıkar” kuralını (“İnce de- ihlal ettiği gerekçesiyle kesildi ama hakkı ve şeffaflık sunuyoruz. Konu şim uzmanı Füsun Nebil ise ikti- temsilcisi hapse atılmıştı bu neden- neyimi” yokmuş gibi) yok sayıyorlar, dün hakkında tüm seçeneklerimizi de- alt metninde temsilci atamama ve darın Facebook ile veri paylaşımı le temsilci atamaya yaklaşmıyor.” güçler ayrılığı ilkesini yok saydıkları gibi. İkinci kanattaki motif de bu. Zehirli sonuçlarını yaşamaya hâlâ de- vam ettiğimiz, atanmışlar-seçilmişler Hazırgiyimciler için 2023 yılı karanlık ikileminin (güçler ayrılığını yok saymanın), yerine bu kez sekülarizm-laiklik karşıt- ge Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracat- kiye genelindeki azalma da yüzde 16 ci- lığını, özgürlükçü olan-olmayan laiklik Eçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, varında. Hedefimiz artmak değil geçen ikilemini sokmaya çalışıyorlar. Böylece liberaller, muhalefeti, ana mu- dün düzenlediği toplantıda ihracatta bu sene rakamlarını yakalamak. Ener- halefet partisinin adayını önerilerle des- ay yaşanan gerilemeye dikkat çekti. ji krizinin bir şekilde çözüleceğini, teklemek yerine, tam da rejimin arzuladı- Ekim 2021 ile Ekim 2022 karşılaş- Avrupa’nın bir şekilde Rusya ile el ğı gibi fiilen iktidarsızlaştırmaya çalışıyor- tırıldığıda yüzde 30 azalma olduğu- sıkışacağını düşünüyorduk. Ama si- lar, kararsızları yabancılaştırıyor. İkincisi, nu belirten Sertbaş, şöyle devam parişlerimizde azalma oldu. Bütün ülke seçim koridoruna girmişken muhale- etti: “İlk 6 ay sektör adına re- ihracatçılar için 2023’ün ilk 6 feti, sekülarizm-laiklik karşıtlığı, özgür- korlar kırıldı ama daha son- ayı karanlık görünüyor.” lükçü olan olmayan laiklik ikilemiyle, ra düşüşe geçti. Bu ay Tür- l MEHMET İNMEZ/ İZMİR Siyasal İslamın kurduğu ideolojik zemine Burak Sertbaş 45 işçi için adalet nöbeti devam ediyor çekmeye çalışıyorlar. Dün “yetmez ama evet” siyasal İslamın hegemonyasını konsolide etmişti. Bugün “yetmez ama ‘Maaşları bile ödemediler’ bilmiyorum”, muhalefeti sabote ediyor. ERMAN ŞENTÜRK yürütemiyorlar. Ama kendile- Aslında biliyorlar ama... rini güçlü göstermek amacıyla Bu tipler Siyasal İslamın, Cumhuriyetle zmir Torbalı’da faaliyet gös- bu inatlarından vazgeçmiyor- sorununun, haklar ve özgürlüklere değil, İteren Betonstar fabrikasın- kimi imtiyazların, sınıf çıkarlarının tasfiye- lar. Sendika karşıtlığı yapıyor- sine ilişkili olduğunu bilirler ama Cumhu- da sendikaya üye olduğu ge- lar. Bu fabrikada 280 kadar riyetin kendi döneminin jeopolitik, sosyal rekçesiyle işten çıkartılan 45 çalışan işçi var. Defalarca gö- formasyonun yapısal özelliklerinden, ide- işçi yaklaşık bir aydır adalet rüşmek için işverene talepte olojik belirlenmelerinden de kaynaklanan, mücadelesi veriyor. bulunduk. İyi niyetle çözüm sol hareketin kendi eleştiri alanının içinde “Arkadaşlarımızı tazminat hep gündemde tuttuğu zaaflarını, eksik- üretelim istiyoruz ama bu ta- liklerini, Siyasal İslamın hegemonya süre- ve maaşlarını ödemeden iş- leplerimize yanıt alamadık. İş- cini destekler biçim tekrarlayıp dururlar. ten çıkardılar” diyen ve fabri- ten çıkarılan arkadaşlarımızın Rejimin temsilcileri de gerçek durumu, ka önündeki eylemlerinin 27 işe geri alınmasını istiyoruz. Mahir Ünal örneğinde olduğu gibi sık Büyük kısmı 5-10 yıldır fabri- gündür sürdüğünü vurgula- sık dile getirirler. AKP Grup Başkanveki- yan Birleşik Metal İş Sendi- kada çalışan tecrübeli işçiler- li Ünal’a göre, “Tarihteki en sert kültürel devrim Türkiye’de yaşanmıştır. ... Fransız di. Zaman uzadıkça ekonomik kası İzmir Şubesi Başkanı Ali devrimi her şeyi yıkmıştır ama lügate do- Çeltek, yeni gelişmeleri şöy- olarak zorlanıyorlar. Mağdu- kunmamıştır. Yine en sert devrimlerden riyetleri sürüyor. Sendika ola- le anlattı: bir tanesi Mao’nun Çin kültür devrimidir. rak hukuki destek veriyoruz. Lügate dokunmamıştır. Ama maalesef bir Arabulucu devrede Arabulucu sürecinin tamam- kültür devrimi olarak Cumhuriyet; bizim lügatimizi, alfabemizi, dilimizi hasılı bütün “İşveren fabrikada çalışan lanmasını bekliyoruz. Ardın- düşünme setlerimizi yok etmiştir.” diğer işçilere baskı uyguluyor. dan işe iade davaları açaca- Ünal’ın derdi, Fransız ve Çin devrimle- Halen eksik personelle çalışı- ğız. Direnişe devam edeceğiz.” rinin, modernizmi, ekonomik-siyasi dönü- yor ve işleri de tam anlamıyla l İZMİR şümleri değil, “lügat”. Siyasal İslamın re- jiminin “sırrı” da burada: Cumhuriyet “lü- gati” değiştirince nüfusun yüzde 90’ın- dan fazlası okuryazar olma, bilgiye ken- di pratiğiyle ulaşma şansına kavuşurken Kredide çeşitlendirme demografik açıdan anlamsız yüzde 2 ila yüzde 8 arası, üretimle ilgisi olmayan bir azınlık, “neyin doğru olup olmadığını söyleme, ‘düşünme setlerini’ belirleme daha önemli hale geldi ayrıcalığını dolayısıyla toplumda üreti- len ekonomik artığa ulaşma araçlarını” kaybediyordu. Siyasal İslamın son 20 yıl- oğan Yatırım Bankası ile lık tarihi, bu araçları, modern zamanların DDeFacto, “KOBİ KrediD ürünü “süreç olarak faşizm” içinde geri Platformu” kapsamında fi- alma çabasıyla ilgilidir. Liberaller, yine bu nansmana erişim konusun- süreçle işbirliği içinde. da işbirliği başlattı. İşbirliği kapsamında DeFacto’nun te- darikçilerine hızlı ve çeşitli KISA... KISA... KISA... finansal kaynak sağlanacak. Önder Şenol Hulusi Horozoğlu “Uçtan uca dijital çözümler rıca, 2023’te tümüyle devreye l IMF Başkanı Kristalina Georgieva, merkez sunan yeni nesil bankacılık girecek sistemin saha çalış- bankalarının enflasyonla mücadele kapsa- anlayışı ile KOBİ müşterileri- mında faizleri “nötr” seviyeye ulaşana ka- maları hakkında bilgi vererek nin kredi başvuru işlemlerini dar artırması gerektiğini belirtirken bu nok- hem kredi talebi hem kredi kısa sürede sonuçlandırarak taya henüz ulaşılmadığını söyledi. tutarı onaylamadaki yüzdele- yatırım bankacılığı sektörün- l Tarım ve Orman Bakanlığı’nın dünkü rin yüksek olduğunu belirt- de farklılık yaratıyoruz” di- Resmi Gazete’de yayımladığı tebliğe göre ti. DeFacto Online Genel Mü- yen Doğan Yatırım Banka- meyve veya sebze kullanılarak üretilen dürü Önder Şenol ise Sayıla- çeşnili dondurmada meyve veya sebze sı Üst Yöneticisi Hulusi Ho- rı 350’yi bulan yerli üretici- oranı kütlece en az yüzde 15 olacak. rozoğlu, son dönemin önemli lerinden 8 milyar liralık alım l Tesla’nın patronu Elon Musk’ın Twitter tartışmalarından biri olan “fi- yaptıklarını anımsatarak bu anlaşmasını yarın tamamlamayı planladı- nansmana erişim”le ilgili so- işbirliği ile tedarikçilerinin ğı belirtildi. Elon Musk bu açıklamayı dün runlar üzerine şu değerlen- satın alma için finansman sunan banka- nakit akışlarını sürdürülebi- dirmeyi yaptı: cılarla yaptığı toplantıda yaptı. lir şekilde yönetebilecekleri- l NielsenIQ’nun araştır- 8 milyar TL’lik alım ni belirtti. İhracat pazarları masına göre, Türkiye’de ve mağaza açtıkları ülkeler- “Piyasalar sıkıştığı dönem- “hızlı tüketim ürünleri” deki durumla ilgili de yorum lerde kredilerle ilgili olarak perakendesi yılın ilk se- yapan Şenol, Avrupa’da risk- ilave yöntemler daha önem- kiz ayında geçen yılın ay- ler olduğunu, kendilerinin li hale geliyor. Bu işbirliği de nı dönemine kıyasla yüz- ise özellikle gelişen ülkelerde tedarikçilerin finansal sorun de 85 büyüdü. Bunda gı- büyüdüklerini söyledi. yaşamaması için çeşitlendir- da ve tarımsal ürünler l Ekonomi Servisi öne çıktı. meyi içeriyor.” Horozoğlu ay-