Katalog

17 EKİM 2022 PAZARTESİ EKONOMİ 11 AKP döneminde kamunun maden sektöründeki payı yüzde 80’den yüzde 8’e düştü ş zelle tirme kurbanı Ö Susturma arzusu azetecilik meslek örgütlerinin Türkiye Taş Kömürü Kurumu yıllardır zarar ettiği gerek- “sansür yasası” olarak adlandır- çesi ile sahip olduğu madenleri özel sektöre işlettiriyor. Gdığı, “dezenformasyonla müca- Uzmanlara göre bu gizli özelleştirme ile yatırım yapılma- dele yasası”, seçimlere giden süreçte, rejiminin “evriminin” yönünün, toplumu dan işletilen madenler kazaya davetiye çıkartıyor. susturma arzusunun dışavurumudur. artın’ın ilçesi Amasra’da mey- Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Dev Maddeleri medyada yaygın biçim- dana gelen ve 41 emekçi- Maden-Sen Başkanı Tayfun Görgün, de tartışılan, yasanın kapsamına ilişkin Bnin ölümüne neden olan ma- adım adım gelen özelleştirme ne- şu ifadeleri aktarmakla yetineyim: “Halk den faciasının ardında bir kez da- arasında endişe, korku veya panik ya- deniyle, “Nasıl olsa satacağız yatı- ratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güven- ha gizli özelleştirme hırsı tartışılı- rım yapmayalım” mantığında hare- liği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile il- yor. Türkiye’de kamu ket edildiğini söyledi. Sayıştay rapor- gili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barı- birçok alanda olduğu gi- larına da atıf yapan Görgün, “Sayıştay şını bozmaya elverişli şekilde alenen ya- bi madencilikte de özel işçi sayısının iş güvenliğini tehlike- yan kişiler.” Yazarken düşündüm: “Ya şirketlerin önünü aça- ye atacak kadar düştüğünü söyleme- bu yasayı eleştirmek de yasanın kapsa- rak sahadan çekiliyor. sine rağmen işçi alımı yapılmadı. Ku- mına giriyorsa?” ALİ CAN Yasa Meclis’ten geçtikten az son- Maden sektöründe yüz- rumun zarar etmesi durdurulmadı ve POLAT ra Bartın’da bir maden kazası yaşandı. de 80 olan kamu payı yatırım yapılmadı madenlere. Özel- Bu kazanın nedenleri, can kaybı sayısı, AKP iktidarı ile birlikte yüzde 8’e leştirme eğilimi olunca kamu yatırım bunlar üzerine bilgiler ve yorumlar he- kadar geriledi. Türkiye Taş Kömürü yapmaktan kaçınıyor” dedi. men toplumun gündemine girdi. Böyle Kurumu’nda (TTK) 40 binlerde olan bir felaket yaşandığında, sansürsüz bir Liyakatsizlik had safhada işçi sayısı ise 6 binlere kadar gerile- ya da uyarıya rağmen üretim sürdü- zarar edip duruyor. Var olan üre- toplumda, birbirinden farklı perspek- di. Sık sık yaşanan maden kazaları- Görgün, bir yandan da enerji kriziyle rüldü” diye konuştu. timlerinin çoğunu ‘Gizli özelleştir- tiflere, bilgi düzeylerine, çıkarlara sa- nın en büyük nedeni de ise gizli ve birlikte son dönemde dünyada artan hip vatandaşlar, iktidardaki ve muhale- Türkiye Mimar Mühendis Odala- me’ dediğimiz rödovans yöntemiy- fetteki siyasiler, birbirlerinden farklı yo- açık yürütülen özelleştirmeyle bir- kömür ihtiyacı ile üretimin hızlandı- rı Maden Mühendisleri Odası Baş- le yapıyorlar. Üretim TTK’nin gi- rumlar yaparlar, olgulara farklı anlam- likte gelen kâr hırsı ve fazla iş yü- rıldığını da belirterek, “Bir yandan ya- kanı Ayhan Yüksel ise, “TTK zarar bi duruyor ama başka şirket üreti- lar yüklerler. Bu bağlamda, felaketi iş- kü oldu. Uzmanlara göre bu sahala- tırım yapılmayıp bir yandan da daha ettirilerek diğer kurumlarda olduğu yor. Buna liyakatsizlik de eklendi. letmenin ihmalinde, rastlantıya, işçi- rın özelleştirilmesinin önünü açmak çok üretim hırsı olunca facia göz göre gibi ‘kamunun sırtına yük’ algısı Özellikle yerel yönetimler maden lerin hatalı bir pratiğine bağlayanla- için bilerek yatırım yapılmıyor ve göre geldi. Madendeki son gaz ölçümü oluşturulmaya çalışılıyordu” dedi. müdürlüklerinde ve başmühendis rın yanı sıra, Tanrı’nın iradesine, hat- işçi sayısı azaltılıyor. 167 olarak yapılmış. Patlama noktası TTK’de gizli özelleştirme yapıldı- kadrolarında hâkimdi, liyakatsiz- ta türlü komplo teorilerine bağlayanlar Devrimci İşçi Sendikaları 250’dir ya sensör bozuktu uyarmadı ğını söyleyen Yüksel, “TTK sürekli lik had safhada” dedi. da olacaktır. Felaket, böyle, çelişkili, tartışmalı (diyalojik) bir iletişim içinde, bilimin ve toplumun ortak değerlerinin süzgecinden geçerek gerçeğe en ya- LOJMANLAR TOKI’YE VERILDI kın anlamını bulur. “Dezenformasyonla mücadele ya- ‘Çarşamba Şeker sası” bu olanağı ortadan kaldırıyor. Ya- şanacak, toplumsal ya da bireysel “fe- laketlerin”, hatta adalete, haklara ve öz- talan ediliyor’ gürlüklere ilişkin olayların anlamını sap- CEMİL CİĞERİM tama hakkını “resmi kurumların” tekeli- Açlık riski artıyor ne veriyor. Gerçekten de Bartın’da ya- Birleşmiş Milletler’e göre gıda HP Parti Meclisi (PM) Üyesi Sam- şanan maden patlamasıyla ilgili ola- yardımına ihtiyaç duyan ülke Csun Milletvekili Neslihan Hancıoğ- rak, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başka- sayısı 45’e yükselirken 828 milyon lu, CHP Samsun İl Başkanı Fatih Tür- nı, yaptığı açıklamada yeni yasaya atıf- kişi de açlıkla karşı karşıya. kel ve CHP Çarşamba ilçe örgütü ile la, “dezenformasyona” itibar edilme- Türkiye’de ise 47 milyon kişi birlikte Çarşamba Şeker Fabrikası mesini, yalnızca bakanların ve res- açlık sınırının altında yaşıyor mi kurumların açıklamalarının dik- önünde basın açıklaması gerçekleş- kate alınması gerektiğini ifade et- tirdi. Hancıoğlu, “Mecliste dile getir- ti. Emniyet’ten yapılan açıklamada da diğim gibi iktidar Çarşamba Şeker 12 sosyal medya hesabı yöneticisi hak- Fabrikası’nı talan edip adım adım kında adli işlem başlatıldığı duyuruldu. yok ediyor. Lojmanlarının arazisi ile Böylece, bu felakete ilişkin konuşulabi- beraber TOKİ’ye devredilmesi bu- lecek olanların sınırları, “resmi kurum- TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, Dünya Gıda Günü’nde uyardı nun açık bir kanıtıdır. Koskoca Çar- ların” açıklamalarına kadar daraltılmaya şamba ilçesinde konut yapılacak hiç çalışılmış oluyordu. mi arazi yok? Zehir santralı için arazi Bu “sınırlardan” söz edince akla buldunuz, sosyal konut için mi arazi Aristoteles geliyor. Aristoteles, insan- bulamıyorsunuz?” dedi. Gıda fiyatı baskıyla düşmez ların, adalete ilişkin sorunlarını ortaklaş- CHP Samsun İl Başkanı Fatih Türkel ise tıran bir konuşma gücüne, lisana sa- “Çarşamba Şeker Fabrikası’ndaki maki- ünya Gıda Günü nedeniyle dün- hip olduklarını buna karşılık, hayvanla- ne parçalarını yedek parça olarak diğer SÜT ÜRETICILERI GREVDE rın sadece zevk veya acıyı ifade ede- Dyada ve Türkiye’de yaşanan gı- fabrikalara gönderdiler. Parsel parsel par- cek sesler çıkarabildiklerini söylüyor- da krizi bir kez daha hatırlandı. Tür- çalayarak Çarşamba Şeker Fabrikası’nı du: İnsan biyolojik varlığına ek politik ıda güvenliğinde risk her geçen zı arıyoruz. Uluslararası bir parite isti- kiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Ge- kapatıyorlar. Samsun’da AKP’nin 6 tane bir varlıktı, hayvanlar ise sadece biyo- Ggün artarken hayvanları kesime yoruz” dedi. milletvekili var, neden susuyorsunuz? ” nel Başkanı Şemsi Bayraktar da gı- gönderen süt üreticileri de isyanda. Öte yandan Ankara Büyükşehir Be- lojik varlıklardı. diye konuştu. l SAMSUN da gününe ilişkin yaptığı açıklama- Ulusal Süt Konseyi’nin maliyetin al- lediyesi, kendi marketlerinde bir ay Öyleyse adalete ilişkin sorunları ko- da Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım tında açıkladığı fiyata tepki göste- süreyle ucuz süt satacağını duyur- nuşmaya izin veren ortak bir dilin sı- Örgütü’nün (FAO) raporuna göre dı- ren üreticiler, bireysel açıklamaları du. Belediyeden yapılan açıklama- nırları, siyaset olarak kabul edilebile- ile makul fiyat açıklanana kadar süt- da, “Yerel süt üreticileri desteklene- cek etkinliklerin (hakların ve özgürlük- şarıdan gıda yardımına ihtiyaç duyan lerini satmayacaklarını söylüyor. Di- rek, kooperatiflerimiz ve yönetimi- lerin) verili toplumdaki sınırlarını sergi- ülke sayısının 45’e yükseldiğini açık- ğer üreticilere de grev çağrısı yapan mizin fedakârlığı sonucu piyasada 80 ler. “Siyaset” de bu sınırları genişleten ladı. Gıda konusunda Türkiye’nin de Kahramanmaraşlı besici Yakup Ko- TL’den satılan 5 litre pastörize süt, ya da daraltan mücadelelere ilişkindir. zor günler yaşadığını belirten Bay- nan, “Iki yıl önce ‘Gıda krizi geliyor’ Başkent Market noktalarımızda 65.50 Çünkü sınırların dışında kalanların ada- raktar, istikrarlı politikaların ve uy- dedik, kimse bizi dinlemedi. Hakkımı- TL’den satışa sunuldu” denildi. lete ilişkin kaygılarını dile getiren sözle- gulamaların bir an önce devreye gir- ri, toplumda anlamlı kabul edilen söz- Ali Yalçın mesi gerektiğini belirtti. lerin dışında kalırlar hatta sık sık suç ve büyük sorun olduğunu anlatan sonuca ulaşsa da orta ve uzun va- ceza kategorisine girerler. MEMUR-SEN’DEN ELEŞTIRI: Girdi maliyeti düşürülmeli Bayraktar, düşürebilmek için ne- dede ihracat pazarlarının kaybedil- Bu sınırları rejimin diline kadar da- raltan “Dezenformasyonla mücadele den olan faktörleri göz önüne al- mesine neden olacaktır. Bayraktar, “Gerekli tedbirleri aci- ‘Kamuda aslolan yasası”, rejimin ve onun destekçileri- mak gerektiğini belirtti. Bayraktar, n Girdilerin üreticilerimize ma- len alarak, bu riskleri ülke olarak yö- nin, siyasi ekonomik pratiklerine, toplu- şu uyarılarda bulundu: kul fiyatlardan temin edilmesi tü- netmek zorundayız. Bunu başara- kadrolu istihdamdır’ ma dayattıkları “hakikat rejimine” (doğ- n Ürün fiyatlarını baskılayarak keticiye yansıyarak gıda enflasyo- mazsak üreticimiz de, tüketicimiz de ruyla yanlışı saptamakta kullanılan kav- emur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen Ge- enflasyonu düşüremeyiz. Yine ihra- nun azaltılmasında önemli bir rol bu zor günleri aşamayacaktır” dedi. ramlar, değerler, duyarlılıklar) yönelik Mnel Başkanı Ali Yalçın sözleşme- cata kısıtlama getirme, kısa vadede oynayacaktır. Türkiye’de gıda enflasyonunun her türlü eleştiriyi suçlaştırıyor, bunla- li memur konusunun önemli bir so- rın kaderini de iktidarın, cezalandırma run olduğunu belirterek “Kamuda asıl ya da görmezden gelme yetkisine olan şey kadrolu istihdamdır. Sözleş- bağlıyor. Rejim “konuşulabilen” üzerin- me sadece bazı personelin temininde ÇALIŞAN VERGI DILIMI DÜZENLEMESI BEKLIYOR de totaliter bir kontrol amaçlıyor. zorlandığınızda ruhsattır” dedi. Yal- Genel seçimlere giderken, muhalefe- çın, bu konunun çözümü için çalıştık- tin, sözleri, etkinlikleri “anlamlar ala- larını belirterek, şunları söyledi: nı” içinde mi yoksa suç ve cezalan- “Her kurum kendine göre bir istih- Emekçi vergiye çalışıyor dırma alanı içinde mi olacak? Bu ikisi dam alanı çiziyor ‘bizim sözleşmemiz arasındaki sınır nereden geçecek? Re- buna göre’ diyerek kamu dağılmış jimin susturma arzusu toplumu nereye MUSTAFA ÇAKIR durumda. Kamuda bütünlük kaybol- götürüyor? muş durumda. İstiyoruz ki kadroyla ktidar çalışanla- bu iş neticelensin ve kamuda çalış- THY rötarda ma barışı sağlansın.” İrı “enflasyona ez- ILK AŞAMALAR TAMAMLANDI dirmediğini”, yük- sek zam yaptığını id- ilk üçe girdi KONFEDERASYON KURULDU dia ederken, emekçi- 2025’te füzyondan ötarlar havacılık sektörünün en nin bir cebinden gi- Rönemli sorunlarından biri hali- ren diğer cebinden enerji üretilebilecek Tüketici dernekleri ne geliyor. Uçuş takip ve veri şirketi vergi olarak çıkıyor. RadarBox’un geçen hafta açıkladığı açık- abancı Üniversitesi İstanbul Uluslara- Türk-İş’in hesabına bir araya geldi ladığı verilere göre eylül ayında en çok lı olan Türk-İş’in hesaplamaları- Srası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) ta- göre, 10 bin lira net maaşı olan gecikme yaşayan ilk üç şirketten biri- andemi döneminde Tüketici Konfe- na göre ise örneğin ücreti brüt 13 rafından düzenlenen “Füzyon Enerjisi ve bir çalışanın yıllık kaybı 7 bin li- Pderasyonu Girişimi çatısı altında bir si 8 bin 536 gecikme ile Türk Hava Yol- İnovasyonu Hızlandırmak” başlıklı semi- bin 43 TL olan bir çalışanın eli- raya yakın. ları (THY) oldu. Rötarlardaki artışın pan- araya gelen tüketici örgütleri, önceki ner önceki gün gerçekleştirildi. Massac- ne ocakta net 10 bin TL geçer- gün konfederasyon kurduklarını duyur- demi sonrası tüm havayollarında çalışan husetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Plazma ken, aralıkta bu rakam 9 bin 143 Maliyet bahanesi sayısının azaltılmasından kaynaklandığı- du. 58 kurucu üyenin başvurusu ile ku- Bilimi ve Füzyon Merkezi Direktörü Prof. TL’ye düşüyor. 13 bin 43 TL brüt Hükümet ekim başında Türki- rulan Tüketiciler Konfederasyonu’ndan nı söyleyen Havacılık Çalışanları Sendi- Dr. Dennis G. Whyte, çalışmalarında ilk iki ücreti olan çalışan nisan ayından kası Genel Başkan Yardımcısı Engin Ak- yapılan açıklamada, “Eşit paydaş an- ye İşçi Sendikaları Konfederas- aşamayı başarıyla tamamladıklarını söy- itibaren tamamen ikinci, ağustos layışı ve uzlaşma kültürü ekseninde süt, artan uçuş seferleriyle beraber bu yonu (Türk-İş) ve Türkiye İşve- leyerek, 2025 yılında füzyondan net ener- ayından itibaren tamamen üçün- sorunun kendini uçuş seferlerinin aksa- bina edilen tüketicilerin en büyük ça- ren Sendikası’nın (TİSK) ortak ji elde edilmesini ve 2030 yılında da ener- tı örgütü, ülkemizin 135 noktasında- cü vergi dilimi üzerinden vergi- masıyla gösterdiğini belirtti. THY’de ise jinin şebekeye verilmesini hedeflediklerini talep ettiği vergi dilimlerinde en önemli sorunun pilot sıkıntısı oldu- ki örgütlülüğü ve mücadele tarihinin lendiriliyor. Çalışanın ücretinden anlattı. Sabancı Üniversitesi Kurucu Mü- düzenleme konusunda isteksiz. zengin deneyimlerinin ışığında; ulu- ğuna dikkat çeken Aksüt, özellikle pan- kesilen vergi oranı ocakta yüz- tevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, füz- Hazine ve Maliye Bakanı Nured- demi döneminde THY’nin pilotlarına ge- sal ve uluslararası zeminlerde, ülke- yon teknolojisinin temiz enerji geleceği de 15 iken ağustosta yüzde 27’ye din Nebati, vergi dilimlerinde miz tüketicisinin sesi ve temsilcisi reken önemi göstermediğini, bu sebep- için önemine değinirken Sabancı Üniversi- yükseliyor. Emekçinin eline ge- güncelleme yapamayacaklarını, le de pilotların başta Ortadoğu şirketle- sıfatıyla ortaya koyacağı yeni müca- tesi IICEC Direktörü Bora Şekip Güray ise çen ücrette de düşüyor. Yıl içeri- maliyetinin 200 milyar lira oldu- dele alanlarıyla yarının, dünden da- ri olmak üzere şartları daha iyi olan ha- “Rekabetçi füzyon, Türkiye gibi net itha- sinde işçinin kaybı 6 bin 949.45 ğunu savundu. vayollarını tercih etmeye başladıklarını ha iyi ve güzel olması için çalışmala- latçı enerji piyasaları için çok önemli” de- liraya çıkıyor. l ANKARA rını sürdürecektir” denildi. Düzenleme konusunda ısrar- belirtti. l Ekonomi Servisi di. l Ekonomi Servisi