Katalog

10 EKİM 2022 PAZARTESİ EKONOMİ 11 Dar gelirli çocuklu aileler için mont, bot gibi kışlık ihtiyaçların giderilmesi kâbusa döndü Kışlık giysi el yakıyor ‘Everybody Çocuk montu ve bot fiyatları bir yılda yüzde 190 artarak ortalama knows’ 120 TL iken en az 350 TL’ye çıktı. Erdoğan’a uyup en az üç çocuk eonard Cohen’in bu parçası ka- yapan bir ailenin harcaması en az 2 bin liranın üzerinde. fama takıldı. Sabah kalkıyorum, LCohen, kafamın içinde: “Every- oğuk havaların başlaması ile rın muadilinin bulunduğu tezgah- body knows” (herkes biliyor) (https:// kışlık kıyafet ve ayakkabı alış- larda ise fiyatlar 3 bin 250 TL’yi bu- www.garaj.org/soz-tab/7rV/leonard- Sverişleri de başladı. Döviz ku- luyor. 28 yıldır pazarcılık yapan Ni- cohen-everybody-knows-turkce- runun yüksek olması kumaş fiyat- hat Çiçek, “Geçen sene fiyatlar 130- ceviri) diye başlıyor ve akşama ka- dar... Derken, anımsadım: Kılıçda- larının artmasına neden olurken bu 150 TL arası değişiyordu şimdi 300- roğlu, zaten serbest olan bir şeye durum yurttaşların bütçesini zor- 350 TL arası değişiyor. Pandemiden yasal güvence getirmeye kalkınca, luyor. Geçen yıl dar gelirli yurttaş- önce fiyatlar daha uygundu. Kumaş- Cohen “Everybody knows” ile “kafa- ların tercih ettiği bir mağazadaki lar günlük kura bağlı olduğu için mı ütülemeye” başlamıştı. en düşük çocuk montu fiyatı 120 dolar arttıkça mont fiyatları da art- Ekonomi duvara çarptı, sürücünün TL iken bu yıl yüzde 190 oranında maya devam edecek. İnsanlar mağa- ağzından anlamsız sesler çıkıyor. Kı- zamlanarak 350 TL’ye ulaştı. Aynı zada daha pahalı diyerek pazardan lıçdaroğlu aniden, “başörtüsü” de- yerden daha dayanıklı bir mont al- almayı tercih ediyorlar. Bu fiyata bi- yip pası atıverdi. Bir haftadır gaze- temizin yazarları “o başörtüsü değil mak isteyen yurttaşların ise en az le alamayıp daha uyguna yok mu di- başka bir şey” deyip duruyorlar ama, 500 TL’yi gözden çıkartması gere- ye soranlar var” diye konuştu. BAKAN NEBATI’NIN MONTLARI 4 BIN TL! boşuna. Cumhurbaşkanı da “pası” kiyor. Ortalamanın biraz üzerinde aldı bizim kaleye doğru geliyor... Gel urttaşın 300 TL’ye pazardan çocuk montları 1250-4000 TL arası Erdoğan’ı dinleyenler yandı bir marka tercih edildiğinde ise fi- de Cohen’e hak verme. Yalmakta zorlandığı çocuk montları, değişirken erkek çocuk montları 750- yatlar 1000-1700 TL arası rakamla- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ide- Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin 3580 TL arası fiyatları buluyor. Asgari al aile tanımlamasına uyan üç ço- rı buluyor. Fiyatlar yalnızca mont- Ekonomi ve siyaset Nebati’nin aile şirketi olan B&G ücretle geçinen bir ailenin buradan bir ları değil botları da etkiliyor. Yine cuklu bir ailenin alışveriş masrafla- Uluslararası kredi değerlendir- Store’da binlerce lirayı buluyor. Kız mont alması ise imkânsız. rı ise ciddi düzeyde. Üç çocuklu ve düşük gelirli yurttaşlara hitap eden me kuruluşları Türkiye’nin notunu yi- mağazada 4-14 yaş çocuk botları asgari ücretle geçinen bir ailenin bu ne düşürdüler. Borsada son kalan kış üç çocuğuna mont-bot harcama- ye Kördeve çocuğuna kıyafet alabil- dım. Sabahtan beri en uygun ayakka- yabancılar da “satıp gidiyorlarmış”. 300-620 TL arası fiyatlarda değişir- Enflasyonun gerçekte düzeyi belli bı hangisi diye arıyorum. Okula gider- ken mağazalara göre daha yüksek sı için en az 2 bin 400 TL’yi gözden mek için saatlerce en uygununu ara- değil ama “hiper” olduğu kesin. Do- çıkartması gerekiyor. Bu fiyatlar ise dığını belirterek, “Alım gücümüz yok. ken geçen seneki botlarını giydirmiş- fiyatlar da görülüyor. lar, geçen yıl ekim başında 8 TL’ye tim küçük gelmiş ayağı acımış. Spor ayda 5 bin 500 TL alan asgari ücret- Çocuk okutuyoruz ama her şey ateş alınıyormuş, şimdilerde 18+TL’ye alı- Artmaya devam edecek li bir ailenin çocuğuna alacağı kış- pahası. Çocuğum montu birkaç sene ayakkabı lazım ama onun yerine bot nıyor. Diğer taraftan, Türkiye’nin do- alıyorum ki hem baharda giyebilsin Pazardaki fiyatlar da mağazadan lık mont-bot ihiyacını karşılamasını giyebilsin diye bedenini büyük alıp ğalgaz ithalatı üzerinde büyük bir farklı değil. Çocuk montları kalite- imkânsız hale getiriyor. kollarını içine kıvırıyorum. Çünkü hem kışın giyebilsin. Bu hesap stre- soru işareti var: “Lütfetseniz de öde- sinden başımız ağrıyor artık” diye ko- sine göre 300 TL’den başlayıp 1000 Sadece eşinin maaşıyla geçindikle- her sene alışveriş yapacak maddi gü- meleri 2024’e ertelesek” filan. Belli ki TL’ye kadar ulaşıyor. Bazı markala- rini belirten dört çocuk annesi Ruki- cüm yok. Bu sene daha bir şey alama- nuştu. l Haber Merkezi bu kış sıkıntı çok büyük. Dünya eko- nomisi de resesyona giriyor, merkez bankaları faizleri yükseltmeye, borç- lanma maliyetleri hızla artmaya de- vam ediyor. İhracat yapmak, “borç Ekonomik modelin yarattığı belirsizliğin seçim ekonomisi ile artması bekleniyor çevirmek” için borçlanmak daha da zorlaşıyor. Seçimlere giderken festivaller, konserler, kısacası halkın toplu- İş dünyasında seçim tedirginliği ca eğlenmesi yasaklanıyor, her türlü gösteri ve protesto eylemine şiddet- le saldırılıyor, Meclis’te ağır bir san- ALİ CAN POLAT sür yasası var, milliyetçilik “adalar”, “sığınmacılar” ve “Kürt sorunu” üze- ş dünyasında, uygulanan ekono- rinden kışkırtılıyor: “Süreç olarak İmik modelin yarattığı belirsizlik faşizm” bu seçimlerde “son aşama- SEKTÖRDE KRİZ BÜYÜYOR artarken şimdi de seçim ekonomi- ya” (total kontrol) geçmeye, muha- sinin yaratacağı sorunların korku- lefeti tamamen susturarak “siyaset” Çiğ süt ihaleyle su başladı. Sanayici ve ihracatçı, bir alanının dışına atmaya hazırlanıyor. yandan hükümetin para arzını arttı- satılmaya başlandı ‘Muhalefet’ rarak kredi musluklarını açması ve Sosyalist hareket, yıllar sonra ni- yüksek ücret artışları diğer yandan lusal Süt Konseyi’nin (USK) ay- hayet, HDP’yi de kapsayan bir “güç- ateşi bir türlü düşmeyen döviz kuru Ulardır çiğ süt fiyatlarını artırma- lerini birleştirme” sürecine girdi, iki ve kış aylarında yaşanması muhte- ması sektörde kriz yarattı. İktida- küme şekillendi. Şimdi bu iki kümeyi mel enerji krizi nedeniyle ekonomi- rın market raflarındaki sütün fiya- kesiştirmek, bir ortak “praksis” ge- de zor günler bekliyor. tını çiğ süte müdahale ile durdur- liştirmek gerekiyor. Sosyalist hare- “ENFLASYON 2 YIL DAHA SÜRER” maya çalışması ile üreticiler hay- Plastik Sanayicileri Federasyo- ket, geç de olsa tarihsel sorumlulu- vanları kesime gönderirken sanayi- nu Başkanı Ömer Karadeniz, mev- ğuna uygun bir tutum içinde. CHP li- eçim ekonomisine ilişkin beklen- nülsüz davranıyor. 2023’ün ikinci ya- ci de süt bulamıyor. Türkiye’nin en derliği ise tam tersi bir konumda. cut konjonktürde sanayicinin önü- Stiler ve endişeler İstanbul Sana- rısında önemli bir yavaşlama geliyor. çok süt üretimine sahip ilçelerin- Türban, siyasal İslamın hegemon- nü göremediğini belirtti. Seçim dö- yi Odası’nın meclis ayı toplantıları- Kredi Garanti Fonu devreye girebilir den İzmir Ödemiş’te Belediye Başka- yasını temsil eden “şey” konumuna nemlerinde harcamaların artması- na da yansıyor. Geçtiğimiz hafta yapı- ama adil dağıtım olması gerekiyor. Se- nı Mehmet Eriş, süt üreticileri ile bir- yükseltildikten sonra, AKP rıza alma nın normal olduğunu ancak varo- lan meclis ayı toplantısında da bu ko- çim ekonomisinin etkileri enflasyon likte süt kahvaltısında buluşarak çiğ kapasitesini kaybettikçe gündemden lan sorunlar nedeniyle endişelerin nu tartışıldı. Sanayicilerin “Şu anki pa- olacak. Çok iyi bir yönetim bile gel- düşmüştü. Bugün, yalnız türban de- sütteki fiyat krizine ve son dönem- olmasının da normal olduğunu an- ra politikası bizi seçime kadar götürür se en az iki sene daha enflasyonla uğ- ğil her türlü dini kıyafet, simge fiilen de artan süt ineği kesimlerine vurgu latan Karadeniz, şunları söyledi: mü? Bankalar yüzde 13 ile Merkez’den raşacağız, buna alışın. Normalleşme- özgür. Buna karşılık siyasal İslamın yaptı. Eriş, “Çocuklarımız için değer- “Özellikle sanayicimizin rekabet para alıyor bize yüzde 35’le bile ver- nin acısız yolu yok” dedi. Mevcut pa- “hakikat rejimini”, benimsemeyenle- li olan sütümüz üreticiden alınırken miyor” gibi sorulara ekonomistlerin ra politikalarının devam etmeyeceğini rin, kadınların, LGBTQ+ bireylerin kı- gücünü olumsuz etkileyecek ücret de değerini bulsun. İneklerimiz ke- yanıtları şöyle oldu: Ekonomist Öz- hükümetin de bildiğini söyleyen Prof. yafetleri, bedenleri, üzerindeki bas- silmesin” dedi. Konya Damızlık Sığır ve girdi maliyeti artışları endişe ya- lem Derici Şengül, “Bankacılıkta müt- Dr. Ege Yazgan ise “Seçime kadar ik- kı ve şiddet gittikçe ağırlaşıyor. Bu Yetiştiricileri Birliği Başkanı Edip Yıl- ratırken olası sert artışların enflas- hiş kârlılığın yanında müthiş riskler tidarın hedeflerini bozabilecek tek şey ortamda Kılıçdaroğlu, gitti, “türban” dız da önceki gün yaptığı basın top- yonun artışına etkileri de göz ardı var” diyerek, “Resesyon tehlikesini gö- döviz kurudur. Bu ekonomide dış açı- tartışmasını yeniden canlandırdı; lantısında “Maliyetlerin düzenli bir edilmemeli. Son yıllarda alım gücü böylece hem bu gerçeği arkaya itti ren bankalar, şirketlerin riskini üstlen- ğı kapatacak dövizi nereden bulacağız şekilde artması nedeniyle son bir yıl- hızla düşen vatandaşımız sert ücret hem de siyasal İslama, bir “pas ata- mek istemiyor ve kredi vermede gö- bunun cevabı yok” dedi. da Konya’da 2 bin civarında üretici- artışları ile kısa bir süre için nefes rak” ekonomik krizin ortasında, ona miz üretimden koptu. Konya’da üre- alsa da bu etkinin kısa sürdüğünü bir “hegemonya restorasyonu aracı” tilen süt yüzde 37 düştü” dedi. Öte sundu. Peki ama neden? de politika yapıcıların göz önünde çınılmaz olduğunu söyledi. ni pandemi sonrasında fiyat artış- yandan dün Cactus hayvancılık, USK bulundurması gerekiyor. Öte yan- ları olarak yaşadık. Özellikle itha- fiyatlarına tepki göstererek çiğ süt Tutsaklık Dengeli politika olmalı dan kış döneminin başlaması ve ül- lata bağlı sektörümüzdeki artışlar, sözleşmelerini durdurduğunu ve ka- Bu sorunun cevabı şurada yatıyor: kemizin doğalgaz tüketiminin art- Yeterli para kaynağının olmadığı hayvancılığı olumsuz etkiledi ve gı- palı teklif ihale yoluyla süt satacağı- Kılıçdaroğlu siyasal İslamın tabanına nı duyurdu. durumlarda, seçim öncesi yatırım ması ile birlikte karşılaşılabilecek da enflasyonuna katkıda bulundu. şirin gözükmeye çalışırken, birbiriyle olası ekonomik sorunlar da sanayi- ve harcamaları teşvik etmeye yöne- Tüm bunlar göz önüne alınarak se- örtüşen iki “kümenin”, (“Altılı masa” lik uygulamaların enflasyon ve dış cimizi tedirgin ediyor.” çim döneminde de olsa dengeli eko- ve etrafına topladığı danışmanlar) 100 MİLYAR DOLAR UMUDU Sanayicileirn daha öngörülebilir borç yükünü artıracağını söyleyen nomi, para ve maliye politikaları- gönüllü tutsağı oldu. Türkiye Yem Sanayicileri Birli- bir ekonomi yönetimi beklediğini nın izlenmesi, ani fiyat artışlarını belirten Karadeniz, aksi halde bu- ği Başkanı Ülkü Karakuş ise şu yo- engelleyerek üretimde sürdürüle- Rusya’da altyapı rumları yaptı: “Piyasaya daha faz- günden yarına değişen politikalar- bilirliğin sağlanmasına katkı sağla- KISA... KISA... KISA... için yatırım çağrısı la yatırımların yavaşlamasının ka- la sıcak para sürülmesinin etkileri- yacaktır.” ERMAN ŞENTÜRK Bankalara olan borç bir haftada 17.5 milyar TL arttı LİDER ŞİŞECAM OLDU usya Türkiye İş Konseyi ve Ku- Rşadası Ticaret Odası işbirliğinde Kuşadası’nda gerçekleşen ortak iş Ağustosta 1261 forumunda iki ülke arasındaki ekono- Yurttaş borçkolik oldu mik ilişkiler ve ticari fırsatlar masa- teşvik belgesi verildi ya yatırıldı. Toplantıda Ukrayna’dan anayi ve Teknoloji Rusya’ya katılan bölgelerde fırsatlar Yurttaşın parası eridi: İktidarın nega- MUSTAFA ÇAKIR konusunda iş insanlarına çağrıda bu- tif reel faiz ısrarı nedeniyle TL tasarruflar SBakanlığı’nın Ağustos 2022 n Ordu‘da 10 bin ton rekolte beklenen dönemine ait yatırım teşvik bel- lunan ve ortaya çıkan pazar hakkında creti enflasyon karşısında eriyen, ayın enflasyon karşısında eriyerek satın alma kivide üreticiler,18-20 TL fiyat beklerken açıklamalarda bulunan Rusya Kırım Üsonunu getirmekte zorlanan yurt- gücünü önemli ölçüde kaybetti. Birikimi- gesi listesi Resmi Gazete’de ya- piyasadaki 9 liralık fiyattan memnun değil. yımlandı. Buna göre, ağustos Türkiye Vakıf Başkanı Yazgan Kaya, taş ancak borçla ayakta kalıyor. Yurtta- ni TL vadeli mevduatta tutanlar bir yılda n Ödül Solar Yönetim Kurulu Üyesi Ah- “Rusya’ya katılan bölgelerin altyapı- şın bankalara olan borcu bir haftada 17.5 da yüzde 36.6 oranında reel kayıp yaşadı. ayında 1261 yatırım teşvik belge- met Güven, güneş enerjisi sistemlerinin si verildi. Belge alan projelerin ya- sıyla, binalarıyla, dayanıklı ev aletle- milyar lira, yılbaşından bu yana ise Parasını TL cinsinden devlet iç borç- amortisman süreleri nedeniyle konut sa- rinden tutun da otomotive kadar bir- 329 milyar lira arttı. lanma senetlerinde değerlendiren- tırım tutarı 47 milyar 473 milyon hipleri tarafından çok talep gördüğünü 698 bin 757 lira olarak hesap- çok şeyin yeniden restore edilmesi CHP TBMM Grubu’nun haftalık ler ise bir yıllık dönemde yüzde söyleyerek, “Teşvikler ile 10 yıl içerisinde gerekiyor. Burada 100 milyar doların ekonomi raporunda şu değer- 24.9 oranında kayba uğradı. landı. Bu yatırımların gerçekleş- herkes güneş enerjisi sahibi olacak” dedi. tirilmesiyle 31 bin 148 kişinin is- üstünde bir ticari açık var. Biz yap- lendirmelere yer verildi: Borsa getiri sağladı: Parasını n Diş Malzemeleri Sanayici ve İş Adam- mazsak başkaları yapacak. İçinde bu- 243 milyar arttı: Enflasyon dolarda değerlendirenler eylül- tihdam edilmesi planlanıyor. Öte ları Derneği ve dental yayın ağı Dental Tri- yandan, sabit yatırım tutarı 821 lunduğumuz ekonomik darboğazı da nedeniyle gelecekte yapma- de aylık bazda yüzde 1.4 oranın- bune International (DTI) işbirliği ile düzen- göz önünde bulundurursak böyle bir yı planladıkları harcamaları fiyat da reel kayba uğrarken bir yılda milyon 160 bin 999 lira olan ve lenen GREATIST Uluslararası Diş Hekimliği 1339 kişiye istihdam sağlaması durumu iş insanlarının ferasetine bı- artışlarından korunmak için erke- yüzde 16.8 oranında reel getiri elde Kongresi ve Fuarı, 21 Ekim’de İstanbul’da rakıyorum” dedi. Rus İşadamları Der- ne çeken yurttaşlar, gelirlerinin yetmedi- etti. Altında eylülde reel olarak yüzde 5.3, öngörülen 38 yatırım teşvik bel- kapılarını açıyor. gesi de iptal edildi. Ağustosta en neği Yönetim Kurulu Başkanı Hacı ği zorunlu harcama ve borç ödemelerini bir yıllık dönemde ise yüzde 16.6 oranın- n İkinci el satış sektöründe faaliyet Akdemir de Batı ülkelerinin yaptırım- yapabilmek için hızla borçlanmayı sürdü- da reel kazanç sağladı. En yüksek reel ge- yüksek tutarlı teşvik belgesi, 2 gösteren Dolap uygulaması altıncı yılına milyar 163 milyon 150 bin lirayla larından ötürü Rusya pazarında altın rüyor. Bireylerin bankalara ve finansman tiri ise borsada oldu. Hisse senedine ya- girdi. Uygulamanın günlük ziyaretçi sayısı fırsatlar olduğunu ve iki ülke arasın- şirketlerine olan borcu takiptekiler de da- tırım yapanlar eylülde aylık olarak yüzde Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları 1.5 milyonu geçerken platformda her ay AŞ’nin yatırımı için düzenlendi. daki ticaret hacmini arttırmaya ka- hil 30 Eylül itibarıyla 1 trilyon 355 milyar 10.3, bir yılda da yüzde 27.1 oranında re- 800 binden fazla kişi aktif olarak alışveriş rarlı olduklarını belirtti. l İZMİR liraya yükseldi. el getiri elde etti. l ANKARA yaptığı belirtildi.