Katalog

13 OCAK 2022 PERŞEMBE DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Azerbaycan ile Er- menistan arasında 2020’deki yaklaşık NATO-Rusya Konseyi toplantısı 2019’dan beri ilk kez dün ittifakın karargâhında yapıldı altı hafta süren şid- detli çatışmaların ar- dından Erivan’ın Dağ- lık Karabağ işgali kıs- men sona ermişti. Brüksel’de nabız yokladılar sunda somut yanıtlara ihtiyacımız Taraflar, ciddi görüş Kırılgan ateşkes var. Durum basitçe, Avrupa’nın gü- ayrılıklarına vurguyla venliği ve ülkemizin ulusal çıkarla- özler Türkiye ile Ermenistan arasın- uzlaşı sağlanamadığı rı açısından daha fazla ertelenemeye- Gda ilişkilerin yeniden normalleşme- sine yönelik görüşmelerdeyken Bakû- cek derecede kritik bir noktaya gel- açıklaması yaparken Erivan hattında gerilim yeniden yükseldi. di” dedi. Sputnik’in haberine göre diyalog mesajı da verdi. Kelbecer’de önceki gün Ermenistan güç- Peskov, “Her şeye rağmen önce mü- lerinin ateşi sonucu bir Azerbaycan aske- zakere etmeyi, daha sonra durum de- rinin yaşamını yitirdiği haberinin ardından BD ve Rusya heyetleri arasın- ğerlendirmesi yapmayı tercih ediyo- Erivan’dan da iki askerinin öldüğü açıklama- da, geçen pazartesi Cenevre’de sı geldi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı’nın ruz” diye konuştu. Ayapılan zirvenin ardından dün açıklamasında, Ermenistan’ın üçlü bildiri- Bu arada Ukrayna Devlet Başkanı Rusya’yla NATO masaya oturdu. Mü- lerden doğan yükümlülüklerini ihlal etti- Vladimir Zelenskiy önceki gün yap- zakerelerin ikinci aşamasında Brük- ği, iki ülke sınırındaki durumu kasıtlı ola- tığı açıklamada Donbass krizini sona rak gerginleştirdiği belirtildi. Karşı tara- sel’deki NATO karargâhında NATO erdirmek için kalıcı olarak anlaşma- fa orantılı bir şekilde yanıt verildiği, duru- Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in mun göreli olarak sakin ve Azerbaycan as- nın vaktinin geldiğini belirterek bir başkanlık ettiği toplantıya Rus- kerlerinin kontrolünde olduğu aktarıldı. sonraki Normandiya Formatı zirve- ya adına Dışişleri Bakan Yardımcı- Ermenistan’dan ise Azerbaycan ordusuna sinde bu kapsamda gerekli kararları sı Aleksandr Gruşko ile Savunma Ba- “provokatif eylemlerde bulunuyorsunuz” almaya hazır olduğunu söyledi. çıkışı geldi. kan Yardımcısı Aleksandr Fomin ka- Rusya’nın önceki gün Ukrayna sı- Azerbaycan ile Ermenistan arasında tıldı. Bu, NATO-Rusya Konseyi’nin ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Sherman, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Gruşko 2020’deki çatışmaların ardından Rusya’nın nırında askeri tatbikata başladığı 2019’dan beri ilk bir araya gelişi ol- ile Savunma Bakan Yardımcısı Fomin, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg başkanlı- da arabuluculuğuyla 10 Kasım 2020’de açıklanırken Ukrayna’nın doğusun- du. Rusya’nın 2014’te Kırım’ı yasadı- ğında görüştü. Müzakereler, bugün Viyana’da, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkila- Dağlık Karabağ konusunda ateşkes uzlaşı- tı çerçevesinde sürecek. Toplantıda Ukrayna heyeti de yer alacak. daki Donbass bölgesinde, Moskova şı ilhakı nedeniyle durdurulan kon- sına varılmıştı. Ancak ateşkese rağmen iki destekli ayrılıkçıların açtığı ateş so- sey toplantıları, 2016’da yeniden baş- ülke sınırlarında gerginlik zaman zaman ça- rın kontrolü, füzelerin sınırlandırıl- venliği için tahmin edilemez sonuç- tışmaya dönüşüyor. nucu bir Ukraynalı askerin öldüğü lamıştı ancak 2019’daki iki toplantı- ması, silahsızlanma, siber saldırılar, ları olacağını” söyledi. NATO’nun ge- gündeme yansıdı. dan bu yana konsey bir araya gelme- nükleer politikalar gibi birçok konu- nişlemesinin Moskova için kabul edi- nor Malleş Me Görüş Meleri mişti. NATO müttefiklerinin Brük- Yaptırım tasarısı yu kapsadığını duyurdu. Rusya’nın lemeyecek riskleri beraberinde getir- sel’deki daimi temsilcilerinin yanı sı- teklifi reddetmediğini ancak Rus diğine dikkat çekti. İttifaktan güven- Amerika’nın Sesi’nin haberine göre ra ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı temsilcinin yanıt vermek için zama- lik tekliflerine yönelik yazılı yanıtlar Wendy Sherman toplantıda yer aldı. ise ABD Senatosu’nun Demokrat üye- İlk gündem na ihtiyacı olduğunu söylediğini ak- istediklerini belirten Gruşko buna gö- leri, Moskova’nın Ukrayna’ya kar- ‘Açık kapıdan tardı. Sherman ise görüşmeye ilişkin re Rusya’nın sonraki adımlarına ka- şı saldırgan eylemlere girişmesi ha- taviz yok’ güven artırıcı yaptığı açıklamada, Moskova’nın rar vereceğini ifade etti. Rusya Sa- linde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Stoltenberg, üç saati aşan görüşme- sunduğu tekliflerin kabul edilebilir vunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Putin ve kilit bankacılık kurumla- nin ardından düzenlediği basın top- olmadığını ve Rus heyetinin, Ukray- Fomin de NATO’ya gerilimin azaltıl- rı dahil Rus hükümeti ve ordusunun adımlar lantısında Moskova ile aralarında na sınırında gerilimi düşürme ko- masına yönelik önlemler teklif ettik- üst düzey yetkililerine kapsamlı yap- Avrupa’nın güvenliği konusunda cid- nusunda herhangi bir taahhüt ver- lerini ancak bunların ittifak tarafın- tırımlar getirecek bir tasarı açıklama- HÜSEYİN HAYATSEVER di görüş farklılıklarına işaretle bunu mediğini ifade etti. dan görmezden gelindiğini söyledi. ya hazırlanıyor. aşmanın kolay olmayacağını söyledi. Görüşme öncesinde Batı’dan ABD NATO ile Rusya arasındaki geri- ürkiye ile Ermenistan arasındaki normal- Ancak bütün NATO müttefikleri ile ‘Kabul edilemez risk’ ile NATO ve Avrupa Birliği (AB) işbir- lim son dönemde Ukrayna üzerin- Tleşme süreci, Ankara-Erivan hattında Rusya’nın aynı masaya oturmasının Öte yandan Rusya cephesinden gö- liği ve Ukrayna’ya destek mesajları den yükselmişti. Diplomatik girişim- 2009’daki sonuçsuz denemesinin üzerin- olumlu olduğunu kaydetti. Diyaloğa rüşmelerin “dürüst” olduğu ancak ta- sürerken AB Dış İlişkiler ve Güvenlik ler kapsamında İsviçre’nin Cenevre den geçen12 yılın ardından Azerbaycan’ın hazır oldukları mesajını veren Stol- raflar arasındaki temel konularda gö- Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep kentinde ABD ve Rusya dışişleri ba- Karabağ’da kazandığı zaferle değişen at- tenberg, NATO’nun açık kapı politi- mosferde, özel temsilcilerin yarın yapacağı Borrell, “Rusya’nın krizi çözme yö- kan yardımcıları Wendy Sherman ve rüş ayrılıklarına vurguyla ilerleme görüşmeyle başlıyor. Normalleşmenin baş- kasından ve müttefiklerin birbirini sağlanmadığı açıklaması geldi. Rus- nündeki tekliflerinin Avrupa’nın gü- Sergey Ryabkov liderliğindeki heyet- layacağının Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavu- koruması ilkesinden taviz vermeye- venliği ile çatıştığı” çıkışı yaptı. ler arasında görüşmeler yapılmıştı. ya Dışişleri Bakan Yardımcısı Gruş- şoğlu tarafından TBMM’de duyurulmasının ceğini söyledi. Rusya’ya bir dizi yeni Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov Stoltenberg, görüşmelerden hemen ko, “NATO ile Rusya arasında pozitif ardından eski Washington Büyükelçisi Ser- toplantı yapma teklifinde bulunduk- ise “Görüşmelerde ültimatom vermi- sonuç beklemenin gerçekçi olmaya- bir gündem bulunmadığını, durumun dar Kılıç, 15 Aralık’ta Ermenistan’la süre- larını bildirerek tekliflerinin silahla- yoruz, güvenlik endişelerimiz konu- cağını söylemişti. kötüleşmesi halinde Avrupa’nın gü- ci yürütmek üzere özel temsilci olarak be- lirlenmişti. Ermenistan da Parlamento Baş- kan Yardımcısı Ruben Rubinyan’ı özel tem- WAshı Ng TON-ATİNA h ATTı omali’de dün düzen- ralandığını açıkladı. El Kai- silci olarak görevlendirmişti. Mogadişu’da Slenen bombalı saldı- de bağlantılı radikal İslam- rıda en az 10 kişi yaşamı- cı Eş Şebab örgütü saldırı- ‘Girit’te sondaj Doğrudan diyalog arayışı kanlı saldırı nı yitirdi. Yetkililer, baş- yı üstlendi. Uzun zamandır İlk görüşme, Ermenistan’ın isteğiyle çalışmaları duracak’ kent Mogadişu’da ulus- siyasi krizin pençesindeki Moskova’da yapılıyor. Türkiye, bu durumun lararası havaalanına gi- Somali’de cumhurbaşkan- “Rusya’nın arabuluculuğu” görüntüsü ya- BD’nin, ekonomik açıdan sürdü- den bir yolda bomba yük- lığı seçimleri için takvim ratmasını istemiyor. Ankara, 2009’da İs- Arülebilir olmaması ve çevresel lü aracın infilak ettirildiği- konusunda geçen hafta viçre arabuluculuğundaki görüşmelerin ak- hassasiyetlere uzak olmasını gerek- ni, olayda 9 kişinin de ya- anlaşmaya varılmıştı. sine yeni süreçte “ülkeler arasındaki doğ- çe göstererek Doğu Akdeniz Doğal- rudan diyalog” görüşünü savunuyor. Türk gaz Boru Hattı Projesi’nden (East- tarafının, ilk görüşmede sonraki temasla- Med) desteğini çekmesinin ardından rın doğrudan iki ülke arasında aracısız ola- Girit ve çevresindeki sismik araştır- rak gerçekleşmesi isteğini de dile getirme- malar ve sondaj çalışmalarının askı- ya alınacağı öne sürüldü. AA’nın Yu- si bekleniyor. Kılıç ve Rubinyan’ın normal- nan basınından aktardığı haberine leşmenin yol haritasını ele alması ve süreç göre Total Energies, Exxon Mobil ve içinde atılabilecek güven artırıcı adımları Hellenic Petroleum ortak girişimi ça- görüşmesi öngörülüyor. lışmalarını donduracak. AA’nın Yunan Kathimerini gaze- 2009 masada değil tesinden aktardığına göre ABD’nin, İki tarafın da önkoşulsuz oturduğu masa- EastMed’e dair çekincelerini gay- da başta 1915 tehcirinin Ermenistan tara- ri resmi bir yazı ile Yunanistan, İsra- fından “soykırım” olarak tanımlanması ol- il ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne mak üzere ülkeler arasındaki zorlu konula- (GKRY) ilettiği belirtilmişti. Buna gö- rın ise başlangıç aşamasında gündeme gel- re, konuya ilişkin haberlerde, “Jeo- mesi beklenmiyor. Türkiye ve Ermenistan’ın politik bir fiyasko”, “ABD, EastMed’i 2009’daki süreçte imzaladıkları ve Zü- sabote ediyor” yorumlarına yer veri- rih Protokolleri olarak bilinen iki protokol, len Yunan basınında “Washington’ın 1993’ten bu yana kapalı olan sınırın açıl- Yunanistan’a gönderdiği yazıda, pro- almanya’dan Soma tekmesine tepki masına, tarafların toprak bütünlüklerine jenin Türkiye ile bölgede gerginliğe saygı çerçevesinde anlaşmazlıkları diya- neden olduğuna da dikkat çekildiği” oma katliamının ardından bir maden- “Yusuf Yerkel’in TC Frankfurt rasyonu, Almanya Ticaret ve Yatırım Birli- log yoluyla çözme iradesine vurgu yapmıştı. ifade edilmişti. Kathimerini, proje- Sciyi tekmeleyen görüntüsüyle bili- Başkonsolosluğu’na ticari ateşe olarak ği Hessen, Beşiktaş Halkın Takımı - Darm- Yeni sürecin ise bu protokoller yerine yeni nin ekonomik açıdan sürdürülebilirli- nen Yusuf Yerkel’in Türkiye’nin Frankfurt görevlendirilmesini protesto ediyoruz. stadt, CHP Hessen, Rheinland Pfalz ve Sa- metinlerle yürümesi öngörülüyor. ğine ilişkin şüphelerin daha önce de Başkonsolosluğu’na ticaret ataşesi olarak arland Birliği, Demokratik İşçi Dernekle- Bay Yerkel’i ‘istenmeyen şahıs’ olarak dile getirildiğini anımsatarak “East- atanmasına karşı 30’a yakın kurum ve ve- ri Federasyonu Frankfurt, Darmstadt Hal- ilan ediyoruz. Bu insanlık düşmanını şeh- Uçuşlar başlıyor Med boru hattının sürdürülebilirliğin- killerden ortak açıklama yapıldı. Açıkla- kevi, Rüsselsheim Barış Evi, Frankfurt Ha- rimizde istemiyoruz! Bütün demokratik Türkiye ile Ermenistan arasındaki doğru- den şüphe etmek diplomatik alanda mada Yerkel, “istenmeyen kişi’’ ilan edil- ziran Kültürevi, Hessen Sol Parti, Teberler ve insani örgütlenmeleri, bu eylemimize dan uçuşların da kısa süre içinde yeniden Ankara’nın üzerinden bir baskı un- di. Hessen Eyalet Meclisi’ndeki Türk kö- Kültür ve Eğitim Merkezi, Türkiye Sosyal- destek vermeye davet ediyoruz.” başlaması bekleniyor. 2020’ye dek Atlasg- surunu azaltmaktır” yorumuna yer kenli milletvekillerinden üçünün ve Frank- demokratları Derneği, Frankfurt Halkevi, vermişti. Kimi kaynak “bu ani ham- lobal tarafından yapılan ancak şirketin ifla- Karşı çıkanlar furt İl Genel Meclisi’nin üyelerinden dör- Frankfurt Soykırım Karşıtları Derneği, Ha- sıyla duran uçuşlar için Türkiye’den Pega- lenin” Yunanistan ve ABD arasında Edinilen bilgilere göre şu ana kadar dünün de imzaladığı ortak açıklamanın nau Alevi Kültür Merkezi Cemevi, Alman- 2021’de imzalanan Karşılıklı Savun- sus ve Ermenistan’dan Flyone şirketleri iki açıklamaya katılanlar şöyle: Almanya yarın Frankfurt Başkonsolosluğu önünde ya Türk Öğretmen Dernekleri Federasyo- ma İşbirliği Anlaşması’na ilişkin so- ülkenin sivil havacılık kurumlarına başvuru- Alevi Birlikleri Federasyonu Hessen Tem- gerçekleştirilecek bir açık hava toplantı- nu, Hessen Türk Öğretmenler Derneği, Kı- ru işaretleri doğurduğu da gündeme da bulunmuştu. Pegasus’un internet site- sında kamuoyuna duyurulacağı belirtildi. silciliği, Frankfurt Alevi Kültür Merkezi zılırmak Kültür Derneği, Metal İşçileri Sen- getirmişti. Ankara, EastMed’e sert sindeki bilgiye göre İstanbul’dan Erivan’a 2 Ortak açıklamada şöyle deniliyor: Cemevi, Almanya Göçmen İşçiler Fede- dikası Frankfurt (IG Metall). tepki göstermişti. Şubat akşamı ilk uçuş yapılacak. Flyone’ın sitesinde de İstanbul’a ilk uçuşun aynı gün yapılacağı duyuruldu.l ANKARA FETİh -h AMAs çEKİşMEsİ Moskova da uzlaşı çavuşoğlu’ndan çin ziyareti ACI KAYBIMIZ için devreye girdi özler Orta Asya ülkesi Kazakistan’daki nemde gelişse de Türkiye’nin Çin’in özel- Değerli büyüğümüz, ilistin’de El Fetih ile Hamas ara- Ggelişmeler, İran’la uluslararası nükle- likle Uygur Türklerine yönelik insan hakla- ağabeyimiz, babamız Fsındaki çekişme sürerken er müzakerelerdeyken Çin’in bölge ülkele- rı ihlalleri konusundaki eleştirileri zaman Moskova’nın arabuluculuğa soyun- riyle diplomasi mesaisi hızlandı. Körfez’in zaman gündeme yansıyor. Görüşme ön- duğu belirtildi. Hamas Hareketi Siya- Sünni ülkelerinin Çin temasları sürerken cesinde önceki gün Çin Dışişleri Bakanlığı Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Çinli si Büro Üyesi ve Uluslararası İlişki- Pekin yönetiminin dünkü misafiri Dışişleri Sözcüsü, iki ülkenin yıllar içinde farklı se- mevkidaşı ile bir araya geldi. MUSTAFA ler Sorumlusu Musa Ebu Merzuk, Fi- Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu oldu. İran Dışiş- viyelerde yakın iletişimi sürdürdüğünü ve listin uzlaşısı görüşmelerine katılmak leri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın kritik alanlarda verimli bir işbirliği yürüt- için Rusya’dan davet aldıklarını söyle- da yarın Çin’i ziyaret etmesi bekleniyor. tüğünü belirtmişti. İki ülkenin Covid-19 ile rı başlamıştı. Çin’in petrol ve doğalgaz en- di. Öte yandan Filistin Devlet Başka- Çavuşoğlu Çinli mevkidaşı Wang Yi ile mücadelede güç birliği yaptığını ve strate- düstrisinde, Kuşak-Yol projesi çerçevesin- nı Mahmud Abbas ile Mısır Cumhur- GÖKAY’ı Wuşi kentinde bir araya geldi. İkili gö- jik işbirliğini derinleştirdiğini kaydetmişti. de Kazakistan’da da geniş yatırımları ol- başkanı Abdulfettah Sisi önceki gün rüşmenin ardından heyetler arası top- Geçen yıl iki ülke arasında diplomatik iliş- duğu biliniyor. görüştü. Sisi’nin, 4. Dünya Gençlik kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz. lantı yapıldı. Çavuşoğlu, Twitter hesabın- kilerin kurulmasının 50. yılı kutlanmış, bu Wang da Körfez İşbirliği Konseyi ile Forumu’na katılmak üzere Şarm eş- dan “Wang Yi ile ikili ilişkilerimizi ve böl- çerçevede Wang Ankara’yı ziyaret etmişti. stratejik ortaklık için önkoşulların oluş- Merhumun cenazesi 13 Ocak 2022’de, Şeyh kentinde bulunan Abbas ile bir gesel konuları ele aldık. Ekonomik işbir- maya başladığına değindi. Tarafların saat 14:00’de Tarabya Camii’nden araya geldiği belirtildi. Sisi, İsrail-Fi- liği imkânlarını değerlendirdik. Başta Uy- Körfez’le işbirliği artıyor serbest ticaret anlaşması yönündeki gö- kaldırılacaktır. listin barış müzakerelerinin yeniden gur Türkleri olmak üzere gündemimizde- rüşmeleri de ilerletme amacına işaret Enerji zengini Suudi Arabistan, Ku- başlamasını sağlayacak siyasi çözüm ki konulara ilişkin görüş, beklenti ve has- veyt, Umman, Bahreyn’in dışişleri ba- edildi. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Tüm Sevenlerinin başı sağ olsun. yolunda Filistin’in uluslararası ve böl- sasiyetlerimizi aktardık” ifadelerini kullan- Faysal bin Ferhan ile Wang’ın görüşme- kanları ile Körfez İşbirliği Konseyi Genel gesel diplomatik hareketlerini destek- dı. Ankara-Pekin hattındaki ilişkiler, baş- Sekreteri’nin bu hafta başında beş gün- sinde İran’ın nükleer programının da ele AILESI VE DOSTLARI lemeye devam edeceklerini söyledi. ta ekonomi odaklı olmak üzere, son dö- alındığı savunuldu. lük program çerçevesinde Çin temasla-