Katalog

20 TEMMUZ 2021 SALI KÜLTÜR 13 ‘Beni Sevenler Listesi’ Çevresine ışık saçan bir bilim insanı: Sevda Şener evda Şener Hocamızı yedi yıl önce çok sı- Altın Lale’yi hak etti! cak bir temmuz gününde yitirdik. 86 yaşın- Sdaydı. Ölümünden birkaç yıl önce İstan- bul Uluslararası Tiyatro Festivali’nin onur ödülü- doğum- KonUK İKSV 40. Uluslararası Film Festivali’nin Ulusal Yarışma’da Altın Lale’yi kazanan nü alırken bütün salon ayağa fırlamış, alkışlar din- lu Emre YaZar filmi “Beni Sevenler Listesi”ni seyretmemize daha vakit var. Yine de genç bir mek bilmemişti. Şener, duruşuyla, davranışlarıy- 1990Erdoğdu’nun la ve konuşmasıyla çevresine ışık saçma özelliği- Erdoğan yönetmenin filmini herkes merak etti. Ortakoltuk.com yazarlarından değerli yazıp yönettiği, ortak yapımcı- ni yaşamı boyunca korudu. Tiyatro kitaplarının sa- Mitrani sı olduğu ilk uzun metrajı “Kar” eleştirmen Erdoğan Mitrani, bütün filmleri olduğu gibi bunu da yarışma öncesi yısını çoğaltıyor, oyun eleştirileri yazıyor, ülkesinin (2017), o yıl Adana Altın Koza’da izleyip değerlendirmesini yazmıştı. İzniyle sizinle paylaşıyoruz: kültür sanat yaşamına durmaksızın katkıda bulu- Ayris Alptekin’e En İyi Kurgu, Hazar Ergüçlü ile nuyordu. “Çalışma” edimine çoğunlukla ekmek Halil Babür’e Umut Veren Kadın ve Erkek Oyun- parası uğruna katlanılan “angarya” ve/ya da “top- cu ödüllerini getirmişti. Erdoğdu, dört yıl sonra, lumda hızla yükselme aracı” gözüyle bakıldığı bir toplumda yaşamak onu hiç etkilememişti. yine yazıp yönettiği, “Kar”dan hem konu hem bi- çem olarak son derece farklı bir filmle “Beni Se- Sıra dışı zekâsı ve yetenekleriyle venler Listesi” ile karşımızda. Çok başarılı ve çok sağlam bir iş çıkardıktan özel bir insandı sonra bu başarının üzerine yatıp yıllarca aynı fil- Üst düzey teknokrat bir babanın, yaşamın ince- min çeşitlemelerini yapan bazı genç yönetmenin liklerini bilen bir annenin tek çocuğuydu. İstese, sa- aksine, ilk önemli başarısını aşıp yeni bir şeyle- rışın, mavi gözlü, şipşirin bir kız evlat olmanın ay- rıcalıklarından yararlanarak yaşamı kolaya alabilir- rin peşinde koşması, üstüne üstlük müthiş iyi bir di. Cumhuriyetin ilk ve ikinci kuşaklarından pek çok film yapmış olması, yeni bir yaratıcı “auteur” ka- “iyi aile kızı”nın “evlilik-çocuk-ev hanımlığı-süslen- zandığımızı müjdeliyor. me-gezme” eksenindeki yaşamına benzer bir çizgi- İlk karesinden itibaren farklı bir görselliği ol- de mutlu edebilirdi kendini. duğu için önce biçemden söz etmek isterim. Film Ne ki hoş tutulan bir çocuk olsa da konuşma ve 4/3 formatında siyah-beyaz çekilmiş. Sinemanın davranışta ölçüyü kaçırmasına izin vermeyen sağ- Filmin öyküsü, ünlülerin mahallesi Cihangir’de geçiyor. Filmde, neredeyse ilk 50 yılı boyunca kullanılmış bu bi- duyulu bir aile ortamında yetişecek, devlet okulla- popüler sinemacıların, film ve dizi oyuncularının uyuşturucu teda- çem, günümüzde de özellikle dönem filmleri çe- rında eğitim görecekti. Kişiliği, bir yandan ülkenin rikçisi ve satıcısı Yılmaz’ın (Halil Babür) hikâyesi anlatılıyor. l Yönetmen/Senaryo: kildiğinde arada bir kullanılıyor. İlginç olan, gü- ilk uçak mühendislerinden olan babasının “görev Emre Erdoğdu nümüz İstanbulu’nda, Cihangir’de geçen bir öy- bilinci”yle, öte yandan annesinin yol yordam bilirli- l Görüntü Yönetmeni: ğiyle yoğrulurken sıra dışı zekâsı, yetenekleri ve ça- küye bu formatın cuk oturmuş olması. Sermet Ye- Emre Tanyıldız lışkanlığıyla, içinden geçtiği eğitim süreçlerinin her şil ile Halil Babür, televizyonda bir klip ya da kı- l Kurgu: Ayris Alptekin aşamasında en ön sıradaydı. DTCF’nin İngiliz Dili ve sa film izlerken “neden siyah beyaz” - “neden l Müzik: Ali Güçlü Şimşek Edebiyatı kürsüsünden -sınıf atlayarak- üç yılda me- olmasın” muhabbeti bir yana, “Beni Sevenler l Oyuncular: Halil Ba- zun olması şaşırtıcı sayılmaz bu nedenle. bür, Hayal Köseoğlu, Ah- Listesi”ni, görüntü yönetmeni Emre Tanyıldız’ın 1950’li yılların başında, müzik kulağı kusursuz met Rıfat Şungar, Naz- başarılı siyah beyazının dışında tasavvur etmek olan, şarkı söylemeyi, dans etmeyi seven, şık giyi- lı Bulum, Sermet Yeşil, Si- gerçekten mümkün değil. nen, çok okuyan, tüm sanatlara ilgi duyan, entelek- nan Arslan, Cem Uslu, Sü- tüel altyapısı ve beğenisi gelişmiş, esprili ve neşeli reyya Güzel, Aykut Ak- Öykü Cihangir’de bir güzel kızdır. Üniversiteyi bitirişinin ardından, es- dere, Onur Ünlü, Can Ev- kilerin “dengi dengine” deyişine uygun, iyi bir evli- Senaryoya gelirsek öykü, ünlülerin mahalle- renol, Özgür Sevimli, Bu- lik yapar; ilk çocuğu doğar. “Erkek-egemen bakış”a si Cihangir’de. Popüler sinemacıların, film ve dizi rak Çevik göre öykünün, “Onlar ermiş muradına biz çıkalım ke- oyuncularının uyuşturucu tedarikçisi ve satıcısı l Türkiye/Dram/89 Dk. revetine” aşamasına gelinmiştir. Yılmaz’ın (Halil Babür) hikâyesidir. Yılmaz bu in- sanları müşterileri değil, yakın arkadaşları olarak Tiyatro Kürsüsü’nün ilk görür. İstanbul’da başlayan uyuşturucu operas- Köseoğlu, Ahmet Rıfat Şungar, Nazlı Bulum, Ser- Neredeyse filmin her karesinde oynayan, genç öğretim üyelerindendi yonları yüzünden satacak uyuşturucu bulamayan met Yeşil, Sinan Arslan, Cem Uslu, Süreyya Güzel kuşağın çok önemli oyun yazarlarından, tiyatro, Oysa 1958’de DTCF’de kurulmakta olan Tiyat- Yılmaz zor durumda kalır. Mesleki sorumluluğu gibi oyuncuların yanı sıra gerçek yaşamda yönet- sinema, dizi oyuncusu, yönetmen, Halil Babür’ün ro Araştırmaları Enstitüsü’nün ilk asistanı olma- ona ihtiyaç duyacakları “mal”sız bırakmamayı ge- men olan Onur Ünlü, Can Evrenol, Özgür Sevimli, Yılmaz yorumu tek kelimeyle mükemmeldir. sı için üniversitedeki hocalarından çağrı alacak- rektirmektedir. tır. Bu çağrıya olumlu yanıt vermesiyle, yaşam se- Burak Çevik’in de görünmeleri bu gerçeklik duy- Oyuncu olarak hep en iyisini yapmış olan Halil, Bilinçaltında ise herkesin kendisini çok sevme- rüveni yeni boyutlar kazanarak günümüze ulaşır. gusunu daha da perçinler. bu kez en iyisinden bile iyidir. sinin asıl nedenini bilen Yılmaz’da uyuşturucu Şener için iyi evlat, eş ve anne, başarılı ev hanımı, Film başladığında elle yazılmış jeneriğinin mut- bulmazsa artık sevilmeyeceği paranoyası oluşma- zarif hanımefendi kimliği yanında, coşkulu bir eği- Kayıp hayatlar laka bir anlamı olduğunu düşünmüştüm. Haklıy- ya başlar. Bu paranoya ona her geçen gün daha timci, başarılı bir konuşmacı, çalışkan ve azimli bir Kendilerini çok önemseyen ama aslında kayıp mışım. Erdoğdu, en sonda yine bu jeneriğe döne- büyük riskler aldırır, sevilmeme korkusu giderek araştırmacı, “bilim” ile “sanatsal beğeni”yi buluş- hayatlar yaşayan bu kayıp insanların dünyası tra- rek çok parlak finalinin bir öğesi olarak kullandı. Yılmaz’ı yok etmeye başlar. turabilmiş bir akademisyen, toplumunu sağlıklı bir jik bir dünyadır. Ve bu trajik dünyada yanlış bile Dün bu yazıyı, hem “Beni Sevenler Listesi”nin geleceğe taşımak için uğraşan bir aydınlık savaş- Senaryo bu kısa özetten çok daha zengin ayrın- olsa, hâlâ hissedebilen ve hissettiği için hâlâ ya- Altın Lale’ye hem de Halil Babür’ün En İyi Er- çısı olmanın yolu açılmıştır. tılardan oluşur. Emre Erdoğdu anlatı dokusunu Doktora tezini ikinci bebeğini beklerken yazan şayan bir tek Yılmaz vardır. kek Oyuncu ödülüne en yakın isimler olduğu- kısa kısa anekdotlardan oluşturur. Bu anekdotlar, Sevda Şener, 1964’te kurulan Tiyatro Kürsüsü’nün Erdoğdu, bu dünyanın traji komik boyutuna nu belirterek bitirmiştim. Yarışma sonuçları olaylardan çok karakterlerin derinine inerek bir- ilk öğretim üyelerinden biridir. Derslerini emekliliğin- arada bir hınzır bir mizahla da bakar. Enes (Ah- yayımlandığında yanılmadığımı gördüm. Ulu- kaç dakika bile gördüğümüz kişileri yıllardır ta- den sonra da sürdürdüğü için öğrencileriyle birlikte- met Rıfat Şungar) ile Yılmaz’ın o benzersiz “yok” sal Yarışma’da “Beni Sevenler Listesi” Altın La- nırmış gibi anlamamızı amaçlar. Bu yama işi gibi liği 2000’li yıllara da uzanır. Günümüz tiyatro okulla- muhabbeti, göçmen sorununda söz edilirken, ken- le, Halil Babür de En İyi Erkek Oyuncu ödülle- parçacıklı doku giderek benzersiz bir bütünlüğe rında ders vermekte olan eğitimcilerin büyük bir bö- disi de Bağcılar’dan gelen Yılmaz’ın samimiyetle rini aldı. Hem bunlara hem de Fikret Reyhan’ın erişir ve magazin haberlerinde izlediğimiz “ünlü- lümü onun öğrencileridir. ler” toplumunun gerçekçi bir portresine dönüşür. “göçmen olmak o kadar da zor değil” demesi hem “Çatlak” ile En iyi Senaryo ve En İyi Yönetmen Filmde Yılmaz’ın sevenlerini/müşterilerini Hayal müthiş komik hem de müthiş etkileyicidir. ödüllerine canı gönülden katılıyorum. Aklın süzgecinden geçirilmiş bilgi Sevgiyle sarmalanmış bir “Cumhuriyet kızı” ol- manın şansını, yaşamının hiçbir aşamasında “kola- ‘Aziz Nesin Kabare’ 27 Temmuz’da Datça Açıkhava Tiyatrosu’nda sahnelenecek ya kaçmadan” değerlendiren Şener’in onca yıl, duy- gulu, güzel duyulu, hoş bir insan olarak sürdürdüğü varoluşun temelinde, yaşamın her cephesinde “aklın yolu”nu izlemiş olması yatar. Şener’in hocalığının ve yazarlığının en önemli erdemi, “akıl” ile “bilgi” ara- ‘Bu hikâye tam Aziz Nesinlik!’ sında kurduğu dengedir. Derslerinde ve kitaplarında sunulan, her zaman, “aklın süzgecinden geçirilmiş engiz Toraman’ın yö- bize ayna tutup kendimizle bilgi”dir. Bu nedenle, sözlü ve yazılı söylemi “kolay Cnettiği “Aziz Nesin Ka- yüzleştiren Aziz Nesin gerek anlaşılabilir” olma özelliğine sahiptir. Şener’den eği- bare” 27 Temmuz’da sa- duruşu gerek yapıtlarıyla yo- tici ve yazar olarak “alınacak en büyük ders”, özüm- at 21.00’de Datça Açıkhava lumuzu aydınlatıyor. senmemiş bilgiyi sunmaya ve belletmeye kalkışma- Tiyatrosu’nda sahnelenecek. Tam da Usta’nın mak, karmakarışık cümlelerin ya da doğru dürüst Oyunda, Levent Üzümcü, isteyeceği gibi Levent açıklanamamış terimlerin arkasına sığınmak gibi za- Ali Hakan Beşen, Mehmet Üzümcü Tiyatrosu ve yıflıkları aşmaktır. Şener, ayakları yere sağlam ba- Küçükgünaydın, Cengiz To- İzmir Halk Tiyatrosu’nun san bir tiyatro bilimcisidir. Düşünce kargaşası içinde metin Akpınar raman rol alıyor. el ele vererek içten bir yitip gitmeyen, sonuç olarak da “zor”un algılanması- Ekip, oyunu şöyle özetli- dayanışma duygusuyla bir nı “kolay” kılan... yor: “Türkiye’de ‘mizah’ de- araya gelerek yarattıkları Sevda Şener’i tanımış olmak bir ayrıcalıktır. Ben- Kadıköy’deydi nince en önde Aziz Nesin bu oyun, uzun zamandır zerleri günümüzde gitgide azalıyor. Sevgili hoca- adıköy’de, pandemi nedeniyle mız günümüzün “çıkar hesapları”yla çarpıtılmış de- adı gelir. Bu büyük yazarımı- bize unutturulmaya çalışılan Oyunda, Mehmet Küçükgünaydın, Levent Üzümcü, ğerlerine yüz vermeyen kişilerdendi. Gösterişe, şöh- Kara verilen açık hava buluşmaları, zı kaybedeli tam yirmi beş ‘birlikte daha güçlü’ Cengiz Toraman, Ali Hakan Beşen rol alıyor. ret tutkusuna, ucuz başarılara sırtını çevirdiği için Kadıköy’ün farklı noktalarında Kadıköy yıl oldu. Aziz Nesin Kabare olduğumuzun somut bir kendisiyle ve çevresiyle “barışık” olarak yaşadı. Ül- Belediyesi tarafından başlatılan kültür onun adını yaşatmak, yeni kanıtıdır da aynı zamanda. kemizde Cumhuriyet ilkeleriyle başlatılan “aydın- sanat etkinlikleriyle yeni normale uygun kuşaklara tanıtmak için yola çıktı. Bilmeyenler tanısın, bilenler hatırlasın diye Aziz Nesin lanma” döneminin, “aydınlık” kalmayı ve çevresini olarak kaldığı yerden devam ediyor. Yaz Toplumsal sorunlara hem içimizi acıtan hem de bol kah- Kabare perdelerini bol gülmeceli bir seyirliğe açıyor. “aydınlatma”yı yaşamı boyunca sürdürmüş insanla- boyu sürecek kültür sanat buluşmaları- kahalı bir pencereden bakan, hicvin bu büyük ustası, tiyat- Neredeyse deyim haline gelmiş bir söz vardır: ‘Bu hikâye rındandı... nın ilk sürpriz konuğu tiyatro ve sinema ro sahnesinde öyküleri ve şiirleriyle yeniden hayat bulu- tam Aziz Nesinlik!’ Onu çok özlüyoruz. dünyasının duayen isimlerinden Metin yor. Bugün bile güncelliğini sürdüren, yüzümüzü güldüren, Öyleyse tam zamanıdır...” Akpınar oldu. Metin Akpınar, 18 Tem- muz Pazar günü, Selamiçeşme Özgürlük Parkı’nda sevenleriyle buluştu. Program, Metin Akpınar’ın hayatı- Bahçe Sineması sunar nı konu alan “İyi ki Yapmışım” belge- sel gösterimiyle başladı. Selçuk Metin’in üçükÇiftlik Film Kulübü Sunar: Bahçe Sine- “Another Round”, bir kasabada öğretmen- yönettiği, Zeynep Miraç’ın senaryosu- Kması, açılışını 3 Ağustos’ta En İyi Uluslarara- lik yapan Martin ve üç arkadaşının başlattık- nu yazdığı belgeselde seslendirme Til- sı Film Oscar’ının sahibi olan Another Round ile ları “akademik deney”i konu ediyor. Kanımız- be Saran’a, müzik Murat Evgin’e ait. Bel- yapacak. da doğuştan alkol eksikliği olduğunu ileri sü- geselde sanat hayatı boyunca birlik- KüçükÇiftlik Park’ın yeşil yüzü KüçükÇiftlik ren bir teoriye gönül veren Martin ve arkadaşla- te anılar biriktirdiği sanatçı dostları Me- Bahçe’de her salı düzenlenecek olan KüçükÇift- rı, bu teoriye göre güne başlamadan bu “eksikli- tin Akpınar’la ilgili anılarını paylaşıyor. lik Film Kulübü Sunar: Bahçe Sineması kapsa- ği tamamlayarak” paslanmış yeteneklerini yeni- Metin Akpınar’ın da kendi anılarını an- mında film gösteriminin yanı sıra film konsepti- den gün yüzüne çıkaracak yaratıcılıklarını parla- lattığı belgesele Perran Kutman, Ah- ne uygun DJ performansından mini konserlere, tacaktır. Ancak gün geçtikçe yaptıkları bu “aka- met Gülhan, Umur Bugay, Ferhan Şeh- oyuncu ve yönetmen söyleşilerine kadar farklı demik deney” hem kendilerinin hem de toplu- soy, Nevra Serezli, Demet Taner, De- içerikler de yer alacak. mun sınırlarını zorlamaya başlar. met Akbağ, Zeynep Oral, Suat Sungur, Cihat Tamer, Kandemir Konduk, Sel- ma Sonat, Dikmen Gürün ve aile dost- BAhçe Si NemASı ları anlatımlarıyla katkı sunuyor. Belge- TAKvimi sel gösterimi sonrası, yönetmen Selçuk Metin’in moderatörlüğünde Akpınar’la 3 Ağustos Another Round söyleşi gerçekleşti. Akpınar, hayatını 10 Ağustos The Gentlemen anlatan belgesiyle ilgili bilgiler verdi ve 31 Ağustos Rocketman Türkiye’ye Kabare Tiyatrosu’nu ilk na- 7 Eylül Kelebekler sıl getirdiklerini anlattı. Akpınar, uzun 21 Eylül Caphernaum süreler birlikte çalıştığı sahne arkadaşı 28 Eylül Ahlat Ağacı Bahçe Sineması, Thomas Vinterberg’in Zeki Alasya’yı da özlemle andı. 5 Ekim Lux Aeterna yönettiği “Another Round” ile başlayacak.