Katalog

4 18 TEMMUZ 2021 PAZAR 6 INCELEME/DIZI FETÖ’nün yerini tarikatlar dolduruyor Temmuz darbe girişiminin 5. yılını devirdik. Uluslararası bir casusluk SEÇIMLER VE DEVIR TESLIM 15 hareketi olan FETÖ girişiminin nite- liklerini bir kez daha belirtmeliyiz. emokrasi, belli aralık- Geçen hafta Cumhurbaş- Neleri yıkmalı ki, 1. FETÖ hareketi, süper devletlerin güdü- Dlarda yapılan dürüst ve kanı Erdoğan, “Memleketi adil seçimlerle iktidarın be- münde yıllarca planlanmış, uygulanmış ve bunlara teslim etmeyiz” de- gerçekleştirilmiş bir oluşumdur. lirlenmesidir. Siyasal iktidar di. Bu söz demokrasi karşı- Türkiye’nin önü PAZAR YAZILARI 2. Hareket, sağ iktidarların (Demirel, Özal, halkın verdiği oylarla ortaya tıdır. Hukuka aykırıdır. çıkar. Ve seçimlerde kaza- Çiller ve Erdoğan) tarikatlara az ya da çok 6. FETÖ girişimi başarısız oldu ancak Millet sandıkta karar ver- açılsın? verdiği desteklerin sonucunda bu vahim du- nan partiye siyasal iktidar, dikten sonra bu kutsal ka- FETÖ’nün gizli örgüt elemanları çalışmalarını oruyu görünce hemen aklınıza ilk ruma ulaşmıştır. barış içinde devir ve teslim rara kimse karşı çıkamaz. hâlâ sürdürüyor. başta “Bu iktidar yıkılıp gitmeli...” 3. 15 Temmuz darbe girişiminin kuşkusuz 7. FETÖ hareketinden boşalan alana farklı ta- edilir. Demokrasinin en be- Siyasal iktidar da kazanan Syanıtı gelecektir büyük ölçüde.. bir siyasal ayağı vardır. Ancak, siyasal aya- lirgin tanımı da budur. partiye veya partilere dev- rikatlar yerleşiyor. Buna da göz yumulmaktadır. Ama iktidara odaklı bir siyasi yazı de- ğın ortaya çıkmaması için AKP iktidarı tara- 14 Mayıs 1950’de yapılan “Cüppeli amiral” bunun en açık örneğidir. En üst redilir. Bunun tersi “Ben se- ğil bu... Türkiye’nin yolunu tıkayan salt fından özel gayret gösterilmiştir. düzeyden korunduğu için “cüppeli amiral”e ve dürüst seçimleri DP kazan- çimleri tanımıyorum”, “Ben bu iktidar olsa, iki yıl sonra ülkenin gül- 4. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce ku- tarikatına hiçbir şey yapılamamaktadır. dı. 27 yıllık tek parti CHP, iktidarı devretmiyorum” de- lük gülistanlık olacağını sanırız. Hiç değil. rulan araştırma komisyonu raporu Meclis 8. FETÖ’den sonra tarikatlar faaliyetlerini siyasal iktidarı barış içinde mektir ki, bunun anayasa Konumuz bu iktidardan önceyi de kapsı- Başkanlığı’na sunulduğu halde rapor, özel artırdılar, Fatih Camii’nin içine koltuklar yer- DP’ye devretti. İşte bu ne- hukukundaki adı “siyasal yor, bu iktidarın yerine gelecek olan yeni olarak yok edilmiştir. Şu anda kayıp olarak leştirip kürsüler koyarak merasim yapacak denle Cumhurbaşkanı İs- darbe”dir. Böylesi bir du- yönetimleri de ve sonrasını da. kabul edilmektedir. duruma geldiler. met İnönü, bütün dünyada rum ülkeyi kaosa götürür. Yani mesele kapsamlı bir süreci ilgi- 5. Erdoğan, FETÖ hareketi için “aldandık”, 9. Bu gidişle bir gün yine AKP siyasal iktida- demokrasi kahramanı ola- Türkiye’yi kimin yönete- lendiriyor. “aldatıldık” diyerek beş yıldır “bir mazeret” rı “yeniden yanıldık” diye dert yanabilir. Çünkü rak kabul edildi. ceğine halk karar verir. Gökhan Şen, BloombergHT’nin yöneti- ileriye sürmektedir. önlem alınmazsa “tarih tekerrür eder”. cisi, bir soru ortaya attı ve kendisi dahil 39 kişiye bir “kitap yazdırdı”. Soru şu: “Daha iyi bir Türkiye için hangi fikri yıkalım?” Yani çeşitli alanlardan, kendi seçtiği FETÖ operasyonları sürüyor, peki ya kalanlar? ‘Bin FETÖ geliyor’ uyarısı devam ediyor yazarlara “yıkıcılık görevi” veriyor. Hayır yıkılmak istenen tabii ki Türkiye Cumhuriyeti değil! Tam tersine, ülkenin elini kolunu bağlayan, ayaklarına dolanan, eskimiş, çağını çoktan tamamlamış, vee- ee değiştirilemediği için aslında ülkeyi yer yer yıkımın eşiğine getiren, geleceğini ka- rartan, ülkeyi zayıflatan, üreten değil tüke- ten bir yapıyı kökleştiren düşünce ve bun- TEK YOL LAİKLİK ların reel politik uygulamaları... Yani amaç, “güçlü Türkiye” gibi aslın- da içi boş veya çok zayıf politik lafazan- lahiyatçı ve felsefeci Prof. Dr. Şahin Filiz, ce- ETÖ’nün, kendisine siyasette alan açtığını, lıklar yerine, gerçekten ve her yönden İmaat ve tarikatların, İslama alternatif ve İs- Fdiğer sivil toplum kuruluşlarını, esnaf yapı- mutlu ve refaha ulaşmış saygın bir ülke yaratmak için bertaraf edilmesi gereken lam ile taban tabana bir din yarattıklarını be- lanmalarını çeşitli oyunlar ve aldatmalarla kont- düşünce ve uygulamalar... lirtiyor. Bunların dayanaklarının birinin Cum- rolüne aldığını kaydeden Prof. Dr. İbrahim Ma- Siz olsanız neleri yıkardınız? huriyet devrimlerinin kesintiye uğraması ol- raş, FETÖ elebaşı Gülen’in eski yazı ve konuşma- ‘Yıkıcılık’ üzerine duğuna işaret eden Filiz, yoksullaşmanın da larının, 15 Temmuz darbe girişiminin nasıl plan- Bu arada “yıkıcılık” üzerine bir iki şey ya- tarikat ve cemaatlere alan açtığını vurguluyor. landığını açıkça gösterdiğine dikkat çekiyor. zayım. Aslında bu daha çok “ekonomik” bir kavram. Sahibi ise Joseph Schumpeter AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ’NDEN PROF. DR. ŞAHİN FİLİZ: PROF. DR. İBRAHİM MARAŞ: isimli Avusturyalı bir iktisatçı. Ekonomide yenilikçiliğin, eski teknolojileri, süreçleri darmadağın ederek yerlerine yeni tekno- lojileri ve süreçleri geçiren gelişmelerin te- Eski konuşma ve orisini yapmış ve eskimesi zor bir teori or- İslama alternatif din icat ettiler taya atmış bir güçlü beyin. Mesela bilimsel teknolojik devrim her yazıları planlarını kdeniz Üniversitesi’nden Prof. temel felsefesi kabul eden Cumhuri- şeyi değiştirmiştir. ADr. Şahin Filiz, tarikat ve cemaat- yet devrimleri, ülkemiz tarihinde he- Mesela dijital devrim, internet - cep te- larin yapılarını, dayanaklarını ve bi- def tahtası haline getirildi. Cumhuri- lefonu tüm eskileri yıkmış veya gereksiz apaçık gösteriyor at kültürünün bu oluşumlardaki öne- yet hedef alındıkça da cemaat ve ta- hale getirmiş ve ekonomide ve kullanım- mini anlattı. rikatlar büyüdü. Sürekli denenen bu da yepyeni uygulamalara yol açmıştır... Di- n Tarikat ve cemaatlerin daya- saldırılar, tarikat ve cemaatlerin se- nkara Üniversitesi İla- jital makineler de öyle. Üç boyutlu baskı nak aldıkları temeller neler? mirmesi için sosyal, ekonomik ve si- yapan printer da yeni bir üretim alanı aç- Ahiyat Fakültesi’nden İslam dinini Yahudilik ve Hıristi- yasal alanlar açtı. mıştır.. Daha onlarcası. Bilimde de mese- Prof. Dr. İbrahim Maraş yanlıkla ve bu iki dinin tarihsel sü- Temelin üçüncüsü, İslam dini- la moleküler biyolojide PCR yöntemi, şim- da FETÖ’nün yapılanma- reçleriyle karşılaştırmadan tarikat ne yedek din eklemlenmesidir. Din di de CRISPR-Cas9 yöntemi vb.. sını ve atılması gereken ve cemaatlerin dayanak aldıkları te- adamı sınıfı ve mabet ihdası, do- adımları anlattı. Engeller aranıyor melleri anlamak zor. Yahudilik ve Hı- ğal olarak İslam dinine alternatif bir n FETÖ nasıl bir yapı- Fakat “yıkıcılık” tüm bunları akla getirse Prof. Dr. Filiz ristiyanlık, örgütlü din adamları ve din icadını da beraberinde getirdi. lanma içindeydi? Biat ve bile, kitaba dönersek, burada Türkiye’nin mabetleriyle kurumsal dinlerdir. Din Bu din, İslama taban tabana aykırı- lider kültürünün altında ufkunu açacak, yelkenlerini dolduracak adamı sınıfı güçlü ve belirli nitelikle- dır; emeğe, adalete, çalışmaya, ahla- ne var? arayışlara kapı aralanıyor. Aranan aslın- ‘Biat kültürü re sahip karar merciidir. Her iki din- ka ve namusa değer vermez. Cema- FETÖ hareketi, esasta Prof. Dr. Maraş da, bugün dünyada bilinmeyen, müthiş deki bu kurumlar, çatışma veya uz- at ve tarikatlardan her biri kendine dini-tasavvufi bir cemaat yenilikçi fikirler şeyler değil, bilinen şeyle- laşmada derli toplu muhatap olarak göre bir din uydurdu; Cumhuriyet er- hareketidir ve kökeni yoz- bilimden uzaklaşması gi- modern ri ülkemizde uygulayabilmemizin önünde- bilimsel ve seküler sürecin ilerleme- demleriyle çatışmayan İslam dinini, laşmış bir dini-tasavvufi bi hususlar gösterilebilir. ki engeller.. Yıkılması gereken.. sinde pazarlık yapılabilecek taraf ro- siyasal tartışmaların içine çekerek anlayışa dayanıyor. Bütün FETÖ ve benzeri dini ha- Mesela Mahfi Eğilmez, yıkılması gere- kulluktur’ lünü oynayarak, bir yandan dinin ya- İslamı erdemle çatışan erdemsiz bir diğer ideolojik tarikat, ce- reketler, tek liderci hare- ken önyargılara odaklanmış. Ali Hakan şama ilişkin etkisinin sınırlarının be- din haline getirmeyi “asıl dindarlık” maat ve dini gruplar gibi ketler oldukları ve siya- Kara, “Bize büyüme lazım, enflasyonla ya- n Biat kültürü cemaatler için ne lirlenmesini, diğer yandan da kurum- gibi gösterdiler. İslamı laiklikle çatış- dinin temel kavramlarını si gayeleri olduğu için ta- şarız düşüncesini yıkmalıyız” diyor. Ham- ifade ediyor? sallığın, siyasetin ve hukukun dışın- tırmak mümkün değil. tekellerine alarak, tek ha- rih boyu büyük emperya- di Akın, “Sahiplik kavramını yıkıp ortaklık Cemaat ve tarikatlar için en bü- da tutulmasını kolaylaştırmıştır. n Yardımseverlik anlayışının is- kikatçi ve ötekileştirici bir list güçlerin, İslam ülke- kavramına geçmeli” diyor... İrfan Donat, yük düşman akıl ve bilim. Akıl ve n Peki, İslamiyet açısından ba- tismar edilmesinin payı nedir? düşünce yapıları var. Her lerini kontrole almak için tarımda yıkılması gereken politikalar üze- bilim ise insanca yaşamanın te- karsak? Dördüncü temel de halkımızın yar- rinde duruyor. Özgür Bolat öğretme biçi- an peygamberle irtibat kolayca kullandıkları ve mel koşulu. İnsanca yaşam, la- İslam dininde din adamı sınıfı ve dımseverliği. Cemaat ve tarikatlar, mini yıkmalıyız; Özgür Akın, “Biz üreteme- halinde olduğu varsayılan kışkırttıkları örgütler ol- iklikle mümkün. “Hem laik hem mabet gibi kurumlar yok. Bu açıdan din üstüne din uydururken, istismar yiz saplantısını yıkmalıyız” diyor... ve hatta sezgisel bir bilgi- dular. Hatta bunun için Müslüman olunmaz” sözü yan- dinsel bir kurumsallıktan söz edi- ederken halkımızın yardımseverliğini ye ulaştığı düşünülen, bu kullanılmalarına da gerek lış. Doğrusu bunun tersidir: “La- Hangi konular ve lemez. Şeyhülislamlık, kadılık, din de aynı yolla istismar ediyor. Beşin- yüzden de neredeyse ha- yok, özlerinde siyaseti ele ik olmayan, gereği gibi Müslü- âlimliği, halifelik, şeyhlik, Diyanet İş- ci temel de Tevhid-i Tedrisat’a, Tek- kimler var derseniz ta yapmadığı farz edilen geçirme hedefleri hep ol- man olamaz”. FETÖ, laik Müslü- leri Başkanlığı, müftülük, imamlık ke ve Zaviyeler Kanunu’na aykırı yer- Ekonomi politikaları, sanayi politikaları, kutsal bir dini lidere inanç muştur. man olmadığı için vahşeti yaşat- ve benzeri sıfatlar, dinsel sıfat değil, ler. Cemaat ve tarikatlar, 3-4 yaşın- tarım politikaları, eğitim politikaları, bili- temel esas. Böylesi yapı- n Atılması gereken madı mı? IŞİD, Hizbullah, Hizb- idari ve siyasi birer makamın adıdır. daki çocuklarımızı mevcut yasalarla me bakış ve bilim politikaları, kadın poli- lanmalarda akla ve sorgu- adımlar neler? ut Tahrir laik Müslüman olsalar- tikaları ve istihdam, tarih ve tarihe bakış, Bunlardan hiçbiri “kutsal”, “dinsel” alay edercesine cehalet eğitimine ta- lamaya yer yok. Ahlak ve ilmin, felse- dı, insan öldürmeyi sevap sayar- kültür ve sanat.. ya da “manevi” bir kişiye ya da ma- bi tutuyor; onları yurdundan, devle- n Peki, büyüme aşa- fi birikimin, bilimsel ge- lar mıydı? Türkiye laik bir devlet Mahfi Eğilmez, Refet Gürkaynak, Ali Ha- kama karşılık gelmez. İslam dinin- tinden, kültüründen, anne-babasın- maları? lişmenin, bireysel kimli- olmasaydı, yüzlerce tarikat ve kan Kara, Hatice Karahan, Murat Üçer, A. de “mabet” kavramı da yoktur. Müs- dan, hayattan koparıyor. Bir yandan FETÖ, aynı zamanda bir ğin olmadığı bir yerde ne cemaat, sözüm ona halifelik için Erinç Yeldan, Hamdi Akın, Erdal Aksoy, lüman için ibadetin mekânı yoktur. da İslamdan kopmuş yedek dinlerle çıkar ve menfaat yapılan- dinimizi ne de dünyamı- önce birbirini, sonra da masum Bülent Eczacıbaşı, Abdurrahman Kaan, Hangi ırk, din ya da dilden olursa ol- çocuklarımızı karanlığa sürüklüyor, ması. Kendisine devam- zı ne de ahiretimizi imar insanları doğramaz mıydı? Bi- Steven Young, Murat Yülek, İrfan Donat, sun herhangi bir dindar, derdini, so- Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne düş- lı olarak siyasette alan edebiliriz. Kendimizi de at kültürü, İslama sonradan so- Durmuş Döven, Recep Konuk, Sencer rununu iletebileceği dinsel bir yetki- man yetiştiriyorlar. açılmasını sağlamış; di- vatanımızı da milletimi- kulan modern kulluktur. Hazre- Solakoğlu, Kubilay Özerkan, Yaşar Uy- li, otorite veya otoriteler arar. İslam- n Siyasi ilişkiler bu temelin ne- ğer sivil toplum kuruluşla- zi de savunamayız. Artık ti Muhammed, “Benim yanlışım sal, Ali Ekber Yıldırım, Ufuk Akçiğit, Elif da Hazreti Muhammed dışında böy- resinde? rını, esnaf yapılanmaları- dinin de milli değerlerin olursa düzeltin, ben de bir insa- Özcan Tok, Özgür Bolat, Selçuk Pehliva- le bir dinsel yetkili ya da kutsal ki- Siyasi destek de altıncı temel olu- nı çeşitli oyunlar ve aldat- de istismarında son nok- nım, yanılabilirim” demiştir. Aklı noğlu, Özgür Akın, Orhan Bursalı, Celal şi yok. Cemaat ve tarikatların temel yor. Cemaat ve tarikatlara verilen si- malarla kontrollerine ala- taya geldik. Yeniden bir olmayanın dini de yoktur. Dikkat Şengör, Umut Yıldız, Bekir Ağırdır, Can- dayanakları bu nedenle İslamın red- yasi destek eskiden beri devam et- rak kendilerine bağlı ol- tecdide (yenilemek) muh- edilirse bunlar önce akla ve bi- sen Başaran-Symes, Ümit Boyner, Ar- dettiği iki kurum olan din adamı sı- mekte, gittikçe katlanarak artmak- mayanlara hayat hakkı ta- lime karşı çıkarlar. İkinci aşama- tacız. Yeni Maturidi’ler, zu Çerkezoğlu, Seyfettin Gürsel, Sanem nıfı ve mabettir. İslam anlayışına ta- tadır. Saydığımız temel dayanakla- nımamak ve faaliyet gös- İmam-ı Azam’lar, İmam da, ürettikleri yönergeleri iman Oktar, Osman Balcıgil, İlber Ortaylı, Em- ban tabana aykırı olsa da şeyhlik, rı güçlendiren ve devlet içinde devle- terdiği ülkeyi hile ve desi- Malik’ler, Farabi’ler, İbn-i esasları gibi sunarlar. Üçüncü rah Safa Gürkan, Uğur Batı, Vedat Milor. efendilik, velilik, ermişlik gibi sıfatla- te dönüştüren siyasi destek, himaye aşamada, devletten ve millet- selerle, olmazsa terör yo- Sina’lar, Biruni’ler, İbnül- Aslında böyle bir iki kitaba daha konu ola- rı taşıyan insanlar, fiili bir “din ada- ten aşırdıkları maddi güçle mü- ve teşviktir. luyla ele geçirmeye ça- Heysem’ler yetiştirmemiz cak kadar, yıkılması gereken engeller var. mı sınıfı” oluşmasına yol açtı. ritlerini ikna ederler. Son kerte- n Tarikat ve cemaatler, toplum- lışmıştır. FETÖ hareketi- gerekiyor. Zihnimizi, kav- Bu başlangıç olsun ve fikir üretimine n Ama bu din adamlarının bazı- sal karşılığını nasıl oluşturuyor? de işlem tamamlanmıştır. Mürit nin anlaşılması için Türki- ramlarımızı yeniden şe- öncülük etsin, okunsun ve tartışılsın. ları birbirine düşman... artık “ölü yıkayıcının elinde ölü” Yoksullaşma, bu yapılar için en ve- ye’deki son 300 yıllık mo- killendirmemiz ve en bü- Engelleri yıkalım önce, yaratıcı fikir- Günümüzde sayıları yüzlerle ifa- gibidir. Taciz, tecavüz, ekono- rimli etken. Sosyal bir hukuk devle- lerin yeşermesi ve gelişmesine ortam dernleşme çabalarının, yük ahlaksızlıklardan bi- mik, psikolojik sömürü ardından de edilen cemaat ve tarikatların her ti olmanın temel gereklerini ifada gi- hazırlayalım. din-siyaset ilişkisinin, mo- ri olan taassubu, ilim düş- sökün eder. Bu yapıların tüm te- birinin “kendinden menkul din ada- derek büyüyen zafiyet, yoksul insan Siyasette de yıkılması gereken o ka- dernleşme karşısında olu- manlığını, felsefe ve akıl mı sınıfı” bulunuyor. Hem dinsel içe- mel dayanakları ortadan kaldı- sayımızı artırıyor. Yediden yetmişe dar çok şey var ki... şan çarpık dini zihniyetle- karşıtlığını bırakmamız rılmalı. FETÖ’den sonra “paralel- rik hem de örgütsel yapı bakımın- genişleyen yoksullaşma, ekonomik rin tespiti gerekli. Bu ör- icap ediyor. İlahiyat fakül- lik”, cemaat ve tarikatların tüm dan diğer dinlerdeki sınıftan fark- ve sosyal sığınma ihtiyacını gidere- güt, çok uzun vadeli plan- telerinin isimlerinin “İsla- yönlerden inşa etmeye koyul- lı olan bu “din adamları” enflasyo- cek adres arayışına girilmesine yol larla faaliyet gösteriyor. mi İlimler” olarak değişti- Üç dokunulmazlık dukları yadsınamaz bir gerçeğe nu, Türkiye Cumhuriyeti’ni sosyopo- açıyor. Cemaat ve tarikatlar da say- Kendisini “mehdi” olarak rilmesinin sonucu felse- dönüşmüş durumda. Cemaat ve litik, sosyoekonomik ve sosyal psi- dığımız temel dayanaklardan aldık- gösteren bu terör hare- fe dersleri neredeyse or- dosyası daha Meclis’te tarikatlar, yalnız dinin değil, her koloji açıdan tehdit ediyor. Başta Al- ları güç ile bu ihtiyacı devletten “da- ketinin liderinin çok es- tadan kalkacak ve Selefi şeyin paralelini üretmek üzere. manya olmak üzere Avrupa’da her ha iyi ve daha kalıcı” sürdürebilecek- HP İstanbul Milletvekili Özgür Kara- ki tarihli yazıları ve ko- bir ilahiyat eğitimine doğ- birine ait bir cami var ancak herhan- lerine, çaresiz insanları inandırmak- Cbat, AKP Bitlis Milletvekili Vahit Ki- nuşmaları, Türkiye’de 15 ru gidilecek. DAEŞ, Tali- gi birinde namaz kılmak için Müslü- ta zorluk çekmiyor. Çoğunluğu bu Temmuz’da yapılmaya ça- dayanakları neler? ler ve MHP Bursa Milletvekili İsmet Büyü- ban gibi örgütlerin zihin man olmak yetmiyor. Bunlar Müs- şekilde eline geçiren cemaat ve ta- Cumhuriyet devrimlerinin kesin- kataman ile ilgili dokunulmazlık dosyala- lışılan kanlı darbe girişi- kodları ülkemizde ciddi lümanlıktan saptıkları için sade ve rikatlar, tek bir şeyh ya da dinsel li- mini adeta tek tek nasıl olarak propaganda edili- tiye uğraması da cemaat ve tari- rı TBMM’ye ulaştı. Yasama Dokunulmaz- bağımsız hiçbir dindar yurttaşı bile derin iki dudağı arasından çıkacak katların dayanaklarından. “Ey mil- lığının Kaldırılması Hakkında Cumhurbaş- planladığını apaçık gös- yor, modern anlamda ilmi aralarına, mabetlerine, toplulukları- emirle, şu ya da bu siyasi partiye ön- teriyor. olarak din eğitimi veren let! İyi biliniz ki Türkiye Cumhuriyeti, kanlığı Tezkereleri, TBMM Başkanlığı’na na ve dinlerine almazlar. Bir Nurcu ce etkide bulunuyor, sonra komuta- Bu, yeni bir sorun de- şeyhler, dervişler, müritler, mensup- sunuldu. Başkanlık da tezkereleri Adalet- ilahiyat fakülteleri kasıtlı bir Süleymancının, bir Menzilci bir yı belirleyecek güce eriştiği mesajı- lar memleketi olamaz. En doğru, en ğil, yüzlerce yılın birikimi olarak öteleniyor ve para- Anayasa Komisyonu’ndan oluşan Karma İsmailağa’nın mabetlerine ve arala- nı verebiliyor. olan bir sorun. Temelin- lel devlet yapılanması gibi gerçek tarikat medeniyet tarikatı- Komisyon’a havale etti. Tezkereler komi- rına elini kolunu sallayarak giremez, dır.” Mustafa Kemal Atatürk, bu sö- de taassup, yenilik karşıt- paralel bir dini yapılanma yonda konuşulup vekillerin dokunulmazlı- ibadet edemez. lığı, dini anlayışın akıl ve oluşturulmaya çalışılıyor. züyle geleceği görmüştür. Bilimi, ak- ğının kaldırılıp kaldırılmayacağı görüşüle- n Tarikat ve cemaatlerin diğer lı, özgür düşünceyi ve bireyleşmeyi cek. l ANKARA/ Cumhuriyet - BITTI -