Katalog

17 TEMMUZ 2021 CUMARTESİ 10 KÜLTÜR İBB, yeni bir sergi mekânını İstanbul’a kazandırdı. “Yaklaşım Tüneli” isimli alan, şu an bir sergiye ev sahipliği yapıyor. Romanlar umuda çağırıyor Tünel, 200 metre uzunluğunda, 4 metre algın, yaz sıcakları ve poyraz kuşa- genişliğinde ve 4.5 metre yüksekliğinde. tınca kitap okumaya ağırlık verdim. S Yayın dünyamız zengin. Yayınev- lerinde, kitabevlerinde, kitap satış sitele- rinde gördüğümüz binlerce kitabın için- den ilgi duyduğumuz alandan okumak is- tediklerimizi saptamak zorlu bir seçim. Son aylarda okuduğum romanları yaza- cağım. İçinden metro Çiğli, Cide, Ardahan Özgür Soy Çiğli Belediyesi Fakir Baykurt Roman Ödülü’nü kazanan Ali Balkız, Büyümek İstedim’de, Alevi kültürünün derinliklerine inen gözlemlerini, kör inançlara karşı top- lumsal bilincin oluşmasını aktarıyor. ORHUN Ödülü geçen yıl alan Amasanga’nın ya- geçen sergi ATMIŞ zarı Turan Ali Çağlar, Zalalı’da (Literatür) Osmanlı’nın son dönemindeki bir eşkıyayı nefis betimlemeleriyle anlatıyor. Serg İ aklaşım tüneli”, aslında tek- sergilenmiş çeşitli sergilerde. Cide Belediyesi Rıfat Ilgaz Roman hakkında... nik bir terim. Metro inşaatla- Ödülü’nü kazanan Atay Sözer, ustası ol- Melis Bektaş’ın küratörlüğün- “Yrı sırasında şantiyeye malze- Küratörlere çağrı... duğu gülmece unsurlarını büyük bir ba- de düzenlenen sergide Arek Qadr- me taşımak ve benzeri işler için kulla- şarıyla sergilediği Dünyanın En Kötü Soy, aynı zamanda küratörle- ra, Berka Beste Kopuz, Canavar, De- Avukatı’nda (Smirna), yaşamakta olduğu- nılan bu tüneller inşaat bittikten sonra re de bir çağrı yaparak Yaklaşım niz Çimlikaya, Ece Eldek, Eda Aslan, Eda muz çirkinliklerden yola çıkarak kadın-ço- ne mi oluyor? Kimisi doldurularak ka- Tüneli’nde yapılacak sergiler için iş- Emirdağ & İrem Nalça, Emin Köseoğlu, İpek cuk tacizleri ve hukuk gerçeğiyle günü- patılıyor, kimisi ise İstanbul’un göbeği birliğine açık olduklarını ve gelip Yücesoy, İsmet Köroğlu, Marina Papazyan, müz Türkiyesi’ndeki kara tehlikeye dikkat olan Taksim’deki “Yaklaşım Tüneli” gi- gezmeleri önerisinde bulundu. Metehan Özcan, SABO, Seydi Murat Koç, çekiyor. bi yaratıcı projelerle etkileyici bir hale Umut Erbaş ve Yekateryna Grygorenko Soy, “Bizim metroyla ilgili koydu- Ardahan’da 16’ncısı yapılan “Kültür ve getirilebiliyor. gibi önemli sanatçıların eserleri yer alı- ğumuz en önemli vizyonlardan biri- Sanat Günleri”nin öznesi Dursun Akçam, yor. Yaklaşım Tüneli’nin dışında ise sa- İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) si yaşam alanı olması. Bu vizyon bir yeniden yayımlanan Kanlıderenin Kurtla- natçı İpek Yücesoy’un Borçelik’in iştiraklerinden Metro İstanbul, alı- tarafta duruyor. Biz bir buçuk yıl ön- almış. “İstanbul’da Şifa Bulmak” sergisi rı ve Dağların Sultanı’nda (Literatür) sanki sponsorluğu ile ürettiği eserler şılmışın dışında bir sergi mekânını ce göreve başladık. Başladığımızda bugünü anlatıyor. sanatçılarından birisi de hayaleti andı- kalıcı olarak sergileniyor. İstanbul’a kazandırdı. Taksim’de bu- tüm tesislerimizi gezerken burayı da ran bu kirecin karşısına yaptığı çizimle lunan M2 Yenikapı-Hacıosman Met- Romanlardan gördüm. Metroda sanat platformumuz sergi mekânını kullanarak bir iş ortaya ro Hattı’nın Yaklaşım Tüneli, 19 Saklı Kimlik’te devrimci bir militanın var, hem istasyonların içerisinde hem koymuş. Bu ve bunun gibi bazı eserlerin Temmuz’a kadar ziyaret edilebilecek başka bir kimlikle yaşadığı kırk üç yıl- halkın geçtiği yerlerde sanatsal yer- lentiniz o yönde olmasın. Zaten, tüne- duvarlarda kalacağını, bazılarının yeri- olan “İstanbul’da Şifa Bulmak” ser- dan sonra döndüğü yurdunda geçmi- ler yaratmaya hem de böyle sürpriz li dolaşan sanatçıların da “Zaten öyle ni yenilerinin alacağını da öğreniyoruz. gisiyle kapılarını İstanbullulara açtı. şinin izlerini aramasını anlatan Hüseyin mekânlar yaratmaya çalışıyoruz. Bu- mekânlardan sıkılmıştık” dediğini ak- Özgür Soy ile graffiti ve mural hay- Yurttaş, Karaço’da (Tekin) işgal yıllarının Sergi, Karşı Sanat Çalışmaları işbirli- rası da öyle bir sürpriz oldu. Dünya- tarıyor Soy. Tünel etkileyici. 2005 yı- ranlığı nedeniyle “Canavar” mahlas- Soması’nda Kuvayı Milliye’nin bir direniş- ğiyle hayata geçti. Yeni sergi mekânını da da çok popüler bir şey endüstriyel lında bu tünelde bir mimarlar kongresi lı mural sanatçısının eserinin önünde çisini günümüze getiriyor. gezmek için bir araya geldiğimiz Met- alanların sanatla bütünleşmesi” söz- yapılmış ve o kongre için yapılan sergi- uzun uzun konuştuk. Soy, şakayla ka- Murat Tuncel, Trakya Güneşi, ro İstanbul Genel Müdürü Özgür Soy, leriyle Yaklaşım Tüneli sergi alanının de duvara çizilen bir eser hâlâ görülebi- rışık, biraz da ciddiyetle dünyaca ün- Tuna’dan Fırat’a, Kılıç ve Kırbaç’tan sonra mekânın daha açılmadan birçok film çıkış noktasını anlattı. Tünelin sonu- liyor. Karşı Sanat Çalışmaları’ndan ser- lü Banksy’nin gelip buraya bir eser ka- “Osmanlılar”ı Konstantiniyye’nin Zincirleri platosu, klip çekimi ve sergi talebi al- (Elfene Dünya) romanı ile sürdürüyor. na ulaştığınızda belli aralıklarla Yeni- giyi gezen sanatçılardan eserin sahibi- zandırmasını dilediğini söylüyor ve dığını dile getirdi. Kürecik’te Güneş Geç Doğar’da dev- kapı-Hacıosman metrosunun geçişine ni tanıyan çıkınca yanına künyesi de 16 sözlerini şöyle noktalıyor: “İnsanlar Aynı zamanda kendisi de bir fotoğraf- rimci bir yöredeki direnişi aktaran Hasan de çok yakından tanık oluyorsunuz. yıl sonra tekrar yerleştirilmiş. metroyu kullanarak zaman kazanırlar, çı olan Özgür Soy, fotoğraf konusunda Çerçioğlu, Nure’de (Karina Y.), bir kasa- Soy, “Metro sisteminin kalbine bakı- Tünelin duvarlarından sızan sular ne- en büyük vaadi budur metronun. Kaç yurtdışında atölyelere katılarak eğitim banın feodal gerçekliğinde bir kadının öz- yorsunuz” diyor. deniyle bazı noktalarda sarkıtlar oluş- dakikada gideceğini de bilirsin, sürp- bile almış. Daha çok sokak ve portre fo- gürlük savaşımını anlatıyor. Beyaz duvarlı, bol ışıklı, pırıl pırıl bir muş, bazı noktalarda ise o sızıntılardan riz yoktur. Ama biz pozitif anlamda toğrafları çekiyor. Bazı fotoğrafları da Veysel Dikmen, Düşünen Baykuşla- sergi mekânı değil Yaklaşım Tüneli. Bek- akan kireçler kendiliğinden resim halini sürprizler olsun istiyoruz.” rın Gecesi (2 c., Cem) adlı dev romanın- da, kimsenin adına konuşmaya yetkisinin olmadığı halde herkesin konuştuğu Tanrı 74. Cannes Fest İval İ bu akŞam sonuçlanıyor hakkında insanlık tarihinin derinliğinde gi- zemli bir yolculuğa çıkıyor. Işık Ülkesinde ve Zeytin Kuşu’ndan son- raki Yok Çünkü Telafisi adlı romanında (Everest), Zeynep Göğüş, Brüksel’de bit- pazarında bulduğu bir sehpadan yola çı- Neden ödül verilir? kıp 19. yüzyıl sonu İstanbulu’na uzanan bir serüveni romanlaştırıyor. iddi bir çoğunluk, bu yıl Cannes’da çok lerin sorunlarına, direniş simgesi olan İbram Erdem’in Evde Kal ve Öl (Barış) Nabil Ayouch’un “Haut et Fort” filmi... Cyoğun ve zengin bir sinema şöleni ya- rap müziği eşliğinde eğilen “Haut et fort” adlı romanında, küresel salgının getirdiği şandığı görüşünde birleşmekte... (Yüksek ve Güçlü), yakın planlarının de- yasaklar ekseninde emekli bir yargıç ken- Tam 42 yıldır ara vermeden bu etkinli- vingen sevecenliği yanında, toplumsal so- disiyle hesaplaşıyor. ği izleyen biri olarak, tanığı olduğum en iyi runları siyasi gerçeklerin süzgecinden do- Tımarhane’den sonra sunduğu Aparkat festival bu, diye ekleyebilirim. Üstelik, ilk ğallıkla geçiren sinema diliyle de unutul- (Bilgi) adlı ilginç romanında Nazi toplama kamplarındaki bir boksörün onur savaşımını kez başından sonuna kadar izleme olana- maması gereken sağlam bir çalışma. Na- günümüze getiriyor Selami Genli. bil Ayouch, Kazablanka’da yaşayan bir ğı bulmanın getirdiği heyecan ve yorgun- Sercan Leylek Duvar ve Adam’da (Bil- luğun, bu algıyı ne yönde etkilemiş olabi- grup gencin üzerine çöken aile ve mahalle gi), aynı döneme bilimkurgu tadında yak- leceğini sorgulamam bile, herkesle pay- baskısının yanı sıra, maçist ve dinci gele- laşarak Nazi işgalindeki Norveç’te insanın laştığım bu saptamayı değiştirmiyor. neklerin, özellikle genç kızların özgürlük- özgürlük arayışını sürdürüyor. Geriye şu soru kalıyor: Söz konusu or- lerini nasıl kısıtladığını, son derece etkin tak görüşün ya da sezginin temel neden- bir senaryo eşliğinde, bir belgesel inandı- İlk romanlar leri nedir? Dünya sineması gerçekten cid- rıcılığında işliyor... Kırık Kilit’te yaşamı 1979’da Şah’ın di bir sıçrama mı yaptı acaba? Sanmıyo- devrildiği İran’da başlayıp 12 Eylül rum. Pandemi nedeniyle çekimler yavaş- Klasik hümanist yaklaşım... Türkiyesi’nde, İsveç ve Amerika’da kova- lamış da olsa, sonuçta iki yıllık bir zaman İçerikleriyle hümanist, biçemleriyle de kla- lamaca ile süren mülteci bir genç kızla ta- dilimine yayılan aday filmlerin düzeyinin sik olarak tanımlayabileceğimiz ikinci kate- nışıyoruz (Veysel Boğatepe, Kora). matematiksel olarak yükselmesi doğal- rogideki (yine harf sırasına göre: Wes An- ve çevresindeki beşi kadın sekiz üyenin, meyecek bu gece... Bir Geçmiş Düşü’nde (Bilgi) Hasan Fa- dı. Önümüzdeki zengin seçkinin en objek- derson, Jacques Audiard, Leos Carax, Nan- içerikle biçim arasında farklı, zor denge- Ayrıca, içerik ve biçemleriyle daha “kla- ruk Levent, yazma sıkıntısını aşmaya ça- tif nedeni kuşkusuz buydu. Kaldı ki sine- ni Moretti ve François Ozon gibi...) adlara, sik” sayılabilecek güçlü birkaç film de sa- ler arayacakları kesin. Zaten tartışmasız lışan kahramanının iç hesaplaşmasını tab- ma salonlarının uzun süre kapalı kalma- Japon yönetmen Hamaguchi Ryusuke’yi de nıyorum unutulmayacaktır. öne çıkan bir aday da yok; ödüllendirilme- lolaştırıyor. sı, yönetmenlere, çekim sonrası sürece mutlaka eklememiz gerekiyor. Su gibi akan Hatice Sönmez Kaya Susku’da (İzan), lerini içtenlikle alkışlayacağımız bir düzi- geniş zaman ayırma olanağı da getirmiş- üç saat boyunca, tertemiz duyarlı bir dille, Politik sinemanın ülkemizdeki toplumsal eylemlerle iç içe ne ad var... ti. Ayrıca, televizyon ekranlarında film tü- yazgıları kesişen dört farklı karakteri derin- yaşayan bir kız çocuğunun öğretmenlik- Temelde insan, özelde kadın hakları- ‘yüksek ve güçlü’ sesi ketmek yerine, salonlarda izlemeyi önem- lemesine işleyen “Otomobilimi Sen Sür”de te kazandığı bilinçle özgür bir kadın olma nın öne çıkmasını, her tür ayrımcılığa, Adayları çok olan ilk kategoride, filmle- seyen bizler için, uzun bir sinemasal oruç- (Drive my Car) Çehov’un “Vanya Dayı”sının arayışını anlatıyor. adaletsizliğe, yolsuzluğa, şiddete ve tüm rinden genişçe söz ettiğimiz (soyadı harf tan sonra önümüze gelen bu ziyafet, kuş- kimi bölümlerini, seyircisine defalarca, hem İnsandan ve sevgiden uzak kalmayan- önyargılara karşı tavır alan yaratıcı yö- kusuz sezgilerimizi olumlu yönde etkile- sırasına göre: Catherine Corsini, Asghar de usandırmadan, üstelik haz vererek dinlet- lar için meyhane kültürü ve günlüklerinin netmenlerin ödül listesinin ilk sıralarını miş, heyecanımızı ve hoşgörümüzü pom- Farhadi, Mahamat-Saleh Haroun, Nadav tirmeyi başaran Hamaguchi Ryusuke, ödül de katkısıyla üç kuşağın yaşama sevincin- almalarını, yine ciddi bir çoğunluk bekli- palamıştı... Lapid, bir oranda da Paul Verhoeven) gibi gecesi üst sıralara çıkabilecek bir başya- den izler arıyor Meyname’de (Edebiyatist) yor; hatta özlüyor... Bu bağlamda, kadın Her ne nedenle olursa olsun, bu ge- yönetmenlere, son günlerde yarışan, Fas pıt imzalamış. Can Gazalcı. yönetmenlerin bir ölçüde pozitif ayrımcı- ce verilecek ödülleri de şimdiden alkışla- sinemasının özgün sesi Nabil Ayouch’u da Her tür hoş sürprize açık bir ödül gece- Kısacası romanlar yaşama sarılmaya maya hazırız galiba... Başkan Spike Lee lığa uğramaları da herhalde pek eleştiril- eklememiz gerekiyor. Ülkesindeki genç- si yaşamaya hazırız... çağırıyor. H Emirle geleni direnişle gönderdi Boğaziçi. Ne demişti gençler: “Bu daha başlangıç”... BAYKUr T ÖDülü, Genç piyanistler İdil BAl Kız’ı N r OMANıNA salt ’ta kolektif Fırın biret ile sahneye çıkıyor iğli Belediyesi tarafından rel bir ortama yerleştirilmesi, ALT’ın Ç Türk Edebiyatı’nın duayen özellikle köylü ağzından ya- uğla Büyükşehir Beledi- tarafından belirlenen genç pi- S2011’den isimlerinden Fakir Baykurt rarlanılarak yapaylıktan uzak Myesi tarafından düzenle- yanistlerden Hande Önder 2 bu yana devam adına düzenlenen Roman anlatımsal akışım sağlama- nen “3. Muğla İdil Biret Mü- Ağustos, Duru Aydın 5 Ağus- eden “Bak kim Ödülü sonuçlandı. Bu yıl ikin- sı, Türkiye gerçekleri bağla- zik Festivali Genç Piyanist- tos tarihinde Marmaris Am- var?” konuşma- cisi yapılan 2021 Fakir Bay- mında insanlar arasında top- ler Seçmeleri” tamamlandı. fi Tiyatroda düzenlenecek larının bu hafta- kurt Roman Ödülü’nü “Büyü- lumsallaşma duygusunu öne Genç piyanistler Hande Ön- olan 3. Muğla İdil Biret Mü- ki videosunun mek İstedim” isimli dosya- çıkarması, köy toplumunun der ve Duru Aydın, İdil Bi- zik Festivali’nde sahnede ola- konukları SALT sı ile Ali Balkız kazandı. Ro- kültürel havasını güçlü göz- ret ile birlikte sahneye çıka- caklar. Genç piyanistler İdil Beyoğlu’nda- man Ödülü’nün seçici kuru- lemlerle yansıtması, yaza- caklar. Biret ile birlikte Chopin Spi- ki Mutfak’ta lu olan; Adnan Binyazar, Bah- rın kör inançlara bağlı töre- Genç piyanistler seçmele- nato ve Büyük Polonez adlı 2019’da düzenlenen ekmek atölyelerinde yü- ri Karaduman, Hidayet Ka- ler karşısında halkta toplum- rine başvuran adayları seçi- eseri seslendirecekler. Genç rütücülük yapan Erman Topgül (Mayalı Dilim- rakuş, Işık Baykurt ve Öner sal bilinç yaratması, onun ar- İdil Biret ci jüride bulunan İdil Biret, Piyanistler Teşvik Ödülü’nü ler) ile yemek yazarı Büşra Sağlam. Anlatıcı- Yağcı tarafından değerlendi- dında yatan gerçeği ortaya Emre Elivar, Gökhan Aybu- ise Serdar Yekta Elmas ka- lar bu atölye buluşmalarının temiz gıda konu- rilerek ödülü kazanan dosya çıkarması, olayları dışından lus, Can Okan ve Münif Aka- zandı. Elmas İdil Biret’in öne- sunu katılımcılarla tartışmaya vesile olduğun- belirlendi. Seçici kurul, “Bir değil içinden görmesi ve Fa- lın belirledi. Jüri üyelerinin risi üzerine elemede çaldığı dan bahsediyor; ekmek atölyesi, tohum taka- romanda bulunması gereken kir Baykurt romanlarına uy- değerlendirmesi sonucun- eserleri 5 Ağustos’ta yapıla- sı ve belgesel film gösterimi gibi etkinliklerin olay örgüsü, kişi çizimi, or- gun bir kurgu oluşturması da Hande Önder ve Duru Ay- cak festivalin kapanış konse- şehir hayatındaki önemini yorumluyor. “Ko- tam betimlemeleri, dilin kul- nedeniyle” Balkız’ın romanını dın, İdil Biret ile birlikte sah- rinde seslendirecek. lektif Fırın” videosu saltonline.org ve SALT lanılışındaki yetkinliği, kültü- ödüle uygun buldu. neye çıkacaklar. Jüri üyeleri l İZMİR / Cumhuriyet Online sosyal medya kanallarında yayında.