Katalog

8 EKİM 2021 CUMA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Miçotakis mecliste konuştu Transatlantik ilişkilerde gerilim sürerken NATO, Rusya’ya baskıyı artırma hamlesinde Türkiye’ye gözdağı Kapışma büyüyor unanistan Başbakanı Kyriakos Miçota- Ykis, Atina ve Fransa arasında yapılan ye- ni savunma anlaşmasının herhangi bir dış tehdit durumunda iki devletin birbirine yar- ATO, Rusya misyonunda yer Kremlin, NATO’nun Rusya’nın diplomatik misyonunu küçültme dım etmesini sağlayacağını savundu. NA- alan sekiz diplomatın akredi- adımının, diyaloğun yeniden başlatılabileceği umutlarını TO üyelerinden Yunanistan ve Fransa, ge- Telefon görüşmesi Ntasyonunu iptal ettiğini duyur- neredeyse tamamen baltaladığını belirtti. çen ay stratejik askeri ve savunma işbirliği du. Karara gerekçe olarak ise bu ki- umhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, paktı imzalamıştı. Yunanistan, bu kapsam- şilerin “deklare edilmemiş Rus istih- CRusya Devlet Başkanı Vladimir ABD’nin çekilme süreci ve Fransa’nın da Fransız yapımı yaklaşık 3 milyar Avro’luk Putin ile telefon görüşmesi yaptı. barat görevlileri olmaları” gösterildi. dışlanarak ABD-Avustralya-İngiltere üç savaş firkateyni satın alacağını açıkla- Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Ayrıca, Rusya’nın NATO misyonuna savunma anlaşması sonrasında mıştı. Miçotakis’in, anlaşmanın parlamento- görüşmede, iki ülke ilişkileri ve böl- akredite olabileceklerin sayısının da Avrupa’da Washington’a tümüyle ba- da oylanması öncesi milletvekillerine yap- gesel konuların ele alındığını duyur- 20’den 10’a düşürüldüğü kaydedildi. ğımlı olmayan bir savunma sistemi tığı konuşmada, “Üçüncü bir tarafın bu iki du. Erdoğan’ın, Putin’in (69) doğum NATO’dan bir yetkili, “Rusya’nın sal- devletten birine saldırması halinde askeri oluşturulması yönünde tartışmalar da gününü de kutladığı aktarıldı. Erdo- yardımın olacağı ilk kez açıkça garanti edil- dırgan eylemlerine yanıt olarak cay- ğan, geçen hafta Soçi’de Putin ile bir devam ediyor. di” demesi dikkat çekti. Reuters’ın haberi- araya gelmişti. İkilinin ana gündem dırıcılığımızı ve savunmamızı güçlen- ne göre, Miçotakis konuşmasının devamın- başlıkları arasında ise Suriye’de İdlib Paris’ten üç vurgu dirirken aynı zamanda anlamlı bir di- STOLTENBERG da Türkiye’yi kastederek “Ve Akdeniz’de sa- gerilimi ve enerji konusu da olduğu yaloga da açığız” ifadesini kullandı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves basına yansımıştı. vaşa yol açacak sebeplerle kimin kimi teh- tepki gecikmedi. Kremlin’den dün NATO Genel Sekreteri Jens Stol- Le Drian, ABD’li mevkidaşı ile görüş- dit ettiğini hepimiz biliyoruz” dedi. yapılan açıklamada, NATO’nun tenberg ise önceki gün alınan kara- mesinden sonra parlamentoda yap- Ankara-Atina hattında Doğu Akdeniz geri- Rusya’nın diplomatik misyonunu kü- rın tek bir olayla ilgili olmadığını söy- tığı açıklamada Washington ile so- limi sürerken taraflar bir yandan da diyalog Kurz’dan ‘süper çültme hamlesinin, ilişkilerin normal- ledi. Stoltenberg, “Rusya’nın kötü ni- runların henüz çözülmediğini söyle- kanalını canlandırma hamlesinde. Taraflar leşebileceği ve ABD liderliğindeki it- yetli faaliyetlerinde bir süredir artış di. ABD ile müzakere edilecek üç ko- arasında öngörüşmeler çerçevesinde 63. tur güç’ çıkışı tifakla diyaloğun yeniden başlatılabi- görüyoruz. Bu nedenle teyakkuzda ol- nuda bu ay sonuna kadar somut so- önceki gün Ankara’da yapılmıştı. leceği umutlarını neredeyse tamamen malıyız. Tabii Rusya’nın NATO’daki nuçlar görmek istediklerini belirtti. lovenya’da düzenlenen Avrupa baltaladığı kaydedildi. delegasyon üyelerinin akreditasyon Bu konuları, “Hint-Pasifik bölgesin- SBirliği (AB)-Batı Balkanlar zir- Kremlin sözcüsü, “NATO temsilcile- tanımları dışında faaliyet yürüttük- de Fransız ve Avrupa angajmanının vesinde konuşan Avusturya Baş- rinin ilişkileri normalleştirme istek- Laschet’ten bakanı Sebestian Kurz’un, AB’nin lerini gördüğümüzde biz de hareke- stratejik önemi, daha güçlü bir Av- lerine ilişkin açıklamalarında ve fi- üyelik perspektifi sunmaması du- rupa savunmasını ve Washington’ın te geçmeliydik” diye konuştu. NATO rumunda bölgede “Rusya, Çin ve- ili eylemlerinde bariz bir tutarsızlık ile Rusya arasındaki ilişkilerin Soğuk Afrika’nın Sahel bölgesinde Avrupa istifa sinyali ya Türkiye gibi süper güçlerin rolü- var” dedi. Rusya Dışişleri Bakan Yar- devletleri tarafından yürütülen te- Savaş’tan bu yana en kötü düzeyine nün artacağı” ifadesi kavram kar- lmanya’da 26 Eylül’de yapılan seçim- dımcısı Aleksandr Gruşko ise ittifa- indiği yorumu yapan Stoltenberg, NA- rörle mücadele operasyonlarına ver- maşasına yol açtı. Kruz’un “Rusya, Alerde Sosyal Demokrat Parti’nin ardın- kın bu adımından sonra diyalog ko- diği desteğin nasıl güçlendirileceği” TO olarak Moskova ile “anlamlı bir di- Çin” dedikten sonra “veya” bağla- dan sandıktan ikinci çıkan Hıristiyan Demok- nusunda yapılan açıklamaların sami- yaloğa açık olduklarını” da ekledi. şeklinde açıkladı. cıyla eklemesi Türkiye’nin süper rat Birlik’te (CDU) parti liderliğine ilişkin tar- miyetine artık inanmadığını belirtti. Öte yandan NATO Genel Sekreteri güç tanımına girmeyeceğini, an- tışmalar alevlendi. Geçen ocak ayında CDU Rusya’dan tepki Sputnik’in haberine göre, Rus parla- Stoltenberg, Avustralya’nın Fransa cak “gibi” ekiyle düşünüldüğünde kongresinde genel başkanlığa seçilen Kuzey Stoltenberg, iki yıldır yapılmayan mentosunun üst kanadı Federasyon yerine ABD’den denizaltı alma ka- de diğer iki ülkeyle birlikte “süper Ren-Vestfalya Başbakanı Armin Laschet’e NATO-Rusya Konseyi toplantıları için Konseyi’nin Devlet Egemenliğini Ko- rarı ve ABD, İngiltere ve Avustralya güç” sayılabileceğini düşündürttü. yönelik eleştirilerin ardından kendisinin isti- DW’nin haberine göre, Kurz bu hazır olduklarını, davet gönderdikle- ruma Komisyonu Başkanı Andrey Kli- arasındaki “AUKUS” anlaşması son- fa kararı aldığı haberleri ifadeyi Litvanya Başbakanı Krisja- rini ancak Moskova’nın buna olumlu mov, “NATO’nun bu davranışı yanıt- rası ortaya çıkan ABD-Fransa anlaş- dün gündeme yansıdı. nis Karins’in bölgeye ilişkin “Bura- Laschet’in partili mil- cevap vermediğini belirtti. sız bırakılmayacak” diye konuştu. mazlığının NATO’da çatlak yaratma- sı bizim arka bahçemiz” sözlerini letvekillerine seçim ye- NATO’nun kararına Rusya’dan Öte yandan, Afganistan’dan ması gerektiği çıkışını yineledi. desteklerken sarfetti. Kurz, “Bölge nilgisinden sonra ye- coğrafi olarak Avrupa’ya ait ve Av- ni bir başlangıca ihtiyaç rupalı bir perspektife ihtiyacı var” duyduğunu ve bu süreci dedi. Dünya Bankası verilerine gö- yumuşatmak istediğini LASCHET re Çin, Balkan ülkelerinin dış tica- söylediği belirtildi. Lasc- retinde sadece yüzde 8’lik bir paya het, Türkiye ile Almanya arasında yaşanan Pakistan’ı sahip. Buna karşılık AB, halihazırda gerilim ve krizler sırasında “şantaj ve tehdit- Balkan ülkelerinin en büyük ticari lere boyun eğilmemesi” gerektiğini savun- deprem ortağı konumunda. Rusya ise tarih- makla birlikte, NATO üyesi ve AB’nin komşu- sel bağları olduğu Balkan ülkeleri- su olduğuna vurgu yaptığı Türkiye’nin Alman- nin AB üyeliğine karşı. ya için önem taşıdığına dikkat çekmişti. İki vurdu ülke arasındaki görüş ayrılıklarına rağmen di- Koalisyon sarsıldı yaloğun sürmesi gerektiği vurgusu yapmıştı. Öte yandan Kurz hükümeti kriz- Koalisyon pazarlığı le boğuşuyor. Yolsuzluk ve rüşvet Bu arada seçim sonrası hükümet kurma iddialarıyla eleştirilerin hedefi olan çalışmaları da sürüyor. Sosyal Demokrat ve bu gerekçeyle önceki gün Kurz Parti (SPD), Yeşiller Partisi ve Hür Demokrat- liderliğindeki iktidar ortağı Halk lar arasındaki görüşmeler dün başladı. SPD Partisi’nin binalarına polis baskını Eş Genel Başkanı Norbert Walter-Borjans, yapılmıştı. Koalisyon hükümetinin üç partinin, kendi renklerinden adını alan bir ortağı Yeşiller’in ise dün “başbaka- “trafik ışığı” koalisyonu oluşturmak amacıyla nı görevden alma” girişimi başlattı- farklılıkları “birer birer” törpülemek için doğ- ğı haberleri gündeme yansıdı. rudan çalışmaya başlayacaklarını söyledi. ‘ABD gölgesinde Tahran-Erivan akistan’ın güneybatısındaki Belucis- kilenen bölgenin Harnai olduğu, bura- kerpiç evin hasar gördüğünü” söylerken kalmamalı’ Ptan eyaletinde meydana gelen 5.9 da toprak kaymalarının yolları kapatma- yerel kaynaklar enkaz altında kalanlara büyüklüğündeki depremde en az 20 kişi sı nedeniyle kurtarma çalışmalarının zor- işaretle can kaybının artabileceği konu- umhurbaşkanlığı Sözcüsü İb- yol anlaşması yaşamını yitirdi, 100’den fazla kişi yara- lukla yapıldığı belirtildi. Belucistan İçiş- sundaki kaygıları dile getirdi. Bölge dün Crahim Kalın, Alman Der Spie- landı. Eyalette depremden en kötü et- leri Bakanı Mir Ziaullah Langau, “yüzlerce artçı depremlerle de sarsıldı. gel dergisine yaptığı açıklamada, ran Yol ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Hay- Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile İrullah Hadımi, İran ile Ermenistan arasında- ilişkilerde yaşadığı sorunların üs- ki alternatif güzergâhın bir aya kadar faaliye- tesinden gelinebileceğini savundu. te geçeceğini ve “Azerbaycan’a harç verme- “Bunlar, müttefikler arasında ya- lerine gerek kalmayacağını” söyledi. AA’nın şanan görüş ayrılıklarıdır. Almanya İran resmi ajansı IRNA’ya dayandırdığı habe- F-16 modernizasyonu talebi ile ilişkilerimizde de daha gerilimli rine göre Hadımi, transit geçiş yolunun bir dönemlerden geçtik, ancak bunla- aya kadar asfaltlanacağı bilgisini paylaştı. BD’nin Türkiye’yi F-35 uçağı alımı ile Türkiye’nin elindeki 80 Türkiye’ye gönderilmesine izin vermedi- rı geride bıraktık” dedi. Türkiye’nin Guris ile Kapan arasındaki yolun Azerbaycan Aprogramından çıkarma- F-16’nın modernizasyonunu istedi. ği F-35’lerden doğan boşluğun Türk Ha- güçlü bir NATO üyesi olduğunu ve topraklarından geçmesi nedeniyle alternatif sı nedeniyle Ankara-Was- Türkiye’nin ABD’den yeni F-16 al- va Kuvvetleri tarafından yakın dönem- ittifaka kayıtsız şartsız bağlı oldu- bir güzergâh arayışına girdiklerini söyledi. hington hattındaki tartışma mak istediği iddiası, Milli Savun- de nasıl doldurulacağı bir süredir tartı- ğunu vurgulayarak “Üye ülkeler Bir süredir Tahran-Bakû hattında gerilim sürerken Türkiye, envante- ma Bakanlığı’nca doğrulanmadı. şılıyor. Türkiye, F-35 programına dönüş HÜSEYIN arasındaki sorunlar NATO’yu zayıf- sürüyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham rindeki F-16 savaş uçakla- Cumhuriyet’in konuyla ilgili sorusuna için ABD’de lobi yürütse de dönüş ABD HAYATSEVER Aliyev, 27 Eylül’de 2. Karabağ Savaşı’nın 1. latmamalıdır” değerlendirmesinde rının modernizasyonu için “Biz ABD’den F-35’lerimizi veya parası- Kongresi tarafından S-400’lerin mülki- bulundu. Kalın, Avrupa’nın ABD’nin yılında AA’ya verdiği özel mülakatta, İran’a ABD’den talepte bulundu. Türkiye’nin nı istiyoruz” yanıtını veren MSB yetkilile- yetinden vazgeçilmesi şartına bağlandı- ait TIR’ların yasadışı şekilde işgalden kurta- gölgesinde kalmak yerine, coğra- ABD’den 40 adet yeni F-16 almak istedi- ri, yeni F-16 talebi olup olmadığı sorusu ğı için yakın dönemde bu konuda çözüm fi ve stratejik kararlarda etkisini ve rılan Karabağ bölgesine gönderildiğini be- ği iddiası ise doğrulanmadı. üzerine “ABD ile mevcut anlaşmalar kap- bulunabilmesi beklenmiyor. Daha önce lirtmişti. Azerbaycan’ın, işgalden kurtarı- bağımsızlığını artırması gerektiğini Yunan savunma haber sitesi defense- samında Türk Hava Kuvvetleri’nin envan- F-35’lerin gelmesiyle sayıları 30 ile 50 lan bölgeye gönderilen İran TIR’larını kont- söyledi. Batı’nın Çin ile rekabetinin review.gr’de önceki gün yayımlanan ha- terindeki F-16’ların modernizasyonu için arasında olan F-4 savaş uçaklarını pey- rol etmeye başlamasından hemen son- yapıcı bir rekabet olarak kalmasını berde Türkiye’nin ABD’den yeni F-16 alı- bir talep olabileceğini” bildirdi. derpey envanterden çıkarmayı planla- ra İran’ın Azerbaycan sınırında tatbikatla- tercih ettiklerini de kaydetti. mı ve mevcut F-16’ların modernizas- yan ancak ABD ile yaşanan sorun nede- ra başladığına dikkat çekmişti. Tahran ise yonu için talepte bulunduğu iddia edil- Çözüm beklenmiyor niyle bu planı sekteye uğrayan Türk Ha- Aliyev’in açıklamalarını “şaşırtıcı ve esef di. Haberdeki iddiaya göre Türkiye, Mil- va Kuvvetleri’nin temel gücünü, sayıla- Türkiye’nin Rusya’dan alınan S-400’ler verici” şeklinde nitelendirerek İsrail’in böl- li Savunma Bakanlığı üzerinden ABD hü- rı 240 civarında olan F-16’lar oluşturu- CIA’dan Çin nedeniyle program ortağı olduğu geye geldiğini ileri sürmüştü. kümetine gönderdiği resmi talep mektu- yor. Türkiye, envanterdeki uçakların kul- F-35 yeni nesil savaş uçağı projesin- buyla 40 adet Blok 70 serisi F-16 savaş lanım ömrünü uzatmak için moderni- den çıkarılmasının ardından ABD’nin için özel birim zasyon projelerinin bir bölümünü kendi BD Merkezi Haberalma imkânlarıyla gerçekleştiriyor. Almanya ve Danimarka, ATeşkilatı’nın (CIA) yalnızca Çin’e ve Çin kaynaklı ulusal gü- Erdoğan gündeme 37 çocuğu geri aldı venlik sorunlarına odaklanma ge- getirmişti rekçesiyle bünyesinde yeni bi- uriye’de yabancı IŞİD militanları- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdo- rim oluşturduğu bildirildi. CIA’dan Snın ve ailelerinin tutulduğu kamp- ğan, geçen ay Amerikan CBS televizyo- yapılan açıklamada, Çin Misyon lar, bu kişilerin ülkeleri tarafından ge- nuna verdiği mülakatta “Hava kuvvetle- Merkezi (CMC) adı verilen birimin ri alınması tartışmalarının merkezin- ri noktasında da Amerika’nın F-16’ların “Çin Halk Cumhuriyeti’nin oluş- de. Almanya, vatandaşı 8 kadın ile 23 devamını sürdüreceğine dair elimde be- turduğu küresel zorluğu ele al- çocuğu geri aldığını bildirdi. Dışişle- nim bir garanti var mı? Böyle bir garanti ri Bakanı Heiko Maas, “Çocukların hiç- mak için” kurulduğu belirtildi. de olmayacağına göre belki o zaman biz bir suçu yok, öte yandan annelerin CIA Direktörü William Burns, çok daha farklı adımları da atmak zorun- ise yaptıklarının hesabını vermesi ge- “CMC, 21. yüzyılda karşı karşıya ol- da kalacağız” demiş, Rusya Devlet Baş- rekir” dedi. Almanya 2019’dan beri ilk duğumuz en önemli jeopolitik teh- kanı Vladimir Putin’le Soçi’de yaptığı gö- kez bu kadar çok sayıda vatandaşını dit olan ve giderek daha da düş- Öte yandan Suriye’nin kuzeybatısın- rüşmeden sonra uçakta kendisine eş- Suriye’den geriye getirmiş oldu. manlaşan Çin hükümeti konusun- da koronavirüs vakalarında ciddi artış Gelenlerin büyük bölümünün lik eden gazetecilere yaptığı açıklamada daki ortak çalışmamızı daha da olduğu belirtiliyor. Yardım kuruluşla- Almanya’ya varışlarından sonra “gözaltına da “(Rusya’yla) uçak motorları yapımın- güçlendirecek” dedi. Washington rı, bölgeye tıbbi malzeme gönderilmesi alındığı” kaydedilirken, federal savcılar 3 da ne gibi adımlar atacağız, savaş uçak- ve hastanelere destek verilmesi çağ- yönetimi, Çin’e baskıyı artıraca- kadının, terör örgütüne üyelik, çocukları- larıyla ilgili ne gibi adımlar atacağız; bun- rısında bulunuyor. Amerika’nın Sesi’nin ğı mesajlarını daha önce vermişti. nın sağlığını ve iyiliğini ihmal etmek suçla- ları da yine etraflıca konuşma imkânımız haberinde bazı kaynakların, bölgede ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Dev- rından Frankfurt Havaalanı’nda tutuklandı- oldu” ifadelerini kullanmıştı. Cumhurbaş- resmi olarak kayıtlara geçen vaka sayı- let Başkanı Şi Cingping ise Tayvan ğını bildirdi. Berlin, Danimarka’nın da 3 ka- kanı Erdoğan’ın bu ay sonunda Roma’da sının 77 bine ulaştığını, can kaybının da krizinin ardından önceki gün tele- dın ile 14 çocuk vatandaşını, ABD ordusu yapılacak olan G20 Zirvesi kapsamında 1357’ye yükseldiğini söylediği aktarıldı. fonla görüşerek gerilimi düşürme desteğiyle yürütülen aynı operasyon çer- Ancak asıl rakamların bunun çok üzerin- ABD Başkanı Joe Biden ile de bir görüş- yönünde hamlede bulunmuştu. çevesinde ülkeye geri getirdiğini bildirdi. de olduğuna işaret edildi. me yapması bekleniyor. l ANKARA