Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
16 EKİM 2021 CUMARTESİ
2 olaylar ve görüşler
Örtülü ödenek
Hangi
amaca uygun mu
harcanıyor?
Attilâ
Bilindiği üzere hükümetler devleti temsil ederler ve onun adına
icraat yaparlar. Bu nedenlerle, yapılacak harcamalara özen
gösterilmeli, iç siyasi güdülerle hareket edilmemeli ve bu tür
harcamalar sadece devletin bekasına yönelik olmalıdır.
İlhan
?
Dr.Turgay bozoğlu içeriği açısından değerlendirildiğinde ben-
zerlikler taşıdığı görülmektedir.
Vatandaşın Vergisini Koruma derneği (VaVeK) BaşKanı
IşIl Nebioğlu
Cumhuriyet arasız devrimler demekti. İlhan bu
Farklılıklar açısından bakıldığında en
uygulayıcı yapımcı/sinemacı
bilinçle hep ileriyi hedefledi, geriyi hedef aldı.
on günlerde ülkemiz kamuoyunda sık
önemli fark bu harcamaların yapılması ile
konuşulan konular arasında Cumhur-
ilgilidir. Eski yasada, bu harcamaların Baş- Gerinin, kendisini “daha ileri” pazarlayışına pirim
kim Cumhuriyetimizin do-
Sbaşkanlığı tarafından kullanılan ör-
bakan, Maliye Bakanı ve sorumlu Bakan
vermedi. Onun içindir ki, kavgasının tarihine
ğum ayı. Ve ona çok benze-
tülü ödenek ve bu ödenekteki yüksek ar-
tarafından müştereken imza edilmiş karar-
baktığımızda, açık düşmanlar kadar, onu sahiplenir
Eyen çocuklarından birinin
tış tutarları gelmektedir. 2021 yılı haziran
nameye dayanılarak tahakkuk ettirilece-
ölüm ayı. Atatürk’ün yeni vatan, görünen gizli düşmanları da ifşa edişine tanık oluruz.
ayında yapılan harcamalar geçen yılın ay-
ği hükme bağlanmıştı. Nitekim, 5018 sayı-
yeni sosyete, yeni devlet inşa-
nı ayına göre yüzde 107, ocak-haziran top-
lı yasada da bu hüküm korunmuştur. Da-
sındaki yeni aydın Attilâ İlhan.
lamı harcamalar ise geçen yılın aynı döne- na halde toplumcu bir düşünür. Cumhuriyete benzerdi Attilâ
ha sonra bu hüküm 703 sayılı KHK’nin
10 Ekim onu kaybedişimizin 16.
mine göre yüzde 33.7 oranında artış gös-
213’üncü maddesiyle; “Cumhurbaşkanı ta- Gerçekçilik akımında “gerçek- İlhan, “Olumsuzluğu devrimci-
yıldönümüydü.
termiştir. Bu harcamaların niçin ve nereye
rafından belirlenen esaslara” şeklinde de- çi” bir tutumla var oldu. Aydının lik, disiplinsiz isyancılığı ilerici-
yapıldığını bilmesek de doğası gereği har- Cumhuriyetten iki yaş küçük-
ğiştirilmiştir.
ve solun halktan kopuşuna, ulu- lik sanmaktalar” demiş 12 Eylül
cama tutarlarındaki ani artışlar “Ülkenin tü. Birlikte büyüdüler. Devrim
sun, ülkenin gerçeklerinden ko- öncesi devrimciliği için. Bugün
Devlet-hükümet ayrımı
güvenliği ile igili olağanüstü bir durum mu
onu büyütürken o da onu bü-
puşun sebep olduğunu bıkma- görse? Neleri devrimcilik, ile-
var” sorusunu akıllara getirmektedir. Özel- Örtülü ödeneğe sınır getirmenin ötesin-
yüttü katkılarıyla. Kimsesizle-
dan anlattı. Bakın ne diyor: “(...) ricilik sanmaktayız. Bu inanıl-
likle devlet güvenliği ve bundan dolayı giz- de, asıl önemli olan; bu ödeneklerin yasa-
rin kimsesine borcunu, onu an-
kültürel yabancılık; yani metodu maz noktaya gelineceğini tah-
li kalması gereken harcamalar için getiri- daki kullanım amaçlarına uygun harcan-
layarak ve anlatarak ödedi. Dö-
-‘diyalektik uygulamayı’- ulusal- min etmiş ve çıtayı bunu engel-
len bu ödenek hemen hemen her ülkenin ması ve objektif bir denetlenme mekaniz-
nemin yetiştirdiği biri olduğu
laştıramamak; sosyalist aydınlar- lemek için yukarıda tutmuştu
bütçe sistemi içinde yer alır. masının oluşturulmasıdır. Yedek ödenek
için değil, bu düşü en iyi anla-
la işçi sınıfını bir araya getiremi- belki. Alnında ışığı ilk hisseden
Devletlerin mali sistemlerini düzenleyen ve temsil, ağırlama gibi bir niteliğe dönüş-
yanların başında geldiği için.
yor. İşin tuhafı, hareket noktası kişi olarak. Cinayeti kör bir ka-
çeşitli yasalar vardır ve bu yasalar, hükü- türülmemeli, gizlilik özelliği olmayan an-
Hatta belki, düşü Gazi ile birlik-
‘üretim gücü’ yani işçiler olaca- yıkçı gördü. Ben gördüm kulak-
metlerin yaptığı kamu harcamalarına, top- cak ivedi olan veya ilgili diğer mevzuat-
te gerçekleştirenlerin çoğundan
ğına, bizde aydınlar oluyor, onlar larım gördü.
ladığı kamu gelirlerine ilişkin hususları be- la örtüşmeyen ödemelerde bürokrasiye ta-
daha iyi anlayan.
da ilericilikle Batıcılığı karıştırıp
lirlemekte ve denetlenmesini sağlamakta- kılmamak amacıyla bu tertipten yapılma-
Kaptan’a bin selam
Cumhuriyet arasız devrimler
durduklarından, işçilerin güveni-
dır. Ülkemizde de bu konuda temel yasa malıdır. Ayrıca, bir diğer önemli husus ise
demekti. İlhan bu bilinçle hep
Gidenlerin ardından, “Bugün-
ne sahip değil! Sonuç: Halkla ay-
olan ve uzun yıllar bu misyonu gören 1927 devlet ile hükümet arasındaki farkı oluştu-
ileriyi hedefledi, geriyi hedef al-
leri görseydi” deriz. Bazen duygu
dın arasındaki uçurum, sosya-
tarihli ve 1050 sayılı Muhasebei Umumiye ran ince ve hassas çizgidir. Bilindiği üzere
dı. Gerinin, kendisini “daha ile-
“iyi ki görmedi” olur. Ama kimi-
lizmle halk arasındaki uçuruma
Kanunu “mali anayasa” olarak kabul edil- hükümetler devleti temsil ederler ve onun
ri” pazarlayışına prim vermedi.
leri var ki onlar iki durumun ve
dönüşüyor.”
miş ve yararları büyük bir uzlaşıyla be- adına icraat yaparlar. Bu nedenlerle, yapı-
Onun içindir ki kavgasının tari-
iki duygunun birleştiği insanlar-
Diyalektik uygulamayı ulusal-
nimsenen bu kanun 10/12/2003 tarihli ve lacak harcamalara özen gösterilmeli, iç si-
hine baktığımızda, açık düşman-
dır. Durum kötüdür, fakat o ol-
laştırmak! Bu başlığın bugün-
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kont- yasi güdülerle hareket edilmemeli ve bu
lar kadar, onu sahiplenir görü-
saydı daha az kötü olacağına ina-
rol Kanunu’nun kademeli olarak yürürlüğe tür harcamalar sadece devletin bekasına kü solun kadük tartışmalarından
nen gizli düşmanları da ifşa edi-
nırız. Rehavet içinde kurtarıcı
girmesi sonucunda yürürlükten kalkmıştır. yönelik olmalıdır. Tüm bu nedenlerden ve çok uzak ve ileri seviyede bir tar-
şine tanık oluruz. Kemalizm ile
vergi mükelleflerinin ödediği vergilerin bekleyip duruşumuz da bundan
tışma olduğu açık.
Önemli fark
Atatürkçülük kavramlarını ayır-
kullanımının yerindeliği açısından dola- değil mi? Zaaf bu, ama haklıyız-
Cumhuriyete benzerdi
Genel kabul görmüş bütçe ilkeleri kap- yı örtülü ödenek harcamaları için özellik- ması da bunun içindi. Ona göre,
dır da bir yandan. O güzel atla-
samında açıklık ve şeffaflık öne çıkan hu- le Meclis tarafından yapılcak bir denetime ikincisi birincisini değersizleştir-
Toplumcu hareketin sanat ra binip giden güzel insanlar öz-
suslardır. Bu kapsamda kamu gücüyle top- ihtiyaç vardır. Bu bağlamda örtülü ödenek-
mek için yaratılmıştı. Adı bir al-
uzantısı için de duruşu tutar- lenir elbet.
lanan vergilerin ve diğer gelirlerin bir di- le ilgili söz konusu 24’üncü maddenin ye-
datmacaydı.
lıydı. Sanat yoluyla kavga veri- Attilâ İlhan, anlamaya ve an-
ğer ifadeyle kamu kaynaklarının nerede niden gözden geçirilmesinde fayda vardır.
Kemalizm, milli, devrimci, an-
liyor diye didaktik olunmama- latmaya ömür adadığı devrimin
ve nasıl kullanıldığı çağdaş toplumlarda Sonuç olarak, ülkemizde genellikle mu-
tiemperyalistti. Atatürkçülük
lı, estetikten ödün verilmemeliy- en büyük yarasını alışından he-
önemli bir konudur. Ancak, devletlerin giz- halefetin eleştirdiği bu konuya iktidar par-
adıyla sunulan ise bu ilkelerden
di. Halka yaklaşmak biçimin de- men önce gitti bu dünyadan.
li kalması gereken harcamalarının olma- tilerinin de duyarlı davranması ve çağdaş
arındırılmış, kuru laiklikten iba-
ğil, içeriğin göreviydi. “Sanat, sa- En alçak saldırılara tanık olma-
sı da doğal karşılanan bir durumdur. Ülke- demokrasilerde vergi mükelleflerine he-
ret, muğlak bir kavramdı. Bütü-
nat için mi, toplum için mi” tar- dı. İşte o duygu... İyi ki mi, keş-
mizde de bu amaçla yapılan harcamalar il- sap verme alışkanlığı ve sorumluluğunun
nü parçalayarak, laikliğin yalnız
tışmasının da cevabı gibi değil ke mi?
gili mevzuatta “Örtülü Ödenek” adıyla yer ülkemizde de kazanılması açısından siya-
bırakılışının sonuçlarını bugün
mi? İkisi bir arada mümkün ve Ben keşke deme “bencilliğini”
almış, bütçede de halen “Gizli Hizmet Gi- si gündemin bu önemli sorununun parla-
görmekteyiz.
gerekli. Bu duruşun, aşk şairi tercih edeceğim. Çünkü, giden-
derleri” olarak bütçeleştirilmiştir. mento çatısı altında uzlaşılarak bir yasal
“azımsanması” için gerekçe ya- ler yerlerini demirin tuncuna bı-
Örtülü ödenek ile ilgili hususların her iki değişiklikle çözüme kavuşturulması de-
Vasiyetvari öngörü
pılacağını da tahmin etmiş olma- rakıp, keçiler Abdurrahman Çe-
kanunda da yer aldığı, genel kapsamı ve mokrasi adına güzel bir adım olacaktır.
“Düşmanlarım beni aşk şairi
lı. Sanatındaki tavır tıpkı Cum- lebi sayıldıkça, gelecek gelme-
olarak anacaklar” demişti namı
huriyet gibi... En iyisine, kendi- den kararıyor. Aydınsızlıktan
diğer Kaptan. Bu öngörü aynı za-
si kalarak sahip olmak. Karşı- kırılıyor yurdumuz.
manda bir vasiyet sanki. “Aldan-
tının saldırısı da benzer; değer- Düşünüyor insan; mesela
ma” dercesine. Aşkı, kadını, has-
sizleştirmek. Yazılarında sıklık- “Yetmez ama evet” rezaletini
reti, kenti resmedişinin benzer-
la, devrim ve büyük liderini kü- görseydi neler derdi? Keşke gör-
siz ve büyüleyici olduğu muhak-
çültmek, silikleştirilmek, değer- seydi ve neler neler deseydi...
kak. Fakat o kendini hep bir top-
Sana bin selam Kaptan.
sizleştirmek, Batı çıkarlarına uy-
lumcu olarak niteledi, öyle de ya-
Yaranla berenle nice
durmak için yürütülen gizli ve
şadı. Şair, romancı, gazeteci, se-
yaşlara Cumhuriyet. Biz sana
açık savaşa değindi. Bu, düşman-
narist, sinema eleştirmeni ve fe-
mecburuz, bilemezsin.
ların tek silahıydı.
“Cumhuriyet bilhassa kimsesizlerin kimsesidir.”
29 Ekim 1923’ün 98. yılında,
Cumhuriyet Bayramı’nı
gençlerimize kültürel destekle kutluyoruz...
100 GENCİMİZE
29 EKİM
CUMHURİYET BAYRAMI SETİ
Destek ve İstek için:
ankaracumok@gmail.com
•0506 276 3864