Katalog

DUNYA Tokalaşma krizi sonunu getirdi İsveç’te Yeşiller Partili Müslüman siyasetçi Yasri Shamsudin Khan (30), televizyona röportaj verdiği esnada kadın muhabirle tokalaşmak yerine elini göğsüne götürdü. Parti içinden gelen sert tepkiler üzerine istifa ettiğini duyurdu. İki kişiyi büyücü diye yaktılar Orta Afrika ülkesi Zambiya’nın başkenti Lusaka’da çıkan yabancı karşıtı ayaklanmada iki kişi canlı canlı yakılarak öldürüldü. Ülkedeki Ruandalıların büyü cinayetleri işlediği söylentisiyle başlayan olaylarda yakılanlar Zambiyalı oldu. ‘Anlaşma hukuka aykırı’Cuma22Nisan2016 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN 13 Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi, sığınmacı anlaşması için “Uluslararası ‘Vize muafiyetini hukuku en hafif ifadeyle zorluyor, en ağır ifadeyle sınırlarını aşıyor” dedi sulandıracaklar’ Avrupa’nın en önde gelen insan hakları kurumu, İkinci Dünya Savaşı sonrası yaşanan en büyük sığınmacı akınına Avrupalı liderlerin bulduğu çözüme isyan etti. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), Konsey üyesi Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında imzalanan Geri Kabul Anlaşması’nı “Avrupa hukukuna aykırı” ilan etti. Salı günü Başbakan Ahmet Davutoğlu’nu ağırlayan AKPM, önceki günkü oturumunda sığınmacı krizini ele aldı. Hollandalı parlamenter Tineke Strik’in hazırladığı “18 Mart 2016 ABTürkiye anlaşması çerçevesinde mültecilerin durumu” başlıklı rapor oylamaya sunuldu. Anlaşmanın “Avrupa hukuku ve uluslararası hukuku en hafif ifadeyle zorladığı, en ağır ifadeyle ise sınırlarını aştığını” savunan rapor, 47’ye karşı 58 oyla kabul gördü. AKP üyesi parlamenterlerin bu ibareleri sildirmek için sunduğu iki değişiklik önergesi ise reddedildi. Raporda, Yunan adalarındaki mültecilerin sağlıksız koşullarda tutulduğuna, sığınma başvurusu reddedilenlere yeterli yasal koruma sağlanmadığına dikkat çekildi. “Anlaşma kağıt üzerinde da hi mülteci ve göçmenlerin hakları konusunda ciddi sorular doğururken pratikte daha da sorunlu” denildi. Avrupa Adalet Divanı’nın iltica prosedürüyle ilgili AB yasasının 35’inci maddesindeki “yeterli koruma” kavramını yorumlaması ve bu tamamlanana dek geri göndermelerin askıya alınması istendi. Yunanistan’dan diğer Avrupa ülkelerine dağıtılmaları planlanan 160 bin mülteciden henüz sadece 937’sinin yerleştirilmiş olması “utanç verecek kadar yavaş” olarak nitelendi. ‘Kuvvetli bir yanıt’ AKPM, Alman parlamenter Annette Groth imzalı “Suriyeli mülteciler krizine Avrupa’dan kuvvetli bir yanıt” tasarısını da oyladı. Üye ülkelerin Suriyeli mültecilerin Avrupa topraklarına girişlerini engellememesi ve “güvenli ülke olmadığı” gerekçesiyle sığınmacıları Türkiye’ye geri göndermemelerini isteyen metin, 36’ya karşı 62 oyla kabul edildi. Kararları hukuken bağlayıcı olmasa da AKPM, Birleşmiş Milletler ve insan hakları örgütlerinin tepkisini çeken Geri Kabul Anlaşması’nı sorgulayan ilk Avrupa parlamentosu oldu. ‘Köpek eti yediler’ iddiası Yunanistan’da mahsur kalan sığınmacılar, Makedonya sınırındaki İdomeni kasabasında çaresizce bekliyor. Yemek kuyruğuna çocuklar da giriyor. Öte yandan Midilli adası, aç kalan sığınmacıların köpek yediği iddialarıyla çalkalanıyor. Yerel bir haber sitesi, Tsamakia sahilinde kalan sığınmacıların tahliye edilmesinden sonra temizlik ekiplerinin köpek leşlerine rastladığını yazdı. Site, köpeklerin yenmiş olabileceğini ileri sürdü. Ancak Belediye Başkanı Spiros Galinos ise haberleri öfkeyle yalanladı. İngiliz Financial Times gazetesi, bazı AB üyelerinin Türkiye vatandaşlarına vize muafiyetini ertelemek için ‘el freni’ arayışına girdiğini yazdı. Vaatlerini siyaseten ‘daha hazmedilebilir’ hale getirmeye çalışan Fransız, Alman ve diğer diplomatların, 80 milyon yerine sadece yöneticilere ya da öğrencilere vize serbestisi tanımak gibi ilave şartları değerlendirdiği öne sürüldü. ‘Ayda 1100 sığınmacı alalım’ Türkiye’yle imzaladığı anlaşmada, geri gönderilecek her Suriyeli için bir Suriyeli almayı taahhüt eden AB, kabul edeceği sığınmacıların sayısını aylık 1100 ile sınırlandıracak. Alman haber ajansı DPA’nın haberine göre, Lüksemburg’da toplanan AB içişleri bakanları, sığınmacıların nasıl paylaştırılacağı konusunda daha önce verilen sözler üzerinden somut bir formül oluşturmayı hedefliyor. 100 yıllık acının izleri Noyem Hovhannisyan 1910’da Musa Dağı’nda doğmuş. “Annem, iki kardeşim, amcam, teyzem ve büyük annem öldü” diyor. Tigranuhi Asatryan ABDgazetesi New York Times, son 10 yılını 1915 olaylarından sağ kurtulan Ermenileri fo toğraflayarak geçiren Na zik Armenakyan’ın kareleri ni ve o karelerin hikâyelerini paylaştı. 1912’de Kars’ta do ğan Yelena Abrahamyan, tanık olduklarını “Bir kadın kucağında çocuğuyla neh re atladı. Nehirde cesetler, giysiler, bir beşik yüzüyor du. Kimse ağlamıyordu” di ye anlatıyor. 1908 Musa Dağı doğumlu Varsenik Lagisyan, “Türkler kö ye girdiğin de ne ya pacağımı zı öğretti ler. Ya öl dürecektik, ya ölecek tik” diyor. 1907’de Mari Vardanyan Malatya’da doğan Mari Var danyan da Türk komşuları nın onları evinde saklayarak kurtardığını hatırlıyor. Tigranuhi Asatryan ise 1910’da Kars’ta doğmuş. “Ben zengin bir ailedendim ama katliamdan kimse kur tulamadı” diyor. Erdoğan en etkili 100’de ABD’nin Time dergisi dünyanın en etkili 100 kişisinin listesini yayımladı. Listede Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da var. Derginin köşe yazarı ve Avrasya Grubu Başkanı Ian Bremmer da Erdoğan’ı “Ortadaki Adam” başlığıyla tanıttı. “Erdoğan dikkate şayan bir lider. Daha önce ülkenin siyasi ve ekonomik yaşamına hiç katılmamış milyonlarca insanı güçlendirerek ülkesini olumlu yönde değiştirdi” diye başlayan yazı şöyle devam et ti: “Aynı zamanda egoist ve alıngan; iktidar hırsı Türkiye’de ifade özgürlüğünü tehlikeye soktu ve ülkesini otoriterliğe itti.” Bremmer “Erdoğan’ın Suriye’deki savaş ile sığınmacı krizinin arasında bugün dünyadaki en önemli jeopolitik alanı elinde tuttuğu söyleniyor. Bu onu Batı’nın hem değerli hem de tehlikeli bir müttefiki yapıyor” yorumunu yapıp “NA TO ortaklığında ve göçmen akınının kontrolünde tatmin edici ol mayan” Erdoğan’la ilgili şu öngörüde bulundu: “Yetkilerini artırmak için anayasayı değiştirme girişimi başarısız olacak. Ama yakın zamanda başka bir yere gideceği yok. Batı için Erdoğan sınavı daha yeni başlıyor.” Listenin liderler kıs mında ABD, Almanya, Fransa’nın yanı sıra Kuzey Kore, Rusya ve Çin liderleri de yer aldı. İTALYA BM 500 kişilik faciayı doğruladı BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, İtalyan yetkililerin iki gün önce bir mülteci gemisinin battığı yönündeki haberini doğruladı. İçinde 500’den fazla mülteci bulunan geminin Libya ile İtalya arasında battığı, bazı mültecilerin küçük bir bota binerek kurtulmayı başardıkları belirtildi. SURİYE IŞİD’e karşı ‘uçan kaleler’ devrede ABD’nin ‘uçan kale’ denen B52 ağır bombardıman uçakları ilk kez Irak’taki IŞİD hedeflerini vurdu. Soğuk Savaş’ın sembolü yarım yüzyıllık devasa uçakların ilk hedefi Musul’un güneyindeki bir silah depolama tesisi oldu. B52’ler Ortadoğu’da en son 1991 Körfez Savaşı’nda kullanılmıştı. BREZİLYA Rousseff’e darbe üzerine darbe Kongre’nin azledilmesini istediği Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff’in, yolsuzlukla suçlanan selefi Lula da Silva’yı hükümet genel sekreterliğine atama girişimi yargıya takıldı. Anayasa Mahkemesi, atamayla ilgili karar alma sürecini ertelediğini duyurup yeni tarih de açıklamadı. VENEZÜELLA 10 eyalette elektrik karneyle Petrol fiyatlarındaki düşüşle ekonomik durgunluğa giren Veneüzella’da kuraklıkla bağlantılı elektrik yoksunluğu had safhaya çıktı. Hafta sonu tatilini üç güne çıkaran, zaman dilimini yarım saat kaydıran Maduro yönetimi, şimdi de en kalabalık 10 eyalette düzenli elektrik kesintisi ilan etti. YUNANİSTAN SYRIZA’ya rakip parti kuruldu Yunanistan eski meclis başkanı Zoi Konstantopulu, Özgürlük Rotası (Plefsi Eleftherias) adıyla yeni bir solcu parti kurduğunu açıkladı. “Geleceği Troyka’sız kuruyoruz” diye konuşmasına başlayan Kostantopulu, “Geleceğe yelken açıyoruz” dedi. Partinin amblemi, 4 mavi yelkeni olan mor tekne. Kürt federasyonu için yeni ordu: Özerk Koruma Birlikleri Suriyeli Kürtler geçen ay kuzeyde fe aylık eğitimi tamamladığını belirtti. Ama Kürt olma derasyon ilan etmeleri yanlar, Rojava’daki kontrol nin ardından yeni bir as noktalarında askeri eğitim keri yapılanmaya gidi almamış erkeklerin sapta yor. Fransız haber ajan narak zorla askere alınma sı AFP, federasyonu sa sından şikâyetçi. vunacak Özerk Koruma Birlikleri’ne katılmak için “zorunlu” askeri Renas Roza 50 asker esir Rojava’ya bağlı ama hem eğitimden geçenlerle görüştü. YPG’nin hem de hükümet güçle Türkiye sınırına yakın Amu rinin bulunduğu Haseke vilayeti da’daki karargâhtan konuşan karıştı. Haseke’deki Kamışlı ken Özerk Koruma Birlikleri Komu ti son iki günde YPG ve Asayiş ile tanı Renas Roza, “Bu, Suriye’nin hükümet güçleri arasında çatış kuzeyinde federal bölgenin sa malara sahne oldu. Kürt güçleri vunulmasını üstlenecek yeni or dün hükümet güçlerinin sığındığı dunun çekirdeğidir” dedi. Ro hapishaneyi basıp karşı taraftan za 1830 yaş arası binlerce Kürt, 5060 kişiyi esir aldı. YPG’ye göre Arap ve Süryani erkeğin YPG li iki günde hükümet güçlerinden derliğinde üç aşamalı askeri 9 21, Kürt güçlerinden 5 kişi öldü. Başkan Obama, Kral Selman’la görüştü. Arapların gönlünü almaya gitti İran’la anlaşma yaparak müttefiki Suudi Arabistan’a ağır darbe indiren ABD Başkanı Barack Obama, Riyad’de soğuk karşılandı. Sadece valinin karşıladığı ve devlet kanalının takip etmediği Obama, Suudi Kralı Selman’la görüştükten sonra Körfez İşbirliği Kon seyi (KİK) zirvesine katılan ilk ABD Başkanı oldu. Suudilerin eski istihbarat şefi ve ABD Büyükelçisi Turki Faysal’ın “ABD çok değişti. Eski günlerin geri gelmesini bekleyemeyiz. Daha ne kadar ABD’ye bağımlı kalacağız, liderlerine güveneceğiz” açıklaması dikkat çekti. Türkiye’den Salih’e darbe 2011 Arap isyanları sırasında devrilen ancak Suudi müdahalesine karşı Şii Husile re destek vererek yeniden önemli bir güç haline gelen eski Yemen Cumhurbaş kanı Ali Abdullah Salih’e Türkiye darbe indirdi. Su udi Arabistan’ın Mart 2015’ten beri Yemen’de Salih Husilere yönelik süren as keri müdahalesi binlerce sivi lin canına mal olurken, Birleş miş Milletler Güvenlik Konse yi Nisan 2015’te Suudi saldırısını destekleyen bir karar almıştı: Yemen’e silah ambargosu, Şii Husilerin lideri Abdulmelik Husi, eski Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih ve oğlu Ahmed için yaptırım. Bu kapsamda dün Türkiye Salih ile oğlunun mal varlığının dondurulmasına ilişkin kararı yürürlüğe koydu. Bakanlar Kurulu kararıyla Salih’in Türkiye’deki tüm mal varlıklarıyla ilgili işlemler donduruldu. C MY B