Katalog

BULMACA 14 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 27 Kasım 2016 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, bu yılki Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ABD’li şarkı sözü yazarı, besteci ve şarkıcı... “Aynı ırmakta iki kez yıkanamazsınız” sözüyle değişmenin sürekliliğini vurgulayan ve diyalektik felsefenin öncüsü kabul edilen eski Yunanlı filozof. 2 Dört yaşına kadar olan dişi manda... Safrayı bağırsağa veren kanal... Rüzgârın savurup biriktirdiği kum yığınları. 3 “Karşılıksız elde edilen şey, avanta” anlamında argo sözcük... En büyük temsilcisi Handel olan dinsel müzik türü... Saçı dökülmüş olan kimse. 4 Trabzon’un bir ilçesi... Herhangi bir nedenle armağan kabul edenin, vermek zorunda olduğu karşılık... Hizmet hayvanlarının ayağına çakılan demir... “Ölmek değildir ömrümüzün en feci işi / Müşkül budur ki ölmeden evvel ölür ” (Y. K. Beyatlı). 5 Telli bir çalgı... Buda rahiplerinin güneşten korunmak için kullandıkları, palmiye yaprağından yapılmış büyük yelpaze... Küçük çubuklarla oynanan bir oyun... Hayvanlara vurulan damga. 6 Van’ın Başkale ilçesinde bir kaplıca... “Muhibbi’nin kaddin dal eyler /Ağlatuben gözyaşını sey eyler”(Kanuni Sultan Süleyman)... “Sığla yağı” da denilen ve günlük ağacından elde edilen balsam. 7 “Âlem çiçek olsa ben olsam / Dost dilinden tatlı bal bulamadım” (Pir Sultan Abdal)... Samsun’da Ladik Gölü kıyısında bir kale... Gana ve Togo’da yaşayan bir halk. 8 Başlangıçta yer alan... Briçte roberi oluşturan iki bölümden her biri... Samaryum elementinin simgesi... Bir kimseye, bir şeye güvenme... Danslı ve içkili gece toplantısı. 9 Kuran’da bir sure... İskoç erkeklerinin giydiği kısa eteklik... Küçük mağara... “Ey benim dev memesinde cüceler emziren memleketim” (B. R. Eyüboğlu). 10 Köpek... Bir izleyici topluluğu önünde yapılan gösteriden sonra toplanan para... Bu haftaki bulmaca ödülü Marksizm ve Sınıflar Dünyada ve Türkiye’de Sınıflar ve Mücadeleleri Hazırlayanlar: Sungur Savran Kurtar Tanyılmaz E. Ahmet Tonak Yordam Kitap Hatay ilinde bir ova... Bir kimseyle birine gönderilen eşya ya da para. 11 Yazılışları aynı, anlamları farklı sözcükleri bir arada kullanma sanatı... Filipinler’in Mindanao Adası’nda bir kent... Bir kimseyi kötü bir iş yapması için kışkırtma... İlgi eki. 12 İletişim ve bilişim kuramlarında, olanaklı iki seçenek arasında yapılan seçime dayalı bilgi birimi... Kayırmak, korumak... Eski Mısır’da güneş tanrısı... “Yine yükünün kervanı geldi / Çekemem bu derdi bölek seninle” (Feryadi). 13 Keskin kokulu bir gaz... Bir Asya ülkesinin başkenti... Orhan Hançerlioğlu’nun bir romanı. 14 Bağışlama... Asya’da bir başkent... İstavrit balığının küçüğü. 15 İçinde maden ergitilen kap... Kırılmış taş döşenip silindir geçirilerek yapılan yol. 16 En küçük izci kuruluşu... Dönme, geri gelme... Konfüçyanizm’in yedi temel ilkesinden biri. 17 Mavi renkli bir süs taşı... Geleneksel Türk evlerinde önü açık sofa. 18 Bütün kutsal Hint metinlerinin başında ve sonunda yinelenen mistik hece... Uzun konuşma... Lantan elementinin simgesi. 19 Japon lirik dramı... Belli bir amacı olmayan dayanaksız söz... Önleme, engel olma. 20 Bayramda verilen bahşiş... Yemin... Sinop’un Erfelek ilçesinde bir şelale. 13.11.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Sungur Savran, Kurtar Tanyılmaz, E. Ahmet Tonak’ın hazırladıkları “Marksizm ve SınıflarDünyada ve Türkiye’de Sınıflar ve Mücadeleleri” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 13 Kasım 2016 1598 KAZANANLAR: Cihan Fikri Kalay, Yücel Fuat, Süleyman Fuat İçelliler, İsmail Metin Feran, İSTANBUL, Musa Tutal, ANTALYA, Nuri Mıdıkhan, Gazanfer Kaya, Hande Akgür, Samih Azmi Ezer, Burçin Demirayak, İlker Özoğul, İZMİR, Dursun Yiğit, KAYSERİ, Esma Bahar Mete, Arslan Eser, Şaziye Gül Türk, Sevgi Yavuz, ANKARA, Selami Erkan, BARTIN, Hasan Lağap, ADANA, Mahmut Kaya, AYDIN, Haşim Sarısoy, ANTALYA, Mehmet Ali Tez, Sabahat Dizman, TEKİRDAĞ, İlhami Nevzat Kültür, MERSİN, Birsel Genç, SAMSUN, Metin Duyar, ESKİŞEHİR Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 MA R K TWA İ N V A R DA KO S T A 2 EVERE S P İ NOZA L E TOON 3 MA EN İ P SEC İ A P RANT İ 4 D RAM TURANE ROL AĞ EM 5UYGAR Rİ ER K AN T A RMA 6HAR TUÇ PO OT KO İ U S 7Ş AODA İ NE AS I NEH İ Y 8 E T R ROMANO E R A L İ DO 9 V İ NY E T UÇURUM NOK S AN 10 K A P U D A N E MU S AH İ P UR 11 E R M İ A ZMA K FE EL EN 12 T A T R A N Z E S O R O R A T E 13 E İ ANE A L L A P R İ MA ELF 14 S Ö M B E K İ LİÇİ L 15 E K AK S LAŞ RA 16 N E K T A R A N M A Z I 17 D R R A S Y O N E L K 18 A K E M İ P İ S İ N AT 19 L O P A S İH KAT LA 20 P E R S O N A L İ S M O YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 19322011 yılları arasında yaşamış, gerçekleştirdiği eğitim ve konut yapılarıyla tanınmış mimarımız... Nesnelerden, hiç ilgisi olmayan anlamlar çıkarma. 2 Düz ve geniş arazi... Bir cetvel türü... Mahkemeden ve davalardan korkma... “Suya düşeni yakmaz” (Karacaoğlan). 3 Endonezya’da dolmuş olarak kullanılan üç tekerlekli araba... Dans... Genellikle kibrit çöpleriyle oynanan bir oyun... Tropikal bölgelerde yetişen ve yumruları besin olarak kullanılan bir bitki. 4 Ringa balığı avcılığı için özel olarak donatılmış tekne... Genellikle sirk gösterileri için eğitilen, sağrısı iri benekli bir at soyu... Eski Türklerde çocukları koruyan tanrıça. 5 Giysi kolu... Ekin biçildikten sonra toprakta kalan köklü sap... İskambilde 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:..................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... bir kâğıt... Bir soru sözü... Azerbaycan’ın plaka imi... Demir elementinin simgesi. 6 Ancak ikinci derecede bir önemi olan... Aşıboyası... Geleneksel Hindu tıp bilimi. 7 Adapazarı Ovası’na verilen bir başka ad... Bir adın ya da sözcüğün baş harfi... Türk müziğinde “usul” anlamında kullanılan sözcük. 8 Numaranın kısa yazılışı... “Beyaz, gibi yağdı kar” (Ataol Behramoğlu)... Deveye yedirilen kepek topağı... Hep yeşil yapraklı ve beyaz çiçekli bir ağaç. 9 Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında İngiltere’ye sadık kalan koloniciler için kullanılan sözcük... Parola... Yemen ve Etiyopya’da yetişen, yaprakları uzun süre çiğnenince sarhoşluk veren bir ağaççık. 10 Sapkınlık... Çalı çırpıdan yapılmış kulübe... Bir peygamber. 11 İlgeç... Bir nota... Herhangi bir şeyi belirleyici durum ya da davranış... 1944’te doğan ve genellikle köseleden yaptığı soyut anlayıştaki yapıtlarıyla tanınan heykelcimiz. 12 Motorlu taşıtlarda direksiyon ile tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan mil... Burun iltihabı... Reçinesi çok beğenilen bir orman ağacı... Arjantin’in plaka imi. 13 Boğanotundan çıkarılarak hekimlikte kullanılan zehirli bir madde... Bir çift at tarafından çekilen, üstü kapalı ve dört tekerlekli bir binek arabası... Bilgin. 14 “Bir de şişesinde balık olsam” (Orhan Veli)... Delikli ve köpüklü lav akıntısı... Samsun’un Ladik ilçesinde bir kaplıca. 15 19282008 yılları arasında yaşayan ve uluslararası bir üne sahip olan sopranomuz. 16 Yankı... Kâğıt oyunlarında ortaya para koyma... Spor karşılaşmalarında seyircileri coşturan kimse. 17 İzlanda’nın plaka imi... Rus mutfağına özgü, bir çeşit balıklı börek. 18 Argoda marka ve moda düşkünü genç kızlara verilen ad... “Mutlu Olmak Sanatı”, “Söyleşiler” gibi yapıtları dilimize de çevrilen ünlü Fransız filozof... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası. 19 Tropikal Afrika’da yetişen bir ağaç... Karadeniz Ereğlisi’nde ketenle dokunan ve giysi yapımında kullanılan bez. 20 Meksika’da sokaklarda çalınan bir tür müzik kutusu... Kuzey Amerika Kızılderililerinin geleneksel çadırı. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Salvador Assael Ege İkili Şampiyonluğu 2009 yılında TBF altın masterpoint sistemine dahil olan turnuvaya bu yıl 254 çift katıldı. Sonuçlar: 1. Melih ErsözCamâl Çetin % 58.88 2. Deniz ÜnalanÜmit Tarhan % 58.80 3. Ahmet H.TekinAydın Köse % 58.08 Şampiyon ÇetinErsöz çifti Tehlikeyi görün! ¦ D65 ¦ RV42 ¦ ¦ ARDVT2 ¦ R82 ¦ AD87 ¦ VT54 ¦ 75 Batı Kuzey 1¦ pas 4¦1 pas 4NT pas 5¦4 pas 6¦ Doğu pas pas pas pas herkes pas Güney 1¦ 4¦2 5¦3 5¦5 1) Tutuş, kısalık, 2) Kontrol, 3) 14 Keykart, 4) Koz Dam sorusu 5) Var, pik Ruası da var. NOT: Aslında 5¦ ile karo harici keykart sormak gerekirdi, çünkü Güneyde kör Ası yerine karo Ası olabilirdi. İkili, dağıtan Kuzey, DB zonda. Batı ¦R çıkar, çakar ve RV körü çekersiniz, ancak Doğu ikinci tur koza uymaz. Nasıl devam edeceksiniz? Analiz: Kozları rahatlıkla topluyoruz, ancak pik Asa müracatımız var. Bu durumda savunma pik Asın yanında karo tutarak son iki eli alır. O halde kozları toplamadan önce bir pik sağlamalıyız. Ruaya doğru pik oynarsak; 1As Doğudaysa: a) Küçük koyarsa Ruayla kazanır, kozları toplar yerden pik atar ve treflerimizi çekip son piki vererek oyunu yaparız. b) Ası girerse zaten sorun kalmaz, savunmanın en iyi dönüşü karodur, çakar, pikle ele gelir ve kozları toplarız. 2 As Batıdaysa pik Ruamızı Asla alır ve bir karo daha oynayarak bizi çakmaya zorlar. Şimdi pik Damımız sağlandı ancak yerde koz kalmadığından ele gelip kozları toplayamıyoruz, dolayısıyla oyunu yapma şansımız kalmadı. Çözüm: Kozun kötü dağılımını görünce hemen pik Damı çeviriyoruz. Eğer savunma bunu boşlarsa kozları toplayarak hemen löveye geliyoruz, eğer alır ve en iyi savunma olarak karo oynarsa çakar, pik Rua ile gelir ve kozları toplayarak elimizi açarız. İşte savunmanın dağılımı: ¦ A97 ¦ T963 ¦ RD32 ¦ 86 ¦ VT43 ¦5 ¦ A9876 ¦ 943 Haftanın Problemi ¦ ARD ¦2 ¦ AR765 ¦ R982 ¦ T9876 ¦ 9863 ¦2 ¦ A65 Batı Kuzey 1¦ pas 3¦ pas 4¦ Doğu pas pas herkes pas Güney 1¦ 3¦ Takım maçı, dağıtan Kuzey, KG zonda. Kuzeyin eliyle 3¦ yerine 4¦ denebilirdi. Fakat bu konuşma artık şöyle bir elle yapılıyor: ¦Avxx ¦x ¦ARVxxx ¦xx Splinter yapmak için de koz sayısı eksik. O halde en doğrusu üstteki gibi zon forsingi olan 3¦ ve buna zayıf elle cevap verdim diye Güneyin pas geçmemesi. Batı Rua çıkar, kazanınca pik döner. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ 55 GM SUAT ATALIK [email protected] Dünya Satranç Şampiyonluğu Unvan Maçı 11 Kasım tarihinde başladı. İlk oyunlarda halihazır şampiyon Carlsen daha üstün görünse de Karyakin’in dirençli oyunu karşısında, elde ettiği konumlardan tam anlamıyla yararlanamayınca ilk 7 parti 3.53.5 ile geçildi. GM Carlsen (2853)GM Karyakin (2772), New York (Maç/8. Parti) 2016, Zukertort Açılışı 1.d4 d5 2.Af3 Af6 3.e3!? (Colle veya Zukertort Sistemlerine geçiş yerine 3.c4 ile Vezir Gambiti veya bugünlerde 3.Ff4 Londra Sistemi daha popüler.) e6 4.Fd3 c5 5.b3 (Zukertort Açılışı, 5.c3 Ac6 6.Abd2 ise Colle sistemi olarak adlandırılır.) Fe7 6.00 00 7.Fb2 b6 8.dc5!? (Rubinstein zamanından beri 8.Abd2 Ac6 9.a3 Fb7 ana tabya olarak bilinir.) Fc5!? 9.Fb2Abd7 10.Ve2 Abd7 11.c4 (11.e4 de4 12.Ae4 Fe7 13.c4 YarıSlav veya CaroKann gibi açılışlarda ortaya çıkan bir yapıdır.) dc4 12.Ac4 Ve7 13.a3 a5 14.Ad4 Kfd8 15.Kfd1 Kac8 16.Kac1 (16.Ac2 Ad5) Af8 17.Ve1!? (Ff1 fikriyle şah kanadını güvene alma amacında.) Ag6 18.Ff1 Ag4 19.Ab5 Fc6?! (19...Vg5 20.Kd8 Kd8 21.h3 Age5 22.Ae5 Ae5 23.Fe5 Ve5 24.Kd1 Beyazın oyun planı olmamalı.) 20.a4 Fd5 21.Fd4 Fc4 22.Kc4 Fd4 23.Kdd4 Kc4 24.bc4!? (Ayrık erlerle simetriyi bozma Siyah artık Kd4 alamayacağından d hattındaki gerilimi artırıyor.) Af6!? 25.Vd2 Kb8 26.g3 Ae5 27.Fg2 h6 28.f4 Aed7 29.Aa7 Va3 30.Ac6 Kf8 31.h3!? (31. Kd7 Ad7 32.Vd7 Ve3 33.Şf1 Vc1 34.Şf2 Vc4 35.Ff1b5 varyantında Siyah istediği an beraberlik yapar.) Ac5 32.Şh2 Aa4 33.Kd8 (33.e4e5 veya g4g5 fikirleri de düşünülebilirdi.) g6 34.Vd4 Şg7 35.c5? (35.Kd7 Ac5 36.Ka7 ağır taşların durumunu güçlendirirdi. Zeitnottaki Carlsen iyimser bir er fedası yapıyor.) Kd8 36.Ad8 Ac5 37.Vd6 Vd3? (Bu hamleyle d hattında açmazda kalan Vezir kombinezona yol açıyor. 37...Va4! 38.Ve7 Vd7 ile doğru savunma yapardı.) 38.Ae6! Fe6 39.Ve7 Şg8 40.Vf6 a4 41.e4! (Karyakin’in atladığı hamle bu olsa gerek.) Vd7 42.Vg6 Vg7 43.Ve8 Vf8 44.Vc6!? Vd8 45.f5 a3 46.fe6 Şg7!? (45...Şh7 46.e7!? Ve7 47.Va8 Ad3 48.e5 Ae5 49.Fd5 daimi kişlerle neticelenir.) 47.e7 Ve7 48.Vb6 Ad3 49.Va5?? (Nimzowitsch’in “Geçer öyle bir suçludur ki onu sadece hücreye koymakla kalmayıp anahtarı da denize atmalısınız!” dediğini unutmayalım. 49.e5 Ae5 50.Fd5=) Vc5 50.Va6 Ae5 51.Ve6 h5! 52.h4? Siyah oynar kazanır! 52...a2! Beyaz terk eder çünkü 53.Va2 Ag4 54.Şh3 Vg1 55.Vb2 Şg6 sonrası b6 karesi tutulu olduğundan daimi kiş çıkmaz. 01 12 ağır partilik kısa bir maçta geriye düşmek Carlsen’i manen etkilemiş olmalı ki 9. partide Siyahla er eksik kaldı. Lakin bu oyunu berabere yapmayı başaran Norveçli dünya şampiyonu akabinde hemen kazanarak skoru eşitledi: GM Carlsen (2853)GM Karyakin (2772), New York (Maç/10. Parti) 2016, İspanyol Açılışı 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 Af6 4.d3 Fc5 5.c3 00 6.Fg5!? h6 7.Fh4 Fe7! 8.00 d6 9.Abd2 Ah5 (9...Ah7g5) 10.Fe7 Ve7!? 11.Ac4 Af4 12.Ae3 Vf6 13.g3 Ah3 14.Şh1!? (14.Şg2 Ag5 15.Ag1) Ae7 15.Fc4 c6 16.Fb3 Ag6 17.Ve2 a5 18.a4!? Fe6 19.Fe6 fe6 20.Ad2 Siyah oynar berabere yapar! 20...Af2! 21.Şg2 (21.Şg1?! Ah3) Ah4! 22.Şg1(22.gh4? Vg6) Ah3 hamle tekrarıyla berabere olurdu ve 5.54.5 12 oyunluk bir maçın son iki partisinde kapatılması çok zor olan bir skor haline gelirdi. 20...d5?! 21.Vh5!? Ag5?! (21...Af2! 22.Şg2 Vf7 23.Şg1 Vf6 24.Şg2 Vf7 başka bir beraberlik mekanizması yaratır.) 22.h4 Af3 23.Af3 Vf3 24.Vf3 Kf3 25.Şg2 Kf7 26.Kfe1 h5 27.Af1 Şf8 28.Ad2 Şe7 29.Ke2 Şd6 30.Af3 Kaf8 31.Ag5 (Karyakin’in 20. hamle civarlarında beraberliği forse edememesi neticesinde düştüğü konum vahim.) Ke7 32.Kae1 Kfe8 33.Af3 Ah8 34.d4 ed4 35.Ad4 g6 36.Ke3 Af7 37.e5 Şd7 38.Kf3 Ah6 39.Kf6 Kg7 40.b4 ab4 41.cb4 Ag8 42.Kf3 Ah6 43.a5 Af5 44.Ab3 Şc7 45.Ac5 Şb8 46.Kb1 Şa7 47.Kd3 Kc7 48.Ka3 Ad4 49.Kd1 Af5 50.Şh3 Ah6 51.f3 Kf7 52.Kd4 Af5 53.Kd2 Kh7 54.Kb3 Kee7 55.Kdd3! (Carlsen rakibine 55.b5 cb5 56.Kb5 Ae3 57.Kd3 Ac4 imkânı bile tanımak istemiyor.) Kh8 56.Kb1 Khh7 57.b5! cb5 58.Kb5 d4 59.Kb6 Kc7 60.Ae6 Kc3 61.Af4 Khc7 62.Ad5! Kd3 63.Ac7 Şb8 64.Ab5 Şc8 65.Kg6 Kf3 66.Şg2 Kb3 67.Ad6! (Atlar kesildiği anda oyun hemen kazanç hale geliyor.) Ad6 68.Kd6 Ke3?! (68...Şc7 69.Kd4 Kb5 70.e6 Ka5 71.e7 Ke5 72.Kd5! Ke7 73.Kh5 bağlı geçerlerle kazanır.) 69.e6 Şc7 70.Kd4 Ke6 71.Kd5 Kh6 72.Şf3 Kb8 73.Şf4 Şa7 74.Şg5 Kh8 75.Şf6 Siyah terk eder çünkü 75...Kg8 76.Kg5 Kh8 77.Şg7 kolayca kazanır. 10 Maç esnasında belirtilen en önemli husus da orada bulunan Rusya Satranç Federasyonu Başkanı Filatov’dan geldi: 1886 yılında yine New York’ta yapılmış olan maçta Zukertort’u yenip unvanı almış olan Steinitz herhangi bir konuda belirlenmiş ilk dünya şampiyonudur! C MY B