Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 31 AĞUSTOS 2002 CUMARTES
HABERLER
DÜNYADA BUGUN
ALİ StRMEN
Batasuna ve ETA
Ispanya'da Bask terör örgütü ETA'nın siyasi
kuruluşu Batasuna'nın kapatılması olayı, AB için-
de ve bütün dünyada olduğu kadar Türkiye'de
de tartışma yarattı ve b u tartışmalar sürecek gi-
bi görünüyor.
Bil/ndiği gibi, hafta içinde Ispanyol yargıç Gar-
zon, Batasuna'nın faaliyetini üç yıllığına askıya kal-
dı.
Bu arada Ispanyol pariamentosu da büyük bir
çoğunlukla, Batasuna'nın tümüyle kapatılması
karannı verdi.
Burada iki nokta üzerinde özenle durmak ge-
rek. Bunlardan birincisi -mahkemeyoluylaolsun,
parlamento karanyla olsun- bu, Avrupa demok-
rasilerindeki ilk kapatma karan değildir.
Gelelim ikinci önemli noktaya: Her iki karar da
Batasuna'nın savunduğu görüşlere, yani Bask
ülkesinin Ispanya'dan bağımsızlığı fikrine değil,
siyasi görünüşlü kuruluşun, teröre arka çıkması-
na dayandınlmaktadır.
Yine belirtmek gerekir ki, daha yargı aşamala-
n da bitmiş değildir.
Ispanya'da yüksek mahkemeden sonra, kuru-
luşun temsilcileri AlHM'ye başvuracaklardır.
Ote yandan Batasuna, siyasi faaliyetine Fran-
sız Bask bölgesinde devam karan almış bulunu-
yor ama Fransa'nın bu girişime izin vermesi çok
zayıf bir ihtimaldir.
• * - •
Gelişmeler henüz noktalanmış değildir, tartış-
malar da...
Ama tartışma götürmeyen iki husus var. Bun-
lardan birincisi, daha önce Herri Batasuna'nın, şim-
di de Batasuna'nın terör örgütü ETA ile olan iliş-
kileri.
İkinci husus da ETA'nın terör örgütü olarak bü-
tün dünyada tescil edilmiş olması.
Bilindiği gibi. Franco diktası sırasında kurulmuş
olan ETA, başlangıçta bütün dünyada sempati ile
karşılanmıştır.
Doğrusunu söylemek gerekirse bu sempati,
bir yandan Ispanya Iç Savaşı sırasında, Fran-
co'nun müttefiki Hitler'in Hava Kuvvetleri'ne
mensup Condor Birlikleri'nin, Bask ülkesindeki
Guernica kentinde sivillere yaptıklan saldındır.
Bu saldın, savaş tarihinde ayn bir yer tutmak-
tadır. Çünkü Guernica saldınsı, yoğun bir şekil-
de ve yalnızca sivilleri hedef alan ilk denemedir.
Daha sonradan Guernica saldınsının, İkinci
Dünya Savaşı Alman savaş taktiklerinin bir ön de-
nemesi olduğu anlaşılacaktır.
Başka bir açıdan bakıldığı zaman, Guernica
saldınsının tipik bir savaş olayı olmayıp, halk ara-
sında dehşet saçarak sindirmek üzere, sivilleri öl-
dürmeye yönelik bir hareket, yani klasik bir terör
eylemi olduğunu söyleyebiliriz.
Bu acı olaya bir de Franco'nun uzun dikta yıl-
lannın ilkdönemindeki baskısı eklenince, dünya-
nın ETA'ya başlangıçta neden sempati ile baktı-
ğını anlamak kolaylaşmaktadır.
•••
Ama ETA, hem kendisinin hem de terörün ev-
rensel gerçek yüzünü çok geçmeden ortaya ko-
yacak, Franco diktasının ortadan kalkmasından,
Ispanya'nın sağ ve sol siyasal güçlerinin birlikte
demokrasiye yönelmesinden sonra, eylemlerini
on ile çarpan ETA giderek gerçek yüzünü ortaya
koyacaktır.
Bask ülkesi için istenenlerin büyük bir bölümü-
nün yaşama geçirilmesi, özerkliğin sağlanması
ETA'yı hiç ilgilendirmeyecek, eylemler devam
edecektir.
Burada terörün evrensel bir başka gerçeği ile
daha yüz yüze geliyoruz.
O da gözü kör olan terörün, kendisini doğuran
ya da doğurduğunu ileri sürdüğü savlar, gerek-
çelerortadan kalktıktan sonra da variığını sürdür-
düğüdür.
Başka bir deyişle terör, kendi kör mantığı için-
de, kendi doğumuna neden olan gerçeklerden ba-
ğımsızlaşmaktadır.
Bu gerçek, ETA'nın eski militanı olup sonradan
onunla ters düşen, demokrasiyi yeğleyenler ta-
rafından da dile getirilmiş, bunlann bir bölümü me-
deni cesaretlerini canlanyla ödemişlerdir.
Batasuna konusu tartışılmaya devam edile-
cektir.
Biz de bunları hep birlikte izleyeceğiz.
Bunlan şimdiden ön tespitler olarak sunmak-
ta yarar olduğunu düşündüm.
Gökalp'ten 256 yoteuzfcık dosyası
• YTLDIZELİ (AA) - Tanm ve Köyişleri Bakanı
Hüsnü Yusuf Gökalp, 256 ayn yolsuzluk dosyasını
mahkemelere gönderdiğini söyledi. Gökalp,
'"Köylüye 148 trilyon liralık gübre bedeli verdik'
dediler. '148 trilyon lira verdik' dediler çiftçiye.
Bunu araştırdım. faturalannı topladım. tstanbul'dan
bir gecede, Mardin'e 5 bin ton gübre taşınmış. 5 bin
ton gübreyi. her kamyona 50'şer ton atsanız. 500
kamyon eder. 500 kamyon gübre gitmiş Istanbul'dan
Mardin'e. Bunlar böyle hırsız işte. Çalan Mardinli
mi? Değil, baştakilen" dedi.
Kartal'da belediye seçjnden
• İstanbuJ Haber Servisi - Mehmet Sekmen'in
milletvekilliği aday adaylığı nedeniyle istifa etmesi
üzerine Kartal Belediye Başkanhğı'na 24 oyla
AKP'li Hüsamettin Koçak seçildi. SP'li îsmail
Kızılgöz'ün, Koçak lehine çekildiği seçimde, CHP'li
Hilal Dokuzcan 7. DSP'li Mehmet Yılmaz 2 oy aldı.
Kartal Belediye Meclisi, 11 AKP'li. 9 SP'li, 7
CHP'li, 2 DSP'li, 2 ANAPIı ve 6 bağımsız üyeden
oluşuyor.
KocabatmazBergama'da
• BERGAMA (AA) - Devlet Bakanı Mehmet
Kocabatmaz, lzmir'in Bergama tlçesi Göçbeyli
Beldesi'nde. 2001 yılında 345 milyar liraya ihale
edilen sulama göletinde incelemelerde bulundu.
K.ocabatmaz. köykent projelerinin yıllar önce
uygulanmış olması durumunda bugün köylerin
kalkınmış olacağıru belirterek, projeyle ilgili Dünya
Bankası'ndan temin edilen kredinin 100 milyon
dolarhk ilk diliminin önümüzdeki günlerde
geleceğini bildirdi.
HADEP'in, Meclis'e girmesi halinde genel af isteyeceği mesajı vermesi üzerine SP görüşmeleri durdurdu
• • •
Ittıfak Ocalan'atakıldıBÜLENTSARTOĞLU
ANKARA - SP ile HADEP arasın-
da yürütülen irrifak görüşmesi, HA-
DEP'li yöneticilerin "genel af kam-
panyası"na ilişkin mesajlan üzerine
tıkandi. SP yönetimi, 3 Kasım seçi-
minin ardından Meclis'te AbduDah
Ocahn lehine yommlanacak girişim-
lerin sorumluluğunu almak istemedi.
SP ve HADEP'lı yöneticilerin, it-
tifak pazarlıklan sırasında bir ön ça-
hşmayı değerlendirdikleri öğrenildi.
Buna göre, iki partinin yûzde 12-13
oranında oy alabileceği ve 110 mil-
letvekili çıkarabileceği yönünde ge-
nel birtahmin yapılarak seçilebilecek
Kapatma davası
HADEP'in
yedeği
DEHAP
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
-Anayasa Mahkemesi'nin, HADEP
hakkındaki, "dcvletin ülkesi vemil-
leti\le bölünmezbütünlüğüneayta-
n eylenüerin odağı haline geldiği''
gerekçesiyle açılan kapatma dava-
sını eylül ayı içinde ele alacağı öğ-
renildi. HADEP yönetiminin, par-
tinin kapatılma olasıhğına karşı ku-
rulan ve seçime ginne hakkı da bu-
hınan Demokratik Halk Partisi (DE-
HAP) listelerinden de aday göste-
rebileceğine dikkat çekiliyor. HA-
DEP'in kapatılması durumunda,
partililerin DEHAP'a geçeceği di-
le getiriliyor.
Eski Yargıtay Cumhuriyet Başsav-
cısı Vural Savaş tarafindan açılan ve
daha sonra göreve gelen Sabih Ka-
nadoğlu tarafından yinelenen HA-
DEP hakkındaki kapatma davası,
eylül ayında Anayasa Mahkeme-
si'nde ele alınacak. Davayı incele-
yen raportörün raporunu hazırladı-
ğı, ancak henüz Mahkeme Başka-
nı Mustafa BumiıTe sunmadığı öğ-
renildi. Mahkeme, eylül ayı içinde
belirleyeceği bir günde davayı ele
alacak. Parti hakkında kapatma ka-
ran çıkması durumunda HADEP
seçimlere giremeyecek. HADEP
hakkında 11 Eylüi'den sonra çıka-
cak olası birkapatma karanndapar-
tinin adaylan başka bir partinin lis-
tesinden de seçimlere giremeyecek.
Karann milletvekili adaylannın
YSK'ye büdirilmesinin son günü
olan 11 Eylüi'den önce alınması du-
rumunda ise partinin adaylan baş-
ka bir partinin listesinden seçimle-
re girebüecek. Ancak mahkemenin
11 Eylüi'den önce karar almasının
zor olduğu belirtiJdi. HADEP yö-
netiminin, olası bir kapatma kara-
n durumuna göre DEHAP listele-
rinden de aday göstereceği belirti-
liyor.
HADEP Genel Başkan Yardım-
cısı HamitGeylani parti hakkında
kapatma karan çıkması durumun-
da nasıl bir yöntem izleyecekleri-
ne ilişkin soru üzerine, "Demok-
rasilerde çare tükenmez. Kendimi-
zegöreönkmlerimizvarthr'
1
deme-
si dikkat çekti. Geylani, davannı 3
Kasım seçimlerinden önce ele alın-
masının "hukuk etiği" açısından
uygun olmayacağını da belirtti.
• HADEP'le ittifak pazarlığından rahatsız olan bazı SP milletvekilleri bu konudaki
düşüncelerini Necmettin Erbakan'a iletti. Erbakan'ın milletvekillerine "İttifak olmayacak, tek
başımıza seçime gireceğiz" diye güvence verdiği bildirilirken bazı SP yöneticilerinin ise BBP ve
LDP ile ittifak arayışlannı sürdürdüğü öğrenildi.
sıralardaki milletvekili dağıhmınm
50 50 paylaşılması yönünde ilke an-
laşmasına vanldı.
Doğu-Güneydoğu'da tek numara-
lı sıralar HADEP'li adaylara, Iç Ana-
dolu ve Batı'da ise tek numaralı sıra-
lar SP'li adaylara verilecekti.
Ancak iki parti içindeki rahatsızlık-
lara MHP Genel Başkanı Devlet Bah-
çeli'nın "HADEP'iMecKs'etaşıyan,
sonunhıhığunu üstienir" yönündeki
uyansı ve yargı organlanndan gelen
mesajlarda eklenince, parti yönerim-
leri yeniden değerlendirme yaprı. Bir
SP yöneticisi. "Devlet Bahçeli'nin
sözleri demokratik bakış açısryia ka-
bul edflemez,biz de tepkigösteriyoruz,
ancak dikkate almakgereken bir uya-
n olduğu da kesüT görüşünü dile ge-
tirdi.
Bu kapsamda SP'li yöneticiler, HA-
DEPhlere 3 Kasım'dan sonra "ge-
nel af istemini" gündeme getirip ge-
tirmeyeceklerini sordu. HADEP'li-
lerin "bu konuda çahşma yapacakla-
rmı" söylemesı üzenne SP'deki rahat-
sızlık tırmandı. Bu gelişme, HA-
DEP'le ittifaka sıcak bakan birkaç
SP yöneticisinin de diğer yöneticile-
rin tepkisiyle karşılaşmasına neden ol-
du. SP Başkanlık Divanı toplantısın-
da sert tartışmalann yaşandığı öğre-
nildi. Necmettin Erbakan, bu konu-
da gelinen aşamayı geçen günlerde
kendisini ziyaret eden milletvekille-
rine açıkladı. Böyle bir ittifalan ardın-
dan Karadeniz ve Batı'daki seçim böl-
gelerinde hiçbir zaman istedikleri ka-
dar oy alamamaktan kaygılanan mil-
letvekilleriyle Balgat'taki konutun-
da görüşen Erbakan' ın "Endişeleri-
niz gereksiz. O konu kapandı, HA-
DEP'Je ittifak olmayacak, seçime tek
başımıza gireceğiz'' dediği öğrenildi.
Ancak bazı SP yöneticileri, BBP ve
LDP ile ittifak arayışlannı sürdürü-
yor. BBP'liler DYP ile de görüşme-
İerini sürdüriiyor. 4 parti açısından
da 11 Eylül"e kadar sürpriz gelişme-
ler olabileceğine işaret edildi.
EĞILÎM YOKLAMASISORUN YARATTI
AKP'de kavga
erken başladı
Hasan Yalçın toprağa verildi
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Geçir-
' diği kalp krizi nedeniyle önceki gün Uşak'ta
l yaşamını yitiren îşçi Partisi (ÎP) Genel Baş-
* kan Yarduncısı Hasan Yalçın dün toprağa
verildi. İP Genel Başkanı Doğu Perinçek,
Yalçın'ın müstesna birdevrimci olduğunu be-
lirterek "Onu bir zafergünü uğuriuyoruz.Za-
fer yakışırdı ona, zafer" diye konuştu.
Yalçın'ın cenaze namazı, dün cuma na-
maznın ardından Kocatepe Camii'nde kılın-
dı. Cenaze törenine çok sayıda siyasetçi ka-
tıldı. Törene DSP'den ZekeriyaTemizeL ba-
ğımsız Ankara Milletvekili Uluç Gürkan,
SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın,
CHP'den EşrefErdem, Hasan FehmiGüneş,
YıimazAteş,OguzO>an, YakupKepenek, Aİ
Diııçer'in yani sıra Yalçın'ın ailesi ve parti-
iiler katıldı.
Yalçın'ın cenazesi daha sonra Mitarpaşa
Caddesi'ndeki tP Genel Merkezi'nin önüne
getirildi. Cenazeye yaklaşık bin kişilik par-
rili grup da eşlik etti. Buradaki törenin ardın-
dan Yalçın'ın cenazesi Cebeci Asri Mezar-
hğı'nda toprağa verildi.
LE\i:.NTGENCELLÎ
BlîRSA - Bursa'da
AKP'de yapılan "aday
yoklaması"nda ünlü isim-
ler liste dışı kalınca parti
kanştı. Eski MÜSÎAD
Bursa Şube Başkanı Ke-
nan Sertalp, kendisinin de
aralannda bulunduğu bir
grup adayın listede yer al-
mamasının "talimatla"
sağlandığını öne sürdü.
Genel seçim öncesüıde
birçok bölgede milletveki-
li adaylannın belirlenme-
si için yoklama yapan
AKP'de kavga erken baş-
ladı. Bursa'da 696 partili-
nin katılumyla gerçekleş-
ririlen yoklamada ilk sı-
rayı kurucu Ö Başkanı Şev-
ketOrhan aldı. Orhanga-
zi, Inegöl, Mustafakemal-
paşa, Yıldınnı ve Mudan-
ya ilçe örgütlerinin des-
tekledikleri adaylar da üst
sıralara seçildi. AKP mil-
letvekilleri Ertuğrul Val-
çınbayır. Faruk Çetik ve
Altan Karapaşaoğtu nun
aday yoklamasına katıl-
malan genel merkezin ta-
limatıyla engellendi. Bu
uygulama nedeniyle baş-
layan tepkiler, sonuçlann
açıklanmasıyla daha da
arttı.
Yoklamada ilk 16'yagi-
remeyen eski MÜSÎAD
Bursa Şube Başkanı Ke-
nan Sertalp, "GenelIVIer-
kez seçimin kurgulanmış
obcağmızatentahminedi-
yordu. Yapılanlar, seçimi
kurgulayanlann aleyhine
sonuçlanacaknr" dedi.
AKP Ö Örgütü'nce faz-
la ilgi gösterilmeyen aday
adaylanndan eski SSK
Başkanı İsmail Şeref Sü-
mer ise kendisinin istek
üzerine SSK'denistifa ede-
rek aday olduğunu, 8 ilçe
başkanının kumpas yapa-
rak listeyi belirlediklerini
öne sürdü. Sümer, "Hem
tekfif edip istifa ettirecek-
ler hem de böyle bir olay
yaşanacak" diye konuştu.
Bahçeli'nin, adaylan eğilim yoklamasıyla belirleme karan milletvekillerini tedirgin etti
MHPMe 6
sandık9
sıknıtısıEMtNEKAPLAN
ANKARA - MHP Genel Başkanı
DevletBabçeii'nin, milletvekili aday-
lannı belirlemek için il örgütlerinde
"eğilinı yoklaması" yöntemine baş-
vurması, parti içinde sıkıntı yarattı.
II örgütleriyle sorunlan olan bazı
bakan, milletvekili ve parti yöneti-
cilerini "sandıktan çıkarnama
n
tedir-
ginliği sararken, bazı partililerBah-
çeli'den "kontenjan adavhğı'
1
için
işaret bekliyor.
MHP'li bakan, milletvekilleri ve
parti yöneticilerini "eğfliınyoklama-
a" heyecanı sardı. Adaylan belirle-
mek için "merkez yoklaması" yön-
tetnmi benimseyen MHP, aday sayı-
sının illerin çücaracağı milletvekili
sayısuun çok üstüne çıkması üzeri-
ne il örgütlerinde "eğilim yoklama-
a" yapılmasını kararlaştırdı. Bu ka-
rar uyannca, 7 Eylül 'de Batman, Si-
irt, Bingöl, Hakkâri, Tunceli, Diyar-
baİar ve Mardin dışındaki tüm il ör-
gütlerinde sandık kurulacak. MHP
lideri Bahçeli 'nin resmi bir nitelik ta-
mama" tedirginliği sardı. MHP'li
bakanlann büyük bölümü seçim böl-
gelerine giderek eğilim yoklaması
için çalışmalannı hızlandirırken, ba-
zı bakanlann "kontenjan adayüğı"
için Bahçeli"den işaret beklediği kay-
• 11 örgütleriyle sorunlan olan bazı bakan, milletvekili ve
parti yöneticilerini "sandıktan çıkamama" korkusu sardı.
Bazı partililer ise Bahçeli'den "kontenjan adaylığı"
için işaret bekliyor.
1
şımamasınakarşın eğilim yoklama-
sında oluşacak sıralamayı milletve-
kili iisteleri oluşturulurken dikkate
alacağı kaydedildi.
Parti örgütleriyle sorunlan olan
bazı bakan, milletvekilleri ve parti
yöneticilerini ise "sandıktan çıka-
dedildi. Bahçeli'nin, bazı üst düzey
bürokratlarla eski dış politika danış-
manı Deniz Bölükbaşı. eski Başba-
kan FeritMelen'in oğlu \IithatMe-
len, NamıkKemalZeytek, DYPVJen
transfer edilen Meral Akşener, Yener
Yüdınm, Bekir Aksoy, C ihan Paça-
a ve ANAP'tan MHP'ye katılan Ya-
şar Okuyan'ı kontenjandan aday
göstermesi bekleniyor.
'50 velril elenir'
Eğilim yoklaması sonucu partinin
125 milletvekilinden 50'ye yakını-
nın sandıktan çıkamayabıleceğine
dikkat çekiliyor. Bahçeli'nin parti
tabanının tercihini dikkate alarak
eğilim yoklamasında listeye gireme-
yen milletvekillerini ön sıralara al-
ması beklenmiyor. Bahçeli'nin, 30
kadar kontenjan kullanacağı belirti-
lirken, Milli Savaınma Bakanı Sa-
bahattin Çakmakoğhı gibi bazı ba-
kanlan da buradan aday gösterebi-
leceğine işaret ediliyor. Bazı millet-
vekilleri ise seçmenleri etkileyebil-
mek için cep telefonuyla "AB kar-
şıti" mesajlar gönderiyor.
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcatislar@yahoo.com
Efes'te gladyatör mezarlannın ser-
gilendiği müzeyi gezerken telefonum
çaldı ve Hasan Yalçın'ın Uşak'ta bir
ks!p krizi sonucu yaşamını yitirdiğini
öğrendim. 68 kuşağı da birgladyatör-
ler kuşağı mıydı? Hep ölümün üzeri-
ne yürüdü bizim kuşak. Hep kılıçlaria
dövüştük. Dövüşmekten zevk aldık
mı? Bilemiyorum.
Hasan Yalçın'ı ilk ne zaman gör-
müştüm: Istanbul Teknik Üniversite-
si'nde (İTÜ) geleneksel An Şenliği ya-
pılıyordu. Ipince upuzun boylu, avurt-
lan çökük gencin Hasan Yaiçın oldu-
ğunu söylemişti bir arkadaşım. Ha-
san, yıllar önce yitirdiğimiz Harun Ka-
radeniz'le kol kola girmiş türkü söy-
lüyordu. Yıl 1968'di. O yıl Harun Ka-
radeniz Istanbul Teknik Üniversitesi
öğrenci Demeği Başkanı'ydı. Biryıl ön-
ce de başkan, Hasan'dı.
O dönemde İTÜ öğrenci Derneği
Başkanı olmak çok önemliydi. Bütün
öğrencilerin oyuyla dernek başkanı
seçiliyordu ve derneğin toplum için-
de önemli bir ağırlığı vardı. Hasan,
dernek başkanı iken Istanbul 'dan An-
kara'ya özel okullann kurulmasını pro-
testo amacıyla bir yürüyüş düzenle-
Hasan Yalçın'ın Ölümü...
mişti. O dönemin en önemli eylemle-
rinden birisiydi bu.
• • •
1969 yılındaAydınlık dergisini çıka-
nrken Hasan artık okulu bitirmiş ve
elektrik mühendisi olmuştu. Hasan'la
o günlerden sonra Aydınlık hareketi
içinde20yıl birlikte olduk. Onunla ka-
çaklıkgünlerimizoldu, hapishanegün-
lerimiz oldu. Gün oldu Aydınlık'ı bir-
likte çıkardık, gün oldu Anadolu yol-
lanna beraber düştük.
Hasan'ı tanıdığımda Feyziye'yle ev-
lenmişlerdi. Mustafa isımü bir de be-
bekleri olmuştu. Mustafa, Hasan'ın
babasınınadıydı. MustafaAmca, Ha-
dım'da manifaturaolık yapjyordu. O da
Hasan gibi ipince uzun biradamdı. Ha-
san, ailesinin tek erkek çocuğuydu. Ba-
bası Hasan'ın üzerine titrerdi.
12 Mart döneminde, ben Güneydo-
ğu'ya, Gün Zileli Ege Bölgesi'ne git-
miştik, Hasan da Ankara'daydı. Aske-
ri darbeden sonra, önce Gün, ardın-
dan ben faaliyet yaptığımız yerlerde ya-
kalandık. Kısa bir süre sonra da "Şa-
fak Operasyonu" adı verilen bir ope-
rasyonla Hasan ve çok sayıda arka-
daşımız birlikte tutuklandılar.
Tutuklananlardan birisi de Kerim
Öztürktü. Ben o sırada dördüncü ko-
ğuşun kıdemlisiydim. Musa ve Ke-
rim, her ikisi de bizim davadan tutuk-
luydular. Musa'nın durumu hafifti ve
her an tahliye olabilirdi. Kerim'in du-
rumu ise nıspeten daha ağırdı. Birgün
Musa'nın tahliye edildiği haberi geldi.
Henüz yeni tutuklandıklan için ceza-
evi personeli Musa ile Kerim'i tanımı-
yordu.
Şeytani fikir Hasan Yalçın'ın aklına
gelmişti: Kerim'i Musa diye yuttura-
bilir ve tahliyesini sağlayabilirdtk. öy-
le deyaptık, Musa'nın yerine Kerim tah-
liye oldu. Saatler süren heyecanımı-
zın sonunda Kerim'in yakalanmadığı-
na kanaat getirdiğimizde Hasan'la se-
vinçle nasıl birbirimize sarıldığımızı
dün gibi hatırlıyorum. Ozamanlarsa-
yım yalnızca sabahlan yapılırdı. Erte-
si sabah sayım için koğuşa giren ce-
zaevı yöneticileri isimleri okuduklann-
da şaşınp kaldılar; Musa kalmış, Ke-
rim gitmişti. Cezaevi müdür yardım-
cısı binbaşı şaşkına dönmüştü.
Bana döndü ve sordu: "Nasıl olur,
Musa burada, Kerim yok. "Ben de
Hasan'la kararlaştırdığımız şekilde,
"Kerim, gardiyanla konuştuğunu ve
kendisinin tahliye olduğunu söyledi.
Biz de çok sevindik" dedim. Binba-
şı, "Musa'nın haberi yok muydu?"
Musa cevap verdi: "Hayıryoktu." Bin-
başı, kızgın tebessümle "Aptal Mu-
sa.'"diyerek koğuştan çıkıp gitti. Mu-
sa, ben ve o sırada nöbetçi olan gar-
diyan ve binbaşı birlikte, "Adam ka-
çırmaya yardımcı olmak"tan yargı-
landık. Bir süre sonra Musa da tahli-
ye oldu.
Kerim Öztürk isedısandaki arkadaş-
lar tarafından eğitim görmesi ama-
cıyla Filistin'e gönderilmişti. Filistin
kamplanna yapılan bir baskında Ke-
rim, aralannda Bora Gözen, Cafer
Topçu, Ahmet Özdemir, Gürol ll-
ban'ın da bulunduğu arkadaşlanmız-
la birlikte kaldığı kampta bir Mossad
baskınındaöldürüldü. Kerim'in ölüm
haberini aldığımızda da Hasan'la bir-
likte cezaevindeydik. Ne çok üzül-
müştük.
•••
Mamak Cezaevi'nde kalırken Ha-
san'ın kaldığı koğuş Deniz'lerin ha-
valandırmasına bakıyordu. Hasan da,
Deniz de esprili insanlardı. Konuş-
mak yasaktı, Hasan ve Deniz yasağı
delerier, çeşrtli hareketleryaparakşa-
kalaşır ve öğrencilik yıllanna ilişkin
öyküleranlatırlardı. Hasan, potemik ve
konuşma yeteneği çok gelişmiş arka-
daşlarımızdan birisiydi. Gündelik ha-
yatta küçük küçük tartışmalarda bile
olağanüstü kelime oyunları yoluyla
karşısındakini mat etmeye bayılırdı.
Onunla 1969'dan 1989'a kadar tam
yirrni sene, neredeyse gecemiz gün-
düzümüz beraber geçtı. 1989'dafark-
lı siyasi tercihlerimiz nedeniyle arka-
daşlığımız bitti, tatsız şeyler yaşadık.
Küçücük kızı Gül şimdi yirmilerin
üzerinde olmalı... Hasan'ın üzerine
titreyen ablalan, babası, annesi ne ol-
du! Mustafa, Feyziye ne yapıyorlar?
Hasan, 1968 kuşağının önemli isim-
lerinden birisiydi.