Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç 9 Genel Yayın Koordinatöru. Hikmet ÇetinkayaO Yazıişleri Mudiirü Ibrahim Yıldız # Sonımlu .Vfüdür: Fikret İlkiz 0 Haber Merkezi Müdürü Hakan Kara 0 Görsel Yönetmen Fikret Eser Istihbarat: Cengiz Yıldınm • Ekonomı: Özlem Yüzak • Külıur: Handan Şenköken 0 Spor Abdülkadir Yücelman 0 Makaleler Sami Karaören 0 Düzeltme. AbduUab Yazıcı 0 Fotograf: Erdoğan Köseoğlu 0 Bılgi-Belge. Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen: Mehmet Karaç Yayın Kunılu tlhan Selçuk (Başkan), Orhan Erinç, Oktaj Kurtböke. Hikmet Çrtinka>a, Şükmo Soner, Ibrahim Yıldız, Orhan Burak, MiBtafa BaJbay, Hakan Kara. Ankara Temsilcisı: Mustafa Balbay Atatürk Bul\ an No: 125, Kat:4, Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 hatl, Faks. 4195027 0 tzmirTemsilcisı. SerdarKızık, H.ZıyaBlv. 1352 S. 2 3 Te!: 4411220, Faks 4419117 0 Adana Temsilcisı: Çetin Yiğenoğlu, lnönü Cd. 119 S. No:l Kat:l,Tel:363 12 11, Faks: 363 12 15 Müessese Mudürü îstün Akmen 9 Koordmaldr .\hmet Konıtsan # Muha- sebe Bûknl Yeoer # 1dan: Hûseyin Gürer#BtIgı-I$lenı .N«ll lnal •Bıtgı- sayar Sıaenr Mürüvrt ÇilerSSatış Flzilct Kuza MEDYA C: • Yoneum Kurulu Başkanı - Genel Müdur Gülbin Frduran • Koordınatör Reha Işıtman # Genel MüdurYarcümcısı SevdaÇoban Tel 514 (T 53 - 513 95 80- 5138460451. Faks- 5138463 \ı\ımla>an ıt Basan: Yenı Gun Haber Ajansı. Basın \e Ya>:ncılık A Ş TSrkocaŞİı Cad 39 41 Cagaloğlu 34334 Islanbul PK. 246 - Sırkecı 34435 Istanbul Tel 0 212! 512 05 U5 (20 hal Faks. (0 212)513 85 95 wvvw.cumhurivet.com.tr 24MAYIS 1999 İmsak:3.39 Güneş: 5.32 Öğle: 13.08 tkındi: 17.03 Akşam: 20.30 Yatsı: 22.14 Tatil fuarı • İZMİR(AA) - Turızmciler. sektördeki bunalımı aşmak için aravışlarını sürdürüyorlar. Büyük EfesOtelinde düzenlenen "Tatil 99 FuarTnda firmalar standlannı cazıp hale getirmek ve verli turistleri tatil beldelerine çekebilmek için canlı manken kullanıvorlar. Uzaklar' yelkenlisi Deniz Müzesi'nde • İstanbul Haber Servisi - Osman-Zuhal Atasoy çifti, 1992-97 yıllan arasmda Atlantik. Pasıfik ve Hint okyanuslannda yaklaşık 40 bin deniz milı yaparak Türk bayragını 30 ülkede dalgalandıran "L'zaklar" adlı velkenliyi. Deniz Müzesi'nde sergilenmek iizere, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na hedive etti. Yelkenli. yarın düzenlenecek törenle. onjinal haliyle ziyarete açılacak.8.5 metre boyundaki yelkenli. "Rüzgârla Dolmuş Yelkenı"' temsil eden bır yapının içinde. orijinal haliyle sergilenecek. İstanbul Kız Lisesi mezunları büluştu • İstanbul Haber Servisi - Istanbul'un ılk kız liselerinden olan ve 1985 yılinda Cağaloğlu Anadolu Lisesi adını alan tstanbul Kız Lisesi'nin 13. Geleneksel Talaş Böreği Günü. eski mezunlann katıldıöı törenle kutlandı. Törende. 1930-1988 yıllan arasmda mezun olanlara "'onurbelgesi" verildi. Törene DSP istanbul Milletvekılı Perihan Doğan Yılmaz. İstanbul Lniversitesi Kadın Sorunlan Araştırma ve Uygulama Vlerkezı Başkanı Prof. Dr. Necla Arat. araştırmacı- gazeteci Meriç Velidedeoğlu ve yazanmız Şükran Soner'in de aralannda bulunduğu çok sayıda eski mezun katıldı Liselercoğrafya projesi hazırlıyor • İstanbul Haber Senisi - Özel Tarhan Lisesi. coğrafyanın geJışen dinamik ortamında öğrencilerde çevre bilinci \e doğal zenginliklenn korunması sorumluluğunu geliştırmek amacıyla I. Coğrafya Projesi başlatiyor. Proje çalışmalan, her okulda bir rehber öğretmen gözetiminde 4 kişıden oluşan coğrafya öğrenci gruplan tarafından yürütülecek. Her okulun yalnızca bırprojeyle katılabıleceği çalışmalarda. soruna yaklaşımda özgünlük. yaratıcılık. düşünce ve uygulamada bilimsel bütünlük, kullanılan temel bilgılerin özümsenmiş olması \e sonuca ulaşabilmenin yanı sıra açık ve anlaşılır olmak. gösterilen özen \e sunulıış biçimi gibi özellikler aranacak. Projeler, 1 Kasım 1999 ile 30Nisan 2000 tarihlen arasında hazırlanacak. Karaelmas '99 Festivali • ZONGULDAK (Cumhuriyet) - Zonguldak Karaelmas "99 Karadeniz Uluslararası 2. Kültür ve Sanat Festivali 21-26 Haziran günleri arasında gerçekleştirilecek. Zonguldak Beledi>e Başkanı tsmail Eşret. Karadeniz'deki illerin göç sorunuyla karşı karşıva olduğuna dikkat çekerek bu soruna çözüm bulabılmek ıçın 13 ilin vali ve beledive başkanlannı festivale davet ettıklerini kaydetti. Festivalın onur konuğu Edip Akbayram 23 Haziran da Zonguldak Şehir Stadv umu'nda halka açık konser verecek. Ahmet Tan, UNESCO ile ortaklaşa hazırlanan kampanyanın yaşama geçirilmesini istedi w Savaş çocuğuna tatil yapür'ANTALYA - Turizm Bakanlığı tarafın- dan Antalya'da düzenlenen 'Turizmde 1999 Yılı' konulu değerlendirme toplantısında. bundan sonra turizm tahsisleri yapılırken yabancılann da ortak edilmesi gerektiği be- İirtildi. Akdenız Turistik Otelciler ve tşletmeci- ler Bırliğı (AKTOB) öncülüğünde UNES- CO ile ortak hazırlanan, "Bir Savaş Çocu- ğuna Tatil Yaptır, Onunla Türkiye'de Ta- nış" kampanyasının başlatılabilmesi için hazırlanan proje Turizm Bakanı Ahmet Tan'a sunuldu. Yeni hükümette ve yeni Tu- rizm Bakanı 'na bunu önereceğini söyleyen Turizm Tan. "Güzel bir proje. Bunun des- teklenmesi ve hemen hayata geçirilmesi ge- • Turizm Bakanı Tan, verilecek turizm tahsislerinde yabancı ortaklann bulunması şartınm gerekli olduğunu anladıklannı söyledi. "Eğer Almanlan veya diğer Avrupa ülkelerini de turistik tesislere ortak etmiş olsaydık, bu sıkıntılar yaşanmazdı" dedi. rekli" dedi. Belek Sirene Otel'de yapılan değerlendirme toplantısında Bakan Ahmet Tan, toplantının resmi olmadığını, çıkacak sonuçlann yeni kurulacak hükümete öneri olarak aktanlacağını söyledi. Tan. "Bun- dan sonra verilecek turizm tahsislerinde ya- bancı ortaklann bulunması şartının gerek- li olduğunu anladık. Ömeğin Fransızlardan bir şey gelmiyor. Çünkü Türkiye'de Club MED'leri var. Veonlann da sıkınü içinde ol- madıklannı göriivoruz. Eğer Almanlan ve- ya diğer Avrupa ülkelerini de turistik tesis- lereortaketmiş obaydık. bu sıkuıtdar yaşan- mazdı" dedi. 1999 yılının ilk günlerinde iyi bir sezo- na girileceğini rakamlarla tesgit ettıklerini anlatan Tan. şunlan söyledi: "Ocalan'ınya- kalanmasıyla rüzgâr terse döndü ve bugün- kü sıkıntılann içinde kaldık. Türkiye, orrii- lü bir ambargo ile karşı karşıva kalmışür. Yurtdışında Türkiye'ye gifmeyin şekh'nde bir kampanya yapümaması için mücadeleet- tik. Ancak, bunu başaramadık." Tan ile birlikte toplantıya katılan Sanayi ve Ticaret Bakanı Metin Şahin de, turizmin Antalya için vazgeçilmez bir yaşam biçimi olduğunu söyledi. Bakan Şahin. "Sorun he- pimizin. Türkiye'ye siyasi bir tavır konmuş- tur. Bu ta\n aşmayaçalışryoruz" diye konuş- tu. TÜRSAB Başkanı Talha Çamaş da Al- manya'daki tur operatörlerinin Türkiye de- sinasyonundan vazgeçmelerinin söz konu- su olmadığını söyledi. Çamaş, turizmdeki krizin tanıtım eksikliğinden kaynaklandı- ğını belirtti. Altın Palmiye Ödülü'nü Dardenne kardeşlerin yönettiği Belçika filmi 'Rosetta' kazandı Cannes festivali sürprizle bittiVTCDt SAYAR CANNES - 52. Uluslararası Cannes Film Festivali, sürpriz so- nuçlarla bitti. David Cronenberg başkanlığındaki jürinin ödüllen beklenmeyen filmlere gitti. Amn Palmiye Ödülü ne Belçikalı kar- deşler Luc ve Jean-Pierre Dar- denne'in yönettiği 'Rosetta' de- ğer bulundu. Jüri BüyükÖdülü ıse Fransız yönetmen Bruno Du- mont'un yönettiği 'İnsanlık'a ve- rildi. Bu iki film aynca oyunculuk dalındaki ödülleri de paylaştı. En lyi Kadın Oyuncu ödüllerini 'İn- sanhk'ın Fransız oyuncusu Seve- rinneCaneele ve Rosetta'nın Bel- çikalı oyuncusu Emilie Dequenne paylaştı. En İyiErkekOyuncu da- lında ise ödülü "İnsanlık" filmi- nin başrol oyuncusu Emmanuel Schotte aldı. Ödüller arasında sürpriz olrna- yan tek ödül vardı. 'Annem Hak- kında Her Şey' adlı filmin yöhet- meni Pedro Almodovar'a verilen En lyi Yönetmen Ödülü. Almo- dovar aynca Hıristiyan birliği ve insani değerleri ortaya çıkarmak için çaba gösterenlere verilen özel ödülün de sahibi oldu. Jürinin di- ğer dallarda verdiği ödüller de yi- ne eleştırmenlerin ya da seyirci- nin beğendiği filmlere gitmedi. Aleksandr Sokurov'un vönet- tiği 'Motoch'un yazarlan Yuri Ara- bov ve Marina Koroneva'ya En İyi Senaryo Ödülü verilirken Jüri Ödülü de 'Mektup' adlı fılmiyle Portekizli usta Manuel de Oüve- ira'ya verildi. Kısa Film dalında ise AlOn Pal- mhe Ödülü'nü 'When The Dav Cannesfestrvalinde Altın Pal- miye ödülünü 'Rosetta' filmi kazandı(solda). İspanyol Ped- ro Almodovariseen iyi vönet- men seçildi (vukanda). Breaks' aldı Mercedes Benz Ödü- lü ne 'ShoesOfT değerbulundu. Teknik Büyük Ödülü Ken Ka- ige'nin 'tmparator ve Katil" fil- minin dekorlanna, en iyi ilk fil- me verilen Altın Kamera Ödülü de Hintli yönetmen Murali Na- ir'in Belli Bir Bakış Bölümü'nde gösterilen 'MaranaSimhasanam' filmine gitti. FIBRESCI Sinema Yazarlan Ödülü de Fransız yö- netmen Emilie Deleuze'nin yönet- tiği 'Peau Neuve'a verildi. Bosna- lı yönetmen JasminDizdar'ın Be- autiful People adlı filmi de yanş- ma dışı en iyi film seçildi. Jürinin eleştirmenlerce ve seyir- ci tarafından beğenilen Almodo- var'ın filmi 'Annem Hakkında Her Şey', Kitano'nun 'Kikujiro', David Lyndı' in 'Straight'in Öykü- sü' filmlerine ödül vermemesi büyük şaşkınlık yarattı. Ödüllerini almaya çıkan genç sa- natçılann birçoğu gözyaşlan için- de konuşmalannı tamamladı. Ped- ro Almodovar da ödülünü alırken konuşmasma 'Ağkmazsaın beni af- fedin' diye başladı ve sonra ödü- lünü tspanyol demokrasisi ve ts- panyol halİcına ithaf etti. Bu itha- fın gerekçesini açıklarken de "İs- panyol sc\ircisı beni desteklemesey- di bugünlere gelemezdim ve Is- panyol demokrasisi olmasaydı, bu fUmleri yapma olanağı bulamaz- dım"dedi. Öğretmenler 3 tercih yapabilecek Yer değiştirme başvurulan sona eriyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Öğretmenlerin ısteğe bağlı ya da zorunlu bölge hizmetini tamamla- mak amacıyla yapılacak yer değiştirme işlemlerin- de başv urular bugün sona eriyor. Yer değiştirme iş- lemleri temmuz ayında so- na erecek. tl içinde yer değiştirme ışlemleri için -zurunlu böl- ge hizmeti yükümlülüğüne bağlı olup halen bu bölge- ye dahil illerde görevti obna, zorunlu bölge hizmeti yü- kümlülüğüne tabi olnıama. 30 Agustos 1999 tarihi iti- banyla bulunduklan yerler- de en az 2 yılını doldurma " koşullan aranıyor. Bu koşullan taşıyan öğ- retmenler. görev yaptıkla- n yerleşim merkezi sınırla- n içinde en fazla 4 okul ya da kurum. görev yaptıkla- n yerleşim merkezi dışın- da en fazla 2 yerleşim mer- kezi isteğınde bulunabile- cekler. ll dışmda yer değiştirme isteğinde bulunacak öğret- menlerin taşıyacağı koşul- lar ve tercih işlemleri şöy- le: -31 AraJıkl996tarihin- den sonra göreve başlayan, zorunlu bölge hizmeti yü- kümlüsü olup bu bölge dı- şındaki illerde görevli öğ- retmenlerden adaylıkları kaldınlmış olanlar, zorun- lu hizmet bölgesine dahil il- lerden 3 tercih yapabile- cekler. - Zorunlu bölge hizme- ti yükümlüsü olup. halen bu bölgeye dahil illerden birinde görevli olanlardan 30 Eylül 1999 tarihi itiba- nyla 2 yılını doldurucaklar, bölge içindeki illerden 3 tercih yapabilecekler. - Zorunlu bölge hizme- ti için bu bölgeye dahil il- lerde görevli olup, 30 Ey- lül 1999 tarihi itibanyla bı- rinci grup illerde 3, ikinci grup illerde 4, her iki gru- ba dahil illerde ayn ayn en az 2'şer yıl ya da son gö- rev yerinde en az 2 yıl ol- mak kaydıy la 4 yıllık çalış- ma süresini dolduranlar, is- tedikleri illerden 3 il terci- hi yapabilecekler. LES yapıldı tstanbul HaberSer- visi - Yaklaşık 61 bin öğrencinin girdiği Li- sansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (LES) dün ya- pıldı. Ögrenci Seçme ve Yerleştirme Merke- zi (ÖSYM) tarafından üniversite rektörlükle- rinin bulunduğu iller ileKKTC'ninbaşken- ti Lefkoşa'da gerçek- leştirilen stnav, saat 09.30'da başladı ve 3 saat sürdü. Sınavda, sayısal ve sözel iki ayn test uygu- landı. Her iki kitapçık- tan 80'er soru yöneltü- di. Sınav sonuçları adaylann adreslerine postalanacak ve lnter- net'ten açıklanacak. birpop müakve bir klasik opera bestecisinin birlikte çalışarak kendisi için opera yazmasını istiyor. PavarottibestedanyorANKARA (AA) - Aylık Opera-Ba- le dergisi son sayısında. Pavarotti'den ünlü sinema oyuncusu JuBa Roberts" ın eski eşi müzısyen Lyle Lovett'a kadar pek çok ünlü sanatçının başından ge- çen garip olaylan derledi. Işte. müzik dünyasından şaşırtıcı haberler: • Zürih'te provalardan çıkarken ope- ra binasının önünde buzda kayıp dü- şerek sağ ayak bileğini kıran ünlü Ital- yan mezzosoprano Cecilia Bartoli, bu haliyle sahneye çıktı. Kimse ünlü sanatçının sahneye çı- kacağına inanamazken Bartoli. "Don Giovanni" operasındaki Don Elv ira rolünü canlandırmak üzere izleyiciyi selamladı. Bartoli. koltuk değnekle- riyle rolünü seslendırdi. Eserin sonun- da, bitmeyen alkışlara cevaben. talih- siz sanatçı defalarca değnekleTİe yeni- den sahneye gelmek zorunda kaldı. • Klasik ve pop CD'leri milyonlar- ca satan ünlü ttalyan tenor Andrea Bo- ceDi. pek çok sanatçının hayallerini süsleyen Amerika'yı görme şansını kazanamasına karşın bir yönden hay- li talihsiz... Gözleri görmeyen tenor, önümüzde- ki sanat sezonunda Michigan Opera- sı prodüksiyonu olan "VVerther" ope- rası ile sahne alacak ve Detroit Ope- rası'nda da 6 temsilde mezzosoprano Denyce Gra\es ıle başrole çıkacak. • Julıa Roberts ile boşanan popçu Lyle Lov ett, bugüne kadar hiç bale iz- lemediği halde. kendi özgün müziği- ne uygulanan koreografilerden oluşan bale eseriyle çok mutlu oldu. Lovett duygularını, "Baleye gitmezdim. ama bir bale eserinin benim müziğimle ku- rulu olması beni çok sevindirdi" diye açıkladı. Lov ett" ın müzikleriyle süslenen "9 Yaşam: Lyle Lovett'dan Şarküar" ad- lı bale eseri, Boston Balesi koreograf- lannca yaratıldı. Bale, Shubert Tiyat- rosu'nda sergileniyor. • Yıllardır opera kariyerinde hep başkalan için yazılan eserleri seslen- diren dünyaca ünlü tenor Luciano Pa- varotti 'nin, artık bu durumdan sıkıldı- ğı ortaya çıktı. Bir pop müzik beste- cisiyie bir klasik opera bestecisinin birlikte çalışarak kendisi için opera yazmasını 20 yıldır hayal ettiğinı dile getiren Pavarotti, "Artîk kimse benim gibi biri için beste yapmıyor" dedi. • Maestro Arturo Toscanini'nın 1924 yılında La Scala'da yönettiği Gi- ordano'nun "La Cena Delle Beffe" operası ortadan kayboldu. Zürih Ope- rası'nın. LiHanaCavani'ninçokçarpı- cı bir prodüksiyonu olarak ortaya çı- kardığı yapıt, şu günlerde Italyan or- kestra şefi Bruno Bartolettfnin yöne- timindeki orkestra tarafından tam 75 yıl sonra Bologna Operasrnda yemden sunulmaya başlandı. Multipl Skleroz 'Hastalara psikolojik destek yapılmalı' e-posta : tan (a prizma. net. tr ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Kamuoyunda yete- rince tanınmayan hastalıklar- dan birisi olan "Multipl Skle- roz (TMS) (çoklu yara)", Tür- kiye MS Derneği'nin bu yıl ikincisinı düzenlediğı MS haftası iletoplumatanıtılma- ya çalışıldı. MS, merkezi sinir sistemi hastalıklan arasında en çok görülen hastalık olarak bili- niyor. Dünyada 3 milyon, Tür- kiye'de 35 bin MS hastası bu- lunuyor. Vücudu dışandan gelen virüs ve bakterilere kar- şı korumakla görevli antikor- lann, bilinmeyen bir neden- le sinır sisteminı kaplayan "myeün" adlı dokuya saklır- malan ve zarar vermeleriyle başlayan hastalığın kesin te- da\ i yöntemi de bilinmiyor. Hastalığa karşı kullanılan "İn- terferon Beta 1A ve Beta 1B" adlı ilaçlarda, hastalığın sey- rini yavaşlatmaktan ileri gi- demiyor. Hastalığın tedavi- sinde ilacın yanı sıra, fizyo- terapi ve psikolojik destek de önem taşıyor. Hastalığın ne- deni bilinmemekle birlikte, HHV-6 adındaki virüs üzerin- de odaklanıyor. İçinde Türkiye'nin de bu- lunduğu 36 ülkedeki MS der- neklerinin bir araya gehnesi ile oluşan "Uluslararası MS Dernekleri Eederasyonu" (IFMSS) MS ile ilgıli tüm gelişmeleri üyelerine aktan- yor. Türkiye MS Derneği An- kara Şube Başkanı Cüneyt Saçhoğlu, öncelikli amaçla- ,nnm yalnız MS hastalanna hizmet edecek bir merkez aç- mak olduğunu belirtti. Saç- hoğlu. hastalıkta psikolojik desteğin önemıni vurguladı. SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN 'Sosyalist Sol'un Hâl-i Pür/melâli! Seçımler, sakalımızıönümüzedöktü; 'sosyalist' eti- ketli partilerin, seçmenlerin gözünde, hiçbir 'kıy- met-i harbiyesi'yok: hakikat, aynagibi karşımızdadu- ruyor ne bazı edebi şöhretlerletakviyeli, '3. Yolcular', oy toplayabildi; ne 'Kemalistliği'', Müslüman düşman- lığı mertebesine taşıyanlar; ne de sosyalistliği 'Kürt ırkçılığı' sayanlar! Srfıra srfır, elde var sıfır! Gerisi ham hûm şaralop! Züğürt tesellisı, malûm, ama geçersiz: sosyalist seç- men, oyunu, yabana gitmesin diye DSP'ye vermiş de; oranlar o yüzden düşük çıkmış. filan festekiz! Oy yüz- deleri oradaysa, 'sosyalist' iddialı basının satışyüzde- teri burada: Aydınlık'ın. Kurtuluş'un, Evrensel n - daha adını hatırtayamadıgım kaç yayın varsa hepsinin- toplam satışıyla, siz bir milletvekili: ondan geçtim, bir belediye başkanı çıkarabilır mısiniz, ha? 'Sosyalist Sol', önce şu acı, fakat çıplak gerçeği, dürüstçe sap- tamak; sonra da ıçıne sindirmek zorundadır Türkiye'nin seçim demografisinde, sosyalistler, 'margınal' bir azınlıktır. Yalnız bugün mü böyle, yooo, oldum olası böyledir: Türkiye Komünist Fırkası'nın, o 'efsâne' Akaretler Kongresi'ndeki üye sayısının, düzineyi geçmediğıni bi- lirmisiniz? Öğrendiğimde. dehşete düşmüştüm. 'Giz- lilik' çok tehlikeli, fakat hayal kurmakta çok yararlıdır: yasadışı 'örgütün', kendini ve eylemıni aşırı önemse- yen militanı; partisinin vüs'atini, muhayyilesiyle tayin eder: ne ihtişamdır o, ne yaman bır güçtür! Oysa aynı milrtan için 'yasal' bir toplantıya, ya da yürüyüşe yüz kişi toplayabilmek, imkânsızı zorlamak gibidir. Ömrü 'gizli'öe geçmiş, 'San' Mustafa (Börklüce), 'yasal' Türkiye Sosyalist Partisinin merkez komita- sı üyesiydi (1950); gerek partinin gelişmesinde, gerek- se 'nâşir-i efkân' 'Gerçek' gazetesinin satışında uğ- radtğımız, korkunç sukut-u hayali tartışırken; bırgece, Süslüsaksı Sokağı'ndaki Genel Merkez'de, demişti kı:"- ...ne zannetmekteydiniz? Bu kadar senelik ezi- yet ve siyasi tazyiki müteâkip, ahali adını işitir işit- mez, partiye koşacak mıydı? Elbette, ihtiyatlı ola- caktır!" Ne var ki o da, Esat Adil Bey de, gazetenin ilktirajını yirmi bin olarak belirlemişti; gerçek satış üç bin dolayında dolaştığına göre sanırım onlar da potan- siyel alâkanın sınıriarını, gerçeğin katı verileriyle değil, hayal güçleriyte saptamışlardı. Osrnanh'dan bu yana, aşağı yukarı yüz yıllık sos- yalizm 'pratiği'; fikrin ve hareketin, siyasi 'ehemmiye- tinin' çok düşük bir yüzdede kaldığını kesinleştirmiş sayılabilir. Vann o zaman, 'Türkrye'deki komünizm tehlikesini onca abartan 'iktidariar'm. dürüstlük dere- cesini hesap edin! Sosyalizm', bir proletarya programı'dır A yfarksizm'in 'babaiarı'o iki düşünürün, (Karl Manc I V I ve Friedrich Engels) sosyalizm tarihindeki özel önemi. nereden gelmiştir, hatırlar mısınız? Ütopya olarak sosyalizm -daha doğrusu komünizm, ilkçağdan beri insanlığın hayalinde yaşıyor; bozulma- mış, ilk ve saf halleriyle, dinler bile buna tanıktır: mez- hep, tarikat, camia olarak; Doğu'da ve Batı'daki çe- şitli toplumlarda, zaman zaman uygulanması denen- miş; (Bedreddin-i Simavi meselâ); deneme, hemen herdefasında, ağır kayıplar, cıddı bir başarısızlıkla so- nuçlanmıştır. Sebebi basit: 'iticigücü'ekonomikbırdi- namiğin gerçeğine dayanmıyor; çoğunda fikir, hatta iman düzeyinde kalıyor. İlk defa o iki önemli düşünür, He- gel'in 'diyalektiğini, ayakları üzerine oturtmuş'; yükselen proletaryanın, istikbal projeksiyonu ilesos- yalizm'i, hem sosyal, hem siyasal, hem ekonomik bir 'sentez'de birleştirmiştir. Marksizm'den itiba- ren, sosyalizm, 'bilimsel' bir proletarya programı- dır; o kadar öyiedir ki, XX. yüzyıldaki ilk 'devrim- leri', -tamamıyla kırsal, bir bakıma yan/feodal ül- kelerde gerçekleştiği halde-, 'işçi sınıfı adına' ya- pılmış; işçi enternasyonali adını almıştır: uğradık- lan başarısızlığın, itiraf edilemeyen gizli 'gerekçe- si' de, aslında hiçbir zaman gerçek bir 'işçi iktida- n' olamayışlandır. Bu kısa hatırlatma, 'Sosyalist Sol'un ülkemizdeki başansızlığının 'temel nedenini' bulmakta, acaba bir 'ipucu' olur mu, olmaz mı? iyi kötü, yansı KİT yansı holding bir 'sanayileşme'; işçi yogunluğunu, son elli yılda, misilleriyleçoğattmış- tır; güçleri, küçümsenemez, üç -hadi Hak/fş'ten vaz- geçelim- iki büyük işçi konfederasyonumuz, yüzlerce sendikamız var! Bunlar, holding kesimindeki işçi yı- ğılmasına bakıp uzaktan 'yalanacaklanna'; o ame- leyi de örgütleyip, sosyalizmin Türkiye'deki itici gü- cüne dönüştürecek yerde; holdinglere el ovuştu- rup, KİT yönetimlerinden, halkın parasını tırtıkla- maya uğraşmıyorlar mı? Gelip geçen seçimler ker- vanına. kırsaldakinin gelip geçen tren katadanna baktığı gibi, öyle uzaktan, o kadar bel bel bakıyor- lar. Tek başarılan, arada bir, merkez sol' -aslında bal gibi sağ- partilere, 'milletvekili' olabilmek! Hal böyleyken. 'Sosyalist Sol'uh seçim başarısızlıklarına sebep aramanm manası kalır mı Allah aşkına? Sebep belli, halkın 'üretim gücü' -işçi sınıfı-; 'Sosyalist Sol'un arkasında degildir; 'Sosyalist Sol', asıl 'iti- ci gücü'ne, asla ulaşamıyor; onun üzerinde etki- siz; münhasıran, aydın kesimi arasındadır, üstelik 'alafranga' ve yabancılaşmış' olarak! Numaralar' YDD'nin olunca... euradan baktınız mı, seçimde ÖDP'nin -holding media'sjnın tahmin edilebilır- desteğine rağmen; uğradığı kesin ve tartışma götürmez 'başansızlık', bu- nun en açık göstergesi! ÖDP seçim kampanyasını, 'Ke- malist/Sosyalist' tezler üzerine değil, onları düpe- düz reddederek, Yeni Dünya Düzeni'nin geliştirdi- ği ve her türlü 'ulusal direnişi' kırmak için kullan- dığı, 'demokrasi', 'insan hakları', 'çevrecilik', 'eş- cinsel özgürtüğü' gibi 'numaralar' üstüne kurmuş- tu; sanıyor ki halkın klasik sosyalizmi reddetme- si, onun 'radikal tavnm' benimsemediğinden, on- dan ürktüğündendir; sonuçlar, bunun tam karşrtı- nı ortaya dökmedi mi? Seçmen, onlann heveslen- diği uyduruk 'demokrasiye' bozuk atıyor: onlann savunduğu türden 'hippy' alafrangalığına karşı, 'cumhuriyetçi' bir 'Anadolu' radikalliğini destekli- yor. Başka türlü mü; söyleyeyim? İşçiler kadar, yâni öteki halk kesimleri de, sosyalizm onların karşısı- na 'ecnebi' yâni 'alafranga' bir kılık ve ifadeyle çı- karsa; kılını bile kıpırdatmayacağını, masanın üs- tüne, açık açık koymuştur. Peki. ya öteki? A le diyeceginizi biliyorum; peki İşçi Partisi (İP) on- / V ca Kemalist -hatta milliyetçi- kesinlemesine (af- firmation) rağmen, sonuçtablosundaki kötü yerinden, acaba niye milim kımıldayamadı? Bunun açıklaması nedir? Sosyalist bir parti ki, önceki adı düpedüz Sos- yalist Parti idi, Marksizm'le Kemalizm'in bileşkesi- ni, siyasi propagandasına eksen yapmış; o da laf mı, 'işbirlikçi' 'merkez' iktidarlann olanca pisliğini, paldır küldür ortalığa dökmüş; dahası, devletin kaytardığını kalkışarak, Mustafa Kemal'in eserlenni yayımlama- ya başlamıştır; nasıl oluyor da, seçmen ona bu kadar duyarsız kalabiliyor? Oyunu, Doğu Perinçek gibi, ni- ce sosyalizm kahn çekmiş bir liderden ve partisinden esirgiyor? Onu da bir dahakı sefere tartışalım. olur mu? http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm