Katalog

4 EYLÜL 1988 KÜLTÜRYAŞAM KİM KİME DUM DUMA BEMÇ AK CUMHURİYET/5 Ziya Öztan'ın "Cahide" dizisinde Hale Soygazi başrolde Aslında av olan avcı "Cahide" tam anlamıyla bir Cahide Sonku yaşamöyküsu değil. Öztan'a göre Cahide, Türkiye'nin sinema ve tiyatro dünyasında yükselen ve düşen pek çok yüdızın bir bileşkesi. Yaşamı boyunca kendini "avcı" olarak görmüş, sonunda "av" olduğunu anlamış bir kişi. İ LALE FİLOĞLU Ziya Öztan, TRT Televizyonu'nun drama yönetmenlerinden biri. Televizyon izleyicisi onu "İltihat ve Terakki", "Bugünun Saraylısı" ve "Ateşlen Güııler" adlı dizilerden taıuyor daha çok. TRT'nin drama bölümünde sekiz yıllık bir geçmişi var. Belgesel prograrnlar ise onun ilk göz ağrısı. Ziya Öztan, aslında her sinemacırun yapması gereken bir şeyi yapıyor: Sürekli fılm izliyor. Sinema Günleri'nde o fılmden bu filme konan bir "Sinema Günleri kuşu" o. tşine gösterdıği litizliği artık etrafındakiler tarafından kanıksanan, kendisi hakkında fazla konuşmak istemeyen, görünüşte sakin, ancak "sinema" denildiğinde heyecanlanıveren bir yönetmen. Konuşmamızın odak noktası "Cahide." Ziya Öztan, bu kez Hale Soygazi'yi yönetiyor Cahide rolünde. Senaryosunu Ziya öztan ve Zeynep Avcı'nın yazdığı, müziklerini Timur Selçuk'un hazırladığı "Cahide"nin yapımcısı tlksen Bektaş. Beş bölümlük dizide, Soygazi'nin yanı sıra Rulkay Aziz, Alev Sezer, Müşfik Kenter ve Ziihal Gencer de önemli rolleri paylaşıyorlar. Filmin görüntü yönetmeni, "Gecenin Öteki Yüzü" ve "Bir Kınk Bebek" gibi yapımlardan tanıdığımız Colin Monier, sanat yönetmeni ise Gül Tannöver Oğuz. "Cahide"nin, aslında Cahide Sonku'nun bir yaşamöyküsü olmadığını biliyoruz. O halde Ziya Öztan'ın canlandırmak istedigi Cahide kim? ÖZTAN Türkiye'nin sinema ve tiyatro dünyasında yükselen ve düşen pek çok yıldızın bir bile> cumhuriyetin kuruluşunun ilk yılları verilecek. Daha sonra ise fonda cumhuriyetin 10. yıl kutlama törenleri, önde ise Cahide'nin tiyatro dünyasına ilk adımını atması işleniyor. Burada, dönemin ünlü sinema ve tiyatro kişilerinden çağrışımlar yapan tipler de sahnedeki yerlerini almaya başlıyor. Cahide'nin ğöziiyle bir dönemin anlalılması söz konusu mu? ÖZTAN Hayır, değil. Aslında bir gazetecinin Cahide'yi arayışı var filmde. Bu arayışla birlikte gazetecinin kendi kimliğini arayışı koşut gelişiyor. 1980'li yıllar, 1930, 1940, 195O'li yıllarla birlikte değerlendiriliyor. Tarihi mekân bulma konu' snndaki sıkıntılarınız bu kez de başınızı ağrıtacağa benziyor. ÖZTAN Bir anlamda yok olmuş Istanbul'da küçük fotoğraf parçaları bulmaya çalışıyoruz. 193040'larda tramvaysız bir istanbul düşünülemez. Bir tramvay geçirmek istiyorduk, ancak bu çok zor, her yer asfaltlı. Çekim sırasında yolları görmemeye çalışacağız. Gördüğümüz anda da çok hassas izleyiciler bunu eleştirecekler. Haklı buluyorum bu eleştirileri. Ama asıl muhatap olarak kendimi görmüyorum. Geçen Sinema Günleri'nde "Ateşlen Günler" yabancı eleştirmenler larafından da izlendi. "Yabancı Eleştirmenler Gözüyle Türk Sineması" konulu panelde, "Ateşten Günler" en kötü filmBEŞ BÖLÛMDE "CAHİDE" Ziya Ûztan'ın çeWm aşamasırtda olan "Cahiöe adlı dizisi beş bölümden oluşacak. Dizide başrolü üstlenen Hale Soygazi. ilk ler arasında sayıldı ve filmde "İyiv kezbırTVyapımındarolalıyor Birkaçyıl önce İstanbulDevletTiyatrosunda Türkler kötü tngilizler vardı" denildi. Bu tür eleştirileri nasjl ><>"Amadeus'ta Mozart'ı canlandıran Alev Sezer de önemli rollerden birinde rumluyorsunuz? kesidir Cahide. Yaşamı boyunca Türkiye Cumhuriyeti'nin gideceÖZTAN Aslında Ingilizler kendisini avcı olarak görmüş, so ği yolu belirlemiştir. Bu yolun banunda sadece bir " a v " olduğunu şı aydınlanmadan, ki sinemasal için hiçbir şey söylenmedi, sadeanlamış bir kişidir. Genel tipleri açıdan çok zengin bir dönemdir ce ülkemize girdikleri, işgal ettikmiz de aslında bu tipimizin türev bu, daha yakına gelmek kolay leri verildi. Bunu bizim söylememizden alınmaları, tarihlerinden leridir. Geniş açıdan bakıldığında değil. aslında hepsi birer avdır. Tek bir Tarihi konu alan çalışmala gelen emperyal bir kültürün devaavcı vardır, o da tarihin dönen rınız sürecek o halde. Yakın geç mıdır aslında. Bu tartışmada asıl dişlileri. mişimizi konu alan filmlerin üzerinde durulan konunun, "Ni Tarih, bu yiizden mi sürekli "tehlikeli" olacagınr düşiinüyor ye büyuk prodüksiyonlar yapıyorsunuz? Bırakın, böylelerini Hollymusunuz? ilgi alanınızda? ÖZTAN Tarihimiz de bizim wood yapsın" diye ifade edilen ÖZTAN Tarih beni, bugünü tarih içinde anlatma kolaylık hayatımızın bir parçası, bizi ta konu olduğu aktarıldı. Bunun ları sağladığı için daha çok ilgilen mamlayan, bizi oluşturan şey. ekonomide diğer adı, "Ağır sanaKendimizden vazgeçmediğimiz yi değil, montaj sanayii yapın ya diriyor. da uslu bir tarım ülkesi uluıı" de Tarihi filmlerinize konu olan sürece tarihimizden de vazgeçe mektir. Türk sineması gelişecekyıllar yavaş yavaş günümüze yak meyiz. Tarihten korkulacak bir se, bu, dönem filmleri ve büyük İaşıyor. Öniimiizdeki yıllarda şey olduğunu ya da korkunun yapımların oluşturacağı bir altyaTürkiye'nin yakın geçmişini ko toplumsal bir yarar sağlayacağı pıyla sağlanabilir. Üstelik sinema nu alan, örnegin 1960 sonrasını nı sanmıyorum. için büyük rakamların konuşulanlatan filmler çekmeyi düşünii Filnide Cahide anlatılırken maya başlaması, sinemanın ciddiyor musunuz? fonda hangi olaylar önenı ka yetinin anlaşılmasına yardımcı ÖZTAN Bence 1960'lardan, zanıyor? olacaktır. Çünkü dönem fiknleri ÖZTAN Osmanlı İmpara tamamen ekip tarafından yaratı70'lerden, 80"lerden daha önemtorluğu'nun yıkılışı Cahide'nin lan filmlerdir. li bir dönem var. Cumhuriyetin ilk yılları. Lozan Barış Konferansı çocukluk yıllarıdır. Ardından P İ K N İ K PtYALE MADRA MU3GAN ,4BLA, BİR.İM, ÜÇ Ü YAAA.. DEhJİP. ) GÖRDÜN fflZLIGAZETECIVECDETŞEA OÜL Ml •? ZEKİC£ GÖZbEM LERi MR P£K; O 7AMM Ml'A ÇOK KIRICI.. PıS UERiF / SÖYIEMİ VKAIACA OIA0İIİR /)MA,fiKllLI.&İRİ ÇİZGİLİK KÂMtL MASARACI Son Impamtor' 6 Çiri'de PEKİN (AP) İtalyan yönetmen Bernardo Bertolucci'nin. Çin'in son imparatoru Pu Yi'nin yaşamını konu alan "Son İmparalor" adlı fılmi, Çin Halk Cumhuriyeti'nin başkenti Pekin'de gösterilmeye başladı. Ancak, Çinli sinema seyircilerinin, dokuz Oscar'lı "Son tmparalor"a çok büyük bir ilgi göstermedikleri gözlemlendi. Filmin 27 eylülde yapılacak resmi galasına yönetmen Bertolucci'yle birlikte filmin iki yapımcısı ve Pu Yi'yi oynayan John Lone da çağrıldı. Pekin'de iki sinemada birden göstenme giren "Son tmpar a t o r " u , genellikle filmleri sesli tepkiler göstererek izleyen Çinli seyircilerin, sessiz bir biçimde izledikleri görüldü. Ancak Kültür Devrimi'yle ilgili, Kızıl Muhafızların göründüğü sahnelerde seyircilerin yüksek sesle konuşmaya, bazılarının gülmeye başladığı, bazılannın da şarkı söyleyerek Kızıl Muhafızlara katıldığı gözlemlendi. AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAN GÜRSES içtfe bptjle epefid''ajy9aium ftfe aKlına ^cliRdi n«J?eyegn TARtHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN 4 Eylül İ538'O£SüSÜN, g/J? OSMANLI PONANMASI, HİM P/STAAJ'A ÜLAŞTl. YILLAJ&f/? AVSUPA DEVlETLERİ UZAKDOĞU'YA YEHİ YOLLAR BULMA ÇAgASI İÇİNPEYPf.fpSMANLI OEVLETI KARA YOLUHU TtKAMIŞTl). HİNOİSTAN 'DA E&EMEMLİfC KUHMAK NİYE7İNOE OLAN PORTEJOZLİ PEUİZCİLER KARŞISlNDA, BATI HİUP/STAN'DAKİ ~ MÜSLÜMAN 6UCARAT OEVLETI HÜKİJAADAgl, <XJ< MAfJLl'LARCtfN YAZDtM /SrED/.O£A44A/l/ , ^ PISAH' KAHUNÎ SUL7AM BÜISYAAAN, M/S/g VAÜSİNE FEKMAN GÖNDEHEIZEIC OOMANMA ., . İLE HİNPİSTAN'A <SİP/LME£/N/ EMÜBTTI. HADlM SÜLEYMAN PAÇA KUMANDASINDAKJ MS//Ş DONAklMASI &üCARAT'A LtLAÇTI&lNpA YARp/M İSJEYEM HÜtCÜMDARlN ÖLDÜ6Ü, YEUİSİNİN İSE PORTEtüZLİ'LERLE ANLAÇT7ĞI 6ÖKÜLDÜ.. ÇAR£SİZ,GEKİ PÖHÜLECEKTİ. HfNDİSTAN'A YAROfM ELL. "" Ankara Kalesi'nde yaşam akıp Yüzyıllardır süren bir yaşam gidiyor. Kimileri, Ankara ya yüzyıllardır tepebakan bir nin üzerinde yer alan kalenin geçmişini Hititlere, Friglere, ünlü Frigya Kralı Midaş dönemine kadar dayandırıyor. Sonralan Romalılar. Bizanslılar da gelmiş. Kale Arapların şaidınlanna hedef olmuş, uzunca bir sure Selçukkıları barındırmış. bir ara Haçlılara direnmiş. Yıllar sonra kalenin içine evler yapılmış, camişiyle, bakkalıyla bir mahalle doğmuş Mahaltenın sokaklan daracık, evleri bakımsız Bütün gün evlerin önünde oynayan çocuklar. ellerinde tığlarıyla kapı önünde kadınlar... Şimdi çevresine oyalar işledikleri yazmalan. tulbentleri turisöere şatarak geçimlerini sağlıyor zamana ve yaşama direnmeye devam ediyorlar. (Fotoğraf: Anna Turay) VIDEO SETI İSMET BERKA\ kelçimiz, bu rüyasını gerçekleşürmek için harekete geçer. Ne var ki karısı, kendisini Filistinlilerin en önemli adamlarından biriyle alBüvnkelçi/The datmaktadır. Üstelik İsrailli bazı .4jnbas.sad«r: Yönetmen: aşırı milliyetçiler de büyükeiçinin J. Lee Thompson; çabalanna kızmaktadır. Sürekli Oyuncular: Roberl Milchum, kan dökülen, binbir oeşit entrikaRock Hudson, Ellen nın iç içe olduğu bir film. Bu türBurstyn; Cannon Film, den hoşlananlar için ideal olabiVideo Market. lir. Ama film bittiğinde, daha seyABD'nin Tel Aviv Büyükelçisi, retmeye başlarken kafanıza yerleİsrail ile Filistinliler arasındaki sa şen basit gerçek kanıtlanıyor: Buvaşın tümüyle bir "aplallık" oldu rada barış falan olmaz. Canm n Film'in Yahudi sahipleri Menahem Golan ve Yoram Globus, bu tür filmler yapmaktan hoşlanıyor. Özellikle İsrail'in bölgede ve dünyada yarattığı durumun "çok karsı çıkılamayacak" türden bir propa gandası yapılıyor. Ama bir bakış açısını öğrenmek, onun nüanslarını kavramak bakımından bu tür nimler ilginç olabilir. Büyükelçimiz safbir barışsever olunca işe canla başla ve bütün beccriksizlikleriyle sarılıyorlar ve derken dünyayı neredeyse bir üçüncü savaşın eşiğine getiriyorlar. Hem casusluk mesleğiyle hem gizli servislerle hem de her çeşit uluslararası sorunla dalga geçen bir film. Komedi filmler usıası John Landis'i sinema ve video izleyieileri yakından tanıyor. Amerikanın önde gelen iki komedycni. Chevy Chase ve Dan Aykroyd'un oyunculuğu Landis'in filminde bir araya gelince kıyamet kopuyor. Yaklaşık 100 dakika süren Hlm boyunca mülhi\ bir komedi şöleni izliyorsunuz. kadın gazeteci röportaj yapmaktadır. Jandarma katırcıları kaçak tütün, çay ve yağ taşırken çevirir, üstlerinde silah bulur ve karakola götürür. Aynı anda kadın ga 50 YIL Ö!NCE Cumhurıyet 4 EYLÜL 1938 sonra yaz tnevsiıninde oiduğunuz için bu tarz gıda alış vücudünüze fazla bir semen vermedi aınına, hele denize girmiş olanlar için vaziyet epeyce endişe verici bir netice husule geıirebilir. Kışın dehşetli kilo almamz muhtemeldir. Onun için şimdiden kendinizi yağlı yemeklerden, hamur işlerinden ve saireden mahrum etmeğe başlamahsmız. Bu ayda bilhassa pek az yemek yiyerek üzüın ve meyva kürü vapabilirsiniz. Üzüın mideniz ve barsaklarmız, dolayısile umunıî sıhhatiniz üzerinde çok iyi lesir yapar. temizleyebilirsiniz. Her larafı kaplıyacak miktarda talaş nemlendirip boylu boyuna üstüne yaymız. Bir müddet öyle kalsın, sonra bir fırça, küçük bir süpürge, yahud bir mala ile onu kaldırabilirsiniz. Eğer halımn rengi solmuşsa amonyakh suya batmhmş bir tamponla rengi iade olunabilir. Eli yüzü düzgün bir Doğu fılmi Katırcılar: Yönetmen: Şerif Gören; Oyuncular: Kadir İnanır, Halil Ergün, Ayşegül Aldinç, Bülenl Bilgiç; Estet Video. Geçen sczon jinemalarda da oynayan Katırcılar çok fazla yankı uyandırmamıştı. Öykü.sü oldukça basit, ama inccliklc islenmiv Bir köy ya da Doğu filmi gibi değil dc bir polisiye gibi i/lcmck mümkün Katırcılar'ı. Kışın kötü >artlardy Bingöl'dc kaçakçılığı "Kalırnlar" dencn bir kısım insan yapmakıadır. Aslında yaplıkları, bir malı bir tuccardan alıp ötekisinc gölürnıek, yaııi bir çcşit nakliyecilik. Aksilik bu ya, tam o sırada İstanbul'dan oralara kadar gclcn bir Casusun beceriksizi kanştırır her işi i t'asuslar/Spîe*. L i k e Ls: Yönetmen: John Landis; Oynayanlar: Chevv Chase, Dan Aykroyd, Steve Forrest, Donna Dixon. Warner Bros. Kahramanlarımız, İnyiliz gi/li BÎİYİJKEl.Çİ servisinin iki "ba'janlı" clcmanı. Çözümlcnmesi nercdeysc olanakğunu düşünmektedir! Aslında bu sız bir i> veriyor patronları onla1 iki halk çok rahat biçimdc, ban , rı. Acaba iki kahramanımı/üan içinde birlikte yaşayabilir! Büyü kurtulmak mı istiyor? Bi/iınkilcr. zevkten mahrum kalacaksınız Son deniz banyolanmzı yapmak için de fırsat kaçırmayımz. Eğer şehre indiniz de diğer günler vaktiniz yoksa cumartesi Yazın güneş, açık hava, deniz öğleden sonra ve pazar suyu ve sairenin günleri muhakkak gene vücudümüzün ekseri gezmelere gidiniz, bünyenize kısımlarına faydalan kâfi derecede hava ve güneş dokunduğu muhakkak iddihar etmelisiniz ki gripsiz olmakla beraber, saçlarımıza ve nezlesiz bir kış epeyce zarar vermiş olduğu geçirebilesiniz. şüphesizdir. Mademki Yazın sıcaktan ve güneşten sonbahar geldi, sayfiyeden şehre avdeti bek/emeğe lüzuın kurumuş olan cildinizin yumuşaınağa ve yağlanıııağa görmeden bu hususa aid kış çok ihtiyaa vardır. Y'aktile tuvaletlerinize başlıyabilirsiniz. Saçlarnnızı yüz tuvaletlerine aid yazdığıınız yazıları kesip her defa yıkamak istediğiniz sakladınızsa ondan bu zamanlar mutlaka onları hususta büyük istifadeler evvelâ zeytinyağile iyice edebilirsiniz Yüzünüze ve ısiatıp ovaiamak lâzımdır. Zeytinyağı saçlara en ziyade vücudünüzün diğer bu ayda faydalıdır. Onun için taraflarına yağlıca besleyici bir kremle mesajlar yapımz. kat 'iyyen ihınai elmeyiniz. Sıhhatinize gelince, son sıcuk Sayfiyede geçirdiğiniz açık günlerden istifade ediniz. hava hayatında daima spor zclcci dc yollar kapandığıııdan ka Eylul geçtikıen sonra havalar yaplığınız, yü'zdüğünüz, rakoldadır. Bir jandarma timi, ka büsbutün soğuyacağı için açık yürüdüğünüz için tabiatile karnınız çok acıkıyordu. tırcılan ve kadın gazeleciyi alıp havada pek o kadar Onun için takib ettiğiniz yürüyerek şchre doğru yola çıkar. dolaşamazsınız. Hele müsaid şişınanlaıııaına rejinıine pek Karda yollafinı kaybederkr, olay bir zaman buldunuz ınıı, dikkat edemediniz. Rasgele lar birbirini i/ler. Her şcyin do/.ıı hemen kırlara, açık yerlere aburcubur ne buldunuzsa gayet iyi. Üstelik Türk filmlcriıı çıkınız. Çünkü önümüzde yediniz. Fakaı ıııüteınadi dc görmeye pek alısık olmadığı sonbahardan maadu, bir de ıtzun kış var, epey ınüddel bu harekeite bulunduğunuz. [iıı/ aynntılar da var. Eylulde neler yapmalıyız? Ev kadını neler bihneli? Bq\nuz eşyular Dııvar kâğıdlan Duvar kâğıdlan üzerinde kalorifar radyatörlerinin ve sairenin siyahlanma suretiyle vücude getiııniş oldukları lekeler ekınek içile silinirse kolaylıkla çıkâriılabilirler. Boynuzdan yapılmış şeyleri temizlemek için ılık su içine birkaç damla gaz damlatınız, eşyayı onun içine batırınız. O sııyun içerisinden çıkarıp da kuruladınız mı derhal lekeler kaybolmağa başlar. IĞ iinger *»< »»»» SSSSıJ Tozlıı hahlar Halılar fazla tozlandılar mı, kaldırıp silkmeden veya üzerlerini süpürüp fazla toz kalınasma sebebiyet venneden onları şöyle kolay bir usuile SlHHi AĞIZLIKLAR 1