Katalog

neagan neyın reşınuc.. (Baştarafi 1. Sayfada) Körfezi üzerinde uçmaları, Libya'nın füzelerini ateşlemesi ve Amerika'nın karşılık olarak bir Libya hücumbotunu batırması, bir füze üssünü de vurması... Akdeniz'de savaş rüzgâdannı estiren çatışma böyte başlamış, dün de sürmüştür. Eğer çatışmanın temelincte karasulanndan kaynaklanan bir uluslararası anlaşmazhk yatıyorsa, bunun öncelikli çözüm yolu diplomasidir. Oysa VVashingion bu yola ittifat etmek yerine bir super devlet olarak gövde gösterisini tercih etmiş, böylece uluslararası hukuka bu konuda saygısını tartışmalı hale getirmiştir. Akdeniz'deki Amerikan Altıncı Filosu ocak ayından beri Sirte Körfezi civarında gövde göstermektedir. Libya'nın burnunun dibinde sürekli olarak bayrak gösterıp manevra yapmak açık bir kışkırtmadır Bunu başka türlü yorumlamak olanaksızdır. Amerika'nın kışkırtması amacına ulaşınca, bu kez iş açık saldırıya dönüşmüştür. Sonuç ne olabilir şlmdilik kestiremiyoruz. Libya liderı Kaddafi, Akdeniz'i bir "ateş denizi"ne çevireceklerini açıklarken, aynı zamanda Arap dünyasındaki Amerikan varlığına sakjırı için de çağrı yapmıştır. Kaddafi ile mücadeleyi "uluslararası terorizme karşı savaşia eşanlamlı sayan Reagan yönetimi, bu saldırısıyla bölgede "terohzmi" daha da körüktemiş olmuyor mu? Ortadoğu: da zaten soluğu kesilmiş barışa dönük çabaları daha da dinamitlemiş ve bölgeyi barut fıçısına çevirmiş olmuyor mu? Bölgede bir bakıma Amerika'ya bel bağlamış "ılımlı ülke/er"in işini daha da zorlaştırmış, "radikaller'' in elini güçlendirmiş olmuyor mu? Söyter misiniz hangi akla hizmettir Başkan Reagan'ın Sirte Körfezi çıkartması?.. Hangi açıdan bakılırsa bakılsın Amerika1 nın Libya saldmsını gerekçeiemek olanaksızdır. Temenni edelim, Reagan yönetimine bir an önce sağduyu egemen olabilsin. : iMjya'ya moraı aesıen Dış Haberler Servisi Amerikan 6. Fijosu'nun Libya'ya karşı düzenlediği saldın, SSCB, İran, Şuriye , Cezayir ve FKÖ tarafından sert bir dille kınanırken. Federal Almanya, Hollanda ve Israil, Vvashington'un eylemini desteklediklerini açıkladılar. Fransa, lspanya, Kanada ve Yunanıstan gibi bazı Batılı ulkeler olaydan kaygı duyduklarını bıldirdiler. ABD'nin yakın muttefiklerinden Belçika ve İngiltere olayı ihtiyatla izleyerek tepkilerini açıklamamayı yeğlediler. Sovyetler Birliği, ABD ile Libya arasında Sirte Korfezi'nde devam eden çatışmada, Libya'ya "moral destek" sağladıklarını açıkladı. Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanlığı Sözcüsu Vladimir Lomeyko düzenlediği basın topiantısında "Libya'ya yardım yapıp yapmayacaklan"sorusunu, "Sovyetler Birliği bağımsızlıgı ve egemenliği için miicadele veren Libya'yı moral yonden destekliyor ve Libya ile dayanışma içinde olduğunu bildirerek ABD'nin egemen bir ulkeye karşı giriştigi bu yeni saldımı kınıyor" şeklinde cevaplandırdı. Lomeyko, basın toplantısına başlamadan once yaptığı açıklamada, aynca, ulkesinin Akdeniz'deki dengeyi bozmaya yönelik Amerikan saldırısını "hoşnutsuzlukla" karşıladığını ve ABD'nin bu saldın ile uluslararası yasaların temel ilkelenni ayaklar altına alarak çiğnediğini belirtti. Suriye resmı haber ajansı, Muammer Kaddafi'nin Sirte Korfezi'ndeki çarpışmalar konusunda Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'la görüş alışverişinde bulunduğunu bildirdi. Libya'nın resmi haber ajansı JANA, Suriye Devlet Başkan Yardımcısı Abdiilhalim Haddam'ın dün Libya'nın başkenti Trablus'a geldiğini haber verdi. Suriye'de yayımlanan "AlBaath gazetesi, ABD'nin Libya'ya saldırmasını "küstahça diizenlenmiş bir kışkırtma" olarak niteledi. ABD'nin Sirte Korfezi'nde Libya'ya karsı saldırısına gösterilen en sert tepkilerden biri de Iran'dan geldi. Iran Başbakanı Mir Huseyin Musavi. ABD'nin giriştiği saldınnın bir lslam ulkesinin toprak butunluğunün ihlali anlamına geldiğini bildirerek, ulkesinin Libya'yı tamamen desteklediğini söyledi. Musavi, bu saldınnın bütün lslam ulkelerine karşı yapıldığını da öne sürdü. Cezayir de, Sirte Korfezi'nde Amenkan ve Libya güçleri arasındaki çarpışmalardan sonra Libya'nın yanında yer aldıklarını bildirdi FKO lideri Yaser Arafat, Mısır'da yaptığı açıklamada, Amerika'nın tutumunu "küstahça ve kalleşçe" bir saldın olarak nitelerken, kayıtsız şartsız Libya'nın yanında yer aldıklarını bildirdi. Fransa, İspanya, Kanada ve ttalya gelişmeleri kaygıyla izlediklerini belirterek, bunun uluslararası yasaların uygulanmasını sağlamak açısından iyi bir yol olmadığını belirttiler. Bu arada, İtalyan Havayolları Alitalia Sirte Korfezi'ndeki çarpışmalar nedeniyle RomaTrablus seferlerini askıya aldığını duyurdu. Arap Birliği Orgütu'nün Tunus'ta yaptığı toplantıda saldın kınandı. Federal Almanya, Hollanda ve Israil ise çarpışmalarda ABD'yi desteklediklerini açıkladılar. Federal Almanya'da muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti. Libya'yı suçladı. ingiltere Başbakanı Margret Thatcher ise dün akşam Londra'da yaptığı açıklamada, ABDnın Libya açıklarında askeri tatbikat duzenlemeye hakkı bulunduğunu vurgulayarak, Libya'ya karşı mısillemede bulunmasınm da doğru bir davranıs olduğunu soyledi. Dışişleri Bakanlığı, Sirte Korfezi'nde meydana gelen olayların Türkiye tarafından üzüntüyle izlendiğini açıkladı. Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi'nden dün yapılan açıklamada, Türkiye'nin tahrik edici davranışlardan kaçınılması temennisinde bulunduğu belirtilerek şöyle denildi: "Türkiye, Sirte Korfezi'nde vukubulan olaylan üzüntüyle izlemektedir. Ortaya çıkan bu nazik dunımun banş ve güvenlik açısından arzettigi önemi de gozönünde tutan Türkiye, tahrik edici ve olaylan tırmandırmaya yönelik davranışlardan kaçınılmasını ve teenni içinde hareket edilmesini içtenlikle temenni etmektedir". Hadi Uluengin'in Bruksel'den bildirdiğine gore, ABD'nin Libya'ya karşı gerçekleştirdiği hareket, NATO merkezinde herhangi bir resmı tepkıye yol açmadı ve kuruluş sözcüsu "gelişmelerin çok dikkatle izlendigini" bildirmekle yetindi. Buna karşılık, ABD'nin ıttifak nezdindeki daimi temsilcisi, dün diğer üye ülke büyukelçilerine olay hakkında bilgi verdi, ancak müttefik temsilciler bu bilgileri "kaydetmekle" yetindiler ve yorum getirmediler. FULİ11KA MEHMED KEMAL U1KSI Dinar Bandosu Kimindi tam çıkaramayacağım, delikanlılık yıllarımızda Amerikan Dolarından söz edildi mi, bir taşlama vardı, onu okurduk. Kraliçenin donu bin dolar Seninkine ise Fadimem Bit dolar, pire dolar. Bu taşlamanın önü de ardı da vardı, ama neler söylerdi, kimi taşlardı şimdi çoktan unuttum. Amerikan Dolan'nın ne belalı bir şey olduğunu çok iyi anladım, hepimiz anladık. Atatürk döneminde yuz kuruşa alınan bir Amerikan Doları günümüzde 700 liraya doğru hızla tırmanıyor, az kaldı bin lirayı da bulur. Bakalım bir dolar bin lira olunca ne diyecekler? Parayı dalgalanmaya bıraktık, memleketin durumu çok iyidir... Falan filan mı? Bizim para harbe girmişiz gibi durmadan düşüyor, Amerikan Doları hızla yükseliyor, memleketin hali iyidir... Eşeği saldım çayıra Durmaya karnın doyura Düşü görüp de hayıra!... Bilmiyorum, ama biri düşer, öteki durmadan yükselirken kimin hali iyidir, kimin hali kötüdür? Düşenin mi, yükselenin mi? Çevremızde başka ülkeler de var, şöyle bir bakalım: Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Suriye, Irak, İran, Lübnan... Onların da paraları bizim gibi durmadan düşüyor mu? Birkaçı da savaş içinde hani... Savaş varken bile paralarını düşürmüyorlar. Para düşürerek memleketi düzertme aklı bir bizde mi var? Parayı düşür, memleketi düzelt... Parayı düşür, memleketi gülistan et, bir bize mi vergi? Savaşırken bile parayı düşürmüyorlar, enayi mi yani? Doların oynaması karşısında bakın, sakin Japonya da kurban istiyor, basıyor yaygarayı... Buna bir ekonomik yöntem djyorlar... Bunca ekonomist, bunca ekonomi okumuş kişi var. Ulke döndü dolandı bir mühendisin eline mi kaldı? Bakın bu işin ilk icatçısı kendini nasıl savunuyor: "Bugün izlenen ekonomik politikanın 24 Ocak Kararlarıyla hiçbir ilgisi yok." "Hoppala, gördünüz mü?" "Uyguladıkları politika tamamen ayrı bir politikadır. Şimdi bugün uygulanan tamamen siyasi iktidara aittir." "Peki, Turgut git, şunu askerlere anlat diyen kim? Turgut kendi başına mı gidip askerlere anlattı?" "Farzedin ki bunlar 24 Ocak Karariannı uyguluyordu, bu sonuç çıkıyor. Uygulamasın, onu mecbur eden kimse yok ki!" "Ya, bir de bu yani var, uygulamasın!" "Kaldı ki bir politika tespit edilip bırakılır, sonra da kendi başına herşeyi sağlarsa, icracılara hacet yok demektir. Bu, nota gibidir. Farzedelim ki bir nota var bende... Bu notayı kim icra edecek?" "İşi musikiye döktük ya, sahi kim icra edecek?" "Bir New York Filarmoni Orkestrası icra edecek, bir de Dinar Belediye Bandosu... Nota aynı, ama aynı ses çıkmaz. Binaenaleyh orkestra şefi ve teker teker icracılar notadan daha önemlidir." Şimdi pek bir şey çıkaramadım, ama gene de bir soru: Nota mı önemli, icracılar mı? Kimine göre nota, kimine göre icracılar... New York Filarmoni Orkestrası'nı Amerika'dan emanet almış olanlar durmadan konser verip duruyorlar. Dinar Belediye Bandosu bu notayla nasıl çalarım diye dövünüyor. Şunun notası da, icrası da bir halta benzemedi... diye kestirip atan yok. Hoca Nasrettin'in kar helvası da böyle değil midir? Hoca pekmezle kardan helva yapmak istermiş. Pekmezi az gelmış, karı çok... Çalarmış kaşığı, bir şeye benzemezmiş. Yüzü ekşiyen Hoca'ya sorarlar: "Nasıl olmuş? "Vallali bu helvayı ben icat ettim, ama ben de beğenmedim." Ha New York Filarmoni Orkestrası, ha Dinar Belediye Bandosu... Helvanın kendi Hoca'nınkine benziyor. Aslında tadı yok... Boş yere şunun bunun üstüne atmayın! Dolar bin Türk Lirası'na çıkacak... Ha erken çıkmış ha geç, sonunda bir binlik olmayacak mı? Bozdur bozdur gül!... Akdeniz'de savaş rüzgârı (Baştarafi 1. Sayfada) lik ilan edildi. Libya Radyosundan yapılan açıklamada, "Vaatlerimizi tutarak Akdeniz'i bir ateş denizine dönüştürecegiz" dendi. Radyo, Arap dünyasındaki tum Amerikalıiarla, tesislerine karşı saldında bulunulmasını da istedi. Libya ayrıca, ABD'yi BM nezdinde protesto etti. ABD Savunma Bakanı Caspar \Veinberger da 6. Filo'nur Libyaaçıklarındaki tatbikatının devam edeceğını yineleyerek, Akdeniz'deki Amerikan donanmasının "savaşa hazır" duruma geltirildiğini açıkladı. AP ajansının Pentagon kaynaklı haberine göre, Pentagon Sözcüsu Robert Sims, ilk yaptığı açıklamada, Libya'nın dün sabah da Sirte Körfezi uzerınde uçan Amerikan uçaklanna en az 6 tane yerden fuze f'.rlattığını ve bunun uzerine Amerikan uçakyapıldığını haber verdi. Radyo, "Libya halkı ABD'ye ve 6. Filo'ya meydan okuyor. Çılgın Reagan bunu iyi bilsin" dedi. Ajanslar, göstericilerin "Kaddafi parmağını kaldır, 6. Filo'yu batıralım" diye bağırdıklannı haber veriyorlar. lanrun Sirte'deki radar tesislerini bombaladığını belirtti. Ancak Sims, dün gece bu açıklamasını geri çektiğini bildirdi. Ardından Beyaz Saray Basın Sözcüsu Larry Speakes, Washington'da yaptığı yeni açıklamada, Amerikan jetlerinin önceki gun ve dun toplam 5 Libya hücumbotunu vurduğunu ve bunlardan ikısınin battığını. diğerlerinin de yara aldığını soyledi. Speakes, çarpışmalar sırasında Amerikan uçaklarının hiç yara almadığını da sözlerine ekledi. LİBYA'DA GÖSTERİLER Libya Radvosu dun ülke çapında ABD aleyhtan gösterılerin Önceki gun 6. Filo'ya ait uçaklann Kaddafi'nin "öliim hattı" olarak adlandırdığı sınırı aşıp Sirte üzerinde uçmalan sonucunda patlak veren çatışmalar konusunda ise taraflar çelişkili açıkIamalar yapıyor. Libya üç Amerikan jetinin düşurüldüğünu öne sürerken, ABD hiçbir uçak kaybetmediğıni 2 Libya fuze ussünun bombalandığını, 5 Libya hucumbotunun vurulduğunu. bunlardan birinin battığını ileri sürüyor. Libya ise ABD uçaklarının sivil bir gemiye saldırdıklarını, ancak geminin kurtulduğunu iddia ediyor. Libya'nın tıim Arap ülkelerindeki Âmerikalılara ve Amerikan tesislerine saldırılar duzenlenmesi çağrısı iki ülke arasındaki surtüşmeye ileride yeni boyutlar getirebilecek nitelikte görülüyor. a.a;nın bir haberine göre Libya Radyosu'nun yayınında ABDnin kullandığı petrol tesislerinin yok edilmesi gerektiği kaydedilirken, Arap dünyasında bulunan Amerikan üslerinin de basılması zamanının geldiği ileri sürüldü. Radyonun yayınında Arap dünyasının neresinde olursa olsun uzman ve danışman olarak bulunan Amerikan "ajanlannııT yok edilmesi istendi. VVashington'daki Amerikalı uzmanlar Libya Radyosu'nun yayınmı yorumlarken bunun, "Arap dünyasındaki Amerikan işçilerinin hedef haline getirilmesi" anlamına geldiğini söylediler. Ote yandan, Libya ABD'yi BM nezdinde protesto etti. Libya Dışişleri Bakanı El Makhur, "Amerikan saldınsının, sadece bölge banşı için değil, aynı zamanda bütün dünya için bir tehdit olusturduğunu" kaydetti. Libya Dışişleri Bakanı BM Genel Sekreterine gönderdiği mektupta, "Libya'nın, BM Anayasısı'nın 51. maddesi uyannca meşru savnnma haklannı kullanacağını ve ulkesinin, ABD'nin veto hakkına başvurması vuzunden >etkUeri kısıtlanan Guvenlik Konseyi'nden hiçbir şey beklemediğini" ifade etti. Libya devrim lideri Albay Muammer Kaddafi ise önceki gece Cezayir Devlet Başkanı Çadli Bin Cedid ile bir telefon göruşmesi yaptı. Cezayir Haber Ajansı "APS", göruşmeyle ilgili olarak ayrıntılı bilgi vermedi. SOVYET UZMANLAR VAR MIYDI? Sirte Korfezı'nde dun meydana gelen çatışma sırasında Amerikan uçaklarının hava saldınsına uğrayan Libya fuze ussunde gorevli Sovyet askeri danışmanlarının olabilecekleri bildırilivor. Bu arada, Amerikan NBC Televızyonun bir muhabırı BBC Rad>osuna verdiğı demeçıe. ABD yetkılilerının Libya açıklarında vapacakları operasvon konusunda SSCB'ye bilgı verdıklerini one surdu. Kuveyt Resmi Haber Ajansı "KL'NA", konu ile ilgili olarak verdiği haberde, üsse iki güdümlü füze atılmasının VVashingtondaki bazı çevrelerde kaygı yarattığını bildirdi. Haberde, Libya'da çok saytda Sovyet uzman ile askeri danışman bulunduğu kaydedilerek, olayın iki süper güç arasında gerginlik yaratacak boyutlara ulaşmasından korkulduğu kaydedildı. "KUNA", Beyaz Saray sozcusu Larry Speakes'ın saJdırıya uğrayan üste Sovyet danışmanların olup olmadığı konusunda bir bilgisi olmadığıru söylediğini belirtti. GOZLEM UGUR MUMCU (Baştarafi 1. Sayfada) Birileri kalkar, bu konuk bakana, "Bu ülkenin bir müstemleke ülkesi olmadığım" anımsatır. O "birileri" işadamları yemeğinde yoktur. 0 "birileri"çoktandır Türkiye'de görünmez olmuşlardır. O "birileri" Atatürk'ün "tam bağımsızlık" ilkesini bir yaşam ve onur konusu yapanlardır. Ne yazık ki, Türkiye'de son yıllarda bu "tam bağımsızlık" biiinci sistemlı çabalarla yok edilmektedır. Ne acı ki, "tam bağımsızlık" ilkesınden söz etmek bile bir başka "birileri" tarafından suç sayılmaktadır. Türkiye böyle bir noktaya sürükİ9nmıştır. İşadamları öncülüğünde dıplomasi yapmaya kalkmanın faturasını Davos'takı skandal ile ödediğimizi sanıyorduk Yanılmışız.. İstanbul'dakı yemek, önümüze bir yeni fatura daha çıkarmıştır Shultz'averilen yemektekı "mönü" sahıpsiz dış polıtikamızdır... • • • ABD 6. Filosu'nun Libya karasuları çevresınde yaptığı "tatbikat" bölgede büyük bir gerilimı başlatıyor. Düşürülen uçak ve batırılan gemiler olayların daha da buyüyeceğıni gösteriyor. Bu bir açık saldırıdır. Pentagon, emperyalist ve işgalci yüzünü Sirte'de yeniden göstermiştir. ABD, Vietnam yenilgisinden sonra bütün gücünü Ortadoğu'ya ayırdı. İran Şahı'nın düşmesınden sonra Ortadoğu, ABD için büsbütün önemıni artırdı. Orta ve Doğu Akdeniz'in denetim altında tutulması bu yüzden daha da önem kazandı. Geçen yıhn son aylarında Vıyana ve Roma havaalanlarındaki bombalı saldırılardan Libya'yı sorumlu tutan ABD 1 nin, Kaddafi'nin devrilmesi için bu tür zorlamaları sürdüreceği belli oluyor. Bu çatışma, 1981 'deki çatışma gibi sınırtı kalabilir. Tersı de olabilir. Çatışma büyür ve bütün Akdeniz'e yayılırsa, o zaman çok ciddi bunalımlar da doğacak demektir. Çatışmanın büyümesi, Sovyetler'in de karışmasına yol açabilir. Bu müdahale, olayları büsbütün çıkmazlara sürükler. Türkiye bugünlerde bogazlardan geçecek yabancı savaş gemileri için çok dikkatli davranmak zorundadır. • * * Eruhtaki son saldırı, bölücü teröristlerin bahar ile birlikte yeni saldınlara geçeceklerini göstermektedir Ocak ayının son günlerinde yapılan saptamalara göre bclücü APO militanları üzerinde şimdiye kadar 952 tabanca, 8 makineli tabanca, 1014 Sovyet yapısı Kalaşnıkof marka uzun namlulu silah, 20 tüfek bombası, 2 roketatar, 22 rcketatar mermisi, 4 havan, 110 havan mermisi, çeşitli tip ve markada 50.710 mermi, 52 antipersonel mayın ve 70 dinamit lokumu ele geçirilmiştir. Silah ve mermilerın bir kısmı Sovyet yapısıdır. Bu silah ve mermilerin bir kısmı da NATO ülkelerinde üretılmıştır. Bölücü teröristler ile Ermeni terör örgütü ASALA'nın eylem bırliği içinde oldukları, kendi yaymlarında da açıklanmıştır. Bölücü teröristlerin Suriye'deki kamplarda eğitildiklerı de bellidir. PKK örgütünün ardında çok çeşitli çıkariar yatmaktadır. Konu sanıldığından çok daha büyük ve duyarlıdır. • • * SHP içindeki çalkantı, genel sekreter değişimi ile bitecek gibi değil. istanbul örgütü bir "dudüklü tencere" gibi kaynıyor. Örgüt üstündeki basınç, tencere kapağını kimın kafasına fırlatır, belli değildir. Parti örgütü, bu çalkantı içinde hiç umulmadık bir sorun ile de karşı karşıyadır. Bu umulmadık sorunun ilk işaretleri Adana'nın Feke ılçesi seçim kurulundan geldi. Konu şu: Siyasi Partiler Yasasımn 19. maddesi, il kongrelennin "yirmi aydan az ve iki yıldan fazla" olmayan bir sure içinde toplanacağını yazıyor. SODEP ile HP örgütleri birleştikten sonra yapılacak ıl kongreleri bu maddede öngörülen süreden önce yapılıyor. Parti genel kongresi mayıs ayında yapılacağı için ıl kongrelerini bu arada toplamaktan başka da yol görünmüyor. Kongreler, yasanın bu hükmu gereğince gecersiz sayılırsa, birleşmeden önceki HP delegelerı oy kullanabilecek; böylece SODEP üyeleri seçimlerde devre dışı kalacak. Feke Seçım Kurulu bu yönde karar verdı. Başka seçim kurullarında tersı kararların da çıktığı söylenıyor. SHP içindeki çalkantı sürerse, bu konu ortalığı büsbütün kanştırabilir. Daha önce bu konuyu Hürriyet'te Oktay Ekşı yazmıştı; kimse inanmamıştı. Siz yine ınanmayın, ama bu konu aklınızın bir kosesınde kalsın . I.İB Y.A 'DA COSTKRII.HR aldu. Göstericiler Amerikan domı^ıureceğiz" dedi. Trablus dun yıızlerce kiy'nin katıldığı arrli inıerikan gosıerilere iahne bayrağım parçaladılar. Kaddafi •Akdeniz'i bir aıe:, denizine ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN (Baştarafi 1. Sayfada) Dolayısıyla Libya çatışması sonrasında, Shultz konuyu Türk tarafıyla ele alamadı. Çatışmanın ertesmde ne Amerikan tarafından, ne de Libya tarafından Ankara'ya "tepkigöstermesi yolunda herhangi bir telkin henüz söz kpnusu değiVAnkara, Amerikan tarafından zaten boyle bir istek beklemiyor. Çunku, bundan bir süre önce Türkiye've gelen Amerikan temstlcisine "Libya konusunda biz olumsuz bir tavır alamayız, Libya'ya karşı ekonomik ambargo uygulamamız söz konusu olamaz" denilmiştL Libya ise henüz bir gırışımde bulunmamakla birlikte, Ankara'nm kendi yanında bir tavır almasını bugunyarın ısteyebilir. Başbakan Özal ile ABD Dışişleri Bakanı Shultz arasında oncekı günkü göruşmelerde gerçi Libya sorunu ele alınmadı, ancak Ortadoğu sorununa değinıldi. Ortadoğu 'dan başlayarak diğer konuları da içeren ÖzalShultz diyaloğu aşağı yukarı şöyle gerçekleştv OZAL İranIrak savaşı için ne düşunüyorsunuz? SHULTZ Irak sonunda bizden memnun olmaya başladı, ama İran'la hiç temasımız yok. Iran'la ilgili gelişmeleri genellikle sizden ve Bay Halefoğlu'ndan öğreniyoruz. ÖZAL Son olarak her iki ülkeye yeniden gittim. Bana öyle geliyor ki, iki ulke arasındaki savaş kolay koiay bitmez. Daha bir sure devam edecek. Özeltikle İran, savaşın devam etmesi kararında. Ama Bağdal'ta başka bir duyguya kapıiıyorsunuz. Sanki savaş yokmuş gibi hissedivorsunuz. SHULTZ Petrol fiyatlannın düşmesi savaşı etkiler mi? OZAL Petrol fiyatları duşünce belki askeri malzemeyi, sılahı, cephaneyi daha zor sağlayabilirler iki ülke de, diye düşünüyorum. Petrol fiyatlanmn duşmesi, savaşın daha çabuk bitmesine katkıda bulunabilır belkı. SHULTZ Başta ben de boyle düşunüyordum, ama daha sonra öğrendim kı parayı bastıran, illegal yollardan da olsa, silah da satın alıyor, cephane de... Üstelik dunyanın her yerinden sağiayabihyorlar bunları... Size bıraz da Kıbrıs sorunundan söz etmek istiyonım. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterı önumuzdeki günlerde bu konuda bir çaba gösterecek. Umarım siz kendisine yardımcı olursunuz, ÖZAL Kıbrıs'ın Rum kesiminde kişi başına 4500 dolar duşüyor. Yani onlar köşeyi dönmuş. Kıbrıs'ta bir çozüm bulunursa, o zaman bu 4500 dolctrı Türk tarafıyla payiaşmak zorunda kalacaklarını hesaplıyorlar. Bunun için de bizımle anlaşmaya yanaşmıyorlar. Bu nedenle, Kıbrıs'ta çözum ıçın yardım edecek astl tarafRum tarafı olsa gerek. Kıbns'a bizim bakışımız bu. Bu bir yana da, bizı sizinle yapacağımız anlaşma üzüyor, buna ne diyorsunuz? SHULTZ Bay Halefoğlunun bana soylediği gibi, 'Meyve henüz koparılacak olgunluğa erişmedı.' Görüşmeler teknik duzeyde bıraz daha devam etsin, bakalım ne olacak. Sizin komşularınızla ilişkileriniz nasıl, örneğin Sovyetler Birliği ile? ÖZAL Sovyetler Birliği'nde ağır bir burokrasi var... SHULTZ Bana kalırsa da öyle. Üstelik serbest girişım özgürluğu olmadığı için, ben onların bilgisayar çağına ayak uyduracaklarına bıle pek inanmıyorurn. Çünku ozellikle bilgisayar teknolojısı serbest girışim ozgurlüğune ıhtiyaç gösteriyor, bu olmadan bilgisayar çağına gırmek kolay görünmüyor. Başbakan Özal ile Shultz arasındaki diyaloğun önemli bölümlerıni bu biçimde özetlemek mumkün. Shultz'un Ankara'yı ziyaretı TurkAmerikan ihşkilerine hangi katkıyı sağladı? Çok fazla bir katkı getırmedi, ama şu söylenebilir: Amerikan Dışişleri Bakanı bu gezısıyle "Türkiye'nin biraz daha farkına vardu" Çünkü, geçen cumartesı gunu Boğaz'da moıorla gezerken Shultz ilginç bir soz kaçırdı ağzından: "Ben, Türkiye'nin Sovyetler Birliği'ne bu kadar yakın olduğunu, bir motorla bile Boğaz yoluyla Sovyetler'e gidilebileceğini bilmiyordum, meğer Türkiye, Sovyetler Birliği açısından ne kadar önemli bir yerdeymiş." Bir Amerikan Dışişleri Bakanı'nın "Müttefıki Türkiye'nin dünya haritasındaki yerini" boyle bir geziyle oğrenmış olması, eğer TürkAmerikan ilişkılerıne bir kaıkıysa, bu katkı sağlandı. Shultz da "Dışişleri Bakanı" olarak bu bılgıyi şımdi sağlamış olduğuna gore, kendısini kutlamak gerek! Nitekim, önceki akşam onuruna verilen yemekte de yapttğı "resmi konuşmada" Shultz'un bu noktaya ışaret eımesi ılgi çekıci. Türkıye'yı bu ziyareııyie "yeniden farketmiş" olan Amerikan Dışişleri Bakanı, bir A merikalı yetkıliye gore, "Bundan sonra tekstil ihracaıı, ikili anlaşmalar, Ortadoğu, Libya, Ermeni dosyası gibi konularda Boğaz'dan Karadeniz'e baktığında edindiği izlenimlerden hareket edecek." Ikinci sıcak kapışma (Baştarafi 1. Sayfada) zırladığtnı bıldirmesi üzerıne Sirte Körfezi'nın kuzeyine gonderıldi. Reagan 4 Amerikan gozcü savaş uçağını da Mısır'a yolladı. ABD'li yetkıliler, uçaklann Mısır birlik/erinin eğitılmesı için yollandığını açıkladılar. saldında iki Harpoon füzesiyle vurulan gemi yanmaya başladı. Batan gemıden kurtulan olmadığı açıklandı. • Akşam 22.06'da Saratoga uçak gemisinden havalanan bir A7jet uçağı Sirte'deki SA5 füze bataryasına iki füze gönderdi. Saldında iki Libya radan tahrip oldu. Shultz: Kaddafi kafeste olnıah >arak". me\^ui durumu "sa*aş hali" olarak açıkladı. Olavıarı. "Libta'nın pro\akas\onu ' olarak mıelendıren Shultz. ABD'nın Lıbvanın baldırıları karşibinda kendısını savunmak durumunda kaldığını kavdederek. "Bu saMinma hakkımı/ı kullandık" dedi \e manevralann devam edeceğını açıkladı Shuıız. ABD'lı gazeıec.lerın ^oruları karşısında Lıb>a'\ı leronzmle su^iavarak \e "Bu ulke lerürisleri hima>e elmekle. onlan egitmekledir" dedi ABD Dı;ışler. Bakanı, bir başka ?>oru uzerine "Amacımız Kaddali>ı kafe»e sokmak degildi. Ancak kendisinin şu an bulunmaM )>ereken >er de kafestir" dı>e konuşlu. ADD Dışişleri Bakam'nın Ankara'davken Sirte Korîezı'nde ABD'nin rrhMileme kararını \ermesıne ne oîv'ude katkıda bulunduğu açıklık kazanmadı (Baştarafi 1. Sayfada) Şantiyeler (Baştarafi 1. Sayfada) ahhut fırmasının bu ülkede ustlendikleri ihale tutarının 8.5 milyar dolara yaklaştığı biliniyor. Türk müteahhitlerinin şantıyelerinde ise 150 bin dolayında Turk işçisi çah^vor. S.ca,. savaş boitvsı.j.an b<ı«.c kcutiuu,.ıı oluukça Utuk buiunar TUTK şantivelerinde dun herhangi bir olağanustü durum yaşanmadı. SHLLTZ ATİNADA Shulız'u A'..na'\a goturen ozel j<;ak 9OdakıkaIık havavolu bovunca olağanu^tu bir guvenlik onlemı alıır.a al.ndı »e ABD. Turk \e Yunan ha\a kuvvetlerıne bağlı avcı bombardımar. uçakları laralındar. korundu ABD D.şı^.erı SozcubU Bernard Kalb bu konuda "Bunu \ap >a gecilmeM olasılıgına kaı>ı *ıkı onlem aldık" dedi Shulız akşam uzen 19.50'de Auna'va vardı Ha\aalanında Yunanısar. Dışişleri Bakanı Karolos Papul>a» \e Dışişleri Bakan Yardımcısı ^ annis Kapsis larafından karşılanan Shultz, beraberındekı 120 kışılık hevetle daha sonra Hilton Otelıne yerleşıı. Shuhz oıele Mkı polis kordonu allında gıderken protesıo goslerilen şapıldı ıe konvovun onunde caddeve yaımaya kalkışan bazı go^lerıcıler polıs tarafından uzaklaştınldı Bunlardan bir kibmının ^ unan Komun^t Panisı uvelerı olduğu belınılıvor Shulız havaalamnda gazetecılere demeç venrken Atına ^ivaretının onemınden soz em. ıkı ulke arasındaki ılışKilerın daha ılımlı duzeve geurılmesı volunda voğur. calışmalarda bulunacağıni belirtti. bu zı\aretınde Yunan hukumeı veıkılılenvle bııçok konuvu goruşeceğını sozlenne ekledi Bugun başla Atına olmak uzcre v'eşnlı kenılerde Shultz'un Atına geziiinı proıesto amacıvla go^terıler > j pılacağı bıldırıldı, go^terılerı ışçı. memur \e oğrencı dernekien duzenlivor Shulız'un Atina zıvareıı suresınce 4 bmdcn lazla resmı polis gore\lendınldı ,,,JK ^.UUÜ^U.... .;.,•,•.,, . • 1983 yılmda ABD donanması Libya kıyılannda yeniden göv• 23.19'da 6. Filo'ya yaklaşan de gösterisine başladı. ABD'nin rutin operasyonlar olarak tanımbir Libya gemisi daha batınldı. ladığı manevralar, Libya 'nın Çad ve Sudan'daki gerillaları desteklemekle suçlanmasının sonrasına rastlıyordu. (Baştarafi 1. Sayfada) • Geçen ocak ayında ABD'nin Libya'yı Roma ve Vıyana hava egemenliği ve denetiminin kesin alanlanndaki tsrail Havayolları güvence altına alınmasını" istedi. Bülent Ecevit, Libya'ya ABD bürolarına Fılistinlilerce düzensaldırısı nedeniyle yazılı açıklalene saldırılan desteklemekle ma yaptı. Ecevit, açıklamasında suçlamasının ardından 6. Filo ilgili ülkelerin gereken dikkati ve Akdeniz'de tatbikata başladı. 27 aralıktaki havaalanı saldırılarm ozeni gostermemeleri halinde saldınnın dunya ölçusünde bir da 20 kışı olmuştü. bunahma yol açabileceğini dile SICAK SAVAŞA YOL AÇAS getirdi. Türkiye'nin ABD ile asSOS GELİŞMELER ABD ile Libya arasında once keri işbtrliğine ilişkin anlaşmalaki gun başlayan sıcak savaşa yol nn uygulanması konusunda çok dikkatli davranmasını isteyen açan olaylar da şoyle gelişti: • 23 marı tarihinde saat TSİ Ecevit, daha sonra şu gorüşlere 02.01'de ABD 6. Filosu'na bağlı yer verdi: "Amerikalıların. ortak savunüç uçak gemisi, Trablus Uçuş Kontrol Alanı denilen bölgede ma amacıyla ülkemiz topraklarında yararlanabilecekleri tesistatbikata başladı. • Pazar akşamından ıtibaren lerden ozenle kaçınılmalıdır. ABD savaş uçakları operasyon Başta tncirlik olmak uzere, tüm larını Kaddafi'nin olum hattı tesislerde, Turkive Cumhuriyeti diye adlandırdığı Sirte Körfezi sı devletinin egemenliği ve denetinırmın içlerinde de gerçekleştir mi kesin güvence altına alınmalıdır. Bu tesislerden herhangi bimeye başladılar. • 24 mart günü 11.52'de Sirte rinde, Türk devletinden habersiz kentinden ABD savaş uçaklan ve izinsiz kuş uçurulmaması sağna iki uzun menzilli SA5 kara lama bağlanmalıdır". dan havaya fuze atıldı. Füzeler KKTC topraklarında da aynı Amerikan uçaklanna isabet et ozenin gösterilmesi gerektiğine medi. değinen Ecevit, "Yoksa Reagan • Saat 19.45'te Libya'dan iki yönetimindeki ABD, bütün dünuzun menzil'ı SA5 ve iki kısa ya ile birlikte Türkiye'nin başını menzilli SA2, 6. Filoya gonde maceracı politikasıyla belaya rildi. Amerikan uçaklan yine ya sokabilir" dedi. ra almadı. Nikaragua konusunda, "ABD1 • 20.14'te Libyaalar altıncı funin saldırgan tutumu için" zeyi de ateşledi. Beyaz Saray sözABD Dışişleri Bakanı Shultz'un cüsu Larry Speakes bu fvzenin istediği manevi desteği vermede SA5 olduğunu açtkladı. Sanin sakınçalı olduğunu kaydevunma Bakanı Caspar \\einberden Ecevit, "Nikaragua nere, ger ise Libya'dan sadece 4 Turkive nere, Bu konuda olsun SA5'in ateşlendiğini söyledi. Amerikalı dostlarımızın gonlüABD uçaklan yine isabet almanü alıcı bir tavır takınmakta sadı. kınca olmaz diye duşünenler • Saat 21.00 sıralarında ABD varsa çok vanılmış olurlar" gouçak gemisi Amenca'dan hava rüşunü savundu. Ecevit, "1960'lanan bırAöjetı 6. Filo'ya yck larda SSCBABD pazarlığında laşan bir Libya gemısıne saldır Türkiye ile Kuba'nın aynı teradı. Olum hattında gerçekleşen zide tartıldığım" anımsattı. Incirlik'e