Katalog

27 ŞUBAT 1986 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYhT/5 ISMAÎL GÜLGE YAYIN DÜ1NYASINDA SANAT EDEBİYÂT HAYVANLAR gtin Büyük boy 248 sayfa tutan ve kuşe kâğıda basılmış olan ' 'Mehterhaneden Bandoya"da nota klişeleri dışında 95 renkli ve 125 siyahbeyaz resim var. Kitabın hazırlanmasmda 48 Türkçe, 22 Fransızca, 6 Almanca, 11 îngilizce, 6 Ermenice, 2 îtalyanca ve bir Romence kaynakla yerli ve yabancı devlet arşivlerindeki orijinal belgelerden yararlamlmış. Mehterhane'den Bando'ya / Yazan: Pars Tuğlacı / 248 sayfa / Cem Yayınevi. MtDHAT SERTOĞLU Türkiye bir "garibef'ler ülkesidir. Bazen öyle şeyler olur ki, başka ülkelerde geçse, kuşkusuz rekorlar kitabına girerdi. Qrneğin belki tıp okumamış hekim, mühendislik okumamış mühendis, jeoloji okumamış jeolog yoktur, ama bizde tıpkı bunlar gibi birer bilim ve uzmanlık dalı olduğu halde tarih okumamış tarihçi, sanat tarihi öğrenimi görmemiş sanat tarihçi vb. gibi ulema (!)dan geçilmez; işin garibi, üstelik bunlar ciddiye de abnır ve bu gibi uzmanlıklar gereken resmi görevlere de atanırlar. Yahut, mesela Türkiye'de 27 ünivershenin edebiyat fakültelerinde en az bu sayı kadar bir bölümü fakülteden öğrencim olanSon Çağ tarihi uzman öğretim üyesi varken, TRT bir "Tanzimat" programında bunlardan hiçbirine iltifat etmeyerek ekrana, eski deyimle ve tam anlamıyla "alaylı" tarihçileri, yani bu bilimi üniversite düzeyinde okumamış birtakım heveskârlan çıkanp konuşturur. Tabii onlar da ekranda hata üzerine hata yaparlar ve üstelik geniş seyirci kitİesi bu hatalan doğru sanarak belleğine yerleştirir. ti bandosuna yetimizin "50. Yü Marsı" ile sona ermektedir. Kısaca, gerek Mehterhane ve gerekse Türk bandosu hakkında gerekli bütün bilgileri bu kitapta bulmak mümkündür. Eserde hata olarak bazı marş güftelerindeki yanhşlıklar göze çarpmakta ve üstelik bunlann dızgi hatası olmadığı da anlaşılmaktadır. Mesela 25. sayfadaki güftenin ikinci satırındaki "envârı" kelimesi "envâı", dördüncü satırındaki "rtyu" kelimesi ise "ruyı" olacaktır. Aynı satırdaki "arsn" kelimesini ise tiresiz, yani "arş n" şeklinde yazmak gerekecektir. 99. sayfadaki II. Abdülhamtd'e ait "Temenni Marsı"nm güftesinin ikinci satmndaki "Rftzı peyrozı" tamlamasımn dognısu ise "Ruzı fîriuı" olacaktır. Nakarattan sonra gelen satırın sonundaki tamlamanm doğrusu da "dârü'ssiirur" ve telaffuz şekline göre kısaca "dâriissürflr''dur. Bu arada mesela 72. sayfadaki "Kınm'dan gelirim" diye başlayan güftenin 7. satırındaki "ntmcenı" keümesinde olduğu gibi bazıları da dizgi hatası olarak kabul edilebılır. Doğru ise "Nemcelü" olacaktı. Bir eser çıkar, bunun hakkında eieştiri veya tanıtma yazılır. Kimi beğenir, kimi beğenmez. Ancak beğeneni, bundan dolayı şahsma hücum ederek eleştirmek yine bizim ülkemize ait ve bu yüzden hiçbir şekilde cevaba değmeyen "garâbet'Merdendir. Esasen Sayın Tuglacı, önsözünün sonunda, yapıa eleştirilerin müteakip baskılarda göz önune alınacağinı da açıklamış bulunmaktadır. Netice olarak, şeklen ve muhteva olarak böyle değerli ve titiz bir araştırma urünu olan bu eseri kultur âlemimize kazandıran yazan, içtenlikle tebrik ederiz. KİM KİME DUM DUMA BEHlç AK 18. YÜZYILDA "Sumamei Vehbi'den atınan bu minyatur. III. Ahmet çağında mehter takımmı gosteriyor. Türkiye'de XV. yüzyıldan beri Mehterhane ve sonra bando için zil yapan ve eserlerinin taklit edilemeyen mükemmelliği ile dünya çapında şöhret kazanan Zilciyan ailesi hakkında bilgileri, Türk askeri marşlanna ve modern bandosuna hizmeti geçen 27 yerli ve yabana müzisyen ve bestecinin hal tercümeleriyle eserlerinin listelerini, a>Tica rnarş guftesi yazanlar hakkında bilgileri kapsamakta ve böylece en baştan başlanıp konu cumhuri PİKNtK PtYALE MADRA YOTNRAPORU DOLUDtZGİN / Ali Naci Karacan'ın Hayatı /' Yazan: Sadun Tanju / 250 sayfa. 18961955 yıllan arasında yaşayan Ali Naci Karacan'ın adı, bugün Türkiye'nin en buyük gazetelerinden biri olan "Mflliyet"le özdeşleşmiştir. Sadnn Tanjn, Osmanlı Imparatorluğu'nun tükenişine doğru gözlerini açan, çok partili dönemin daha ilk yıllannda ve genç denecek bir yaşta ölen Karacan'ın hareketli yaşamını sürukleyici bir anlatımta kâğıda dökmüş. Daha önce Yılmaz Çetinef'in ve Zeyyat Ebüzziya'nın Karacan üzerine yaptıklan çalışmalardan da yararlandığını belirten yazar, bir "biyograflk roman" ortaya çıkarmış. Özenle hazırlanmış, en iyi cins kâğıda basılmış olan bu kitabı edinmek gerek. ppie"lerce öldurüldüğünde butün dünya ona acıdı. Uzun yıllar bu olavın etkısinden kurtulamayan Polanski, "Roman" adıyla kâğıda döktüğü özyaşam öyküsüyle biraz olsun toparlanabüdi. Kitap, çocukluk yıllan ve Nazi işgalindeki Polonya'dan başlayıp 2. Dünya Savaşı sonrasına, Stalin yönetiminin ağırlığını hissettirdiği sosyalist Polonya'nın ılk adımlanna, sanatçının Lodz Sinema Okulu'ndaki günlerine, ilk aşk serüvenıne, Sharon Tate olayına ve Hollywood serüvenlerine uzanıyor. tlginç bir yaşamın bu ilginç tamğını, büyük sinemacı Roman Potanski'yi yakından tarumalısınız. MÜZİK VE MÜZtSYENLER ANSİKLOPEDİSİ / Hazırlayarv Vural Sözer / 2 Cilt 880 sayfa / Remzi Kitabevi. Uzun süre önce Atlas Kitabevi tarafından yayımlanan "Müzik ve Mıizisyenler Ansiklopedisi" uzun yıllar sonra ikinci baskısını yaptı. Türk ve Batı Müziği'ni bir araya getiren ilk ansiklopedi niteliğındeki bu kitabın birinci baskısı 432 sayfaydı. Şimdi elimize ulaşan bu ikinci baskı ilkinin iki katı. 1500 kadar biyografı, 2000'in üzerinde müiik terimi, 90 civannda opera öyküsü... toplam 4000'i aşkın maddesiyle VuraJ Sözer'in büyük çabalarla dilimize kazandırdığı "Müzik ve Müzisyenler Ansiklopedisı"" en zengin muzik ansiklopedisi olma niteliğini taşıyor. bir araya getiren yeni kitabına "Yıllann Tanıgı Üç Yazar" adını koydu. Birbirinden çok ayn yerdeki bu uç yazann, Çetinkaya'ya hak verdiren ortak yanları, Turkiye Cumhuriyeti'yle birlikte büyüyen uç değişik kişilik olmaları. TBMM'nin ilk günlerine lanık olan Velidedeoglu, genç Cumhuriyet'in tum sancılannı yaşamış bir yazar. Çakırcalı Efe'den Sait Faik ve Tanpınar'a, çok değişik çevrelenn insanlanyla dostluk edip onları anlatan Kocagöz ve Adana'run en yoksul köşelerinden çıkıp ülkenin en çok okunan mizah yazarlanndan biri haline gelen lzgü de kitaba değişik boyutlar getiriyorlar. Üçünün tanıklıklannda Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihi yatıyor. Bol kaynağa dayanan bilgi Aslında Türkiye'nin bir derdi de hcrkesin gerektiği ve bilgi ve becerisinden yararlanılabileceği yerde bulunmaması ve bu yüzden kendilerinden gereği gibi faydalanılamamasıdır. Bence bunlardan, yani bilgi ve becerisinden daha geniş imkânlar sağlanıp yararlanılmayanlardan biri de elimizde yirminci eseri bulunan yazar ve gayretli araştırmacı Sayın Pars Tuğlacı'dır. Kendisinde insanı şaşırtacak kadar büyük bir yazılı bilgi birikimi bulunduğu ve bunlara dayanarak çok geniş çapta bir "Türk Tarih ve Knltâr Ansiklopedisi" hazırlamış olduğu halde mesela devlet ve devlet adma ne Milli Eğitim ve ne de Kültür Bakanhklan bunu basmaya talip olmamışlardır. Ben şahsen bu eseri oldukça inceledim ve bir insanın böyle bw ansiklopediyi tek başına veya pek sınırlı bir kadro ile nasıl hazırlayabildiğine hayretler içinde kaldım. Mesela bu eserdeki sadece "Istanbul" maddesi başlı başına ve eskilerin "Mnhalled" yani kalıcı dedikleri türden bir araştırmadır ve Istanbul hakkında şimdiye kadar bu deJ ; rece aynntılı, bu derece bol kaynağa dayanıp, doğru bilgi veren bu araştırmaya rastlamak imkânsız gibidir. Bu kısa başlangıçtan sonra Sayın Tuglacı'nın laf üretenlere son cevabı olan yirminci eseri "Mehterhane'den Bando'ya"dan söz etmek isterim. tnfotio 248 sayfa tutan ve kuşe kâğıda buyük bir itina ile basümış bulunan bu eser aynı zamanda nota klişeleri hariç 95 renkli ve 125 siyah beyaz resmi kapsamaktadır. Aynca bibliyografya listesi ve endeksi vardır. Eser hazırlamrken 48 Türkçe, 22 Fransızca, 6 Almanca, 11 ıngilizce, 6 Ermenice, 2 Îtalyanca ve 1 Rumence kaynaktan ve aynca yerli ve yabancı devlet arşivlerindeki orijinal belgelerden yararlamlmış. Eserin başlıca bölümleri tarihi Türk bandosu olan Mehterhane'nin mükemmel bir tarihçesini, Türkiye'de Avrupa tarzında askeri bandonun kuruluşunu, fflZLI GAZETECİ \ECDET ŞE.\ PEK\ U51ÛDIM, NOOLUCAK BU TURK PUT8OLUMUK1 UALI SAYIN RIFKI OfSAYT, AHMET 5IZ /WPryO NEDIU FARK1A 5ÛMPUAN OLUR NAH.KE55EN W 5ÛRIMOR AKAR TAMFSVZL &O2.LEMIERIM BU AMİM gîZIM TAKIMIN OLU&U BIUE 5 ÇİZGILİK KÂMtL MASAKİCI K JOANBAEZ / Yazan: Burak Eldem / 144 sayfa / İmge Yaymcılık. Sokaklara dökulen zencilerden Küba devrimi ve Che Guevara hayranlığjna, Vietnam savaşınm şokundan "hippie" hareketine, çok ilginç yıllann yaşandığı bir dönemdır 1960'lar ABD için. Meksika kökenli bir babayla tskoç asıllı bir ananın ikinci cocuğu olan Joan Baez, işte o yıllarda boy atan benzersiz bir şarkıcı kuşağın en parlak temsilcilerinden biridir. Adını ilk kez Newport Folk Şenliği'nde duyuran, özellikie Woodk Guthrie ve Pete Seeger'a yakınlık duyan bu genç şarkıcı, çağdaşı Bob Dylan'la tanışmca daha da değişecektir. Birlikte de söyleyen bu iki genç insan, o kuşaktan gunumüze ulaşan ABD'nin sanki köprusudur. "Donna Donna", "Joe Hül", "Babe Tm Gonna Leave you", "Matty Groves" hâlâ Baez'ın sesinden keyifle dinleniyor. Fotoğraflanna ve ban ünlü şarkılarının sözlerine de yer veren bu kitabı edinin ve hem Joan Baez'ı, hem 60'lar ABD'sini şöyle bir tanıyın. UNUTULMUŞ YAZ1LAR / Yazan: Memet Fuat / 308 sayfa / Broy Yayınları. Memet Fuat'm "Sunu"da "çıraklık yazılanm" diye nitelediği "Unutulmuş Yazılar", gerçekte 1950'li yılların edebiyat dergilerini izleyenlerce buyük keyifle okunmuş yazılardı. Çoğu 195160 yıllan arasında yayımlanmış olan buyazılan bir araya getiren kitabın ilk bölümleri deneme ve eieştiri ağırhklı. Üçuncü bölümde, Tolstov ve Orhan Veli'nin "Garip" kitabının iki baskısı üzerine üç yazı yer alıyor. Dördüncü bolüm, Bedri Rahmi, Başaran ve Falih Rıfkı Atay'ın birer kitabına ayrılmış. Beşinci bölüm, 1958 Türk Dil Kurumu Edebiyat Ödülleri'ne katılan kitaplann eleştirilerine aynlmış. Kitabın sonuna resim konulu iki yazı ve Memet Fuat'la yapılan iki konuşma alınmış. AŞKLAR YALNIZLIKLAR / Necatı Cumalı 'nın loplu şiirleri I / 240 sayfa / Can Yayınları. "Bir şairden beklenen de Uk şiirieriyie vaat ettiklerini, yaşadıkça gerçekleştirmesi, kendi çizgisinden sapmadan kendi solugunu koruyabUmesi, sürdurebilmesidir," dıyen Necati Cumalı, bugüne kadar yayımladığı 13 şiir kitabını tek kitap sayıyor, bu kitaplanndaki bütun şiirlerini harmanlıyor, temalanna göre yeni bir sıralama uygulayarak uç ciltte bir araya getiriyor. "Butün yazdıklanmın tek kitap oluşturduguna inanı>onım," diyor Cumalı, "Bütun tek kitaplar gibi yer yer ekakükleri, belki de baa fazlalıklan olan tek kitap." AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHA> ROMAN / Roman Polanski'nin anıları/ Çevirerv Puren Alpas YILLARIN TANIĞI ÜÇ YAlan/ 311 sayfa/ Kelebek Ya ZAR / Yazatv Hikmei Çetinkayınları. ya / 166 Sayfa / Çağdaş YaPolonya sinemasının yetiştirdi ymlan. gi büyük isim Roman Polanski, Cumhuriyet'in Izmir temsilcisi, adını önce ulkesinde, daha son deneyimli gazeteci, yazar Hikmet ra da yaşamayı seçtiğı ABD'de Çetinkaya, Hıfzı Veldet Veiidededuyurdu. Hele bir gece evi bası oglu, Muzaffer tzgu ve Samim lıp guzel karısı Sharon Taie"hiKocagöz'le yaptığı konuşmalan TARIHTE BUGUN MÜMTAZ 27 Şubat f844'TB BUGÜN, KARAYİP OBNlZl'NOeiti USPAtJİOLA AOASfNIN ÛÇTS İICİSİHlOLUÇTVieAN(UÇTE BİRİ HAİrr") DOMİNİK, BAĞIMSIZLIĞINA KAVUÇTU. i692PE,A&fS7Otr KOLOM8 TARAeiNDAH KBÇFEDİLEN ADA, Y€Nl OÜNYANIN lUC AVBUPALI YE&l£Ş/M 8ÖLSESI &UGUMUNA SBLMlf VE ıSPANYA'YA BAĞLAHMlÇTt. 1?3S'TEN SONRA FGAUSlZ kOLGMSİ OLAhl ADA, CiANA SOMKA HArrİ'HİN t'Ş6AUME UĞBAMrÇn. OOUİNlK, YAPflAU ImtJCADELE SOfJUMPA, ANCAKie44'rE SASfKıtStZ 8HS. ÜLKE OlABtLMiŞTİ• iSOS fS2.4 ASAStNOA ABD ıŞGAUNE u££tYACAK,133O'M i££,3i YIL SÛeeCEK OLAN TRJUHUD yÖNETIMİNOE OİKTATÖ8.LÜĞÜ YASiyACAKTtG. bommço'dalu kohmk,angorulüyor. BAG/MS/Z DOMIN/K CUMHURÎYET KİTAP KULÜBÜT>JDEIV HABERLER 1. Istanbul Kitap Şenliği 7 martta açıhyor Cumhuriytt Kitap Kulübü'nün 716 mart tarihleri arasında Meddiyeköy Ortaklar Caddesi F/M Kultur Merkezi'ndeki kitap sentiğine 200'ü asktn yayınevi vefirma katıhyor. Üye yayınevlerinin yani sıra yabancı elçiliklerin kultur birimleri, dil kuruluşlannın katılacağı Kitap Şenliği'ne giriş ücrttsiz olacak ve düzenlenecek etkinlikler de yine ücretsiz olarak hlenebilecek. tmza gunleri vepanellerin dışında Jülide Gtitizar'm özel olarak Latıfe Tekın, Oktay Akbal ve Hıfzı Veldet Velıdedeoğlu ile yapacağı söyleşiler aynca duyunUacak. Duzenlenen paneüer söyle: 7 mart, Gunıimuz Türk Romanı, Yöneten: Atilla Özkırımlı; 8 mart cumartesü Sınema ve Edebiyat, Yöneten: Atilla Dorsay; 9 mart pazar, Basm ve Demokrası, Yöneten: tlhamı Soysali 10 mart pazartesi, Yabancı Dil ve Öğretim i, Yöneten: Alev Alatlı; 11 mart salı, Türk Karikaturu ve Yaymcılığı, Yöneten: Tan Oral; 12 mart çarşamba, Şıirımızın Sorunlan, Yöne ten: Cevat Çapan; 13 mart perşembe, Yayıncılığın Dunu Bugunu, Yöneten: Oktay Şımşek; 14 mart cuma, Edebıyanmızda Çocuk ve Kitap, Yöneten: Fatih Erdoğan; 15 mart cumartesi, Muzık ve Çağdaşlık, Yöneten: Ümıt Kıvanç; 16 mart pazar, Edebıyanmızda Mızah, Yöneten: llhan Selçuk. A E EN ÇOK SATAN KtTAPLARI YN ROMAN/ÖYKÜ 29.01.198626.02.1986 StraKod tXJ2 280 321 236 3152 341 4104 901 921 240 6077043 708&135 864 964 9004012 1002 233 Kttahın fck / Yazan 6ece Derslarl / Utife Tekin Beyaz Kate I Orhan Pamtık Devlet Malı Denlz / Muzafter izgi Dlzl: Klasik Buyük Romanlar (20 Cltt) Ntfin Kırçlanıı UyfcBSU ( ZMK Ltvamü Doftmamrç Çocuğa Mektup ' 0. FaRaci Altma Hucm / B. «ama Kara Vagon I Bekir Yıldu Bmden Setam Soyte /knadolu'^O. SotMyu Barbartan Btkltfken / X M. Coetzse 5 0 YIL ONCE Cumhuriyet Niganda göçmen nakliyatı başlayacak Trakyada yaptığı tetkiklerden sonra şehrimize gelen Iskan Umum Müdüru Cevdet, Ankara'ya gitmiştir. öğrendiğimize göre Cevdet, Trakyada yeni yapılan göçmen evlerini ve mahalli sevkleri tamamen gelmis olan 27 Şubat 1936 emirle göçmen akınını buradakilerin tamamen yerleşmesiU temin için durdurmuştur. Nisan başından itibaren konsolosluklar tekrar göçmen vizesine başlıyacaklardır. Yalnız bir kısım göçmenler emrin verilmesinden evvel her şeylerini satarak göçe hazırlandıklarından bunlar 19361986 alelâde vize ile şehrimize gelmişler ve burada Sıhhiye Vekâletine müracaatle göçmen muamelesine tabi tutulmalartm istem'ışlerdir. Bir kısım göçmenlerin Trakyadan Niğde havalisine naküleri daha munasib gönilmüstür. Bunlar şehrimize gelmisierdir. Ffystı 909800600 38000800500700500 1250682r göçmenlerin vaziyetlerini tetkik etmiştir. Trakyada yapılmakta olan göçmen evleri bugün memlekette bulunan göçmenler içtndir. Yeni göçmenler ıçın evler marttan itibaren başhyacaktır. Memleketimize şimdilik hançten göçmen gelmemektedır. Hükümetimiz konsolosluklara verdiği bir