Katalog

CUMHURİYET/6 HABERLER Ziraat Odaları'ndan fmdık üreticisine: Satma, bekle Ordu, Giresun ve Trabzon Ziraat Odalan, Fiskobirlik'in ilan ettiği fındık alım fiyatlarını . çok düşük buldular. Iş Sendika Servisi Bu yılki rekoltenin beklenenin çok altınra düşeceğinin anlaşılm&sı hükumetin fındığı taban fiyatı uygulamasının dışında bırakmasına yol açtı. Ekonomik İşler Yüksek Koordinasyon Kurulu'nun 1985 ürünu fmdığın destekleme fiyat lan dışında bıraküdığını açıklamasından sonra "kendi hesabıtt»\t adına" fındık alıcısı olarak piyasaya girecek olan Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Fiskobirlik) fındık alım esaslannı açıklayarak 14 ağustosta alım kampanyasını başlatü. Fiskobirlik alım fiyatlarını "Yüzde 50 randımanlı degirmenlik tombul kabuklu f ındıgın kilosu için 470, aynı şartlardaki sivri fındık için 450 lira" olarak belirledi. Bu miktarlardan yüzde 5 vergi stopajı ile ortak üreticiler için yüzde 2 sermaye payı, ortak olmayanlar içinse yuzde 5 hizmet karşılığı kesinti duşulecek. Ancak birliğin kampanya başlangıcı için açıkladığı bu fiyatlar sabit değil. Bu yıl izlenen "oldukça degişik sisteme" gore piyasa şartları yakından izlenerek ve değerlendirilerek "fındık üreticisinin lehine" piyasanın göstereceği duruma göre yeni fiyatlar saptanabilecek. Birlik ayrıca fındık alımlarının ortaklar yanında fiyat farkı konulmaksızın ortak olmayan üreticilerden de yapılmasını ve fındık bedellerinin arunda peşin olarak ödenmesini de karara bağladı. Aynı ay içinde yapılacak fındık alımlarında üreticilerin olası kayıplarının önlenebilmesi için de, o ay içindeki en yüksek fiyata göre düşük fiyattan yapılan fındık alımları için aradaki farkın ödenmesi uygulaması getirildi. Fiskobirliğin fındık alım fiyatlarını ve alım esaslarını açıklamasının hemen ardından da eleştiriler başladı. tstanbul Fındık thracatçıları Birliği Başkanı Lokman Kondakçı gıbı "Taban fiyatı 560 liranın altında olursa Fiskobirlik'e vatan haini deriz" demeseler de Ordu, Giresun ve Trabzon Ziraat Odalan fiyatlan yetersiz bulduklanm açıkladılar. Odalar "Şu anda elde bulunan 1984 yılı ürunii yaklaşık 580 liradan satılırken 1985 urunıi için fiyatın 470 lira olarak açıklanması ureticiye darfoedir. Bu yılki mahsulün az olması nedeniyle fiyat 600 Hrayı da aşacaktır" dıyerek ureticiye "bekleme" tavsiyesinde bulundular. llgili çevreler ve fındık tuccarları da "Esneklik ve pratiklik saglavacak bu karariarta da olsa Fiskobirlik'in piyasada etkinlik saglayamayacağj" göruşündeler. Gerekçe olarak "Birliğin her geçen gün üreticinin gözünde degerini yitirmesini, alımlannın her yıl giderek azalmasını, aynca bu yıl rekolte diışüklügu nedeniyle oldukça canlı geçecefi anlaşılan fiyat hareketlerine kolayca uyum saglayacak yapıda olmamasını" gösteriyorlar. Fiskobirlik'in Üzüm üreticisi bu kez Tariş'e yöneldi Ancak Fiskobirlik'in fındık alımlarının giderek düşmesi ve bu yıl 5060 bin tonluk alım hedeflenmesi bazı sorular çağnştınyor. 1938'de kuruluşundan bu yana gelişerek bugün kooperatif sayısını 55'e, üye sayısının ise 170 bine ulaştıran Fiskobirlik'in 243 bin ton kapasitelı depolan, günde 717.5 ton iç fındık kapasitelı kırma fabrikalan, yılda 84 bin ton kabuklu fındığı işleyebilecek kapasitedeki Entegre Fındık lşleme Tesisleri atıl kalacak. öte yandan diğer tüm birliklerde olduğu gibi Fiskobirlik'te de Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Ana Sözleşmesi gereğince "Uriinlerin alımından gerektiginde ilk işleraeye tabi tutularak satışına kadar yapılacak masraflann karşılanması için açüacak işletme kredüeri (...) alınan urunun toplam degerinin yüzde 15'i kadar" ancak olabıliyor. Bu durumda 4 bin 500 kişinin çahştığı Fiskobırlik'te 6 milyar liraya yaklaşan işletme gi"FINDIĞA GÜVEMP EVE BAŞLAMIŞTUT "Ziya Emmi" 65yaşmı çok gerOerde bmknvf. Bunca derlerinin karşılanabilmesi için yıhn güngörmüşluğune karşm ak sakalh yüzunde "Ne olacak?" sonısunun tedirginliği var. "Bu yaşana gel bu hesaba göre 40 milyar liralık, dim. Böylesini görmedim. En kuçuk oğlana ev başlamıştık, findığa güvenerek. İşte harman ortada, olaru ya da başka bir deyişle bugünkü fiyattan 87 bin ton kabuklu bu.~ Ya gelecek ürün için gübre ve ilaç parasuu nasıl bulacağız?" diyor. (Fotoğraf: YAVUZ ŞÎMŞEK) fındık alınması gerekli. Oysa bu yılki düşük reolte göz önüne alındığında bu miktara ulaşmak olası değil, ayrıca hedef de de hesaplannı mayıs ayında yapılan 200 bin tonluk rekolte tahminlerine dayandırmasmı da eleştirerek "Bu yılki rekolte 150 bin ton dolayında ancak gerçekleşebilir. Fiskobirlik gerçekten fındık almak istiyorsa pazara gerçekçi tahminler ve hesaplarla çıksın" diyorlar. Konuya ilişkin olarak görüş lerine başvurduğumuz Fiskobirlik Genel Müduru Bülent Özesen bu yıl piyasada etkin olamayacakları savlanna karşı çıkıyor. Açıkladıkları fiyatlar için "çok şeyler söylendiğini" belirterek "Belki haklüar, ancak bu ydki alımlarda izleyeceğimiz oldukça değişik sisterale yine de hedeflerimize ulaşacagu" diyor. Geçen yıl 66 bin ton kabuklu fındık alımı yaptıklannı, bu yılki hedeflerinin ise 5060 bin ton olduğunu belirterek alımlar için 35 milyar lira kredi isteminde bulunduklarını, kredilerin aylık alımları karşüayacak miktarda her ay peyderpey geldiğini açıkhyor. Ozesen'e göre önemh' olan Fiskobirlik'in ne kadar fındık alacağı değil. Asıl önemli olan üretici lehine piyasaya müdahalede bulunarak fındığın gerçek fiyatını butmasını sağlamak. "Bunu yapabilirsek işlevünizi yerine getinniş oluruz. Yoksa biz ozel teşebbusun piyasada bulunmasına karşı değiliz. Üretici özel sektörun dinamizminden de yararlansın istiyonız" şeklinde konuşuyor. üreticisine parasız bayram ÇayKur 50 milyar liralık alım yaptı, 19 milyar ödedı. Genel Mudür Telatar, "Ureticiye elimizden geldiğince ödeme yapacağız" dedi. Çay üreticilerî "Başbakanımız, 10 bakammız ve 50 milletvekilimiz bölgeye gelince 1 hafta ödeme yapıldı. Onlar gidince ödemeler durduruldu" dediler. FAİK BAKOCLU ~ RİZE Doğu Karadenizli çay üreticileri ÇayKur'dan alacaklan 30 milyar liranın temmuz ayından bu yana ödenmedigini ileri sürdüler. Mayıs ayından bu yana devam eden çay alımlannda 440 bin ton yaş çay teslim ettiklerini söyleyen üreticiler 4 aydır ürun paralannın yansını bile alamadıklarından yakındılar. ÇayKur'a teslim ettikleri 50 milyar liralık yaş çay için toplam 19 milyar ödeme yapıldığını belirten üreticiler, bayram öncesinde 202 bin üretici ailenin zor durumda bırakıldığını iddia ettiler. Çay üreticileri özetle şunları söylediler: "Başbakanımız, 10 bakammız ve 50 milletvekilimiz bolgeye gelince 1 hafta ödeme yapıldı. Onlar gidince bankalarda nakit sıkıntısı ve hükumet politikasının böyle olduğu gerekçe gösterilerek ödemeler durduruldu. 30 milyar alacağımız duruyor. Ça>lannı ozel sektöre satanlar paralannı kesintisiz aldılar. Gelecek yıl biz de ozel sektore satacagız." ÇayKur Genel Müduru Ydmaz Telatar ia, mayıs ve haziran kampanyaları için temmuz aymda 19 milyar liranın ureticiye odendiğini açıkladı. Telatar, 110 günluk sure içinde 140 lira fiyattan 440 bin ton yaş çay yaprağı alındığmı söyledi ve "440 bin ton yaş çay yapragından 70 bin ton kuru çay elde ettik. Ureticiye elimizden geldiğince ödeme yapacağız" dedi. öte yandan bu yıl ilk kez yaş çay alımına giren özel sektörün düzenli ödeme yaparak ureticiyi çekmeye çalıştığı öğrenildi. Akfa ve Karçay adlı özel sektör kuruluşlarırun alım karşılığı üreticilere 1 milyar lira ödemç yaptığı bildirildi. Ç 26 AĞUSTOS 1985 Işveren baymmlaştz: tş akdinizfeshedildi Demirören Şirketler Grubu'nun Avcılar'daki Motopar Fabrikası'nda çalışan 25 işçinin işine bayram öncesison verildı Jşveren'Tabrikadan bir yıldır alüminyum çahnıyordu. Şüphelendiklerimizi çıkardık, daha da çıkaracağız" dedi. İşSendika Servisi îşçiler Kurban Bayramı'nın "ilk kurbanlart"nı Motopar'da verdiler. Demirören Gnıbu'na bağlı fabrikanın 25 çalışanı "görülen lüzum üzerine" işten çıkanldı. Îşçiler çıkarılmalannı sendikal nedenlere bağlarken.işveren BHgin Demirören, "Fabrikadan bir yıldır alüminyum çalınıyordu. Şüphelendiklerimizi çıkardık. 1015 kişi>i daha çıkaracağız" dedi. 430 işçinin çalıştığı Avcı lar'daki alüminyum fabrikasında 25 işçi "Görülen lüzum dzerine 22.8.1985 tarihinden geçerli olmak uzere iş akdiniz feshedümiştir" şeklindeki yazıh bildırimlerle işten çıkarıldı. Işçilere, 'tazminat ve diger istihkaklarını almak üzere" 4 eylulde başvurmaları da bildirildi. İşlenne son verilen işçiler 1 yıldır toplusözleşme farklarının, ikramiyelerinin ve sosyal yardunjarın ödenmedigini ucretlerinin ise 1015 gün aksatılarak taksit taksit odendiğini belirttüer. Işyerinde orgutlu Bağımsız Çeliktş Sendıkası'nın bu sorunları çözememesi uzerine Bağımsız Otomobillş Sendikasf na üye olduklannı belirten işçiler bu durumun duyulmasından hemen sonra işlerine son verildiğini söylediler. 12 yıllık işçi olduğunu belirten Osman Alıcı, "Ben Çeliktş'in baştemsilcisiydim. Haklanmızı korumakta yetersiz kalan sendikamızdan istifa ederek hep birlikte Otomobilİş Sendikası'na üye olduk. Çeliktş yöneticileri ayın 22'sinde işyerine gelerek 'Sendika degiştirildigini haber aldıklarını, bunun gerçek olup olmadığını' sordular. Ben de "bilgim olmadığını' söyledim. Aynı gun benim ve diğer iki arkadaşın temsilciliklerini kaldırdılar. ışveren de bizi ve 22 arkadaşımızı daha o gün işten çıkardı. İşten çıkarmaların sürmesinden korkuyoruz. Ayrıca her birimizin 250300 biner lirayı bulan ödenmemiş alacakiarımızın ve tazminatlanmızın da odenme>eceği endişesini taşıyoruz" dedi. tşçilerin uye olduklan Bağımsız Otomobillş Sendikası'nın Sefaköy Şubesi Sekreteri Hüse ''BABAM BİZE SÖZ VERMİŞTİ" Motopar 'ın 25 çahşanı' 'sendika seçme özgürlüğü''nün kurbanı olunca Kurban Bayramı sevincini yaşayamadılar. "Görulen luzum üzerine" iş akitleri sona erdirilen ifçilerden Satılmış Ceylan ';n // yaşmdaki kızı Sevda 'nın da pembe bayramhk hayaüeri böylece sona trdi. Sevda, "Babam bize soz vermişti. Bayramhk elbise alacaktı. Ben ve kardeşim pembe, annem de mavi elbise beğenmiştik Topkapı dan... Ama şimdi alamayacak... Patron isten çıkardı. Para da vermedi. Evimizin insaatı da yartm kaldı... Kömür de alamadık" derken gözyaşlannı tutamadı. • 'Üretici ne getirirse alacağız, depolarımız boş' Bayram öncesi ödenen 300 milyon lira üzüm üreticisini umutlandırdı. Serbest piyasada taban fiyatın altında satılan çekirdeksiz kuru üzümde peşin ödeme yapan TARÎŞ ilgi görmeye başladı. İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Bayram öncesi urün teslim eden ureıiciye 300 milyon lira ödenmesi uzumcüleri umutlandırdı. 290 lira olarak açıklanan taban fiyata karşın serbest piyasada fiyatlann 275 lira duzeyinde gerçekleşmesini hayretle karşdayan üzüm üreticisi peşin ödemeİer sonrası ilgisini TARİŞ'e yöneltti. Bilindiği gibi hukümet "ayl«k taban fiyatı" ilan ettiği ürünlerde kaliteye peşin ödeme yapacaJını açıklamış ve uygulamaya koymuştu. Ancak üzüm yetiştirilen yörelerde geçmiş yıllardaki deneyimler nedeniyle TARlŞ'e itibar etmeyen üretici peşin ödeme yapan tuccarı yeğlemişti. Para sıkıntısı nedeniyle tüccara ürün veren uretici kendisine önerilen Ucreti kabul edince serbest piyasada fiyatlar 220275 lira arasında gerçekleşti. 54. Izmir Uluslararası Fuarı nedeniyle yöreye gelen Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahil Aral ureticilerin sorunlannı dinlediği Alaşehir ve Salihli yöresinde TARlŞ'in alımlarını izlerken ödenen 100 milyon liranın yetersiz kaldığını belirterek 200 milyon lira daha gönderilmesini istediğini vurgulamıştı. Cahit Aral'ın ginşimi ve Devlet Bakanı Başbakan Vekili Kaya Erdem'in de onayı ile üzüm ureticilerine 200 milyon lira daha ödendi. TARİŞ Genel Mudürü Ahmet Çetinbudaklar, "Üretici ne getirirse alacağız. Çunku depolarımız boş" dedi. Çetinbudaklar kaliteli uzume peşin, daha düşük kaliteye ise yansı peşin geri kalanı eşit taksitlerle ödeme yapılacağını ammsattı. Alaşehir yöresi uzüm üretıcileri ise TARtŞ'in alımlarda peşin ödeme yapmasınm serbest piyasayı da etkileyeceğini belirterek, "Umutlandık, ancak TARİŞ bu tavnnı surdurmelidir" biçımınde konuştuiac. Alaşehirli uzum üreticilerinden Veysel Namsoy göruşlerini açıklarken şoyle konuştu: "Bildiginiz gibi geçen \illarda TARİŞ aidığı ürunun değerini taksit taksit oduyordu. O yuzden biz de peşin para verene uzumu veriyorduk. Şimdi gördük kaliteye peşin para veriyorlar. Geçen ydlar bunu yapsalardı ya." gil Bu yuzden Fiskobirlik çalışanlarmı şimdiden bir endişe sarmış. İşletme giderlerinin düşürülmesi için bu yılki durum gerekçe gösterilerek personel tasfiyesine gidilir mı diye... yin Karataş ise. "Işverenler artık bayram bile dinlemiyoıiar. Ancak hatırlatmak isterim ki, işverenin bayramı işçi çıkarmak, kurbanı ise işçi oluyorsavçalışma yaşamında kargasa isteniyor demektir. Yasal haklanmızı sonuna kadar kultanacagız" şeklinde konuştu. Konuya ilişkin olarak görüştuğumüz Motopar işverenı Bılgin Demirören,işten çıkarmaların sendika değiştirmekle ilgili olmadığını ilen surerek, "Onlann sendikası bizi enterese etmez. Fabrikadan bir yıldır aluminyum çalınıyor. Biz şuphelendiklerimizin listesuıi hazırladık. Bir kısmını işten çıkardık. 1015 kişi daha çıkaracağız" dedi. Demirören, aluminyum çalınması konusunda herhangi bir soruşturma yapılmadığı ve işine son verilenlerin böyle bir soruşturma sonunda mı saptandığı sorusuna, "Herhangi bir soruşturma yapılmadı. Bir hafta 10 gun once karakola haber vermekle yetindik. Biz bunları bir yıldır izliyoruz. Biz ne yaptığımızı biliriz" dedi • Birikmiş alacakların ve tazminatların ödenip odcnmeyeceği konusunda "Hepsini alacaklar" diyen Demirören, ücretlerin aksatılarak ödenmesıne ılışkın olarak da "Turkive'nin dunımu bu" şeklinde konuştu. MEVLİDİ ŞERİF Sevgili Büyüğümüz MEVLİDİ ŞERİF Denizcilik Camiasınm Büyük İsmi, Yeri Doldurulmaz İnsan HACI H. NURİ CERRAHOĞLU'nun Allahın vasi rahmetine kavuşmasının 40'ıncı günü münasebetiyle aziz ruhuna ithaf edilmek üzere 29 Ağustos Perşembe günü ikindi namazını müteakip Teşvikiye Camii'nde duahan Hacı Hafız Nusret Yeşilçay idaresinde, memleketimizin değerli ehli Kur'an ve Meylidhanların okuyacakları Kur'anı Kerim ve Mevlidi Şerife merhumu seven akraba, dost ve din kardeşlerimizin teşrifleri rica olunur. HACI H. NURİ CERRAHOĞLU'nun Allahın vasi rahmetine kavuşmasının 40'ıncı günü münasebetiyle aziz ruhuna ithaf edilmek üzere 29 Ağustos Perşembe günü ikindi namazını müteakip Teşvikiye Camii'nde duahan Hacı Hafız Nusret Yeşilçay idaresinde, memleketimizin değerli ehli Kur'an ve Mevlidhanların okuyacakları Kur'anı Kerim ve Mevlidi Şerife merhumu seven akraba, dost ve din kardeşlerimizin teşrifleri rica olunur. CERRAHOĞULLARI T.A.Ş. EŞİ ve ÇOCUKLARI