Katalog

CUMHURİYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER İki derenin havzalannın toplam alanı 37.400 hektardır. 9940 hektarda yani ^0 27'sinde erozyon olmakta ve \erlerinden kopanlarak taşınan topraklar, Haliç'e dolmaktadır. lstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Hidroloji Araştırma Enstitüsü 194556 yıllan içersinde Haliç'in neden dolduğunu ve nedenlerini araştırmış, her noktasının yaklaşık 1 m. kalınlığında çamur tabakasıyla kaplandığını saptamıştır. Buna göre, Haliç'in tabanı her yıl 10 cnj. yükselmekte ve çamurla dolmaktadır. 2 tarafındaki kanalizasyon sulannın, Haliç'e akıtılmaması, dışanya akıtılması. 3) Haliç'teki sanayi tesislerinin zamanla başka yerlere taşınması, yenilerinin kurulmasına izin verilmemesi. 4) Gemilerin Haliç'e yağ ya da katran dökmemesinin sağlanması. 5) Haliç'e ve Haliç'e su gönderen dere havzalarına çöp, moloz ve benzerlerinin dökülmemesi. 6) Haliç'teki ve Haliç'e su gönderen derelerdeki mezbahalann kaldınlması. 7) Haliç'e su gönderen yamaçlardaki tuğla, kiremit, taş, kireç ve benzer ocakların başka yerlere kaldırılması. Bu ocaklan işletenler alttaki toprağı almak amacıyla önce Ustteki bitki örtüsünü kaldırmakta, daha sonra da toprağı kazarak gevşetmektedirler. Gevşeyen toprak da yağmur sularıyla akarak Haliç'e dolmaktadır. Nüfus arttıkca da, bu ocaklann sayısı artmaİctadır. 8) Düzensiz hayvan otlatmasına engel olunması. 9) Haliç kıyısında bulunan Çaph Tasarnıf belgeleri, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ve Belediyece işbirliği kurularak, kontrol edilmeli, sataşmalar önlenmeli. GRUP MÜDÜRLÜGÜNÜN KALDIRILIŞI Kuruluş amacını ve calışma şekillerini yukarda açıkladığımız, "lstanbul Orman, Toprak Muhafaza ve Mer'a Islahı Grup Müdurluğü" 1976 yılına kadar olanakları ölçüsunde çalışmış ve orman sınırlan içersinde kalan, Alibey ile Kâğıthane derelerinin kollarında erozyonla mücadele çalışmalan yapmıştır. Bu çalışmaların bir kitap halinde yayımlanması çok iyi olurdu. 1976 yılında Ağaçlama Genel Müdürlüğü'nce gönderilen bir heyet bu çalışmalan incelemiş ve şu sonuçlara varmıştır. 1) lstanbul'da çalışan Toprak Muhafaza Grup Müdürlüğü, Haliç'in dolmasını önlemek amacıyla uzun yıllar çalışmış ve Genel Mudürlükçe onaylanan raporlara uygun çalışmalar yapmıştır. Yapılan çalışmalar belirli bir düzeye kadar getirilmiştir. fnceleme sonunda, çalışmalann daha ileriye gotüriilmesi olanaklannın bulunmadığı ve büyük güçiiikierie karşüaşıldıgı anlaşılmıştır. Karşılaşılan guçlüklerin başlıcalan şunurdır: 1) Bundan sonra çaüşılacak alanlarda, mülkiyet durumu kesinlikle açıklığa kavuşturulmamıştır. 2) Projeye. alınan geniş alanlar içersinde, özel mülkler bulunmaktadır. Bu mülkelerin sahipleri, erozyon çahşmalarmı engellemektedirler. 3) Erozyonu durdurma çalışmalannın yapıldığı ve başanya da ulaşıldığı yerlerde, ruhsath ve ruhsatsız çok sayıda tuğla, taş ocağı bulunmaktadır. Bunlann kaldınlması için yapılan yazışmalar etkili olamamıştır. Aynca bu ocaklan işletenler Erozyon Gruhu tarafından yapılan tesisleri bozmakta ve yıkmakladıriar. SONUÇ 1976 yılında düzenlenen bu rapor, Toprak Muhafaza Grubu'nun daha fazla çalışmasımn ekonomik olmayacağını ortaya koymaktadır. 6831 sayılı yasa, Orman Genel Müdürlüğü'nün, orman sınırlan dışında bir çalışma yapmasına izin vermemektedir. Bu sınırların dışındaki arazinin kadastrosu yapılmadığından, orman dışında nerelerin Hazine arazisi olduğu o tarihte bilinmemekteydi. Orman sınırlanmn ölçüsü 1942 yılında yapıldığından, nerelerin orman olduğu bilinmekteydi ve bu sınırların içersinde, erozyonla mücadele çalışmalan yapıldı, fakat bu sınırlar dışına çıkılamadı, yapılanlar da korunamadı. Şayet orman sınırlan dışındaki arazinin kadastrosu yapılarak, Hazine'ye ait yerler o tarihte saptansaydı ve korunmalan da sağlansaydı bu yerlerdeki çalışmalan, DSt de yapabilirdi, Orman Genel Müdürlüğü de yapabilirdi. 1966 yüında lstanbul Valiligi'nde toplanan heyetin verdiği kararlara. Ankara'daki yetkililerin uymaması, özellikle politikacılann karşı çıkması ve bu kararlan dikkate almamalan büyük hata olmuştur. 26 HAZİRAN 1985 Cumhuriyet döneminde, Haliç'in dolmasını önlemek amacıylayapılan çalışmaların en önemlisi, 196075 yıllarında, Orman Genel Müdürlüğü'nün yaptığı çalışmadır. Aşağıda, bu çahşmamn özeti verilmiş ve yarıda bırakılmasının nedenleri üzerinde durularak, bugünkü .çalışmalara yardımcı olacak sonuçlar çıkarılmaya çalışılmıştır. Haliç ve Bîr Kuruluş Prof. Dr. TAHSİN TOKMANOĞLU TEŞEKKÜR Gerçekleştirdiği başanlı operasyon ile beni yeniden yaratan Sayın, Doç. Dr. TAHİR HAYIRLIOĞLU'na Haliç'in önemi, çok eski yıllardan beri büinmekte ve tartışmasız olarak kabul ediknektedir. Isa'dan 658 yıl önce, bugünkü • Istanbul'u kuran Megaralıların başkanı Pizas, Yunanistan'da unlü kâhinlere danışarak, "Yeni bir şehir lcurmak istediğini" söylemiş ve yerinin neresi olma. sının uygıın olacağını sormuştur. Kâhinler, "yeni şehri, körler diyannın karşısına kur" demişler. Pizas bu yerin neresi olabüece. ğini araştırmış ve Haliç yamaçlan ile, bu yamaçlann bir uzantısı olan Sarayburnu'nu görünce, aradığı yerin burası olabileceğine karar vermiştir. Aynı tarihte, şimdiki Kadıköy'ün bulunduğu yerde Fenikelilerin kurduğu KaLseduvan adJı bir şehir bulunuyordu. Pizas, bu şehirde oturanlann, Haliç kıyılannı görmemelerine saşmış ve kör olduklanna karar vererek, kâhinlerin isteğine uymuştur. Bi'zansın ilk temelleri bu şekilde atılrruştır. Bizans döneminde de, Osmanlı devleti zamanında da Haliç daima kıymetini konımuştur. Tarihi ve ekonomik önemi çok eski yıllardan beri büinen Haliç' in, domuunası için alınan önlemİer de. çok eski yülara kadar gitmektedir. Fatih Sultan Mehmet, 'Haliç'in dolmasını önlemek amacıyla, Haliç'e su gönderen yamaçlarda tanm yapılmasını yasaklamış, ayrıkotu ve yonca ' ekilmesini emretmiş, aynca hayvan otlatmayı da yasaklamıştır. Fatih'in koyduğu bu kurallara oğlu tkinci Bayaat zamanında da uyulmuştur, yani bu kurallar 59 yıl uygulanmıştır. (1453 1512). Daha sonraki yıllarda, kurallar gevşemiş ve unutulmuş tur. Osmanlı döneminde zaman zaman bu konu üzerinde durulmuştur. Fakat; Istanbul'un nufusu yanm milyonu aşmadığından, Fatih'in koyduğu kurallara uymamanın zararı küçük olmuştur. Cumhuriyet dönemine geçildikten sonra, Istanbul'un nüfusu süratle artnuş ve Fatih'in koyduğu kurallara uymamanın zararı, çok büyük boyutlara ulaşmıştır. Cumhuriyet döneminde, Haliç'in dolmasını önlemek amaayla yapılan çalışmalar, 1921 yılında başlamıştır. Kâğıthane ve Kasımpasa civannda tarım yasaklanmış, eğirnli yerlere çalılar dikilmiştir. Birikmiş çamurların temizlenmesi için plan ve projeler yapılmıştır. Yapılan ölçmelere göre; 4 milyon metreküp çamurun temizlenmesi gerektiği saptanmıstır. Haliç'in dolmasını önlemek ve dolan lusmı temizlemek, birbirinden tamamıyla ayrı konulardır. Dolması önlenmeden, dolan kısımlar temizlenecek olursa, kısa zamanda yeniden dolacağı kesindir. Haliç'i dolduran maddelerin büyük çogunluğu, toprak erozyonu Ue gelen taş ve toprakUrdır. (Tasınü Materyeii, Siltasyon). Cumhuriyet döneminde, Haliç'in dolmasını önlemek amacıyla yapılan çahşmalann en önemlisi, 196075 yülannda, Orman Genel Müdürlüğü'nün yaptığı çalışmadır. Aşağıda, bu çaUşmanın özeti verilmiş ve yarıda bırakılmasının nedenleri üzerinde durularak, bugünkü çalışmalara yardımcı olacak sonuçlar çıkanlmaya çalışılmıştır. Haliç'e akan Alibey ve Kâğıt hane derelerinin, her yağmurdan sonra çamur gibi aktığı, çok miktar taşıntı materyeii getirdiği ve Haliç'i kirlettiği görülduğünden, ilgili bütün bakanlıkla1950 yüında fakühemizde Hann temsilcileri, 25 Ocak 1957 güliç'in dolmasıyle ilgili bir doktonü Istanbul Valiliği'nde toplanara tezi yapümıştır. rak soruna çözum aramış ve HaToprak Muhafaza Grubu, liç'i kurtarmak amacıyla bir Haliç'le ilgili bu ve benzeri bil"Toprak Muhafaza Grubu'nun" kurulmasına, bütun bagileri topladıktan, gerekli incekanlıkların da, bu grubun çalışleme ve ölçüleri yaptıktan sonmasını desteklemesini karara ra, 20 yıllık bir makro plan yapbağlamışlardır. Verilen kararlar mış ve ilgili bakanlıklara sunbir protokole bağlanmış ve ilgi muştur. 1959 yılında yapılan bu li bakanlıklann temsilcileri tara plana göre, 3880 hektar alan fından imzalanmıştır. ağaçlanacak, 4260 hektar alan da kaliteli mera haline getirilelstanbul Valiliği'nde verilen bu kararın, bakanlıklarda ince cektir. Derelerden taşınan malenmesi ve onayı bir yıldan faz teryeii durdunnak için, tesisler la sürmüs, 1958 sonunda "lstan yapılacaktır. bul, Orman Toprak Muhafaza " Bu isteklerle işe başlayan Topve Mer'a Islahı Grup Müdürlu rak Muhafaza Grubu ilk olarak, Alibey deresinin bir kolu olan ğü" adlı geniş yetkilere sahip bir grup kurulmuş ve çalışmalara Provilliçça deresi üzerinde başabaşlamıştır. Önce Haliç'le ilgili rılı çalışmalar yapmıştır. Daha olarak, ayrıntılı bilgiler toplan sonraki yıllarda da aynı şekilde mıştır. Haliç'e çamurlu su geti yararlı işer yapılmış ve zaman ren Alibey ve Kâğıthane derele zaman ilgili bakanbklann temrine bakan yamaçlann, devon ve silcileri toplanarak, yapılan çaneojen tabakalanndan oluştuğu, lışmalan gözden geçirmiş ve yedevonun altta, neojenin üstte ni kararlar almışlardır. örnegin bulunduğu, bitki örtüsunün yok 711 Kasım 1966 yılında gene lsedildiği yerlerde, neojen tabaka tanbul Valiliği'nde yapılan topsının gevşek olduğundan sürük lantı sonunda şu kararlar alınlenerek gittiği, devonun meyda mıştır. na çıktığı, bu tabakanın da bit1) Orman tdaresi, orman sıki yetiştirmedıği anlaşılmıştır. nırları içersinde kalan yerlerde, Aynca incelenen yamaçlarda Haliç'in dolmaması için gerekli eğimin °To6070'i bulduğu, bu çalışmalan yapmaktadır. Fakat nedenle de, bitki örtüsunün orman sınırlanmn dışında kalan kalkması halinde, toprak erozsahalarda, 6831 sayılı yasa izin yonunun süratle otuştuğu ve ilerledıği saptanmıştır. Her iki dere vermediği için çalışamamaktade geniş alanların sularını topla dır. Orman dışındaki sahalarda, maktadır. Kâğıthane deresi, Bü toprak muhafazası için yapılmayukderenin batısında bulunan, sı gereken çalışmaların Toprak Su Genel Müdurluğü ve DSl taBahçekoy'e uzanmaktadır. rafından yapılması. 2) Haliç'in bütün tedavim boyunca yakın ilgi ve yardımlarını esirgemeyen Sayın, Prof. Dr. SAİT BEKEN'e sevecen yaklaşımları ile sağhğıma bir an önce kavuşmamı sağlayan Asist. Dr. Osman Oymak, Asis. Dr. Diler Ozaçmak, Hemşire Sevinç Ozgür ve bütün cerrahi çalışanlarına teşekkür ederim. M. ERDALJOLIÇ TEŞEKKÜR Yıllardır sağlığımla ilgili sorunlarımın çözümünde yardımlarmı esirgemeyen ve beni büyük dertlerden kurtaran sevgili, ÖZKAN SANDALCI saygı ile ellerinizden öper teşekkür ederim. M. ERDAL K1LIÇ Prof. Dr. TEŞEKKÜR Muzdarip olduğum hastalıktan, hünerli elleri ile beni tekrar sağhğıma kavuşturan, iyilik timsali Operatör Doktor KÂZEM SARI'ya en içten teşekkürlerimi sunanm. DİDAR ERDEM TEŞEKKÜR Çekmekte olduğum ve son gunlerde dayanılmaz hale gelen anevrizma ve kroner yetmezliği hastalıklanmı, gerçekleştirdikleri bypass ve kalp operasyonu ile sona erdiren OKTflY AKBAL EVET/HAYIR Geriye Doğnı Bir Koşu ki! "Arabamı sürerken kimsenin yaralanmasına veya ölmesine neden olmamak için koluma ve gözüme güç ver Tanrım." Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yaytmlanan Trafık Eğttimi ve Güvenliği" kitapçığı bu sözlerle başlıyormuş. Demek işimiz duaya kaldı! Türkiye günden güne 'Laik' bir Cumhuriyet olmaktan çıkıp, gide gide bir 'Din Devleti' olmaya mı başln yor? Bir örnek daha: Ankara Deviet Güzel Sanatlar Galerisi, An•kara Beledive Başkanhğınca 'mescit' haline getirilmek isteniyormuş! "Sanat Çevresi" dergısinın son sayısında Hamit Kınaytürk Anakent Beledive Meclisi'nin bu konuda karar aldığını belırterek şunları yazıyor: "İnsan ne diyeceğinı şaşırıyor. Zafer çarşisı içındeki DGS Galerisi Türkiye'nin en çok gezilen galerisıdır. Günde ortalama dört bin kişinin gezdıgi bir sanat merkezinde resim kursları da düzenleniyor. Böylesıne geniş boyutlarda hizmet veren bir Devlet Sanat Gaieri'sinin mescit haline dönüştürülme nedenini an(Arkası 11. Sayfada) İTÜ Elektrik Fakültesi son sınıf öğrencilerindeniz. Bu öğretim yılında uygulamaya başlanan paralı öğretimin getirdiği güçlükler herkesçe biliniyor. Bu uygulamayla ilgili olarak okulumuz yöneticilerince açıkhk getirilmesini istediğimiz bir sorunumuz var: Bizler, öğretim yıh başında, harç kredisi almak üzere Kredi ve Yurtlar Kurumu'na başvuruda bulunduk. Uzayıp giden işlemler nedeniyle öğretim yılını yanladık. Bu arada okul taksitlerinin ilk üçunü acele olarak yatırmak zorunda bırakıldık. Toplam ücret dört taksitte alınırken, kredi almaya hak kazandığımız halde, ilk üç taksidi ödemek zorunda bırakılmamız, bizi son derece güç duruma düşürdü. Çoğumuz, borç alarak YÖNETEN MUAMMER TUNCER İTÜ paramızı ne zaman geri verecek? Özetle taksitleri ödedik. Kredi ve Yurtlar Kurumu, bize harç kredisi vereceğini taahhüt ettiği için borçlandık. Okula yatırdığımız miktar ın bize geri verileceği bildirildi. Ancak öğretim yılı sona erdiği halde, borçlanarak okula yatırdığımız para bize ödenmedi. Harç taksitlerinin zamanında yatınlması için alabildiğine sıkıştırıldık. Sıra paramızı geri almaya gelince, okul yöneticileri, "Bize emir gelmedi" diyerek işi savsaklıyorlar. Okulu bitirmek üzereyiz. Okula yatırdığımız parayı alıp borcumuzu odememiz gerekiyor. Okul yetkililerinin sorunumuza çözüm getirip getirmeyeceğini sormanızıricaediyoruz. İTÜ Elektrik Fakiiltesi'nden bir grup ögrenci • Sevşehir'den bir grup velı, Anadolu Ticaret Lisesi resim öğretmenliğine atanan tmam Hatip Lisesi resim öğretmeninin, yü boyunca çocuklara cin ve peri resimleri yaptırdığından yakmarak şöyle yazıyorlar: ' 'Öğretmenin bu uygulamasının resim dersi müfredat programıyla ve laik öğretimle bağdaşmadığmı ilgili makamlara defalarca ilettik, ama sonuç alamadık. Lütfen bir kez de siz duyurur musunuz?" * Bıgadiç'ten bir grup veli, bir süre önce Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı 'nın yartlı uygulamalan cerçevesinde Bigadiç 'e MEGS Mudürü olarak atanan H. 1. 'nin, bakanlığtn tutumuna koşut biçimde yanlı davrandığını belirtiyor. Terfim gelmedi? Kadro derecem 3/3. Eylül 1984'te ikinci dcreceye terfi etmem gerekJyordu. Bugüne kadar hiçbir SONÇ çıkmadı. Birçok ögretmene uygulanan 4 ayhk lerfi durdurma cezaa bana da uygulannuş olsa bile, Ocak 1985te terfim gelmetiydi. Miifit Akgün Çandtr Lisesi tngiüM» ögretmeDİ Isimsiz mektup yazan başka bazı okurlanmız da, terfı gecikmelerinden yakınıyorlar. Dilekçenizin yanıtsız kalmaması gerekirdi. Başvurunuzun "evrak" arasında kaybolmuş olabileceğini göz önüne alarak, okulunuz müdürlüğü aracılığıyla vereceğiniz yeni bir dilekçeyle terfi durumunuzu bir kez daha sormanızda yarar olduğu kanısındayu. Dr. KEMAL BEYAZIT'a, Ekip Şefi Dr. CEVAT YAKUT'a operasyona katılan tüm doktorlara, genel servis ve yoğun bakım servisi hemşire ve personeline teşekkür ederim. ERKUT ALPOGAN Kaaftiy 337 11 2» SİYAHLAR, İEYAZUR ve RENKLİLER YtiK J M M * JSCOJMS Arnıautf Jtm Canwt JacfjMS DııfHİM LE FUTUR EST FEMME Yön: Marco FERRERI Ornella Muli Hanna Schygulla 1984 ttalyan Yapımı EVE GELEN ATU Y««: Man J. Pakula Oynayanlar imâ» Jamts C S M 12.00, 15^0, 18.45, 21.00 Merkez ve tum bayikrde Üstün temizlik vebeyazlık İki uzman deteıjan bir kutuda Turyağ Bio Tursil bir "TURYAĞ A.Ş." Izmir ürünüdür.